Obliczanie uprawnień emerytalnych

Rozporządzenie Nr 1408/71 reguluje obliczanie uprawnień emerytalnych pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i członków ich rodzin w państwach członkowskich UE. W przypadku świadczenia minimalnego, takiego jak emerytura gwarantowana, instytucje powinny stosować metodę obliczania proporcjonalnego z uwzględnieniem okresów ubezpieczenia z różnych państw członkowskich.

Tematyka: rozporządzenie Nr 1408/71, emerytura gwarantowana, system zabezpieczenia społecznego, świadczenie minimalne, obliczanie uprawnień emerytalnych, TS, art. 50

1. Rozporządzenie (EWG) Nr 1408/71 z 14.6.1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia
społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do
członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie, w brzmieniu zmienionym i uaktualnionym
rozporządzeniem Rady (WE) Nr 118/97 z 2.12.1996 r.1 należy interpretować w ten sposób, że w ramach
obliczenia przez instytucję właściwą państwa członkowskiego świadczenia minimalnego takiego jak
rozpatrywana w postępowaniu głównym emerytura gwarantowana nie należy stosować art. 46 ust. 2 ani art.
47 ust. 1 lit. d) wspomnianego rozporządzenia. Takie świadczenie należy obliczyć zgodnie z art. 50 tego
rozporządzenia w związku z ustawodawstwem krajowym, nie stosując jednakże przepisów krajowych takich
jak rozpatrywane w postępowaniu głównym, dotyczących obliczenia proporcjonalnego. 2. Rozporządzenie Nr
1408/71, w szczególności jego art. 50, należy interpretować w ten sposób, że nie stoi ono na przeszkodzie
ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym przewidziano, że w ramach obliczenia świadczenia
minimalnego, takiego jak rozpatrywana w postępowaniu głównym emerytura gwarantowana, instytucja
właściwa powinna uwzględnić wszystkie świadczenia emerytalne, jakie zainteresowany faktycznie otrzymuje
z jednego lub liczniejszych pozostałych państw członkowskich. Wyrok TS z 29.11.2017 r., Zaniewicz-Dybeck,
C 189/16
Ramy prawne
1. Prawo UE
Zgodnie z art. 44 ust. 1 rozporządzenia Nr 1408/71, prawa do świadczeń pracownika lub osoby prowadzącej
działalność na własny rachunek, którzy podlegali ustawodawstwu dwóch lub kilku państw członkowskich, oraz osób
pozostałych przy życiu po ich śmierci są ustalane zgodnie z przepisami niniejszego rozdziału.
Na podstawie art. 45 ust. 1 rozporządzenia Nr 1408/71, jeżeli ustawodawstwo państwa członkowskiego uzależnia
nabycie, zachowanie lub odzyskanie prawa do świadczeń, na podstawie systemu niebędącego systemem
specjalnym w rozumieniu ust. 2 lub 3, od ukończenia okresów ubezpieczenia lub zamieszkania, właściwa instytucja
tego państwa członkowskiego uwzględnia, w razie potrzeby, okresy ubezpieczenia lub zamieszkania ukończone
zgodnie z ustawodawstwem innego państwa członkowskiego, w ramach systemu powszechnego lub specjalnego,
obejmującego pracowników najemnych lub osoby prowadzące działalność na własny rachunek. W tym celu
uwzględnia się te okresy, jak również okresy ukończone zgodnie z ustawodawstwem stosowanym przez tę instytucję.
Artykuł 46 rozporządzenia Nr 1408/71 stanowi:
„1. Jeżeli warunki wymagane przez ustawodawstwo państwa członkowskiego do nabycia prawa do świadczeń
zostały spełnione bez konieczności stosowania przepisów art. 45 lub art. 40 ust. 3, stosuje się następujące zasady:
a) właściwa instytucja ustala [oblicza] wysokość świadczenia należnego z tytułu:
(i) z jednej strony tylko na podstawie stosowanego przez nią ustawodawstwa;
(ii) z drugiej strony na mocy ust. 2 […].
2. Jeżeli warunki wymagane przez ustawodawstwo państwa członkowskiego do prawa do świadczeń są spełnione
dopiero po zastosowaniu art. 45 i/lub art. 40 ust. 3, stosuje się następujące zasady:
a) instytucja właściwa ustala teoretyczną wysokość świadczenia, o które zainteresowany mógłby się ubiegać, gdyby
wszystkie okresy ubezpieczenia i/lub zamieszkania ukończone z uwzględnieniem ustawodawstw państw
członkowskich, którym podlegał pracownik najemny lub osoba prowadząca działalność na własny rachunek, zostały
ukończone w danym państwie członkowskim z uwzględnieniem ustawodawstwa, które stosuje ona w dniu przyznania
świadczenia. Jeżeli zgodnie z tym ustawodawstwem wysokość świadczenia jest niezależna od długości ukończonych
okresów, kwota ta zostaje uznana za kwotę teoretyczną, określoną w niniejszej literze;
b) instytucja właściwa ustala następnie rzeczywistą wysokość świadczenia na podstawie kwoty teoretycznej,
określonej w poprzedniej literze, proporcjonalnie do długości okresów ubezpieczenia lub zamieszkania, ukończonych
przed wystąpieniem ryzyka zgodnie ze stosowanym przez tę instytucję ustawodawstwem, w stosunku do całkowitej
długości okresów ubezpieczenia i zamieszkania, ukończonych przed wystąpieniem ryzyka z uwzględnieniem
ustawodawstwa wszystkich zainteresowanych państw członkowskich.
3. Zainteresowany ma prawo otrzymać od właściwej instytucji każdego państwa członkowskiego najwyższą kwotę
obliczoną zgodnie z ust. 1 i 2, bez uszczerbku dla stosowania wszelkich przepisów dotyczących zmniejszenia,

zawieszenia lub zniesienia, przewidzianych w ustawodawstwie, zgodnie z którym to świadczenie jest należne.
W takim przypadku dokonywane porównanie odnosi się do kwot określonych po zastosowaniu wyżej wymienionych
przepisów”.
Artykuł 47 ust. 1 lit. d) rozporządzenia, Nr 1408/71 przewiduje, że w celu obliczenia kwoty teoretycznej i procentowej,
określonej w art. 46 ust. 2, stosuje się następujące zasady:
instytucja właściwa państwa członkowskiego, którego ustawodawstwo przewiduje, że ustalanie wysokości świadczeń
przeprowadzane jest na podstawie wysokości wynagrodzenia, składek lub podwyżek, ustala wynagrodzenia, składki
lub podwyżki, które należy uwzględnić z tytułu okresów ubezpieczenia lub zamieszkania ukończonych
z uwzględnieniem ustawodawstwa innych państw członkowskich, na podstawie średniej wynagrodzeń, składek lub
podwyżek, stwierdzonej w okresach ubezpieczenia ukończonych z uwzględnieniem ustawodawstwa stosowanego
przez tę instytucję.
Zgodnie z art. 50 rozporządzenia Nr 1408/71, uprawniony do świadczeń, wobec którego stosuje się rozdział 3 tego
aktu, nie może w państwie, na którego terytorium zamieszkuje, i na podstawie ustawodawstwa, zgodnie z którym
należne jest mu świadczenie, otrzymać kwoty świadczenia niższej od kwoty minimalnego świadczenia, ustalonej
przez to ustawodawstwo za okres ubezpieczenia lub zamieszkania, równe wszystkim okresom ubezpieczenia
uwzględnianym w celu przyznawania świadczenia, zgodnie z przepisami artykułów poprzedzających. Instytucja
właściwa tego państwa wypłaca mu ewentualnie przez cały okres pobytu na terytorium tego państwa dodatek równy
różnicy między kwotą świadczeń należnych na podstawie przepisów rozdziału 3 rozporządzenia Nr 1408/71
a wysokością świadczenia minimalnego.
2. Prawo szwedzkie
Emerytura w szwedzkim systemie powszechnym składa się z trzech elementów, tj. emerytury proporcjonalnej,
emerytury uzupełniającej i emerytury gwarantowanej. Emerytury proporcjonalna i uzupełniająca są emeryturami
opartymi na dochodach otrzymanych przez zainteresowanych. Pierwsza jest oparta na nabytych uprawnieniach
emerytalnych, a druga jest objęta systemem emerytalnym obowiązującym w Szwecji przed 2003 r. i dotyczy osób
urodzonych w 1953 r. lub wcześniej. Są to świadczenia o charakterze zasadniczo składkowym. Natomiast emerytura
gwarantowana, której celem jest podstawowa ochrona osób otrzymujących niewielkie dochody lub osób bez
dochodów, to świadczenie oparte na zamieszkaniu i finansowane z podatków. Emeryturę gwarantowaną
wprowadzono do szwedzkiego systemu emerytalnego w latach 90. XX w., zastępując nią wcześniejszą emeryturę
państwową. Kwota emerytury gwarantowanej jest ustalana na bazie kwoty pozostałych świadczeń emerytalnych
otrzymywanych przez daną osobę. Wysokość emerytury gwarantowanej jest stopniowo obniżana przy uwzględnieniu
emerytury proporcjonalnej, emerytury uzupełniającej i określonych innych świadczeń. Przepisami krajowymi
dotyczącymi emerytury gwarantowanej istotnymi w sprawie rozpatrywanej w postępowaniu głównym są przepisy
ustawy w sprawie emerytury gwarantowanej, która została Kodeksem zabezpieczenia społecznego z 2010 r.2.
Zgodnie z § 8 i 10 rozdziału 55 SFB emerytura gwarantowana stanowi podstawowy poziom ochrony w ramach
szwedzkiego powszechnego systemu emerytalnego. Zależy ona od okresu ubezpieczenia i może być przyznana
osobom, które nie są uprawnione do emerytury opartej na dochodach lub których emerytura nie przekracza
określonej kwoty.
W rozdziale 67 SFB przewidziano następujące regulacje: na mocy § 2 o emeryturę gwarantowaną mogą się ubiegać
osoby urodzone w 1938 r. lub później, jeżeli posiadają przynajmniej trzyletni okres ubezpieczenia. Paragraf 4
stanowi, że emerytura gwarantowana może być pobierana najwcześniej w miesiącu, w którym osoba ubezpieczona
osiągnęła wiek 65 lat. W § 11 uściślono, że do celów obliczenia okresu ubezpieczenia uwzględnia się jedynie okres
rozpoczynający bieg w roku kalendarzowym, w którym zainteresowany osiągnął wiek 16 lat, i kończący się w roku
kalendarzowym, w którym osiągnął on wiek 64 lat. Paragraf 15 stanowi, że podstawę obliczenia emerytury
gwarantowanej stanowi emerytura oparta na dochodzie, do której osoba ubezpieczona jest uprawniona w odniesieniu
do tych samych lat. W § 16 zdefiniowano „emeryturę opartą na dochodzie” w rozumieniu ww. § 15 jako emeryturę
opartą na dochodzie w rozumieniu SFB przed obniżkami określonymi w niektórych przepisach tego Kodeksu, które
regulują określone paragrafy, a także tego rodzaju powszechnie obowiązkową emeryturę w świetle ustawodawstwa
innego państwa, która nie stanowi odpowiednika emerytury gwarantowanej określonej w SFB. Na mocy § 23 dla
osób pozostających w związku małżeńskim, w przypadku których podstawa obliczenia nie przekracza 1,14 kwoty
bazowej, roczna emerytura gwarantowana wynosi 1,9 kwoty bazowej pomniejszonej o podstawę obliczenia. Paragraf
24 stanowi, że dla osób pozostających w związku małżeńskim, w wypadku których podstawa obliczenia przekracza
1,14 kwoty bazowej, roczna emerytura gwarantowana wynosi 0,76 kwoty bazowej pomniejszonej o 48% tej części
podstawy obliczenia, która przekracza 1,14 kwoty bazowej. Paragraf 25 stanowi, że w wypadku osób, które nie mają
40 lat okresu ubezpieczenia, wszystkie sumy odnoszące się do kwoty bazowej określone w § 21–24 tego rozdziału
ulegają proporcjonalnemu obniżeniu w zakresie odpowiadającym stosunkowi okresu ubezpieczenia do wyrażonej
w latach liczby 40.

Instrukcje wewnętrzne Nr 2 z 2007 r.3 przyjęte przez szwedzki zakład ubezpieczeń społecznych 4 stanowią, że
w ramach określonego w § 25 rozdziału 67 SFB obliczenia proporcjonalnego emerytury gwarantowanej należy – do
celów obliczenia kwoty teoretycznej określonej w art. 46 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Nr 1408/71 – przypisać każdemu
okresowi ubezpieczenia ukończonemu w pozostałych państwach członkowskich hipotetyczną wartość emerytury
odpowiadającą średniej wartości uprawniającej do emerytury dla okresów ubezpieczenia ukończonych w Szwecji.
Kwotę bazową stanowiącą podstawę obliczenia niektórych świadczeń socjalnych, w tym emerytury gwarantowanej,
zdefiniowano w § 7 rozdziału 2 SFB. Kwota ta jest indeksowana w odniesieniu do ogólnego poziomu cen. W roku
rozpatrywanym w sprawie w postępowaniu głównym wynosiła ona 39 400 SEK (ok. 4137 EUR).
Stan faktyczny
B. Zaniewicz-Dybeck, obywatelka polska, urodziła się w 1940 r. Po przepracowaniu w Polsce 19 lat, w 1980 r.
wyjechała do Szwecji. Mieszkała tam 24 lata i przepracowała 23 lata. W 2005 r. B. Zaniewicz-Dybeck złożyła wniosek
o emeryturę gwarantowaną, który został oddalony przez ZUS.
Przy uwzględnieniu, że B. Zaniewicz-Dybeck ukończyła okresy ubezpieczenia zarówno w Szwecji, jak i w Polsce,
ZUS obliczył jej emeryturę gwarantowaną na mocy przepisów krajowych oraz zgodnie z zasadą obliczenia
proporcjonalnego określoną w art. 46 ust. 2 rozporządzenia Nr 1408/71. W ramach tego obliczenia ZUS, na
podstawie § 25 rozdziału 67 SFB oraz instrukcji, określił podstawę obliczenia tej emerytury, dokonując obliczenia
proporcjonalnego. Ponadto, w ramach obliczenia kwoty bazowej określonej w art. 46 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Nr
1408/71, nie uwzględnił emerytury opartej na dochodach uzyskanych przez B. Zaniewicz-Dybeck w Polsce, lecz
przypisał emeryturze opartej na dochodach uzyskanych przez nią w Szwecji w kwocie 75 216 SEK (ok. 7897 EUR)
w odniesieniu do 24 lat ubezpieczenia wartość roczną 3134 SEK (ok. 329 EUR), czyli 75 216 SEK podzielone przez
24, następnie pomnożył tę kwotę przez maksymalny okres ubezpieczenia dla emerytury gwarantowanej, czyli 40 lat.
W ten sposób określił hipotetyczną wartość emerytury na 125 360 SEK (ok. 13 162 EUR). ZUS stwierdził, że
świadczenia emerytalne oparte na dochodach, które zgodnie z § 15 rozdziału 67 SFB stanowią podstawę obliczenia
emerytury gwarantowanej, otrzymywane przez B. Zaniewicz-Dybeck, przekraczają pułap dochodów związany
z przyznaniem emerytury gwarantowanej. B. Zaniewicz-Dybeck zaskarżyła tę decyzję.
Poprzez pytania prejudycjalne szwedzki sąd dążył do ustalenia:
– czy rozporządzenie Nr 1408/71 należy interpretować w ten sposób, że w ramach obliczenia, przez instytucję
właściwą państwa członkowskiego świadczenia, takiego jak emerytura gwarantowana, należy stosować metodę
obliczenia proporcjonalnego określoną w art. 46 ust. 2 i przypisać, zgodnie z art. 47 ust. 1 lit. d) tego rozporządzenia,
okresom ubezpieczenia ukończonym przez zainteresowanego w innym państwie członkowskim średnią wartość
hipotetyczną?
– czy rozporządzenie Nr 1408/71 należy interpretować w ten sposób, że stoi ono na przeszkodzie ustawodawstwu
państwa członkowskiego, w którym przewidziano, że w ramach obliczenia świadczenia minimalnego, takiego jak
emerytura gwarantowana, instytucja właściwa powinna uwzględnić wszystkie świadczenia emerytalne, jakie
zainteresowany faktycznie otrzymuje z jednego lub liczniejszych pozostałych państw członkowskich?
Stanowisko Trybunału
1. Sposób obliczania uprawnień emerytalnych
W rozporządzeniu Nr 1408/71 nie określono wspólnego systemu zabezpieczenia społecznego, lecz utrzymano
odrębne krajowe systemy, a jego przedmiotem jest zapewnienie koordynacji między tymi ostatnimi. Zgodnie
z orzecznictwem TS państwa członkowskie zachowują kompetencje do organizowania swoich systemów
zabezpieczenia społecznego5. Wobec braku harmonizacji na poziomie UE do ustawodawstwa każdego państwa
członkowskiego należy w szczególności określenie przesłanek uzyskania uprawnienia do świadczeń6. Jednakże
wykonując tę kompetencję, państwa są zobowiązane przestrzegać unijnego prawa, a zwłaszcza postanowień TFUE
dotyczących przyznanej wszystkim obywatelom Unii swobody przemieszczania się i przebywania na terytorium
państw członkowskich7.
Trybunał wskazał, że zgodnie z art. 45 rozporządzenia Nr 1408/71, gdy prawo państwa członkowskiego uzależnia
nabycie, zachowanie lub odzyskanie prawa do świadczeń od ukończenia okresów ubezpieczenia, instytucja właściwa
tego państwa powinna uwzględnić okresy ubezpieczenia ukończone zgodnie z ustawodawstwem każdego innego
państwa członkowskiego, tak jak gdyby dotyczyło to okresów ukończonych zgodnie ze stosowanym przez tę
instytucję ustawodawstwem. Oznacza to, że należy zsumować okresy ubezpieczenia ukończone w różnych
państwach członkowskich. W takim przypadku art. 46 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Nr 1408/71 stanowi, że instytucja
właściwa oblicza kwotę teoretyczną świadczenia, do jakiego jest uprawniony zainteresowany, tak jak gdyby wszystkie
okresy pracy, które ukończył on w różnych państwach członkowskich, zostały ukończone w państwie instytucji
właściwej. Następnie, zgodnie z art. 46 ust. 2 lit. b) rozporządzenia Nr 1408/71, instytucja właściwa ustala
rzeczywistą wysokość świadczenia na podstawie kwoty teoretycznej proporcjonalnej do długości okresów

ubezpieczenia lub zamieszkania w państwie instytucji właściwej w stosunku do całkowitej długości okresów
ubezpieczenia lub zamieszkania ukończonych w różnych państwach członkowskich. Dotyczy to metody obliczenia
proporcjonalnego. W art. 47 ust. 1 lit. d) rozporządzenia Nr 1408/71 uściślono, że instytucja właściwa państwa,
którego ustawodawstwo przewiduje, że ustalanie wysokości świadczeń przeprowadzane jest na podstawie wysokości
wynagrodzenia, składek lub podwyżek, ustala wynagrodzenia, składki lub podwyżki, które należy uwzględnić z tytułu
okresów ubezpieczenia lub zamieszkania ukończonych z uwzględnieniem ustawodawstwa innych państw
członkowskich, na podstawie średniej wynagrodzeń, składek lub podwyżek, stwierdzonej w okresach ubezpieczenia
ukończonych z uwzględnieniem ustawodawstwa stosowanego przez tę instytucję.
W rozpatrywanej sprawie rząd szwedzki przyznał, iż emerytura gwarantowana ma na celu zapewnienie uprawnionym
rozsądnego poziomu życia, gwarantując im minimalny dochód, który przekracza kwotę, jaką uzyskaliby, gdyby
pobierali jedynie emeryturę opartą na dochodzie, gdy owa kwota jest zbyt niska lub nawet zerowa. Emerytura
gwarantowana stanowi zatem podstawowy poziom ochrony w ramach powszechnego szwedzkiego systemu
emerytalnego. W wyroku Browning8 Trybunał orzekł, że istnieje „świadczenie minimalne” w rozumieniu art. 50
rozporządzenia Nr 1408/71, gdy ustawodawstwo państwa zamieszkania obejmuje szczególną gwarancję mającą na
celu zapewnienie uprawnionym do świadczeń zabezpieczenia społecznego minimalnego dochodu przekraczającego
poziom świadczeń, do których byliby uprawnieni jedynie przy uwzględnieniu ich okresu ubezpieczenia i składek.
W ocenie TS przy uwzględnieniu jej celu rozpatrywana emerytura gwarantowana stanowi świadczenie minimalne
objęte art. 50 rozporządzenia Nr 1408/71.
Rzecznik generalny wskazał, że w zakresie, w jakim rozporządzenie Nr 1408/71 nie wymaga, aby państwa
członkowskie przewidziały świadczenia minimalne, a każde ustawodawstwo krajowe nie obejmuje tego rodzaju
świadczenia, w art. 46 ust. 2 tego rozporządzenia nie ustanowiono szczególnych i szczegółowych reguł obliczenia
takiego świadczenia9. W konsekwencji prawo do pobierania świadczenia minimalnego, takiego jak rozpatrywana
emerytura gwarantowana, powinno być oceniane nie na podstawie art. 46 ust. 2 lub art. 47 ust. 1 lit. d)
rozporządzenia Nr 1408/71, lecz zgodnie ze szczególnymi regułami określonymi w art. 50 tego rozporządzenia i we
właściwym ustawodawstwie krajowym. Trybunał stwierdził, że w celu obliczenia przysługującego B. Zaniewicz-
Dybeck świadczenia w postaci emerytury gwarantowanej instytucja właściwa, po pierwsze, zgodnie z art. 25
rozdziału 67 SFB zastosowała do kwot emerytury proporcjonalnej i emerytury uzupełniającej zainteresowanej,
stanowiących podstawę obliczenia emerytury gwarantowanej, metodę obliczenia proporcjonalnego. Rzecznik
generalny wskazał, że jest ona podobna do metody określonej w art. 46 ust. 2 lit. a) i b) rozporządzenia Nr 1408/7110.
Po drugie, w ramach określonego w art. 46 ust. 2 obliczenia proporcjonalnego instytucja właściwa nie uwzględniła –
zgodnie z instrukcjami – świadczeń emerytalnych otrzymywanych przez B. Zaniewicz-Dybeck w Polsce, lecz – jak
przewidziano w art. 47 ust. 1 lit. d) rozporządzenia Nr 1408/71 – przypisała emeryturze opartej na dochodach
uzyskanych przez zainteresowaną w Szwecji wartość roczną, a następnie pomnożyła tę kwotę przez maksymalny
okres ubezpieczenia określony dla emerytury gwarantowanej, czyli 40 lat. Z postanowienia odsyłającego wynika, że
rezultat otrzymany przy zastosowaniu wskazanej metody obliczenia przekracza pułap dochodów uprawniający do
przyznania emerytury gwarantowanej. Trybunał podkreślił, że takiej metody obliczenia opartej na art. 46 ust. 2 i art.
47 ust. 1 lit. d) rozporządzenia Nr 1408/71 nie można przyjąć do celów obliczenia świadczenia minimalnego takiego
jak rozpatrywana emerytura gwarantowana. Zatem instytucja właściwa powinna obliczyć emeryturę gwarantowaną
zgodnie z art. 50 rozporządzenia Nr 1408/71 w związku z ustawodawstwem krajowym, z wyłączeniem § 25
zawartego w rozdziale 67 SFB oraz instrukcji.
2. Obowiązek uwzględnienia wszystkich świadczeń emerytalnych
Z SFB wynika, że określone w ustawodawstwie innych państw członkowskich obowiązkowe świadczenia emerytalne,
które nie są równoważne z emeryturą gwarantowaną, są objęte podstawą obliczenia tej emerytury. W ocenie TS
zgodnie z właściwym ustawodawstwem krajowym instytucja właściwa danego państwa członkowskiego powinna
w ramach obliczenia emerytury gwarantowanej uwzględnić świadczenia emerytalne otrzymywane przez
zainteresowanego w innych państwach członkowskich.
Zgodnie z orzecznictwem TS art. 50 rozporządzenia Nr 1408/71 dotyczy przypadków, w których okres pracy
pracownika na podstawie ustawodawstwa państw członkowskich, którym ten pracownik podlegał, był względnie
krótki, w związku z czym całkowita kwota świadczeń należnych z tych państw nie zapewnia rozsądnego poziomu
życia11. W celu zapobieżenia tej sytuacji w art. 50 przewidziano, że jeśli w ustawodawstwie państwa miejsca
zamieszkania ustanowiono świadczenie minimalne, świadczenie należne od tego państwa zostanie powiększone
o dodatek równy różnicy między kwotą świadczeń należnych z różnych państw, których ustawodawstwu
podlegał pracownik, a kwotą tego świadczenia minimalnego12. Rzecznik generalny wskazał, że z powyższego
wynika, iż do celów obliczenia uprawnień do świadczenia minimalnego, takiego jak rozpatrywana w postępowaniu
głównym emerytura gwarantowana, w art. 50 rozporządzenia Nr 1408/71 przewidziano w szczególności
uwzględnienie faktycznej kwoty świadczenia emerytalnego, jakie zainteresowany otrzymuje z innego państwa
członkowskiego13.

1
Dz.Urz. UE z 1997 r. L Nr 28, s. 1 – zmienionego rozporządzeniem Rady (WE) Nr 1606/98 z 29.6.1998 r. (Dz.Urz.
UE z 1998 r., L Nr 209, s. 1); dalej jako: rozporządzenie Nr 1408/71.
2 Dalej jako: SFB.
3 Dalej jako: instrukcje.
4 Dalej jako: ZUS.
5 Zob. w szczególności wyrok TS z 21.2.2013 r., Salgado González, C 282/11, EU:C:2013:86, pkt 35 i przytoczone
tam orzecznictwo.
6 Zob. wyrok Salgado González, pkt 36 i przytoczone tam orzecznictwo.
7 Zob. wyrok Salgado González, pkt 37 i przytoczone tam orzecznictwo.
8 Zob. wyrok TS z 17.12.1981 r., Browning, 22/81, EU:C:1981:316, pkt 15.
9 Opinia rzecznika generalnego M. Watheleta z 3.5.2017 r., Zaniewicz-Dybeck, C 189/16, pkt 47.
10 Opinia rzecznika generalnego Zaniewicz-Dybeck, pkt 45 i 46.
11 Zob. wyroki TS: z 30.11.1977 r., Torri, 64/77, EU:C:1977:197, pkt 5 oraz Browning, pkt 12.
12 Zob. wyrok Torri, pkt 6.
13 Opinia rzecznika generalnego Zaniewicz-Dybeck, pkt 59.
Autorka jest doktorem nauk prawnych, ekspertem ds. prawa gospodarczego, WPiA UKSW w Warszawie
Wyrok TS z 29.11.2017 r., Zaniewicz-Dybeck, C-189/16

TS uznał, że emerytura gwarantowana ma na celu zapewnienie minimalnego dochodu uprawnionym, a obliczenia powinny uwzględniać faktyczne świadczenia emerytalne z innych państw członkowskich. W przypadku obliczania świadczenia minimalnego instytucje powinny kierować się art. 50 rozporządzenia Nr 1408/71.