Nowelizacja ustaw ubezpieczeniowych już obowiązuje
Od 1.7.2022 r. obowiązują zmiany w przepisach regulujących pracownicze programy emerytalne oraz indywidualne konta emerytalne i indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego. Nowelizacja ustaw ubezpieczeniowych wprowadza korzystne zmiany dotyczące warunków uczestnictwa w PPE oraz umożliwia odprowadzanie składek dodatkowych z różnych źródeł. Zmiany obejmują także ułatwienia dla pracodawców w prowadzeniu PPE oraz uproszczenia w zawieraniu porozumień z pracownikami. Wprowadzone zmiany dotyczą również IKE i IKZE, ułatwiając zawieranie umów w formie elektronicznej i regulując limit wpłat na IKZE dokonywanych przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność.
Tematyka: nowelizacja, ustawy ubezpieczeniowe, pracownicze programy emerytalne, indywidualne konta emerytalne, IKE, IKZE, zmiany, składki dodatkowe, PPE, ułatwienia, porozumienia pracownicze, limit wpłat, pozarolnicza działalność
Od 1.7.2022 r. obowiązują zmiany w przepisach regulujących pracownicze programy emerytalne oraz indywidualne konta emerytalne i indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego. Nowelizacja ustaw ubezpieczeniowych wprowadza korzystne zmiany dotyczące warunków uczestnictwa w PPE oraz umożliwia odprowadzanie składek dodatkowych z różnych źródeł. Zmiany obejmują także ułatwienia dla pracodawców w prowadzeniu PPE oraz uproszczenia w zawieraniu porozumień z pracownikami. Wprowadzone zmiany dotyczą również IKE i IKZE, ułatwiając zawieranie umów w formie elektronicznej i regulując limit wpłat na IKZE dokonywanych przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność.
Od 1.7.2022 r. obowiązują zmiany w przepisach regulujących pracownicze programy emerytalne oraz indywidualne konta emerytalne i indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego. Podstawą zmian w ustawach ubezpieczeniowych jest ustawa z 7.4.2022 r. o zmianie ustawy o pracowniczych programach emerytalnych oraz ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Dz.U. z 2022 r. poz. 904). Zmiana w pracowniczych programy emerytalnych Ustawa z 20.4.2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2139; dalej: PracProgEmerytU) określa zasady tworzenia i działania pracowniczych programów emerytalnych (dalej: PPE). W PracProgEmerytU wprowadzone zostały korzystne zmian dotyczące warunków uczestnictwa w PPE poprzez zniesienie fakultatywnego zakazu wnoszenia składki dodatkowej oraz umożliwienie uczestnikowi odprowadzania składki dodatkowej z innych źródeł niż wynagrodzenie za okresy, w których nie otrzymywał od pracodawcy wynagrodzenia. Od 1.7.2022 r. art. 25 ust. 1 PracProgEmerytU nie zawiera warunku dotyczącego zakazu w umowie zakładowej deklarowania składki dodatkowej. Uczestnik może obecnie zadeklarować składkę dodatkową, bez żadnych dodatkowych warunków. Od 1.1.2023 r. zaczną natomiast obowiązywać przepisy zgodnie z którymi składka dodatkowa będzie mogła być odprowadzana na rachunek w programie również ze źródeł innych niż wynagrodzenie za okresy, w których uczestnik zatrudniony u pracodawcy prowadzącego PPE nie otrzymywał wynagrodzenia (np.: na urlopie bezpłatnym, urlopie wychowawczym, długotrwałym zwolnieniu lekarskim). Wprowadzona została do PracProgEmerytU nowa instytucja prawna czyli „przeniesienie środków”, które oznacza przekazanie przez dotychczasowego zarządzającego środków zgromadzonych w ramach PPE do nowego zarządzającego w związku ze zmianą formy PPE lub zarządzającego (art. 2 ust. 1 pkt 27 PracProgEmerytU). Nowelizacja przewidziała również ułatwienia w prowadzeniu PPE dla pracodawców. Po pierwsze zgodnie z art. 23 ust. 1 PracProgEmerytU nastąpiło przeniesienie obowiązku sporządzania informacji rocznej dotyczącej realizacji PPE przekazywanej corocznie organowi nadzoru z pracodawcy prowadzącego PPE na zarządzającego PPE. Po drugie przeniesiono obowiązek informowania organu nadzoru o zmianie danych zarządzającego z pracodawcy prowadzącego PPE na zarządzającego (art. 34 ust. 4 PracProgEmerytU). Oznacza to, że obecnie realizacja obowiązków administracyjnych spoczywa na instytucjach finansowych obsługujących PPE. Zgodnie z art. 38 ust. 7 PracProgEmerytU nastąpiło uproszczenie trybu zawierania przez pracodawców porozumień z reprezentacją pracowników o zawieszeniu odprowadzania lub ograniczeniu wysokości składek podstawowych w PPE poprzez rezygnację z trybu ich rejestracji przez organ nadzoru. Obecnie pracodawca zgłasza jedynie fakt zawarcia porozumienia, przekazując równocześnie to porozumienie. Doprecyzowano także zasady zawieszania składki podstawowej i ograniczania jej wysokości. Zgodnie z art. 38 PracProgEmerytU pracodawca może jednostronnie zawiesić naliczanie i odprowadzanie składek podstawowych albo czasowo ograniczyć wysokość naliczanej składki podstawowej przez określenie obowiązującej w okresie tego ograniczenia zasady naliczania składki. Ponadto uregulowano maksymalny termin jednostronnego ograniczenia składki podstawowej przez pracodawcę (w okresie obejmującym 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych łączny okres jednostronnego ograniczenia nie może przekroczyć 6 miesięcy). Po okresie zawieszenia bądź ograniczenia składki podstawowej pracodawca nie jest zobowiązany do wpłaty kwoty składki, która nie została odprowadzona w związku z ograniczeniem albo zawieszeniem składki podstawowej. IKE i IKZE po zmianach Ustawa z 20.4.2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1808; dalej: IndywKontEmerytU) określa zasady gromadzenia oszczędności na indywidualnych kontach emerytalnych (dalej: IKE) oraz na indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (dalej: IKZE). Zmiany w IndywKontEmerytU mają przede wszystkim na celu ułatwienie zawierania umowy o prowadzenie IKE i IKZE przez umożliwienie jej zawarcia w postaci elektronicznej. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 8 ust. 1 IndywKontEmerytU IKE lub IKZE jest prowadzone na podstawie umowy zawartej przez oszczędzającego w formie elektronicznej pozwalającej na utrwalenie jej treści na trwałym nośniku, w formie dokumentowej pozwalającej na utrwalenie jej treści na trwałym nośniku lub w formie pisemnej. Zmiana w przepisach o IKE i IKZE ma także na celu dostosowanie przepisów art. 13a IndywKontEmerytU do wprowadzonego w art. 13a ust. 1a IndywKontEmerytU, który reguluje limit wpłat na IKZE dokonywanych przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność. Zgodnie z art. 13a ust 1 IndywKontEmerytU wpłaty dokonywane na IKZE w roku kalendarzowym nie mogą przekroczyć kwoty odpowiadającej 1,2-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok określonego w ustawie budżetowej lub ustawie o prowizorium budżetowym lub w ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone, z zastrzeżeniem określonym w ust. 1a. Oznacza to, że wpłaty dokonywane na IKZE w roku kalendarzowym przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność, w rozumieniu art. 8 ust. 6 ustawy z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 423) nie mogą przekroczyć kwoty odpowiadającej 1,8-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego. Tym samym określono wyższy limit wpłat dokonywanych na IKZE dla osób prowadzących pozarolniczą działalność. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 13a ust. 2-6 IndywKontEmerytU limit wpłat na IKZE dla osób prowadzących pozarolniczą działalność w kolejnym roku nie może być niższy niż w roku poprzednim. Zasada obowiązująca dla IKZE prowadzonego w ramach umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, stanowiąca, że ustalony maksymalny roczny limit wpłat na IKZE dotyczy części składki ubezpieczeniowej stanowiącej wpłatę na IKZE, będzie dotyczyła również limitu wpłat dokonywanych przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność. W przypadku braku podstaw do ustalenia przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej, jako podstawę przyjmuje się przeciętne miesięczne wynagrodzenie z trzeciego kwartału roku poprzedniego. Zasadę przyjmowania przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z trzeciego kwartału roku poprzedniego stosuje się również w przypadku ustalania limitu wpłat na IKZE dla osób prowadzących pozarolniczą działalność. Ponadto limit wpłat dla osób prowadzących pozarolniczą działalność nie ma zastosowania do przyjmowanych wypłat transferowych.
Nowelizacja ustaw ubezpieczeniowych wprowadza istotne zmiany w zakresie pracowniczych programów emerytalnych, indywidualnych kont emerytalnych oraz kont zabezpieczenia emerytalnego. Zmiany te mają na celu ułatwienie uczestnictwa w programach emerytalnych, uproszczenie procedur dla pracodawców oraz dostosowanie przepisów dotyczących IKE i IKZE. Nowe regulacje wprowadzają także limit wpłat na IKZE dla osób prowadzących pozarolniczą działalność.