Wykonywanie badań medycyny pracy w okresie epidemii COVID-19

Zmiany w wykonywaniu badań medycyny pracy wprowadzone zostały na mocy ustawy z 31.3.2020 r. dotyczącej zapobiegania i zwalczania COVID-19. Artykuł omawia procedury skierowania pracownika na badania oraz pytanie o dopuszczenie pracownika do pracy bez aktualnych badań medycyny pracy. Wskazuje, że badania nie musi przeprowadzać lekarz medycyny pracy, a ich wydanie oraz przeprowadzenie może być zdalne.

Tematyka: badania medycyny pracy, COVID-19, lekarz medycyny pracy, epidemia, zdalne badania, orzeczenie lekarskie

Zmiany w wykonywaniu badań medycyny pracy wprowadzone zostały na mocy ustawy z 31.3.2020 r.
o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem
i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz
niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 568). Jak podczas epidemii skierować pracownika na badania
wstępne, kontrolne lub okresowe? Czy pracodawca podczas epidemii ma prawo dopuścić pracownika do
pracy bez aktualnych badań?
• Badania nie musi przeprowadzać lekarz medycyny pracy.
• Badania medycyny pracy można przeprowadzić zdalnie.
• Wydanie orzeczenia lekarskiego może nastąpić zdalnie.
Każdy pracownik, z którym zawarta jest umowa o pracę musi przejść badania lekarskie. Do badań tych należą
zarówno badania okresowe, jak i kontrolne. Badania okresowe co do zasady wykonuje się raz na 5 lat, o ile w pracy
nie ma określonych żadnych czynników narażających pracownika na uszczerbek na zdrowiu. Badania kontrolne
z kolei wymagane są, jeżeli pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim dłużej niż 30 dni. Na badania te również
kierują pracodawcy i ponoszą koszty przeprowadzenia tych badań.
W medycynie pracy wyróżnia się także trzeci rodzaj badań, czyli badania wstępne. Przez te badania przechodzą
osoby przyjmowane do pracy oraz pracownicy młodociani i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na
których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.
Badania wstępne, okresowe oraz kontrolne wykonywane są z reguły w godzinach pracy przez lekarzy medycyny
pracy. Pracownik bez aktualnych badań nie przystąpi do świadczenia pracy. Jeżeli pracownik nie ma aktualnych
badań lekarskich Państwowa Inspekcja Pracy może nałożyć na pracodawcę karę. Dopuszczenie pracownika bez
aktualnego orzeczenia od lekarza medycyny pracy jest wykroczeniem.
Podczas epidemii wykonywanie tych badań może być szczególnie trudne. W celu zminimalizowania ryzyka
zakażenia koronawirusem COVID-19 pracownik nie powinien chodzić do przychodni. Problemem może być również
obecność samego lekarza, a jak już zostało wspomniane badania te może wykonać wyłącznie lekarz medycyny
pracy. Jak rozwiązano badania medycyny pracy podczas epidemii koronawirusa COVID-19 ?
Badania medycyny pracy podczas epidemii koronawirusa
Zarówno badania medycyny pracy, jak wydanie orzeczenia może nastąpić zdalnie.
Jeżeli lekarz uprawniony do przeprowadzenia badania wstępnego lub kontrolnego jest niedostępny badanie może
przeprowadzić jakikolwiek inny lekarz.
Podkreślić należy, że orzeczenie lekarskie wydane przez innego niż lekarz medycyny pracy lekarza traci ważność po
30 dniach od dnia odwołania stanu epidemii.

Podczas epidemii COVID-19 wykonywanie badań medycyny pracy może być utrudnione ze względu na konieczność unikania miejsc publicznych. Warto zauważyć, że badania mogą być przeprowadzane zdalnie, a w przypadku braku dostępności lekarza medycyny pracy, badanie może wykonać inny lekarz. Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza traci ważność po 30 dniach od odwołania stanu epidemii.