Zmiany w Pracowniczych Planach Kapitałowych

Pomimo wejścia w życie ustawy o pracowniczych planach kapitałowych, już została znowelizowana. Nowe zmiany dotyczą m.in. rozszerzenia katalogu osób uprawnionych do PPK, zniesienia limitu 30-krotności podstawy wpłat oraz udostępnienia treści umowy w formie papierowej na wniosek uczestnika. Maksymalny limit wpłat i dopłat został również określony. Zmiany te mają na celu usprawnienie systemu PPK i ułatwienie jego stosowania dla pracodawców i pracowników.

Tematyka: zmiany, Pracownicze Plany Kapitałowe, PPK, znowelizowanie ustawy, rozszerzenie katalogu osób uprawnionych, zniesienie limitu wpłat, udostępnienie treści umowy, maksymalny limit wpłat

• Pomimo wejścia w życie 1.1.2019 r. ustawy z 4.10.2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz.U.
z 2018 r. poz. 2215, dalej jako: PPKU), ustawa już została znowelizowana.
• W dniu 7.5.2019 r. do sejmu wpłynął projekt ustawy o zmianie ustawy o pracowniczych planach
kapitałowych, ponieważ ustawa z 4.10.2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych zawierała szereg
niejasności w zakresie przedmiotowym jak i podmiotowym, co uniemożliwiało lub utrudniało jej stosowanie
Polskiemu Funduszowi Rozwoju (PFR), pracodawcom jak i pracownikom.
• W dniu 30.5.2019 r. przekazano Prezydentowi do podpisu ustawę z 16.5.2019 r. o zmianie ustawy
o pracowniczych planach kapitałowych, ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz
ustawy – Prawo bankowe (dalej jako: ustawa).
Najważniejsze zmiany w ustawie z 4.10.2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych dotyczą:
• rozszerzenia katalogu podmiotowego osób uprawnionych do korzystania z pracowniczych planów kapitałowych
(dalej jako: PPK) – tzw. katalogu osób zatrudnionych;
• zniesienia limitu 30 - krotności podstawy wpłat; zastosowania podpisu mechanicznego; udostępnienia treści umowy
w formie papierowej na wniosek uczestnika umowy PPK;
• maksymalnego limitu wpłat i dopłat oraz dodatkowej przesłanki możliwości otrzymania wynagrodzenia przez
odpowiednie instytucje.
Rozszerzenie katalogu podmiotowego
W odniesieniu do użytych w ustawie z 4.10.2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych określeń rozszerzono
katalog osób wskazanych w przepisie art. 2 ust. 1 pkt 18 w zakresie definicji „osoby zatrudnionej”, bowiem dodano
lit. f, w brzmieniu: „f) osoby wskazane w lit. a-d przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek
macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego”. Aktualnie więc PPK dotyczą zarówno: pracowników,
osób fizycznych wykonujących pracę nakładczą, które ukończyły 18. rok życia; członków rolniczych spółdzielni
produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych; osób fizycznych wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej
lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, które ukończyły 18-ty rok życia jak i członków rad
nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia tych funkcji - podlegających obowiązkowo ubezpieczeniom
emerytalnemu i rentowym z tych tytułów w RP, w rozumieniu ustawy z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń
społecznych (t.j.: Dz.U. z 2019 r. poz. 300 ze zm., dalej jako: SysUbSpołU), nawet jeśli osoby te przebywają na
urlopach wychowawczych lub pobierają zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku
macierzyńskiego. Do zmiany doszło, ponieważ sformułowanie „z tych tytułów” pozbawiało osoby korzystające
z uprawnień rodzicielskich z możliwości bycia objętym katalogiem „osób zatrudnionych”. Biorąc pod uwagę
powyższe osoby te nie byłyby uwzględnianie w momencie obliczania stanu zatrudnienia w podmiocie,
u którego miały być wprowadzone PPK, wobec czego nie byłoby wiadome jaka jest rzeczywista liczba
zatrudnionych, a jest to warunek decydujący o terminie objęcia PPK. W konsekwencji zmian osoby
przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku
macierzyńskiego nie będą miały zawartej umowy o prowadzenie PPK w ich imieniu w innymi terminie (zatem
np. po powrocie z urlopu wychowawczego), niż pozostałe osoby zatrudnione u tego samego pracodawcy,
a w tym samym czasie. Aktualnie ustawa nie dyskryminuje więc nikogo ze względu na korzystanie z uprawnień
rodzicielskich, wprowadza jednolitość w zakresie dokonywania liczebności osób zatrudnionych i stanowi ułatwienie
dla pracodawcy ze względu na zawarcie jednej umowy o prowadzenie PPK, a nie kilku, na rzecz wszystkich osób
zatrudnionych, chyba, że dana osoba złożyła rezygnację w zakresie objęcia jej PPK.
Zniesienie limitu 30-krotności podstawy wpłat
Zgodnie z ustawą zmianie ulegnie definicja „wynagrodzenia”, które w swym aktualnym brzmieniu będzie znosiło
limit 30-krotności podstawy wpłat. Nie będzie więc stosowane ograniczenie, o którym mowa w art. 19 ust. 1
SysUbSpołU, zatem, że roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób
wymienionych w ustawie w danym roku kalendarzowym nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej
trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany
rok kalendarzowy, określonego m.in. ustawie budżetowej. W zakresie PPK nie będą więc obowiązywały takie
limity jak w powszechnym systemie ubezpieczeń społecznych, co sprawia, że będzie możliwość
oszczędzenia większej sumy pieniężnej. Zmianę należy ocenić pozytywnie, ponieważ PPK są prywatnym,

dodatkowym i dobrowolnym systemem ubezpieczeń, różnym w swej istocie od powszechnego systemu
ubezpieczeń.
Podpis
W ustawie z 4.10.2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych w art. 8 po ust. 5 dodano ust. 5a i 5b, które dotyczą
m.in. możliwości zawarcia w wezwaniu dotyczącym zawarcia umowy o zarządzanie PPK albo przekazania do PFR
informacji o zawarciu umowy o zarządzanie PPK, wystosowanym przez PFR, mechanicznie odtwarzanego
podpisu osoby uprawnionej do jego podpisania, zamiast dotychczasowej formy pisemnej z podpisem
własnoręcznym.
Udostępnienie treści umowy
Swoje brzmienie zmieni art. 22 ust. 1 PPKU, bowiem na wniosek uczestnika umowy o prowadzenie PPK
wybrana instytucja finansowa zobowiązana będzie udostępnić niezwłocznie po zawarciu umowy jej treść
w postaci papierowej, a nie jak dotychczas jedynie w formie elektronicznej.
Maksymalny limit wpłat i dopłat
Wprowadzono art. 25a ust. 1 w PPKU, który przewiduje maksymalny limit wpłat i dopłat możliwych do dokonania
na wszystkie rachunki PPK uczestnika PPK. Limit w danym roku kalendarzowym wynosi równowartość
w złotych kwoty 50 000 dolarów amerykańskich, według średniego kursu dolara amerykańskiego ogłaszanego
przez Narodowy Bank Polski. W sytuacji przekroczenia ww. kwoty dalsze wpłaty i dopłaty na rachunek PPK
uczestnika PPK nie będą dokonywane. Ustawodawca w uzasadnieniu do projektu ustawy wskazał, że: „Aby rachunki
PPK nie stanowiły rachunków finansowych dla celów FATCA/CRS musi być w szczególności spełniony warunek, że
(i) wysokość rocznej składki ograniczona jest do 50 tysięcy USD lub mniej, albo (ii) określono maksymalny limit
składek możliwych do wpłacenia na rachunek, wynoszący do 1 miliona USD lub mniej, przy zastosowaniu do
każdego z tych warunków zasad określonych w Załączniku I do umowy FATCA odnośnie sumowania wartości
rachunków i przeliczania waluty obcej”. Zmiana dotyczy więc konieczności dostosowania prawa do innych regulacji.
Wynagrodzenie za osiągnięty wynik
W art. 49 w ust. 3 w pkt 3 PPKU dodano kolejną przesłankę dot. możliwości pobrania wynagrodzenia za osiągnięty
wynik. Zarówno towarzystwo funduszy inwestycyjnych, PTE, pracownicze towarzystwo emerytalne lub zakład
ubezpieczeń może pobierać wynagrodzenie za osiągnięty wynik. Wynagrodzenie to może być jednak pobierane
m.in. pod warunkiem osiągnięcia na ostatni dzień wyceny w listopadzie w danym roku stopy zwrotu przez
fundusz inwestycyjny, fundusz emerytalny lub subfundusz na poziomie nie niższym niż 75% najwyższych
stóp zwrotu funduszy tej samej zdefiniowanej daty.
W podsumowaniu należy stwierdzić, że istniała potrzeba jak i cel zmiany PPKU, bowiem istniałyby duże komplikacje
prawne i faktyczne w prawidłowym wdrożeniu przepisów, szczególnie na gruncie liczebność osób zatrudnionych (ze
względu na uprzednie wyłączenie osób korzystających z uprawnień rodzicielskich), a zatem obligatoryjnego terminu
objęcia PPK. Zmiany konieczne również były w zakresie formy informowania o zawarciu umowy jak i zniesienia limitu
30-krotności podstawy wpłat (pozostawienie limitu powodowałoby trudności dla PFR w sensie tworzenia systemu
ewidencji uczestników PPK jak i właściwego rozliczania dopłat).

Zmiany w Pracowniczych Planach Kapitałowych mają na celu poprawę klarowności przepisów, ułatwienie objęcia pracowników PPK oraz usprawnienie funkcjonowania systemu. Nowe regulacje dotyczą m.in. rozszerzenia katalogu osób uprawnionych, zniesienia limitu wpłat, udostępnienia treści umowy oraz określenia maksymalnego limitu wpłat i dopłat. Zmiany te mają zapewnić większą elastyczność i efektywność PPK.