Co ze szkoleniami BHP w okresie pandemii?

Okres trwania pandemii stawia przed pracodawcami dodatkowe wyzwania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa pracowników. Artykuł omawia obowiązki pracodawców w zakresie szkoleń BHP, w tym szkoleń wstępnych i okresowych, oraz zmiany wprowadzone w przepisach prawa pracy w związku z pandemią. Dowiesz się również, jakie udogodnienia wprowadził ustawodawca i jakie wyjątki dotyczą przeprowadzania szkoleń w formie elektronicznej.

Tematyka: szkolenia BHP, pandemia, bezpieczeństwo pracy, szkolenia wstępne, szkolenia okresowe, przepisy prawne, elektroniczne szkolenia, COVID-19

Okres trwania pandemii jest czasem, w którym część zakładów pracy nadal kontynuuje swoją działalność
w dotychczasowej formie lub musi ją ograniczyć ze względu na wprowadzane obostrzenia. Niezależnie od
tego, w przypadku, kiedy na rzecz pracodawców jest świadczona praca przez pracowników, musi ona
przebiegać w sposób bezpieczny. Stąd pojawiające się pytania o szkolenia BHP w czasie pandemii.
Szkolenie BHP jest obowiązkowe
Pracodawca ma obowiązek chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie im bezpiecznych i higienicznych
warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Nie wolno mu dopuścić pracownika do
pracy, do której wykonywania nie posiada dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny
pracy. Co oznacza, że pracodawca nie może umożliwić podjęcia pracy przez pracownika bez jego wcześniejszego
przeszkolenia. Należy także pamiętać, że przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest
podstawowym obowiązkiem pracownika. W szczególności pracownik jest obowiązany znać przepisy i zasady
bezpieczeństwa i higieny pracy, brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawać się wymaganym
egzaminom sprawdzającym. Pracownik nie może odmówić udziału w szkoleniu w zakresie BHP.
Pracownicy podlegają szkoleniom wstępnym oraz okresowym. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy
z 27.07.2004r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2004 r. Nr 180 poz. 1860 ze
zm., dalej: SzkolBHPR) szczegółowo określa zasady szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, zakres
tego szkolenia, wymagania dotyczące treści i realizacji programów szkolenia, sposób dokumentowania szkolenia
oraz przypadki, w których pracodawcy lub pracownicy mogą być zwolnieni z określonych rodzajów szkolenia.
Rodzaje szkoleń w dziedzinie BHP
Pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed
dopuszczeniem go do pracy, mowa wtedy o szkoleniu wstępnym. Szkolenie wstępne jest przeprowadzane w formie
instruktażu według programów opracowanych dla poszczególnych grup stanowisk i obejmuje: szkolenie wstępne
ogólne oraz szkolenie wstępne na stanowisku pracy.
Szkolenie pracownika przed dopuszczeniem do pracy nie jest wymagane w przypadku podjęcia przez niego pracy na
tym samym stanowisku pracy, które zajmował u danego pracodawcy bezpośrednio przed nawiązaniem z tym
pracodawcą kolejnej umowy o pracę.
Szkolenie okresowe ma natomiast na celu aktualizację i ugruntowanie wiedzy i umiejętności w dziedzinie
bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zaznajomienie uczestników szkolenia z nowymi rozwiązaniami techniczno-
organizacyjnymi w tym zakresie. Terminy przeprowadzania szkoleń okresowych określają szczegółowo przepisy
SzkolBHPR. Są one uzależnione od rodzaju stanowiska pracy.
Szkolenie okresowe pracownika nie jest wymagane w przypadku pracownika na stanowisku administracyjno-
biurowym, gdy rodzaj przeważającej działalności pracodawcy w rozumieniu przepisów o statystyce publicznej
znajduje się w grupie działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów
o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, chyba że z oceny ryzyka wynika,
że jest to konieczne.
Co ze szkoleniami w okresie pandemii
W okresie trwania pandemii spowodowanej wirusem SARS-Cov-2 od samego początku pojawiały się wątpliwości
dotyczące szkoleń w dziedzinie BHP. Ich przeprowadzanie w tym szczególnym okresie bardzo często wiązało się
z ryzykiem ewentualnego zakażania. W związku z tym ustawodawca zdecydował się wprowadzić zmiany
w przepisach prawa pracy, tak aby z jednej strony chronić życie i zdrowie pracowników, z drugiej zaś umożliwić im
zapoznawanie się z przepisami i zasadami BHP. Art. 12e ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach
związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz
wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1842 ze zm., dalej: KoronawirusU) zawiera
szczegółowe regulacje dotyczące szkoleń w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy w okresie pandemii.
W okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii dopuszcza się przeprowadzanie szkoleń wstępnych
w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy w całości za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.
Jednakże ustawodawca przewidział w tym zakresie pewne wyjątki dotyczące jednej z części szkolenia wstępnego tj.
instruktażu stanowiskowego do określonej grupy pracowników:

• zatrudnianych na stanowiskach robotniczym;
• pracowników zatrudnionych na stanowiskach, na których występuje narażenie na działanie czynników
niebezpiecznych;
• pracowników przenoszonych na stanowiska robotnicze oraz na stanowiska, na których występuje narażenie na
działanie czynników niebezpiecznych;
• oraz uczniów odbywających praktyczną naukę zawodu i studentów odbywających praktykę studencką.
Podsumowując w przypadku szkolenia wstępnego w formie instruktażu ogólnego istnieje zawsze możliwość
przeprowadzenia go za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej. Natomiast w przypadku instruktażu
stanowiskowego jest to możliwe ale tylko jeśli nie dotyczy pracowników zatrudnionych na określonych szczególnych
stanowiskach. W takich sytuacjach szkolenia będą odbywały się na dotychczasowych zasadach.
Co z obowiązkiem aktualizacji wiedzy w dziedzinie BHP, czyli ze szkoleniami okresowymi w okresie pandemii.
Ustawodawca również w tym zakresie wprowadził pewne udogodnienia dla pracodawców. W przypadku gdy termin
przeprowadzenia szkolenia okresowego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy przypada w:
• okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii lub
• w okresie 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan
epidemii, albo stanu epidemii ulega on wydłużeniu.
Przepisy przewidują, że ulega on wydłużeniu do 60 dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego,
w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo stanu epidemii.

W okresie pandemii szkolenia BHP podlegają szczególnym regulacjom, pozwalającym na ich przeprowadzanie w formie elektronicznej. Ustawodawca wprowadził zmiany dotyczące zarówno szkoleń wstępnych, jak i okresowych, mające na celu ochronę pracowników. Zapoznaj się z artykułem, aby dowiedzieć się więcej na temat obowiązków związanych ze szkoleniami BHP w okresie pandemii.