Prawo do emerytury pomostowej

Prawo do emerytury pomostowej przysługuje osobie, która oprócz spełnienia innych warunków wykazuje okres pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Artykuł omawia zaskarżony wyrok Sądu Najwyższego z 25.10.2016 r. dotyczący przyznania prawa do emerytury pomostowej oraz emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Uzasadnienie decyzji zawiera analizę okresów pracy wnioskodawcy oraz ustalenia dotyczące spełnienia warunków do przyznania świadczeń emerytalnych.

Tematyka: Prawo do emerytury pomostowej, Sąd Najwyższy, wyrok, praca w warunkach szczególnych, art. 4 EmPomostU, spełnienie warunków emerytalnych, uchylenie wyroku, ponowne rozpatrzenie sprawy

Prawo do emerytury pomostowej przysługuje osobie, która oprócz spełnienia innych warunków wykazuje
okres pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów tzw. ustawy
pomostowej.
Wyrok SN z 25.10.2016 r., II UK 373/15
Przewodniczący Sędzia SN Jolanta Strusińska-Żukowska (sprawozdawca), Sędziowie SN: Zbigniew
Korzeniowski, Romualda Spyt.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych 25.10.2016 r. sprawy z wniosku Piotra Z. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w G. o prawo do emerytury pomostowej i emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach na skutek
skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku SA w G. z 19.2.2015 r. […], uchyla zaskarżony wyrok w pkt 1
w części dotyczącej przyznania prawa do emerytury pomostowej od 1.3.2013 r. oraz w pkt 3 i sprawę
przekazuje SA w G. do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie
Wyrokiem z 10.9.2013 r. SO w G. oddalił odwołania wnioskodawcy Piotra Z. wniesione od dwóch decyzji ZUS
Oddziału w G. – pierwszej z 27.3.2013 r., odmawiającej prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym oraz
drugiej z 23.4.2013 r., odmawiającej prawa do emerytury pomostowej, w obu przypadkach wobec nieudowodnienia
przez wnioskodawcę 15 lat pracy w szczególnych warunkach.
Sąd I instancji ustalił, że wnioskodawca w okresie od 30.4.1972 r. do 26.11.1979 r. był zatrudniony w Zakładach R.
w G. na stanowiskach: parowacza, operatora maszyn i urządzeń przetwórstwa rybnego. Podczas wykonywania tej
pracy obsługiwał urządzenia do parowania ryb i sterylizacji konserw, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy
wykonywał prace przy bezpośredniej produkcji w zakładach przetwórstwa ryb. Pracując na stanowisku parowacza,
wnioskodawca miał również kontakt z sodą kaustyczną. Na stanowiskach operatora rafinacji olejów rybnych,
ustawiacza maszyn i urządzeń przetwórstwa rybnego, ślusarza i mechanika remontowego wnioskodawca pracował
w dziale tranowni, gdzie obsługiwał maszyny do wytwarzania tranu z półproduktów, a praca ta nie była pracą
bezpośrednio związaną z przetwórstwem ryb.
W okresie od 14.1.1980 r. do 30.9.1988 r. wnioskodawca był zatrudniony w S. w G. na stanowisku konserwatora
maszyn. W ramach tego zatrudnienia dokonywał napraw i konserwacji maszyn do produkcji wody gazowanej „G.” –
rozlewaczek, podawaczek butelek do napełniania wodą itp., dodatkowo wykonywał także prace palacza CO,
pomagał przy produkcji wody gazowanej, zajmował się odśnieżaniem terenu w zimie. Podczas wykonywania tej
pracy wnioskodawca miał kontakt z sodą kaustyczną i pracował w dużym natężeniu wilgoci w powietrzu.
W okresie od 17.10.1988 r. do 31.5.2009 r. wnioskodawca był zatrudniony w B. Sp. z o.o. w G., w tym od 17.10.1988
r. do 31.7.1989 r. – na stanowisku ekspedytora na nadbrzeżach przy statkach, a od 1.8.1989 r. do 31.7.1992 r. – na
stanowisku samodzielnego ekspedytora w terenie na terminalu kolejowym.
W ramach tego zatrudnienia wykonywał czynności przy załadunku i wyładunku, polegające na kontroli stanu,
zabezpieczenia, ilości kontenerów i wagonów, w tym celu spisując ich numery, kontrolując założone na nie plomby.
W okresie od 1.8.1992 r. do 31.12.2008 r. i od 1 stycznia do 31.5.2009 r. wnioskodawca pracował na stanowisku
gospodarza statków, zajmując się kierowaniem pracami w zakresie obsługi statków, barek, pontonów, dopilnowaniem
właściwej kolejności i prawidłowego załadunku kontenerów, naczep samochodowych lub drobnicy na statku,
egzekwowaniem od pracowników zakładu i od zespołów roboczych wysokiej jakości i wydajności pracy,
zabezpieczeniem mienia pracodawcy i towarów przed szkodami w trakcie operacji przeładunkowych, obsługą
systemu informatycznego, sporządzaniem dokumentacji statkowej, potwierdzeniem wykonania prac, dostawy
materiałów, protokołów szkodowych, prowadzeniem wewnętrznych szkoleń. Powyższe prace wykonywał na
pokładach statków i na nabrzeżu.
Sąd I instancji podniósł, że przesłanki do przyznania prawa do emerytury pomostowej zostały wskazane w art. 4
ustawy z 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych (t.jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 965 ze zm., dalej jako:
EmPomostU), natomiast przesłanki, od których uzależnione zostało przyznanie prawa do emerytury w obniżonym
wieku emerytalnym, zostały określone w art. 184 w zw. z art. 32 ust. 1 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm., dalej jako: EmRentyFUSU)
oraz w rozporządzeniu Rady Ministrów z 7.2.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych

w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm., dalej jako:
rozporządzenie83).
Sąd wskazał, że istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do rozważenia, czy praca wykonywana przez
wnioskodawcę w spornych okresach stanowiła pracę w szczególnych warunkach, gdyż wnioskodawca spełniał
pozostałe wskazane w powyższych przepisach kryteria prawa do świadczenia emerytalnego, tj. miał ukończone 60
lat, legitymował się łącznie okresem 36 lat, 8 miesięcy i 8 dni okresów składkowych i nieskładkowych i nie był
członkiem OFE, a także rozwiązał stosunek pracy.
Sąd I instancji stwierdził, że ubezpieczony w początkowej fazie zatrudnienia w Zakładach R. w G., pracując na
stanowisku parowacza oraz operatora maszyn i urządzeń przetwórstwa rybnego, wykonywał stale i w pełnym
wymiarze czasu pracy prace przy bezpośredniej produkcji w zakładach przetwórstwa ryb, obsługując urządzenia do
parowania ryb i sterylizacji konserw. Pracując natomiast w charakterze operatora rafinacji olejów rybnych w dziale
tranowni, podczas której to pracy ubezpieczony obsługiwał maszyny do wytwarzania tranu z półproduktów (nie ryb),
wnioskodawca nie pracował przy przetwórstwie ryb.
Przechodząc do oceny charakteru pracy wnioskodawcy w okresie od 14.1.1980 r. do 30.9.1988 r. w S. w G. na
stanowisku konserwatora maszyn, sąd I instancji stwierdził, że nie stanowiła ona pracy w szczególnych warunkach.
Zdaniem sądu stanowisko konserwatora maszyn nie jest wymienione w załączniku do rozporządzenie83 czy
EmPomostU, a ubezpieczony nie wskazał rodzaju pracy w szczególnych warunkach, jaką miałby wykonywać, a która
odpowiadałaby charakterem i zakresem stanowiskom wskazanym w załączniku do rozporządzenie83. Ponadto, jak
wskazał sąd, ubezpieczony oprócz konserwacji maszyn wykonywał dodatkowo inne prace, między innymi zastępował
palacza CO czy odśnieżał teren, co oznacza, że nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym
wymiarze czasu. W ocenie sądu I instancji okres pracy w B. Sp. z o.o. w G. także nie może zostać zaliczony do stażu
pracy w szczególnych warunkach. Ubezpieczony nie udowodnił bowiem, jakiego rodzaju prace w szczególnych
warunkach faktycznie wykonywał w tym okresie. Przedłożył jedynie zakres obowiązków na stanowisku gospodarza
statku, z którego wynika, że zajmował się kontrolą i koordynacją wyładunków i załadunków towarów. Ponadto
z zakresu obowiązków wynikają również czynności administracyjno-biurowe, tj. obsługa systemu informatycznego,
sporządzanie dokumentacji, prowadzenie wewnętrznych szkoleń. Ponadto sąd podkreślił, że biorąc pod uwagę treść
pkt 23 załącznika Nr 1 do EmPomostU, gdzie wskazano prace na statkach żeglugi morskiej, okoliczność
wykonywania przez ubezpieczonego pracy na nabrzeżach wyłącza możliwość zakwalifikowania jej jako pracy
w szczególnych warunkach do celów nabycia uprawnień do emerytury pomostowej.
W ocenie sądu I instancji ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, by prace wykonywane
przez ubezpieczonego odpowiadały charakterem i zakresem stanowiskom wskazanym w wykazie A, stanowiącym
załącznik do rozporządzenie83 w dziale X (Prace w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym) pod poz. 15 – prace
przy bezpośredniej produkcji w zakładach przetwórstwa ryb, ani w dziale VIII (w transporcie i łączności) – prace na
jednostkach pływających w portach morskich i w stoczniach morskich, czy w załączniku Nr 1 do EmPomostU w pkt
23 – prace na statkach żeglugi morskiej. Sporne okresy nie mogły być zatem zaliczone do stażu pracy wykonywanej
w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wobec czego należało uznać, że okres pracy
wnioskodawcy w warunkach szczególnych jest krótszy niż wymagany ustawą, a tym samym ubezpieczony nie spełnił
wszystkich wymogów do przyznania mu świadczenia emerytalnego w wieku obniżonym, a także prawa do emerytury
pomostowej.
Uznając zasadność zarzutów wnioskodawcy podniesionych w apelacji, SA w G., wyrokiem z 19.2.2015 r. w pkt 1
zmienił zaskarżony wyrok SO w G., przyznając wnioskodawcy prawo do emerytury w wieku obniżonym od 1.4.2013 r.
i prawo do emerytury pomostowej od 1.3.2013 r., w pkt 2 nie stwierdził odpowiedzialności ZUS Oddziału w G. za
nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, w pkt 3 zasądził zaś od organu rentowego na
rzecz Skarbu Państwa – SA w G. kwotę 1502, 59 zł tytułem zwrotu kosztów opinii biegłego.
Sąd odwoławczy nie podzielił stanowiska sądu I instancji, że okres pracy wnioskodawcy od 30.4.1972 r. do
26.11.1979 r. w Zakładach R. w G. nie może zostać uznany za okres pracy w warunkach szczególnych. Sąd ten
podniósł, że w wykazie A stanowiącym załącznik do rozporządzenie83 w dziale X pt. Prace w rolnictwie i przemyśle
rolno-spożywczym pod pozycją 15 wskazano prace przy bezpośredniej produkcji w zakładach przetwórstwa ryb. Na
podstawie zeznań wnioskodawcy oraz przesłuchanego w sprawie świadka Mirosława D. sąd odwoławczy ustalił, że
wnioskodawca na stanowisku operatora rafinacji olejów rybnych wykonywał czynności związane z produkcją tranu, tj.
oczyszczaniem oleju rybnego z tranu przemysłowego. W ocenie sądu II instancji czynności te można zakwalifikować
jako pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu rozporządzenie83. Choć bowiem ubezpieczony nie zajmował
się samym przetwarzaniem ryby, to jednak miał bezpośredni kontakt z przetworem rybnym, jakim jest tran.
Celem stwierdzenia, czy praca wnioskodawcy w B. Sp. z o.o. w G. w okresie od 17.10.1988 r. do 31.5.2009 r. była
pracą w warunkach szczególnych, sąd II instancji uzupełnił postępowanie dowodowe o opinię biegłego z zakresu
przemysłu okrętowego, żeglugi i transportu wodnego. Na podstawie swojej praktyki zawodowej oraz informacji
pozyskanych z dokumentacji sprawy biegły ocenił, że wykonywane przez wnioskodawcę prace w B. Sp. z o.o. w G.
były związane z załadowywaniem statków, a wykonywane na statkach lub w związku ze statkami. Były to typowe

prace koordynacyjne i dyspozycyjne wykonywane na stanowiskach roboczych na statkach i magazynach – składach
lądowych. Znaczna część tych prac miała charakter dozoru technicznego i kontroli jakości. Prace fizyczne, które
pomimo, że nie są jednoznacznie określone w zakresie obowiązków gospodarza statku, stanowią ważny element
jego działalności, decydujący o szybkim i płynnym wykonywaniu rozładunku obsługiwanych przez port kontenerowy
jednostek. Biegły opisał szczegółowo stanowiska, na jakich pracował wnioskodawca, i stwierdził, że praca, którą
wykonywał ubezpieczony w okresie od 1.8.1992 r. do 31.12.1998 r. w M. w G. i B. w G., spełniała kryteria pracy
w warunkach szczególnych wskazanej w rozporządzenie83 w wykazie A dziale VIII pkt 6, tj. pracy na jednostkach
pływających w portach morskich i stoczniach morskich. W przypadkach koniecznych ubezpieczony wykonywał prace
fizyczne wymienione w wykazie A dziale VIII pkt 11, tj. prace przeładunkowe w portach i stoczniach – łącznie
z pracami trymerów, ształerów oraz obsługą urządzeń przeładunkowych, sprzętu zmechanizowanego i składów.
Zdaniem biegłego wnioskodawca w ramach swoich obowiązków służbowych wykonywał też kontrole
międzyoperacyjne i jakości oraz sprawował nadzór techniczny nad robotami wykonywanymi przez pracowników
objętych rozporządzenie83, tj. świadczył pracę, o której mowa w wykazie A dziale XIV poz. 24. Biegły wskazał, iż
prace na jednostkach pływających w portach morskich i stoczniach morskich były wykonywane w sposób ciągły.
Także kontrola międzyoperacyjna, kontrola jakości usług oraz dozór były wykonywane w sposób ciągły i należały
w pełni do obowiązków wnioskodawcy jako gospodarza statków.
W ocenie sądu II instancji postępowanie dowodowe przeprowadzone przed tym sądem pozwoliło na jednoznaczne
przyjęcie, że praca w B. Sp. z o.o. w G. zarówno na stanowisku ekspedytora portowego, jak i gospodarza statku, była
pracą w warunkach szczególnych wymienioną w wykazie A dział VIII pod poz. 11 załącznika do rozporządzenie83.
Sąd II instancji podkreślił, że uwzględnienie powyższych spornych okresów do stażu pracy w szczególnych
warunkach prowadzi do uznania, że wnioskodawca posiada co najmniej 15-letni okres pracy w warunkach
szczególnych.
Zdaniem sądu odwoławczego wnioskodawca spełnił przy tym warunki zarówno z art. 184 EmRentyFUSU, gdyż
posiada odpowiedni na dzień 31.12.1999 r. staż ubezpieczeniowy, jak i z art. 4 EmPomostU, gdyż prace
w szczególnych warunkach świadczył również po 31.12.2008 r. Nie oznacza to jednak, że oba świadczenia będą
wnioskodawcy wypłacane. Zgodnie bowiem z art. 95 ust. 1 EmRentyFUSU, w razie zbiegu u jednej osoby prawa do
kilku świadczeń przewidzianych w ustawie wypłaca się jedno z tych świadczeń – wyższe lub wybrane przez
zainteresowanego. Sąd wskazał, że z informacji znajdujących się w aktach rentowych wnioskodawcy wynika, iż
korzystniejsza finansowo dla ubezpieczonego będzie emerytura przyznana na podstawie z art. 184 EmRentyFUSU,
jednakże to od decyzji ubezpieczonego będzie zależało, które świadczenie będzie mu wypłacane.
Z tych względów sąd II instancji zmienił zaskarżony wyrok i przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury od 1.4.2013
r. oraz prawo do emerytury pomostowej od 1.3.2013 r. Wobec ustalenia spełnienia warunków do świadczeń dopiero
w postępowaniu sądowym sąd II instancji na podstawie art. 118 EmRentyFUSU nie stwierdził odpowiedzialności
organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. W pkt 3 sentencji wyroku sąd
II instancji, jak przyznał omyłkowo, zasądził od organu rentowego na rzecz Skarbu Państwa – SA w G. kwotę 1502,
59 zł tytułem zwrotu kosztów opinii biegłego.
Od powyższego wyroku skargę kasacyjną wywiódł organ rentowy, zaskarżając wyrok w części, tj. w zakresie
przyznania ubezpieczonemu prawa do emerytury pomostowej od 1.3.2013 r., i zarzucając naruszenie art. 4
EmPomostU przez przyjęcie, że ubezpieczony nabył prawo do emerytury pomostowej jako pracownik zatrudniony
w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze po 1.1.1999 r. w rozumieniu art. 3 ust. 1 oraz art. 4 ust. 2
EmPomostU.
Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, ewentualnie
o zmianę zaskarżonego wyroku sądu II instancji i rozstrzygnięcie co do istoty sprawy.
W uzasadnieniu skargi organ rentowy podniósł, że sąd II instancji ustalił charakter pracy ubezpieczonego wyłącznie
w oparciu na przepisy rozporządzenie83 i nie wskazał przepisów EmPomostU, które jego zdaniem powinny mieć
zastosowanie w niniejszej sprawie. Według skarżącego analiza charakteru pracy ubezpieczonego, jaką wykonywał
w okresie po 31.12.2008 r., nie pozwalała na jej zaliczenie do którejkolwiek z pozycji wymienionych w załącznikach
do EmPomostU. Wobec powyższego brak było podstaw do przyjęcia, że wnioskodawca spełnił warunki do
przyznania prawa do emerytury pomostowej od 1.3.2013 r.
Skarżący wniósł także „o sprostowanie pkt 3 skarżonego wyroku”, którym sąd II instancji zasądził omyłkowo, jak
wynika z treści uzasadnienia orzeczenia, zwrot kosztów opinii biegłego od organu rentowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna jest uzasadniona.
Zgodnie z art. 4 EmPomostU prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5–12, przysługuje
pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po 31.12.1948 r.;
2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;
3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;
4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5–9 i art. 11 EmRentyFUSU,
wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;
5) przed 1.1.1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze,
w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 EmRentyFUSU lub art. 32 i art. 33 EmRentyFUSU;
6) po 31.12.2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3
ust. 1 i 3;
7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.
Z powyższego unormowania wynika, że jakkolwiek w świetle art. 4 pkt 2 i 5 w związku z art. 3 ust. 7 EmRentyFUSU,
do wymaganego przez nią stażu przypadającego przed dniem jej wejścia w życie, tj. przed 1.1.2009 r., wlicza się
okresy pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu zarówno art. 3 ust. 1 i 3
EmRentyFUSU, jak i art. 32 i art. 33 EmRentyFUSU, to właściwego ograniczenia do zamierzonego przez
ustawodawcę kręgu osób uprawnionych do emerytury pomostowej dokonuje konieczność spełnienia przesłanki z art.
4 pkt 6. Wymaganie to spełnia zasadniczą funkcję eliminacyjną, ograniczając ostatecznie prawo do emerytury
pomostowej do kręgu osób wykonujących pracę kwalifikowaną jako szczególną w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3
EmPomostU. Możliwość uzyskania emerytury pomostowej przez osoby niespełniające warunku z art. 4 pkt 6
przewiduje art. 49 EmPomostU, według którego prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:
1) po 31.12.2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu
art. 3 ust. 1 i 3;
2) spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1–5 i 7 i art. 5–12;
3) w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy
w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.
Reasumując, prawo do emerytury pomostowej przysługuje osobie, która oprócz spełnienia innych warunków,
wykazuje okres pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu przepisów EmPomostU. Długość tego okresu pracy
może być różna, w zależności od tego, czy pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 EmPomostU
ubezpieczony wykonywał po 31.12.2008 r., czy tylko wcześniej. W pierwszym przypadku wystarczy jakikolwiek okres
takiej pracy, a w drugim – konieczne jest wykazanie co najmniej 15-letniego jej okresu. Nie jest więc tak, jak przyjął
sąd II instancji, że dla nabycia prawa do tego świadczenia wystarczające jest wykonywanie pracy w warunkach
szczególnych, niezależnie od tego, czy może być ona tak kwalifikowana w rozumieniu art. 3 ust. 1 EmPomostU, czy
też ma taki charakter wyłącznie w rozumieniu EmRentyFUSU oraz rozporządzenie83.
Sąd II instancji uznał, że ubezpieczony pracował w warunkach szczególnych w okresie od 30.4.1972 r. do
26.11.1979 r. w Zakładach R., wykonując prace wymienione w wykazie A stanowiącym załącznik do
rozporządzenie83 w dziale X pod pozycją 15, a także w B. sp. z o.o. w G. w okresie od 17.10.1988 r. do 31.5.2009 r.,
wykonując prace wymienione w wykazie A dział VIII pod poz. 11 załącznika do rozporządzenie83.
Z ustaleń tego sądu nie wynika, ażeby po 31.12.2008 r. ubezpieczony był zatrudniony w warunkach szczególnych lub
w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 EmPomostU, wykonując jakieś prace lub zajmując któreś ze
stanowisk, wymienionych w załączniku Nr 1 lub w załączniku Nr 2 do EmPomostU. Brak jest zatem w aktualnym
stanie sprawy przesłanek do stwierdzenia, że ubezpieczony spełnił warunek z art. 4 pkt 6 EmPomostU, tj. aby po
31.12.2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1
i 3 EmPomostU.
Jak już powiedziano, osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową, która po 31.12.2008 r. nie kontynuuje pracy
w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 EmPomostU i legitymuje się
w związku z tym jedynie stażem pracy „szczególnej” według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć
prawo do tej emerytury jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy można kwalifikować jako pracę
w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 EmPomostU (por. wyroki
SN: z 13.3.2012 r., II UK 164/11, OSNP Nr 5–6/2013, poz. 62, z 22.7.2013 r., III UK 106/12,
, czy z 4.12.2013
r., II UK 159/13,
).
Z dotychczasowych ustaleń sądu II instancji nie wynika, ażeby warunki pracy ubezpieczonego w okresie do
31.12.2008 r. odpowiadały wymienionym w załączniku Nr 1 lub w załączniku Nr 2 do EmPomostU, co uniemożliwia
również stwierdzenie, że ubezpieczony spełnił warunki uprawniające go do emerytury pomostowej po myśli art. 49
EmPomostU.

Zarzuty skarżącego odnośnie do naruszenia wskazanych w podstawie skargi przepisów EmPomostU zasługiwały
zatem na uwzględnienie, w związku z czym wyrok sądu II instancji w części przyznającej ubezpieczonemu emeryturę
pomostową podlegał uchyleniu, a sprawa w tym zakresie – przekazaniu sądowi II instancji do ponownego
rozpoznania. Konieczne było także uchylenie postanowienia zawartego w pkt 3 wyroku, ponieważ zasądzenie od
organu rentowego wydatków poniesionych na koszt opinii biegłego sądowego naruszało wprost art. 98 ustawy
z 28.7.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 623), zgodnie z którym
w toku postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wydatki ponosi Skarb Państwa.
Biorąc to pod uwagę, SN orzekł jak w sentencji (art. 39815 § 1 KPC i art. 39821 w zw. z art. 108 § 2 KPC).
Wyrok SN z 25.10.2016 r., II UK 373/15

Sąd Najwyższy uchylił część wyroku dotyczącą przyznania emerytury pomostowej, wskazując brak spełnienia warunków określonych w EmPomostU. Decyzja podkreśla konieczność wykonania pracy w warunkach szczególnych zarówno przed, jak i po 31.12.2008 r. w celu uzyskania prawa do emerytury pomostowej. Wyrok SN z 25.10.2016 r., II UK 373/15 został przekazany do ponownego rozpatrzenia przez sąd II instancji.