Porozumienie w sprawie odpowiedniej zmiany wynagrodzenia w związku ze zmianą ustawy o minimalnym wynagrodzeniu

Trwają prace nad projektem ustawy zmieniającej ustawę o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Projekt zakłada negocjacje w sprawie zmian wynagrodzenia, szczególnie podczas zamówień publicznych, oraz wprowadzenie przepisów przejściowych. Planowane wejście w życie nowych regulacji to 1.1.2020 r. Wprowadza się definicję 'odpowiedniej zmiany wynagrodzenia' oraz określa procedury w przypadku braku porozumienia.

Tematyka: projekt ustawy, zmiana wynagrodzenia, negocjacje, porozumienie, dodatek stażowy, umowa, wypowiedzenie, inwestycje państwowe, koszty, regulacje

Trwają prace nad projektem z 6.12.2018 r., ustawy o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
(dalej jako: projekt). W dniu 6.3.2019 r. zakończyły się konsultacje publiczne oraz opiniowanie, a akt niedługo
zostanie poddany pod obrady Sejmu. Planowane wykonanie przepisów projektowanego aktu prawnego to
1.1.2020 r., z wyjątkiem przepisów art. 2-5, które mają wejść w życie z dniem 1.9.2019 r. Przepisy te dotyczą
procedury negocjowania podwyższenia wynagrodzenia ze względu na wyłączenie "dodatku stażowego"
z minimalnego wynagrodzenia za pracę. Projekt opisuje postępowanie wykonawcy i zamawiającego, jak
i innych podmiotów, w przypadku złożenia wniosku o przeprowadzenie negocjacji dotyczących zawarcia
porozumienia w sprawie odpowiedniej zmiany wynagrodzenia.
• Aktualnie ustawa z 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (t.j.: Dz.U. z 2018 r. poz. 2177 ze zm.,
dalej jako: MinWynagrU) nie przewiduje, że wynagrodzenie zasadnicze nie może być niższe niż minimalne. Ustawa
ogólnie wskazuje, że wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu
pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia, tj. 2250 zł brutto w 2019 r.
• Projekt rozszerza katalog składników wynagrodzenia, które nie są uwzględniane przy obliczaniu wysokości
wynagrodzenia pracownika.
• W związku z powyższym szacuje się, że przeciętny wzrost dochodów rozporządzalnych przypadający na
pracownika będzie wynosił ok. 207 zł miesięcznie w roku 2020 r., a dla pracodawcy przeciętny całkowity koszt pracy
osoby objętej projektowaną zmianą wzrośnie o ok. 396 zł miesięcznie. W związku z powyższym, szczególnie
w przypadku zamówień publicznych konieczne było wprowadzenie przepisów przejściowych, wskazujących na
negocjacje stron umowy.
• W odniesieniu do umów zawartych przed 1.9.2019 r. projekt przewiduje przepisy umożliwiające stronom
przeprowadzenie negocjacji w sprawie odpowiedniej zmiany wynagrodzenia, a także wypowiedzenia przez
wykonawcę umowy z wyjątkiem odnoszącym się do inwestycji finansowanych z budżetu państwa.
Negocjacje w przy zamówienia publicznych
W związku z faktem, że planowane wejście przepisów ma mieć miejsce na początku roku 2020, to wykonawca
w terminie nie dłuższym niż do 31.12.2019 r., może zwrócić się do zamawiającego z wnioskiem
o przeprowadzenie negocjacji dotyczących zawarcia porozumienia w sprawie odpowiedniej zmiany
wynagrodzenia. Oczywiście powyższe będzie miało zastosowanie w przypadku konieczności ustalenia albo zmiany
wysokości wynagrodzenia w związku z nieuwzględnieniem w kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę dodatku
do wynagrodzenia przysługującego za staż pracy, przed dniem 1.9.2019 r., jeżeli będzie to miało wpływ na koszty
wykonania przez wykonawcę zamówienia publicznego realizowanego na podstawie umowy zawartej w wyniku
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wszczętego, zgodnie z przepisami ustawy z 29.1.2004 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j.: Dz.U. z 2018 r. poz. 1986 ze zm., dalej jako: ZamPublU).
Wniosek wykonawca składa w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej. To na wykonawcy ciąży
obowiązek przedstawienia sposobu i podstawy wyliczenia odpowiedniej zmiany wynagrodzenia (tj. sumy
wzrostu kosztów), wynikającej z wyłączenia tzw. dodatku stażowego z zakresu składnikowego minimalnego
wynagrodzenia za pracę (art. 2 ust. 4 i art. 5 ust. 4 projektu). Zamawiający może żądać udokumentowania
powyższych wyliczeń. Poniżej opisane zasady negocjacji jak i uprawnienia w związku z niepodwyższeniem stawki,
w przypadku zamówienia publicznego realizowanego wspólnie przez kilku wykonawców, stosuje się odpowiednio
również do nich.
Odpowiednia zmiana wynagrodzenia
Przez odpowiednią zmianę wynagrodzenia należy rozumieć sumę wzrostu kosztów wykonawcy wynikających
z ustalenia wysokości wynagrodzenia albo podwyższenia dotychczasowej wysokości wynagrodzenia
przysługującego pracownikom zatrudnionym przy realizacji części zamówienia pozostałej do wykonania, poczynając
od 1.1.2020 r. (data obowiązywania porozumienia), o wysokość dodatku do wynagrodzenia przysługującego za staż
pracy, który powinien być wypłacony w okresie realizacji tej części zamówienia pracownikom, którzy przed dniem
wejścia w życie niniejszej ustawy otrzymywali minimalne wynagrodzenie za pracę uwzględniające ten dodatek.
Niezawarcie porozumienia

Niezawarcie porozumienia w sprawie odpowiedniej zmiany wynagrodzenia w terminie nie dłuższym niż 60 dni od
dnia złożenia wniosku, uprawnia wykonawcę do wypowiedzenia umowy z zachowaniem dwumiesięcznego
okresu wypowiedzenia.
Inwestycje państwowe
W przypadku inwestycji, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 134 ustawy z dnia 27 sierpnia
2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2077, z późn. zm.), odpowiednia zmiana wynagrodzenia nie
może spowodować powiększenia wartości kosztorysowej inwestycji określonej przy rozpoczęciu ich realizacji.
"Zgodnie z § 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu
finansowania inwestycji z budżetu państwa (Dz. U. poz. 1579) łączna kwota środków z budżetu państwa nie może
być wyższa niż wartość kosztorysowa inwestycji określona przy rozpoczęciu jej realizacji, obejmująca koszty
przygotowania do realizacji, koszty robót budowlanych, koszty nadzoru nad wykonywaniem robót budowlanych
i koszty pierwszego wyposażenia. Z uwagi na ograniczenia wynikające z tego przepisu w przypadku tych inwestycji
projekt dopuszcza dokonywanie odpowiedniej zmiany wynagrodzenia, wynikającej z wprowadzanej regulacji, jedynie
w wysokości, która nie spowoduje powiększenia wartości kosztorysowej inwestycji określonej przy rozpoczęciu jej
realizacji (art. 2 ust. 6 projektu ustawy). W przypadku przedmiotowych inwestycji wykonawca nie będzie więc
uprawniony do wypowiedzenia umowy w sytuacji, gdy żądanie odpowiedniej zmiany wynagrodzenia spowodowałoby
powiększenie wartości kosztorysowej inwestycji (art. 3 ust. 2 projektu ustawy; jest to wyjątek od zasady ustanowionej
w art. 3 ust. 1 projektu ustawy). Umożliwienie wykonawcy wypowiedzenia umowy w przypadku, gdy odpowiednia
zmiana wynagrodzenia powodowałaby przekroczenie wartości 5 kosztorysowej mogłoby nieść poważne
konsekwencje dla realizacji istotnych inwestycji finansowanych z budżetu państwa"
Umowa zawarta w innym trybie niż ZamPublU - negocjacje
W sytuacji ustalenia albo zmiany wysokości wynagrodzenia w związku z nieuwzględnieniem w kwocie minimalnego
wynagrodzenia za pracę dodatku do wynagrodzenia przysługującego za staż pracy, jeżeli będzie to miało wpływ na
koszty realizacji umowy zawartej w trybie innym niż określony przepisami ZamPublU, przed 1.9.2019 r., wykonawca
umowy, w terminie nie dłuższym niż do 31.12.2019 r., może zwrócić się do drugiej strony z wnioskiem
o przeprowadzenie negocjacji dotyczących zawarcia porozumienia w sprawie odpowiedniej zmiany wynagrodzenia.
Niezawarcie w terminie nie dłuższym niż 60 dni od dnia złożenia wniosku, o którym mo w ust. 1, porozumienia
w sprawie odpowiedniej zmiany wynagrodzenia uprawnia wykonawcy do wypowiedzenia umowy z zachowaniem
okresu wypowiedzenia określonego w umowie, a w przypadku braku umownego okresu wypowiedzenia
z zachowaniem dwumiesięcznego okresu wypowiedzenia.
Projektodawca stwierdza, że „umowy dotyczące realizacji zadań długoterminowych zawierane są zasadniczo na czas
określony, a możliwość ich wypowiedzenia często jest ograniczona – w szczególności dotyczy to [ZamPublU]. Brak
możliwości renegocjacji, a w pewnych przypadkach wypowiedzenia przez wykonawcę umowy, w związku ze
zwiększonymi kosztami wynikającymi z wprowadzenia niniejszą ustawą zmiany, mogłoby skutkować utratą
rentowności przedsiębiorstw oraz stanowić zagrożenie dla realizacji umów”.

Projekt ustawy przewiduje możliwość negocjacji dotyczących zmiany wynagrodzenia w związku z wyłączeniem dodatku stażowego. W przypadku braku porozumienia wykonawca może wypowiedzieć umowę z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Wprowadza się szczególne regulacje dla inwestycji państwowych, ograniczające wzrost kosztów wynagrodzeń.