Zwolnienie ze składek ZUS w tzw. „tarczy antykryzysowej”

Ustawa z 31.3.2020 r. wprowadziła zwolnienie ze składek ZUS na okres trzech miesięcy w ramach tzw. „tarczy antykryzysowej”. Zwolnienie dotyczy m.in. płatników składek, osób prowadzących działalność pozarolniczą oraz duchownych. Wniosek o zwolnienie należy złożyć do ZUS do 30.6.2020 r. i zawierać odpowiednie dokumenty oraz oświadczenia.

Tematyka: ZUS, tarcza antykryzysowa, zwolnienie ze składek, wniosek, płatnik składek, działalność pozarolnicza, duchowny, COVID-19, pandemia

Ustawa z 31.3.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem,
przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji
kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 568) wprowadziła szereg zmian prawnych,
które mają na celu dostosowanie gospodarki i społeczeństwa do obecnej sytuacji związanej z pandemią tzw.
koronawirusa.
Z punktu widzenia przedsiębiorców i pracodawców, jedną z najważniejszych kwestii jest zmniejszenie swoich
aktualnych wydatków w każdym możliwym obszarze celem utrzymania miejsc pracy lub po prostu utrzymania swojej
aktywności gospodarczej. Jednym z najbardziej oczekiwanych rozwiązań jest wprowadzenie zwolnienia (nie
odroczenia) z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne na okres trzech miesięcy (od 1.3.2020 r. do
31.5.2020 r.). Przewidziano przy tym trzy grupy podmiotów uprawnionych:
1. płatnik składek, który na 29.2.2020 r. zgłosił do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych
2. płatnik składek, będący osobą prowadzącą pozarolniczą działalność
3. duchowny będący płatnikiem składek
Co na wstępie warto podkreślić, zwolnienie to nie następuje automatycznie – wprowadzono tryb wnioskowy,
dlatego każdy podmiot zainteresowany skorzystaniem z tego rozwiązania musi podjąć inicjatywę i złożyć stosowny
wniosek spełniający ustawowe wymogi formalne.
Płatnik składek, który na 29.2.2020 r. zgłosił do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych
Podmiot ten zostaje zwolniony na swój wniosek z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na
ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz
Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, wykazanych w deklaracjach
rozliczeniowych złożonych za ten okres, jeżeli był zgłoszony jako płatnik składek przed 1.2.2020 r.
Płatnik składek, będący osobą prowadzącą pozarolniczą działalność
Osoba prowadząca tzw. indywidualną działalność gospodarczą, o której mowa w art. 8 ust. 6 ustawy z 13.10.1998 r.
o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 266 ze zm.), opłacająca składki wyłącznie na własne
ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne, spełnić musi następujące przesłanki zwolnienia z obowiązku
opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz
wypadkowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz
Solidarnościowy:
• prowadził działalność przed 1.2.2020 r.
• przychód z tej działalności w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek
nie był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce
narodowej w 2020 r., czyli 15 681 zł brutto
• złoży stosowny wniosek
Zwolnieniu z obowiązku opłacania podlegają przy tym należności z tytułu składek ustalone od obowiązującej tzw.
samozatrudnionego najniższej podstawy wymiaru tych składek.
Duchowny będący płatnikiem składek
Duchowny zostaje na swój wniosek zwolniony z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na
obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe oraz na
ubezpieczenie zdrowotne należne z tytułu bycia duchownym.
Zwolnieniu z obowiązku opłacania podlegają należności z tytułu składek ustalone od obowiązującej duchownego
najniższej podstawy wymiaru tych składek.
Wniosek o zwolnienie
Każdy z wyżej wskazanych podmiotów w celu uzyskania zwolnienia powinien złożyć stosowny wniosek do Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych, nie później niż do 30.6.2020 r.

Wniosek powinien zawierać:
1) dane płatnika składek: imię i nazwisko, nazwę skróconą oraz numer NIP i REGON, a jeżeli płatnikowi składek nie
nadano tych numerów lub jednego z nich – numer PESEL lub serię i numer dowodu osobistego albo paszportu,
a także adres do korespondencji;
2) w przypadku drugiej grupy oświadczenie potwierdzające uzyskanie, w pierwszym miesiącu, za który jest
składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek przychodu z działalności nie wyższego niż 300%
prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. –
oświadczenie składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
W oświadczeniu jest zawarta więc klauzula następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za
złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za
składanie fałszywych oświadczeń;
3) inne informacje niezbędne do umorzenia składek;
4) podpis wnioskodawcy.
Wniosek o zwolnienie może być złożony w jednej z następujących form:
• dokument papierowy
• dokument elektroniczny opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem
osobistym
• za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez Zakład
Ubezpieczeń Społecznych
Zakład Ubezpieczeń Społecznych zwalnia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek w terminie nie
dłuższym niż 30 dni od dnia przesłania deklaracji rozliczeniowej lub imiennych raportów miesięczny należnych za
ostatni miesiąc wskazany we wniosku o zwolnienie z opłacania składek, a w przypadku gdy płatnik składek zwolniony
jest z obowiązku ich składania – w terminie nie dłuższym niż 30 dni od terminu, w którym powinna być opłacona
składka za ostatni miesiąc wskazany we wniosku o zwolnienie z opłacania składek. ZUS informuje płatnika składek
o zwolnieniu z obowiązku opłacania należności z tytułu składek. W przypadku negatywnego rozpatrzenia wniosku,
odmowa następuje w drodze decyzji, co do której przysługuje prawo do wniesienia wniosku do Prezesa ZUS
o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Co istotne, zwolnienie nie wpływa na uprawnienia wynikające z systemu ubezpieczeń społecznych. Oznacza to, że
mimo zwolnienia ze składek, zachowane będą uprawnienia do świadczeń np. chorobowych czy macierzyńskich.
Zmiany weszły w życie 1.4.2020 r.

Zwolnienie ze składek ZUS wprowadzone w ramach „tarczy antykryzysowej” pozwala na oszczędności w opłatach przez okres trzech miesięcy. Procedura wnioskowa jest istotna, a ZUS informuje o decyzji w terminie 30 dni. Uprawnienia ubezpieczeniowe pozostają niezmienione. Zmiany weszły w życie 1.4.2020 r.