Od początku 2021 r. jednostki sektora finansów publicznych podlegają programowi Pracowniczych Planów Kapitałowych
Od początku 2021 r. program Pracowniczych Planów Kapitałowych objął jednostki sektora finansów publicznych, wprowadzając ułatwienia w wyborze instytucji finansowej. Wdrożenie PPK przebiega etapami, a jednostki mają określone terminy na podpisanie umów. Tarcza antykryzysowa wprowadziła także ułatwienia dotyczące zawierania umów w związku z COVID-19.
Tematyka: Pracownicze Plany Kapitałowe, sektor finansów publicznych, tarcza antykryzysowa, COVID-19, umowa o zarządzanie PPK, strona społeczna
Od początku 2021 r. program Pracowniczych Planów Kapitałowych objął jednostki sektora finansów publicznych, wprowadzając ułatwienia w wyborze instytucji finansowej. Wdrożenie PPK przebiega etapami, a jednostki mają określone terminy na podpisanie umów. Tarcza antykryzysowa wprowadziła także ułatwienia dotyczące zawierania umów w związku z COVID-19.
Od 1.1.2021 r. program Pracowniczych Planów Kapitałowych objął jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu art. 9 ustawy z 27.8.2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 869 ze zm.). Wprowadzone na mocy tarczy antykryzysowej przepisy ułatwiają samorządom wybór instytucji finansowej w ich jednostkach organizacyjnych. Jednostki sektora finansów publicznych muszą się jednak liczyć z ewentualną koniecznością stosowania nowego prawa zamówień publicznych w procedurze wyboru instytucji finansowej, w sytuacji gdy wartość zamówienia będzie równa lub większa niż progi unijne. • Pod program Pracowniczych Planów Kapitałowych podlegają od początku roku m.in. państwowe uczelnie wyższe, samorządy i ich zakłady budżetowe, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej czy też państwowe i samorządowe instytucje kultury oraz sądy. • Panująca w Polsce sytuacja epidemiologiczna sprawiła, że ustawodawca zawarł w tzw. tarczy antykryzysowej pewne przepisy ułatwiające jednostkom sektora finansów publicznych wdrożenie u siebie PPK, poprzez stworzenie im możliwości zawierania umów z instytucją finansową w imieniu podległych im zakładów budżetowych. • Udział strony społecznej w dokonywaniu przez jednostki sektora finansów publicznych wyboru instytucji finansowej jest obowiązkowy. Wdrażanie Pracowniczych Planów Kapitałowych czyli powszechnego systemu oszczędzania dla pracowników realizowanego przy współpracy z pracodawcami oraz państwem, przebiega w Polsce etapami. Dość późno realizowane było w jednostkach sektora finansów publicznych. Na mocy ustawy z 4.10.2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1342 ze zm., dalej: PPKU), PPK objęły je dopiero od początku 2021 r. Ustawodawca wyznaczył jednostkom czas do 26.2.2021 r. na porozumienie ze stroną społeczną co do wyboru instytucji finansowej. Do 26.3.2021 r. muszą one podpisać z wybraną instytucją umowę o zarządzaniu PPK, a do 10.4.2021 r. muszą zawrzeć umowy o prowadzenie PPK. Umowę o prowadzenie PPK jednostka sektora finansów publicznych zawiera w imieniu i na rzecz osób w niej zatrudnionych, o ile wcześniej osoby te nie złożyły deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat. Ułatwienia we wdrażaniu PPK zawarte w tarczy antykryzysowej Panująca wciąż w Polsce epidemia koronawirusa wymaga ograniczania wszelkich kontaktów do niezbędnego minimum. Dlatego też w tarczy antykryzysowej znalazły się przepisy ułatwiające jednostkom sektora finansów publicznych zawieranie umów dotyczących zarządzania PPK w sposób, który pozwala angażować mniejszą liczbę osób. Chodzi konkretnie o zapisy ustawy z 19.6.2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 1086 ze zm.). Ustawa ta dodaje do art. 7 PPKU ust. 4a, który daje wójtom (burmistrzom, prezydentom miast), zarządom powiatów i zarządom województw możliwość dokonywania, w imieniu podmiotów zatrudniających, będących jednostkami organizacyjnymi danej jednostki samorządu terytorialnego, wyboru instytucji finansowej, z którą te podmioty zatrudniające zawrą umowy o zarządzanie PPK. Warto podkreślić, że nie jest to obowiązek, a możliwość. W zamierzeniu Ministerstwa Finansów, dopuszczalne jest w związku z tym takie pogrupowanie jednostek organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego, aby z uwagi na ich podobną specyfikę, możliwe było dokonanie wspólnego wyboru instytucji finansowej. Oczywiście w przypadku skorzystania z tej możliwości wyboru należy dokonać w oparciu o kryteria wymienione w art. 7 ust. 3 PPKU. Trzeba też pamiętać, że skorzystanie z tej możliwości nie zwalnia jednostek organizacyjnych z obowiązków, jakie ustawodawca nakłada na gruncie PPKU na każdy podmiot zatrudniający. Nawet w sytuacji, gdy jednostki organizacyjnie samodzielnie nie dokonują wyboru instytucji finansowej, to umowę o zarządzanie oraz umowę o prowadzenie PPK mają obowiązek podpisać samodzielnie. Udział strony społecznej w wyborze instytucji finansowej Bez względu jednak na to, czy instytucja finansowa będzie wybierana wspólnie czy też samodzielnie przez każdą jednostkę organizacyjną, musi w tym procesie uczestniczyć strona społeczna. Chodzi i to, że, żeby podczas wyboru instytucji finansowej porozumieć się z przedstawicielami organizacji związkowych działających w jednostkach organizacyjnych objętych wyborem (a w przypadku, gdy wyboru dokonuje pojedynczy pracodawca w porozumieniu z działającą u niego zakładową organizacją związkową). W razie zaś braku organizacji związkowych należy porozumieć się z przedstawicielami reprezentacji osób zatrudnionych działających we wszystkich jednostkach organizacyjnych objętych wyborem (a w przypadku, gdy wyboru dokonuje pojedynczy pracodawca w porozumieniu z reprezentacją osób zatrudnionych wyłonioną w trybie przyjętym u tego pracodawcy). Dopiero w sytuacji, gdy na miesiąc przed upływem terminu wyznaczonego na dokonanie wyboru nie udało się porozumieć ze stroną społeczną, wójt (burmistrz, prezydent miasta), zarząd powiatu albo zarząd województwa może samodzielnie dokonać wyboru instytucji finansowej. Warunek zmiany instytucji finansowej Trzeba podkreślić, że wspólny wybór instytucji finansowej nie ma wpływu na dalsze funkcjonowanie PPK w jednostkach organizacyjnych. Jednostki te, jak każde inne podmioty zatrudniające zobowiązane do udziału w programie Pracowniczych Planów Kapitałowych, mają prawo do zmiany instytucji finansowej. Mogą także dokonywać zmian w umowie o zarządzanie PPK. Aby zmienić instytucję finansową należy jednak najpierw zawrzeć umowę z inną instytucją (art. 12 ust. 1). Aby to zrobić znów niezbędny jest udział strony społecznej. W tej jednak sytuacji pracodawca, w sytuacji braku porozumienia ze stroną społeczną, nie może samodzielnie dokonać wyboru instytucji finansowej. Art. 7 ust. 5 PPKU nie ma tu bowiem zastosowania.
Wspólny wybór instytucji finansowej nie wyklucza możliwości późniejszej zmiany. Jednostki sektora finansów publicznych mogą dokonać zmiany instytucji finansowej, ale wymaga to porozumienia ze stroną społeczną. Pracodawca samodzielnie nie może dokonać zmiany instytucji finansowej bez zgody strony społecznej.