Skuteczne złożenie oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę

W publikacji omawiane są kwestie związane z złożeniem skutecznego oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę przez pracodawcę, a także terminami i warunkami składania odwołań. Analizowane są argumenty strony powodowej oraz stanowisko sądu pierwszej instancji i Sądu Okręgowego. Istotne jest również pouczenie pracownika o prawie do odwołania się oraz konieczność zachowania terminów określonych w Kodeksie pracy.

Tematyka: skuteczne złożenie, oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę, pouczenie pracownika, terminy w Kodeksie pracy, odwołanie od wypowiedzenia

W sytuacji gdy pracownik, mając realną możliwość dowiedzenia się jaka jest treść oświadczenia pracodawcy
o rozwiązaniu umowy o pracę, z własnej woli tego nie czyni, uznaje się, że zostało mu ono skutecznie
złożone.
Stanowisko Powódki
W pozwie z 27.6.2022 r., K. S. (dalej: Powódka) wniosła m.in. o ustalenie, że rozwiązanie umowy o pracę zawartej
z nią na czas nieokreślony, bez wypowiedzenia, w trybie art. 53 § 1 pkt 1b ustawy z 26.6.1974 r. Kodeks pracy (t.j.
Dz.U. z 2022 r. poz. 1510; dalej: KP), było nieuzasadnione i niezgodne z prawem. (...) Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością w restrukturyzacji z siedzibą w Z. (dalej: Pozwana, Pracodawca) nie uznała powództwa i wniosła
o jego oddalenie w całości.
Stanowisko Sądu I instancji
Wyrokiem z 30.9.2022 r., Sąd Rejonowy w Zduńskiej Woli (dalej: Sąd I instancji) oddalił powództwo.
Sąd I instancji ustalił, że 30.5.2022 r. Pozwana sporządziła oświadczenie o rozwiązaniu z Powódką stosunku pracy
w trybie art. 53 § 1 pkt 1 lit. b KP. Dokument ten przesłano na adres Powódki i został on doręczony 6.6.2022 r.
Ponieważ 2.6.2022 r. Powódka stawiła się w miejscu zatrudnienia, kierownik działu kadr - I. W. wręczyła Powódce
pismo – oświadczenie o rozwiązaniu umowy pracę informując, iż została zwolniona z uwagi na przekroczenie 182 dni
nieobecności w pracy. Powódka po przeczytaniu pisma odmówiła jego odbioru, popłakała się i opuściła zakład pracy.
27.6.2022 r. pełnomocnik Powódki nadał w urzędzie pocztowym przesyłkę - odwołanie od rozwiązania stosunku
pracy.
Odnosząc się do żądań związanych z „nieuzasadnionym” rozwiązaniem umowy o pracę, Sąd I instancji uznał, iż
wniesiono je po upływie terminu, o którym mowa w art. 264 § 2 KP i wskazał, że dla dochodzenia przez pracownika
roszczeń związanych z rozwiązaniem stosunku pracy KP przewiduje krótkie terminy, co z jednej strony ma skłaniać
pracowników do szybkiego dochodzenia roszczeń, a z drugiej - uwzględniają interes pracodawcy, który nie może
przez zbyt długi okres czasu pozostawać w niepewności, czy dokonane wypowiedzenie stosunku pracy zostanie
przez osobę zwalnianą zakwestionowane, zwracając jednocześnie uwagę, iż rygoryzm tych terminów łagodzony jest
możliwością ich przywrócenia, jeżeli pracownik nie dokonał - bez swojej winy - w terminie czynności w postaci
odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę (art. 265 KP).
Sąd I instancji odwołał się przy tym do poglądu, zgodnie z którym terminy do złożenia odwołania od
wypowiedzenia (wypowiedzenia zmieniającego) biegną od dnia, w którym oświadczenie pracodawcy doszło
do pracownika w sposób pozwalający mu zapoznać się z jego treścią, choćby pracownik złożył w tym
zakresie odmowę, w tym nie odebrał oświadczenia (art. 61 KC w zw. z art. 300 KP). Innymi słowy, w sytuacji gdy
pracownik, mając realną możliwość dowiedzenia się jaka jest treść oświadczenia pracodawcy, z własnej woli
tego nie czyni, uznaje się, że zostało mu ono skutecznie złożone.
Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanej sprawy Sąd I instancji uznał, iż oświadczenie złożono wobec Powódki
skutecznie 2.6.2022 r., a bez znaczenia pozostaje fakt niezłożenia przez Powódkę podpisu pod treścią dokumentu,
bowiem takiego wymogu, wbrew twierdzeniom pełnomocnika Powódki, ustawodawca nie przewidział.
Sąd I instancji uznając, iż oświadczenie doręczono Powódce skutecznie 2.6.2022 r., tym samym przyjął, iż termin do
złożenia odwołania upływał 23.6.2022 r.
Jednocześnie Sąd I instancji nie dopatrzył się okoliczności, które uzasadniałyby ewentualne przywrócenie Powódce
terminu do wywiedzenia powództwa podnosząc, iż samo tylko doręczenie dokumentu bez uzyskania pisemnego
pokwitowania jego odbioru nie może stanowić podstawy faktycznej wniosku o przywrócenie terminu, gdyż
pracodawca nie miał obowiązku oczekiwać na podpis pracownika.
Apelacja Powódki
Apelację od całości ww. wyroku wywiodła Powódka i zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi m.in. naruszenie:
1. art. 264 i 265 KP w zw. z art. 233 § 1 KPC poprzez przyjęcie, że: termin do wniesienia odwołania w sprawie
otworzył się skutecznie 2.6.2022 r. i upływał 23.6.2022 r., oraz że nie zachodzi podstawa do przywrócenia
terminu do wniesienia odwołania;
2. art. 30 § 5 KP - poprzez brak prawidłowego pouczenia o dacie otwarcia terminu do wniesienia odwołania.

Zdaniem Powódki termin do wniesienia odwołania nie otworzył się skutecznie 2.6.2022 r., bowiem art. 264 § 1 KP
wiąże termin wniesienia odwołania z faktem doręczenia pracownikowi oświadczenia pracodawcy o rozwiązaniu
umowy o pracę bez wypowiedzenia, a nie z dniem jego zapoznania się z pismem. Skuteczne doręczenie Powódce
oświadczenia Pracodawcy nastąpiło 13.6.2022 r., tj. z datą odebrania przez nią listu poleconego, zawierającego
oświadczenie Pracodawcy z 30.5.2022 r.
Pełnomocnik Powódki zaznaczył, iż Pozwany - wysyłając Powódce, nieodebrane przez nią, ww. oświadczenie listem
poleconym - nie wyjaśnił, że jest to wypowiedzenie, które zostało złożone wcześniej 2.6.2022 r., a którego Powódka
nie odebrała i nie wskazał oświadczenia wywołującego skutki prawne ani daty tych nastąpienia tych konsekwencji.
W odpowiedzi na apelację pełnomocnik Pozwanej wniósł o jej oddalenie i wskazał, że Powódka zapoznała się
z treścią oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę 2.6.2022 r. poprzez przeczytanie przedmiotowego pisma,
w efekcie czego w tym dniu rozpoczął się bieg terminu na wniesienie ewentualnego odwołania od oświadczenia
Pracodawcy o rozwiązaniu stosunku pracy, który upłynął 23.6.2022 r., a co za tym idzie pozew wniesiony 27.6.2022
r. należy traktować jako spóźniony.
Stanowisko SO
W ocenie SO apelacja Powódki jest bezzasadna i jako taka podlega oddaleniu, zaś rozstrzygnięcie Sądu I instancji
jest prawidłowe.
SO - za Sądem I instancji - wskazał, że terminy złożenia odwołania od wypowiedzenia (art. 265 § 1 KP) oraz
wystąpienia z żądaniem przywrócenia do pracy lub odszkodowania (art. 265 § 2 KP) biegną od wypowiedzenia lub
rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę, tj. od dnia, w którym oświadczenie pracodawcy
doszło do pracownika w sposób pozwalający mu zapoznać się z jego treścią, choćby pracownik odmówił zapoznania
się z nim (art. 61 KC w zw. z art. 300 KP). SO podkreślił, że jeżeli oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy o pracę
bez wypowiedzenia zostanie złożone ustnie i bez pouczenia pracownika o prawie wniesienia powództwa do sądu, to
późniejsze pisemne zawiadomienie o rozwiązaniu umowy i terminie wystąpienia z odpowiednimi roszczeniami do
sądu pracy nie zawiera oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy, ale jedynie informację o wcześniejszym złożeniu
takiego oświadczenia. Jego skutkiem prawnym jest jednak zapoczątkowanie biegu terminu do wystąpienia
z powództwem do sądu pracy (art. 264 § 2 KP), chyba że pracownik wcześniej uzyskał informacje o takiej
możliwości.
W konsekwencji twierdzenie Powódki, iż termin do wniesienia odwołania w sprawie nie otworzył się skutecznie
2.6.2022 r., nie znajduje odzwierciedlenia w obowiązującym stanie prawnym. Zawarte w art. 264 § 1 KP
sformułowanie „od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę” nie może być bowiem
równoznaczne z przyjęciem pisemnej formy złożenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę pod
rygorem nieważności. Nie ulega wątpliwości, iż każde oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu oraz
rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia, niezależnie od tego, w jakiej formie zostało złożone, powinno zawierać
pouczenie o prawie odwołania do sądu pracy (art. 30 § 5 KP). Należy przez to rozumieć wskazanie terminu
wytoczenia powództwa oraz właściwego sądu. Niepouczenie lub błędne pouczenie pracownika z reguły będzie
uzasadniało przywrócenie terminu na podstawie art. 265 § 1 KP z uwagi na brak winy pracownika w uchybieniu
terminowi.
W rozpoznawanej sprawie Sąd I instancji ustalił, iż 2.6.2022 r. Powódka zapoznała się zarówno oświadczeniem
o rozwiązaniu z nią umowy o pracę, jak też z pouczeniem o przysługującym jej środku prawnym w postaci złożenia
odwołania do sądu pracy. Zdaniem SO nie sposób podzielić zapatrywania Powódki, iż nie miała ona świadomości
tożsamości ww. oświadczenia Pracodawcy oraz tego, jaki dotarł do niej kilka dni później w formie przesyłki
pocztowej. Treść tego dokumentu była krótka i jednoznaczna. Trudno byłoby uznać, iż adresat pisma mógł mieć
uzasadnione wątpliwości co do tego, że jest to pismo tej samej treści, która została mu przedstawiona 2.6.2022 r.
Nie do zaakceptowania jest - zdaniem SO - podniesiony w apelacji argument, iż Pracodawca doprowadził w sposób
sprzeczny z zasadami współżycia społecznego do otwarcia terminu do wniesienia odwołania w sprawie 2.6.2022 r.
Stanowisko to abstrahuje od faktu, iż najpierw Pracodawca 30.5.2022 r. wysłał pismo, zawierające oświadczenie
o rozwiązaniu umowy o pracę, a wobec stawienia się Powódki w zakładzie pracy, 2.6.2022 r. podjął próbę wręczenia
jej pisma tej treści. Zachowanie Pracodawcy, który korzystając z osobistej obecności pracownika informuje go
o podjętych wobec niego działaniach związanych ze stosunkiem pracy, w żadnym razie nie może być uznane za
godzące w jakąkolwiek zasadę współżycia społecznego.

Komentarz
Przedmiotem analizy SO było skuteczne złożenie pracownikowi oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę
przez pracodawcę, a w szczególności moment jego dokonania. Zdaniem SO należy go utożsamiać z dniem,
w którym pracownik miał stworzoną samą możliwość zapoznania się z oświadczeniem w tym przedmiocie. Ponadto
SO wskazał, że odmowa przyjęcia przez pracownika pisemnego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy,
zawierającego prawidłowe pouczenie o prawie odwołania do sądu, nie stanowi podstawy do przywrócenia

uchybionego terminu. Taka sytuacja miała miejsce w rozpatrywanej sprawie, wobec czego przywrócenie Powódce
uchybionego terminu było niezasadne.

Wyrok SO w Sieradzu z 27.12.2022 r., IV Pa 35/22,

Sąd Okręgowy uznał, że oświadczenie o rozwiązaniu umowy zostało skutecznie złożone, a odmowa jego przyjęcia przez pracownika nie ma wpływu na bieg terminów. Apelacja powódki została oddalona, a wyrok sądu pierwszej instancji został podtrzymany. Sprawa stanowi istotny przykład interpretacji przepisów dotyczących składania oświadczeń w kontekście umów o pracę.