Uszczelnienie zakazu handlu w niedziele
W Sejmie procedowany jest poselski projekt zmiany ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. Celem proponowanych zmian jest doprecyzowanie obowiązujących rozwiązań prawnych poprzez usunięcie obecnie występujących niejasności, wątpliwości i sporów związanych ze stosowaniem ustawy w praktyce. Poselski projekt nr 1446 ma na celu uszczelnienie przewidzianych wyjątków w zakresie handlu w niedziele i święta.
Tematyka: handel w niedziele, zakaz handlu, uszczelnienie wyjątków, placówki handlowe, przeważająca działalność, kary za naruszenia, definicja przeważającej działalności
W Sejmie procedowany jest poselski projekt zmiany ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. Celem proponowanych zmian jest doprecyzowanie obowiązujących rozwiązań prawnych poprzez usunięcie obecnie występujących niejasności, wątpliwości i sporów związanych ze stosowaniem ustawy w praktyce. Poselski projekt nr 1446 ma na celu uszczelnienie przewidzianych wyjątków w zakresie handlu w niedziele i święta.
W Sejmie procedowany jest poselski projekt zmiany ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. Celem proponowanych zmian jest doprecyzowanie obowiązujących rozwiązań prawnych poprzez usunięcie obecnie występujących niejasności, wątpliwości i sporów związanych ze stosowaniem ustawy w praktyce. Ustawa z 10.1.2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 936, dalej: OgrHandNiŚU) wprowadziła ograniczenia w wykonywaniu pracy w placówkach handlowych w niedziele i święta oraz 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy. Ograniczenie handlu w placówkach handlowych obecnie dotyczy niedziel, świąt wskazanych w ustawie z 18.1.1951 r. o dniach wolnych od pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1920). Z zakazu wykonywania pracy w handlu wyłączone są dwie kolejne niedziele poprzedzające pierwszy dzień Bożego Narodzenia, niedzielę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy oraz w ostatnie niedziele przypadające w styczniu, kwietniu, czerwcu i sierpniu. Ograniczenie dotyczy handlu oznacza zakaz sprzedaży polegającej na wymianie towaru lub wyrobu na środki pieniężne oraz wykonywania czynności związanych z handlem czyli wykonywania w placówce handlowej czynności bezpośrednio związanych z handlem przez pracownika lub zatrudnionego, a także wykonywania w takiej placówce przez pracownika lub zatrudnionego czynności związanych z magazynowaniem towarów lub ich inwentaryzacją. Istotna będzie przeważająca działalność w placówkach pocztowych OgrHandNiŚU przewiduje aż 32 wyjątki. Poselski projekt nr 1446, który wpłynął do Sejmu przewiduje zmiany mające na celu uszczelnienie przewidzianych wyjątków, tak aby nie dochodziło do nadużyć prawa ze strony przedsiębiorców. W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazano, że w miarę obowiązywania OgrHandNiŚU nasiliły się bowiem przypadki nieprawidłowego stosowania wyłączeń przewidzianych w OgrHandNiŚU, pozwalających na prowadzenie handlu i wykonywanie czynności związanych z handlem w niedziele i święta. Nowe brzmienie ma uzyskać art. 6 pkt 1 ust. 6 OgrHandNiŚU, który stanowi obecnie, że zakaz handlu w niedziele i święta nie obowiązuje w placówkach pocztowych w rozumieniu ustawy z 23.11.2012 r. Prawo pocztowe (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1041 i 2320). Zgodnie z przewidywaną nowelizacją w placówkach pocztowych, w których przeważająca działalność polega na świadczeniu usług pocztowych, będzie możliwe wykonywanie handlu w niedziele. Kluczowe znaczenie ma wprowadzenie nowej definicji „przeważającej działalności”. W momencie wejścia przepisów w życie przeważająca działalność będzie oznaczała rodzaj przeważającej działalności wskazany we wniosku o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej, o którym mowa w ustawie z 29.6.1995 r. o statystyce publicznej (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 955), jeżeli działalność ta stanowi co najmniej 50% miesięcznego przychodu ze sprzedaży, uzyskanego w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym jest prowadzony handel lub są wykonywane czynności związane z handlem. Co więcej placówki handlowe, korzystające z wyłączeń będą zobowiązane do prowadzenia ewidencji miesięcznego przychodu ze sprzedaży, z podziałem na przychód z działalności. Do obowiązku prowadzenia ewidencji działalności będą się musieli przygotować również przedsiębiorcy w placówkach handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu prasą, biletami komunikacji miejskiej, kuponami gier losowych i zakładów wzajemnych, ponieważ tylko wtedy handel w niedziele nie będzie u nich zakazany. Nieodpłatna pomoc rodziny – wyłączenia z zakazu Bardzo ważną zmianą przewidzianą w projekcie jest określenia kręgu osób, z których nieodpłatnej pomocy mógłby korzystać przedsiębiorca. Przedsiębiorca w placówkach handlowych, w których handel jest prowadzony przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną wyłącznie osobiście, we własnym imieniu i na własny rachunek będzie mógł skorzystać z nieodpłatnej pomocy małżonka, dzieci własnych, dzieci małżonka, dzieci przysposobionych, rodziców, macochy lub ojczyma. Bardzo istotne będzie, że osoby które nieodpłatnie pomagają przedsiębiorcy nie będą mogły być pracownikami lub zatrudnionymi w placówce handlowej u przedsiębiorcy. Inne nowe regulacje Oprócz uszczelnienia wyjątku dotyczącego handlu w niedziele w sklepach, które prowadzą działalność placówek pocztowych nowe brzmienie ma uzyskać art. 6 ust. 1 pkt 14, 24 oraz 32 OgrHandNiŚU. Punkt 14 art. 6 ust. 1 będzie stanowił, że zakaz handlu nie obowiązuje w przypadku sprzedaży ryb w gospodarstwach rybackich, ze statku rybackiego i placówkach handlowych zajmujących się odbiorem produktów rybnych oraz handlem takimi produktami. Obecnie taki zakaz nie obowiązuje w centrach pierwszej sprzedaży ryb, w przypadku sprzedaży ryb z burty, w gospodarstwach rybackich, placówkach handlowych zajmujących się odbiorem produktów rybołówstwa i akwakultury oraz handlem takimi produktami. Kolejny zmieniany pkt art. 6, czyli pkt 24 OgrHandNiŚU, który obecnie nie zakazuje handlu w okresie od 1 czerwca do 30 września każdego roku kalendarzowego – w placówkach handlowych prowadzących handel wyłącznie maszynami rolniczymi i częściami zamiennymi do tych maszyn, od dnia wejścia w życie nowelizacji uzyska nowe brzmienie niezakazujące handlu w okresie od dnia 1 czerwca do dnia 30 września każdego roku kalendarzowego – w placówkach handlowych prowadzących handel wyłącznie maszynami rolniczymi lub częściami zamiennymi do tych maszyn, lub materiałami eksploatacyjnymi do maszyn rolniczych lub materiałami używanymi w trakcie bieżącej pracy maszyn rolniczych oraz narzędziami do wymiany części zamiennych w maszynach rolniczych. Obecnie art. 6 ust 1 pkt 32 OgrHandNiŚU stanowi, że zakaz handlu nie obowiązuje w placówkach handlowych, w których jest prowadzony wyłącznie skup zbóż, buraków cukrowych, owoców, warzyw lub mleka surowego. Po wprowadzeniu w życie zmian w ustawie OgrHandNiŚU zakaz handlu nie będzie obowiązywał w placówkach handlowych, w których jest prowadzony wyłącznie skup produktów pochodzenia rolniczego takich jak: zboża, rzepak, buraki cukrowe i inne, oraz owoców, warzyw, runa leśnego lub mleka surowego. Nowe kary przewidziane w ustawie Projekt wprowadzający zmiany w OgrHandNiŚU przewiduje również zmianę przepisów karnych ww. ustawy. Zgodnie z zapisami w projekcie karze grzywny w wysokości od 1.000 do 100.000 zł. będzie podlegał kto wbrew zakazowi handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem po godzinie 14.00 – 24 grudnia lub w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy, powierza wykonywanie pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu oraz kto wbrew obowiązkowi nie prowadzi ewidencji miesięcznego przychodu placówki albo tę ewidencję prowadzi w sposób nierzetelny.
Projekt wprowadzający zmiany w ustawie o ograniczeniu handlu w niedziele przewiduje również nowe kary dla osób łamiących zakaz handlu po godzinie 14:00 w wybrane dni. Uszczelnienie przewidzianych wyjątków ma zapobiec nadużyciom przedsiębiorców. Kluczowym elementem nowelizacji jest wprowadzenie nowej definicji 'przeważającej działalności' w placówkach handlowych.