Projekt skróconego tygodnia pracy
Projekt zaprezentowany przez posłów Lewicy zakłada stopniowe skrócenie normy tygodniowego czasu pracy z 40 do 35 godzin, przy zachowaniu dotychczasowej wysokości wynagrodzeń. Projekt wpłynął do Sejmu 22.9.2022r. i obecnie jest analizowany. Autorzy projektu argumentują, że skrócenie tygodnia pracy przyczyni się do poprawy stanu zdrowia pracowników, zwiększenia czasu na odpoczynek i rodzinę oraz wzrostu wydajności pracy.
Tematyka: skrócony tydzień pracy, 35 godzin, norma czasu pracy, projekt ustawy, Kodeks pracy, zmiany ustawowe, system pracy, praca krócej, efektywność pracy, zdrowie pracowników
Projekt zaprezentowany przez posłów Lewicy zakłada stopniowe skrócenie normy tygodniowego czasu pracy z 40 do 35 godzin, przy zachowaniu dotychczasowej wysokości wynagrodzeń. Projekt wpłynął do Sejmu 22.9.2022r. i obecnie jest analizowany. Autorzy projektu argumentują, że skrócenie tygodnia pracy przyczyni się do poprawy stanu zdrowia pracowników, zwiększenia czasu na odpoczynek i rodzinę oraz wzrostu wydajności pracy.
Projekt zaprezentowany przez posłów Lewicy zakłada stopniowe skrócenie normy tygodniowego czasu pracy z 40 do 35 godzin, przy zachowaniu dotychczasowej wysokości wynagrodzeń. Projekt skróconego tygodnia pracy Do Sejmu 22.9.2022r. wpłynął dawno zapowiadanych poselski projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ustanowienia 35-godzinnego tygodnia pracy. Celem projektu jest stopniowe skracanie normy tygodniowego czasu pracy z przeciętnie 40 do 35 godzin, przy zachowaniu dotychczasowej wysokości wynagrodzeń. Projektowi nie został jeszcze nadany numer druku. Obecnie został on skierowany do zaopiniowania przez Biuro Analiz Sejmowych oraz Biuro Legislacyjne, a 5.10.2022r. skierowany do konsultacji m.in. Państwowej Inspekcji Pracy, organizacji pracodawców oraz związków zawodowych. Autorzy projektu w uzasadnieniu wskazują, że skrócenie tygodnia pracy pozwoli na zwiększenie czasu, który pracownicy i pracownice będą mogli przeznaczyć na odpoczynek. Przyczyni się to do poprawy stanu zdrowia Polaków i zapobiegania wypaleniu zawodowemu. Krótszy tydzień pracy pozwoli pracownikom spędzać więcej czasu z rodziną i przyjaciółmi. Mniejsze zmęczenie pracą zachęci do częstszego kontaktu z kulturą i większej aktywności fizycznej oraz ułatwi naukę, w tym zwiększanie kompetencji zawodowych. Ponadto spodziewanymi skutkami skrócenia czasu pracy według wnioskodawców będzie również wzrost wydajności pracy i nieznaczne zwiększenie zatrudnienia. Stopniowe zmiany w Kodeksie pracy W celu stopniowego skracania tygodniowej normy czasu pracy w projekcie uwzględniono zmiany w ustawie z 26.6.1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1510; dalej: KP). Obecnie KP stanowi w art. 129 § 1, że czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Ponadto zgodnie z art. 131 § 1 KP tygodniowy czas pracy łącznie z godzinami nadliczbowymi nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym. Projekt przewiduje nowe brzmienie art. 129 § 1 KP, zgodnie z którym czas pracy miałby nie móc przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 35 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, nieprzekraczającym 4 miesięcy. Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu, przyjęte przez autorów rozwiązanie daje zakładom pracy dużą swobodę w zakresie sporządzania rozkładów czasu pracy, w tym nie uniemożliwia stosowania systemu pracy na trzy ośmiogodzinne zmiany. Nowe brzemiennie miałby uzyskać również art. 131 § 1 KP, w myśl którego tygodniowy czas pracy łącznie z godzinami nadliczbowymi nie będzie mógł przekraczać przeciętnie 43 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym. Konsekwencją zmiany długości maksymalnej przeciętnej długości tygodnia pracy będą także zmiany zasad ustalania wymiaru czasu pracy (art. 130 KP). Oznacza to, że obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym będzie się obliczać, mnożąc 35 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, a następnie dodając do otrzymanej liczby godzin iloczyn 7 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku. Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela będzie obniżać wymiar czasu pracy o 7 godzin. Twórcy projektu przewidują stopniowe skracanie tygodniowej normy czasu pracy. W dwóch pierwszych latach obowiązywania ustawy przeciętna tygodniowa norma czasu pracy w pięciodniowym tygodniu pracy miałaby nie przekraczać 38 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym. Natomiast dopiero w trzecim roku obowiązywania ustawy przeciętnie tygodniowa norma czasu pracy wyniosłaby 35 godzin. Bardzo ważnym założeniem przyjętym w projekcje jest to, że skrócenie tygodnia pracy nie będzie mogło skutkować obniżeniem wysokości miesięcznego wynagrodzenia, a składniki wynagrodzenia określone w inny sposób ulegną podwyższeniu w stopniu zapewniającym zachowanie wynagrodzenia nie niższego niż dotychczas otrzymywane. Kontrola w tym zakresie zostanie powierzona Państwowej Inspekcji Pracy. Zmiany nie tylko do Kodeksie pracy Projekt przewiduje zmiany nie tylko w KP, ale także w 32 innych ustawach regulujących czas wykonywania pracy, pełnienia służby, odbywania przygotowania zawodowego lub odbywania praktyk., m.in. w: ustawie z 26.1.1982 r. – Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1762); ustawie z 16.9.1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2290); ustawie z 6.4.1990 r. o Policji (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1882); ustawie z 27.8.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 573); ustawie z 9.7.2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1563). System skróconego tygodnia pracy Obecnie KP przewiduje rozwiązanie, które pozwala pracownikom pracować krócej niż 5 dni w tygodniu - jest to system skróconego czasu pracy. Zgodnie z art. 143 KP na pisemny wniosek pracownika może być do niego stosowany system skróconego tygodnia pracy. Jest w nim dopuszczalne wykonywanie pracy przez pracownika przez mniej niż 5 dni w ciągu tygodnia, przy równoczesnym przedłużeniu dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca. Istotą skróconego systemu czasu pracy jest to, że pracownik wykonuje pracę krócej niż 5 dni w tygodniu, jednak nadal jest zobowiązany pracować 40 godzin tygodniowo, np. 4 dni po 10 godzin. Niniejszy projekt zakłada natomiast, że pracownik będzie pracował nie 40, a 35 godzin w tygodniu. Ponadto nie każdy pracownik może świadczyć pracę w systemie skróconego tygodnia. KP wprowadza zakaz zatrudniania pewnych pracowników w tym systemie. Dotyczy on: • Pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia; • Pracownic w ciąży; • Pracowników opiekujących się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia, bez ich zgody.
Twórcy projektu przewidują stopniowe skracanie tygodniowej normy czasu pracy, zaczynając od 38 godzin w pierwszych dwóch latach obowiązywania ustawy, aż do osiągnięcia 35 godzin w trzecim roku. Projekt uwzględnia zmiany w Kodeksie pracy i 32 innych ustawach. System skróconego tygodnia pracy zakłada 35-godzinny tydzień pracy i wprowadza ograniczenia dotyczące zatrudniania niektórych pracowników.