Zamiany w podmiotach sektora finansowego

We wrześniu 2019 r. doszło do zmian w ustawie dotyczącej informacji o niekaralności osób z sektora finansowego, wprowadzając nowe określenie podmiotów. Celem tych zmian było uregulowanie zasad współpracy między instytucjami państwa działającymi na rzecz rozwoju gospodarczego i społecznego oraz wzmocnienie kontroli danych w sektorze finansowym.

Tematyka: sektor finansowy, NiekOsZatrSekFU, zmiany, Polski Fundusz Rozwoju, instytucje finansowe, spółka zależna, system instytucji rozwoju, Krajowy Fundusz Kapitałowy, PFR Ventures

We wrześniu 2019 r., doszło do zmian w ustawie z 12.4.2018 r. o zasadach pozyskiwania informacji
o niekaralności osób ubiegających się o zatrudnienie i osób zatrudnionych w podmiotach sektora
finansowego (Dz.U. z 2018 r. poz. 1130 ze zm.; dalej jako: NiekOsZatrSekFU).
• Zmiany w NiekOsZatrSekFU zostały wprowadzone ustawą z 4.7.2019 r. o systemie instytucji rozwoju (Dz.U.
z 2019 r. poz. 1572).
• Celem ustawy zmieniającej było uregulowanie zasad i wzmocnienie współpracy między głównymi
instytucjami państwa realizującymi działania na rzecz rozwoju gospodarczego i społecznego, m.in. poprzez
koordynację oraz uzupełnianie współpracy pomiędzy podmiotami: Polskiego Funduszu Rozwoju S.A., Banku
Gospodarstwa Krajowego, Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, Korporacji Ubezpieczeń Kredytów
Eksportowych S.A., Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu S.A. oraz Agencji Rozwoju Przemysłu S.A.
• Zmiany w NiekOsZatrSekFU dotyczą nowego określenia katalogu podmiotów sektora finansowego.
• Przepisy weszły w życie 5.9.2019 r.
Cel wprowadzenia NiekOsZatrSekFU
Przepisy NiekOsZatrSekFU weszły w życie 27.6.2018 r., a ich celem była możliwość uzasadnionego prawnie
żądania przez pracodawcę informacji o niekaralności od osób ubiegających się o zatrudnienie. Potrzebna była
ku temu konkretna norma prawna, co potwierdził NSA w wyroku z 1.12.2009 r. (I OSK 249/09) wskazując, że
informacji o niekaralności można żądać tylko wówczas, gdy taki wymóg wynika z odrębnych przepisów,
zatem w przypadku gdy nie ma wyraźnej podstawy prawnej, pracodawca nie ma prawa żądać zaświadczenia
o niekaralności, bowiem narusza to przepisy o ochronie danych osobowych jak i zasady przewidziane
w Kodeksie pracy.
Ustawodawca mając na uwadze specyfikę pracy w podmiotach sektora finansowego (gdzie m.in. ma się dostęp
do informacji prawnie chronionych; gdzie na konkretnych stanowiskach podejmuje się decyzje obarczone wysokim
ryzykiem utraty mienia danego podmiotu sektora finansowego; gdzie istnieje możliwość wyrządzenia znacznej
szkody podmiotowi sektora finansowego lub osobom trzecim), wprowadził więc szczegółowe zasady
pozyskiwania danych, w NiekOsZatrSekFU. Umożliwiono tym samym pracodawcom sektora finansowego
pozyskiwanie informacji o niekaralności osób ubiegających się o zatrudnienie i osób zatrudnionych
w podmiotach sektora finansowego, m.in. przez podanie informacji w zakresie ewentualnego skazania
prawomocnym wyrokiem za określone przestępstwa, poprzez przedłożenie oświadczenia z Krajowego
Rejestru Karnego co do niekaralności/skazania.
Zmiany w NiekOsZatrSekFU
Podmiotami sektora finansowego do którego stosuje się NiekOsZatrSekFU, są m.in. bank krajowy, instytucja
kredytowa, przedstawicielstwo banku zagranicznego i przedstawicielstwo instytucji kredytowej, przedsiębiorstwo
pomocniczych usług bankowych, holding mieszany, instytucja pożyczkowa (o którym mowach w odpowiednich
ustawach) jak i inne podmioty wskazane w art. 2 ust. 1 NiekOsZatrSekFU.
Od 5.9.2019 r. nowym podmiotem sektora finansowego jest: spółka zależna, o której mowa w art. 11 ust. 6
ustawy z 4.7.2019 r. o systemie instytucji rozwoju, co w gruncie rzeczy oznacza spółkę prawa handlowego –
spółkę dominującą. Powyższe wynika z tego, że w oparciu o art. 11 ust. 6 ustawy z 4.7.2019 r. o systemie instytucji
rozwoju, Polski Fundusz Rozwoju może powierzyć wykonywanie zadań, o których mowa w ust. 2 pkt 4 ustawy
z 4.7.2019 r. o systemie instytucji rozwoju (tj. udzielanie finansowania przedsiębiorcom) swojej spółce
zależnej w rozumieniu art. 4 § 1 pkt 4 KSH. W takim przypadku przepisy dotyczące wykonywania tych zadań przez
Polski Fundusz Rozwoju stosuje się do tej spółki zależnej.
Mając na uwadze odesłanie do Kodeksu spółek handlowych, przez spółkę zależną należy rozumieć spółkę,
o której mowa w art. 4 § 1 pkt 4 KSH, zatem spółkę dominującą - spółkę handlową, jednak w przypadku, gdy: a)
dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym
zgromadzeniu, także jako zastawnik albo użytkownik, bądź w zarządzie innej spółki kapitałowej (spółki zależnej),
także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub b) jest uprawniona do powoływania lub odwoływania
większości członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na
podstawie porozumień z innymi osobami, lub c) jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości
członków rady nadzorczej innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na

podstawie porozumień z innymi osobami, lub d) członkowie jej zarządu stanowią więcej niż połowę członków zarządu
innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), lub e) dysponuje bezpośrednio lub
pośrednio większością głosów w spółce osobowej zależnej albo na walnym zgromadzeniu spółdzielni zależnej, także
na podstawie porozumień z innymi osobami, lub f) wywiera decydujący wpływ na działalność spółki kapitałowej
zależnej albo spółdzielni zależnej, w szczególności na podstawie umów określonych w art. 7. Powyższa zmiana
wynika z dodania ustawą z 4.7.2019 r. o systemie instytucji rozwoju w art. 2 ust. 1 NiekOsZatrSekFU, po pkt
32, pkt 32a w brzmieniu: spółka zależna, o której mowa w art. 11 ust. 6 ustawy z 4.7.2019 r. o systemie
instytucji rozwoju.
Inna zmiana dotyczy tego, że art. 2 ust. 1 pkt 32 NiekOsZatrSekFU otrzymał nowe brzmienie, bowiem
dotychczas jednym z podmiotów sektora finansowego na gruncie NiekOsZatrSekFU był Krajowy Fundusz
Kapitałowy, o którym mowa w art. 3 ustawy z 4.3.2005 r. o Krajowym Funduszu Kapitałowym (t.j.: Dz.U. z 2019 r.
poz. 892), podczas gdy aktualnie podmiotem tym jest: Polski Fundusz Rozwoju Spółka Akcyjna, o którym
mowa w art. 1 pkt 2 ustawą z 4.7.2019 r. o systemie instytucji rozwoju, zatem Polski Fundusz Rozwoju Spółka
Akcyjna z siedzibą w Warszawie, zwanego „Polskim Funduszem Rozwoju” (PFR), w systemie instytucji rozwoju.
Powyższe zmiany są związane z połączeniem KFK S.A. ze spółką zależną, zatem w niektórych ustawach, ujętych
w ustawie z 4.7.2019 r. o systemie instytucji rozwoju, wskazanie KFK zostało zastąpione wskazaniem PFR. Zgodnie
z uzasadnieniem ustawy z 4.7.2019 r. o systemie instytucji rozwoju, zadaniem KFK S.A. było udzielanie finansowania
przedsiębiorcom ze środków unijnych w drodze dokonywania inwestycji kapitałowych i quasi - kapitałowych. Jednak
ze względu na to, że KFK S.A. nie podejmuje już nowych inicjatyw, a kontynuuje jedynie rozpoczęte projekty w celu
ich zakończenia oraz rozliczenia, celowe jest ograniczenie kosztów działalności oraz osiągnięcie efektu synergii
z połączenia obu podmiotów. Wobec powyższego ustawa z 4.3.2005 r. o Krajowym Funduszu Kapitałowym została
uchylona, a ze względu na to, że PFR jest jedynym akcjonariuszem KFK S.A, PFR Ventures sp. z o.o., wobec
posiadanych kompetencji w zakresie zarządzania funduszami, w tym funduszami finansowanymi środkami unijnymi,
zakończy oraz rozliczy projekty realizowane przez KFK S.A., na dzień wejścia w życie ustawy z 4.7.2019 r.
o systemie instytucji rozwoju.
Odpowiednio więc do powyższego podmiot PFR znalazł się w NiekOsZatrSekFU, zamiast dotychczasowego
KFK.

Zmiany w NiekOsZatrSekFU wprowadzają nowe definicje podmiotów sektora finansowego oraz określają szczegółowe zasady pozyskiwania informacji o niekaralności. Dotyczą one również nowych podmiotów objętych przepisami oraz relacji między nimi. Polski Fundusz Rozwoju zyskał ważne miejsce w systemie instytucji rozwoju.