Zmiany w zakładowym funduszu świadczeń socjalnych
W dniu 23.10.2019 r. weszła w życie ustawa z 11.9.2019 r. dotycząca zmian w zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Zmiany te objęły m.in. wysokość odpisów w ZFŚS oraz terminy przekazywania odpisów na fundusz.
Tematyka: ustawa, zmiany, fundusz świadczeń socjalnych, ZFŚS, odpisy, wsparcie pracowników, regulacje, pracodawcy, benefity, świadczenia socjalne
W dniu 23.10.2019 r. weszła w życie ustawa z 11.9.2019 r. dotycząca zmian w zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Zmiany te objęły m.in. wysokość odpisów w ZFŚS oraz terminy przekazywania odpisów na fundusz.
W dniu 23.10.2019 r. weszła w życie ustawa z 11.9.2019 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2019, ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych oraz ustawy o Karcie Dużej Rodziny (Dz.U. z 2019 r. poz. 1907, dalej jako: ustawa zmieniająca). • Ustawa zmieniająca dokonała zmiany w: ustawie z 9.11.2018 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2019 (Dz.U. z 2018 r. poz. 2435); ustawie z 4.3.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1352 ze zm., dalej jako: FundŚwSocjU); ustawie z 5.12.2014 r. o Karcie Dużej Rodziny (t.j.: Dz.U. z 2019 r. poz. 1390 ze zm.). • W zakresie FundŚwSocjU zmieniła się wysokość odpisów w Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS), doszło do ich zwiększenia. Dokonano więc „odmrożenia" – o kolejny rok - co do podstawy naliczania odpisu na ZFŚS, poczynając od 1.8.2019 r. • Na zmiany w art. 5h FundŚwSocjU miało wpływ przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w 2019 r. ZFŚS Zgodnie z zasadami gospodarowania środkami z ZFŚS, środki te przeznaczone są na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z ZFŚS, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego. ZFŚS znajduje więc oparcie w działalności socjalnej pracodawcy, która wiąże się z usługami przez niego świadczonymi na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. Co do sfery budżetowej (jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych) wydatki na fundusz mają charakter obligatoryjny i w odniesieniu do państwowych jednostek budżetowych obciążają budżet państwa. Z kolei w przypadku innych pracodawców zasady tworzenia funduszu zależą od liczby zatrudnionych osób. Obligatoryjnie ZFŚS tworzą pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1.1. danego roku: co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Z kolei pracodawcy zatrudniający, co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, tworzą fundusz na wniosek zakładowej organizacji związkowej. Istotna jest również fakultatywność, bowiem pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1.1. danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mogą tworzyć fundusz do wysokości i na zasadach ogólnych określonych w FundŚwSocjU lub mogą wypłacać świadczenie urlopowe. Co do powyższych istnieje jednak elastyczność, np. możliwość określenia wysokości odpisu na ZFŚS na wyższym, jak i niższym poziomie. W wielu zakładach pracy, szczególnie w dużych korporacjach popularne są tzw. pakiety kafeteryjne, które również polegają na wsparciu socjalnym pracowników, a niekiedy nawet mają stanowić zachętę do zatrudnienia (szczególnie wysoko wykwalifikowanych pracowników np. w branży informatycznej IT), stanowiąc konkurencję dla innych zakładów pracy ubiegających się o pracowników ze szczególnymi umiejętnościami i know-how. Pakiety takie polegają na zarządzaniu specjalnie dostosowanymi platformami internetowymi - kafeteriami, do których pracownicy mają dostęp. Pracownicy poprzez udostępnioną przez pracodawcę określoną kwotę pieniężną (często zamienianą na punkty) mają możliwość korzystania ze świadczeń sportowych, rekreacyjnych, kulturowo-oświatowych (np. bilety do teatru czy muzeum, karnet na siłownię, czy bon na zakup odzieży czy też literatury). Zakres świadczeń z ZFŚS, m.in. ze względu na ich nieoskładkowane i nieopodatkowane dobrze jest uregulować w specjalnym regulaminie ZFŚS. Odpisy przekazywane przez pracodawcę Odpisy i zwiększenia na dany rok kalendarzowy pracodawca przekazuje na rachunek bankowy ZFŚS w terminach: do 31.5. i do 30.9. danego roku. Wprowadzony ustawą zmieniającą termin 31.10.2019 r. jest terminem przewidzianym na dokonanie wpłaty na rachunek bankowy funduszu dodatkowych środków przewidzianych ustawą zmieniającą. ZFŚS tworzy się z corocznego odpisu podstawowego, naliczanego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych. Wysokość odpisu podstawowego, co do zasady wynosi na jednego zatrudnionego 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą. Zmiany w art. 5h FundŚwSocjU – zwiększenie odpisu Zgodnie ze zmianami, co do wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w 2019 r., w okresie od 1.1.2019 r. do 31.7.2019 r. należy rozumieć przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2013 r. ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (tj. wynagrodzenie w wysokości 3278,14 zł). Zaś w okresie od 1.8.2019 r. do 31.12.2019 r. należy przez nie rozumieć przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2014 r. również ogłoszone przez Prezesa GUS (tj. wynagrodzenie w wysokości 3389,90 zł, czyli o 3,41% wyższe). Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy zmieniającej: „Należy wskazać, iż przyznawanie usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu świadczeń socjalnych uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do ich otrzymania. Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń oraz zasady przeznaczania środków funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w układach zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumieniach zbiorowych, regulaminach i statutach określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Proponowane „odmrożenie” wysokości odpisów na fundusze socjalne przyczyni się do wsparcia i de facto do poprawy warunków życiowych pracowników i innych uprawnionych osób". Ponadto uzasadnieniem dla ustawy zmieniającej jest zmiana wysokości naliczania od 1.8.2019 r. odpisu na fundusz socjalny dla osób uprawnionych do zaopatrzenia emerytalnego służb mundurowych oraz członków ich rodzin. Zmiana ta dotyczy emerytów i rencistów – byłych żołnierzy zawodowych oraz funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celnej, Służby Celno-Skarbowej, Służby Więziennej.
Zmiany w FundŚwSocjU miały na celu wsparcie pracowników poprzez zwiększenie odpisów na ZFŚS. Dzięki nowym regulacjom pracodawcy mają większe możliwości tworzenia funduszy socjalnych dla swoich pracowników.