Zwrot nakładów poniesionych na majątek wspólny z majątku osobistego małżonka

Nabycie do majątku wspólnego nieruchomości ze środków przekazanych jednemu z małżonków przez rodzica może skutkować żądaniem zwrotu nakładów poniesionych z majątku osobistego w przypadku podziału majątku wspólnego. Przypadek T.S. i A.S. analizowany przez Sąd Najwyższy stanowi istotne wyjaśnienie dotyczące tego zagadnienia.

Tematyka: majątek wspólny, nieruchomość, nakłady, majątek osobisty, podział majątku, Sąd Najwyższy, rozstrzygnięcie sądowe

Nabycie do majątku wspólnego nieruchomości ze środków przekazanych jednemu z małżonków przez
rodzica oznacza, że przy podziale majątku wspólnego obdarowany ma prawo żądać od byłego małżonka
zwrotu nakładów, które poniósł z majątku osobistego obejmującego środki pieniężne przekazane przez
członka rodziny – wynika z wyroku Sądu Najwyższego.
W 1985 r. T.S. nabył działkę do majątku wspólnego małżeńskiego, przy czym środki finansowe na jej zakup w kwocie
100 tys. zł zostały przekazane przez jego ojca sprzedającemu. Gdy po rozwodzie małżonków S., w ramach podziału
majątku wspólnego Sąd I instancji przyznał A.S. – byłej żonie tę nieruchomość, T.S. zażądał na podstawie art. 45 § 1
KRO zwrotu nakładów na nią poniesionych. Twierdził, że przekazana przez jego ojca kwota to w istocie nakłady
z majątku osobistego męża na majątek wspólny. Sąd I instancji stwierdził, że cena sprzedaży nieruchomości nie
została opłacona z majątku osobistego T.S., zaś środki przekazane przez jego ojca zostały przekazane w celu
nabycia działki na rzecz obojga małżonków.
Sąd II instancji uwzględnił żądanie powoda, uznał bowiem, że ojciec T.S. dokonał na rzecz syna nieformalnej
darowizny środków pieniężnych, z których sfinansowano zakup działki. Nie ma dowodów na to, że intencją teścia
była darowizna również na rzecz synowej. W konsekwencji była żona musi zwrócić nakłady, które T.S. poniósł
z majątku osobistego na przyznaną jej przez sąd nieruchomość.
Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną A.S. W uzasadnieniu stwierdzono, że choć nieruchomość została
nabyta do majątku wspólnego, to środki na jej zakup pochodziły z majątku osobistego byłego męża. Po
uiszczeniu kwoty odpowiadającej wysokości ceny ojciec T.S. przekazał przysługującą mu wierzytelność
synowi. Podkreślono też, że za uwzględnieniem roszczenia powoda przemawiają względy słuszności.
Postanowienie SN z 6.3.2019 r., I CSK 76/18

Wyroki sądów I i II instancji oraz Sądu Najwyższego w sprawie T.S. i A.S. pokazują, że przekazane środki na zakup nieruchomości do majątku wspólnego mogą być traktowane jako nakłady z majątku osobistego, co może skutkować żądaniem zwrotu przy podziale majątku wspólnego.