Rozszerzenie możliwości unieważnienia postępowania

Ustawa z 5.7.2018 r. rozszerza możliwość unieważnienia postępowań o udzielenie zamówienia publicznego. Zamawiający może teraz wszcząć postępowanie nawet jeśli nie ma pewności co do przyznania środków na sfinansowanie zamówienia. Zmiany te mają wpływ na rytm ogłaszania przetargów oraz jakość dokumentacji przetargowej.

Tematyka: ustawa, zmiany, unieważnienie postępowania, zamówienie publiczne, środki finansowe, dokumentacja przetargowa

Ustawa z 5.7.2018 r. o zmianie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz niektórych innych ustaw
(Dz.U. z 2018 r. poz. 1693, dalej jako: Zm PartPublPrywU ustawa o zmianie PPP) wprowadza zmiany m.in.
w ustawie z 29.1.2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2017 r. poz. 1579 ze zm., dalej
jako ZamPublU) rozszerzyła możliwość unieważnienia postępowania. Rozszerzenie możliwości
unieważnienia postępowania oznacza odejście od dotychczasowej zasady zabezpieczania w każdym
przypadku środków finansowych w budżecie zamawiającego przed wszczęciem postępowania o udzielenie
zamówienia. Obecnie zamawiający będzie mógł wszcząć postępowanie nie mając pewności, czy zostaną mu
przyznane środki na sfinansowanie zamówienia.
• Wprowadzono możliwość unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
• Od września 2018 r. można unieważnić postępowanie niezależnie od pochodzenia środków, które zamawiający
zamierzał przeznaczyć na realizację zamówienia.
• Nadal istnieje obowiązek poinformowania wykonawców o możliwości unieważnienia postępowania w przypadku
nieuzyskania środków na jego sfinansowanie.
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 93 ust. 1a ZamPublU zamawiający może unieważnić postępowanie o udzielenie
zamówienia, jeżeli środki, które zamawiający zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie całości lub części
zamówienia, nie zostały mu przyznane, a jednocześnie możliwość unieważnienia postępowania na tej podstawie
została przewidziana w ogłoszeniu o zamówienia albo zaproszeniu do negocjacji. Zmiana polega na wykreśleniu
źródeł pochodzenia tych środków. W dotychczasowym brzmieniu przepis dotyczył wyłącznie środków pochodzących
z budżetu Unii Europejskiej lub z pomocy udzielonej przez państwa członkowskie EFTA).
W rozdziale VI lit. i) uzasadnienia projektu ustawy o zmianie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym,
dotyczącym zmian w Prawie zamówień publicznych, czytamy, że obecnie „w przypadku finansowania zamówienia
z innych środków niż wymienione powyżej, zamawiający przed wszczęciem postępowania musi mieć w każdym
przypadku środki na jego sfinansowanie. W rezultacie rytm ogłaszania przetargów jest uzależniony od cyklu
gospodarki finansowej zamawiającego. Takie ścisłe uzależnienie skutkuje nie tylko spiętrzeniem przetargów, ale
także presją na wyznaczanie bardzo krótkich terminów w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego oraz
wpływa na obniżenie jakości dokumentacji przetargowej”. Projektowana zmiana „polega na umożliwieniu
unieważnienia postępowania we wszystkich przypadkach nieuzyskania środków na sfinansowanie zamówienia”,
i zdaniem autorów nowelizacji „pozwoli na lepsze przygotowanie dokumentacji przetargowych, a także bardziej
racjonalne zaplanowanie realizacji zamówień w ciągu roku budżetowego”.
W konsekwencji zmiany art. 93 ust. 1a ZamPublU uchylony został ust. 1b. Przepis ten pozwalał na
unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia na badania naukowe lub prace rozwojowe w sytuacji
nieprzyznania środków niezależnie od ich pochodzenia. Po zmianie ust. 1a stał się on zbędny, gdyż stanowił
powielenie art. 93 ust. 1a ZamPublU w nowym brzmieniu.
W dalszym ciągu zamawiający zobowiązany będzie do poinformowania wykonawców o możliwości
unieważnienia postępowania na wypadek nieuzyskania środków na jego sfinansowanie. Informacja taka
będzie musiała być zamieszczona w dokumencie stanowiącym o wszczęciu postępowania. W zależności od trybu
udzielenia zamówienia będzie to ogłoszenie o zamówieniu, zaproszenie do negocjacji w trybie z wolnej ręki albo
negocjacji bez ogłoszenia albo w zaproszeniu do składania ofert w trybie zapytania o cenę. Nie wprowadza się zatem
żadnych zmian w zakresie powyższego obowiązku informacyjnego.
Ustawa o zmianie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym wchodzi w życie z dniem 19.9.2018 r. Do postępowań
o udzielenie zamówienia publicznego wszczętych przed dniem 19.9.2018 r. będą miały zastosowanie dotychczas
obowiązujące regulacje z art. 93 ust. 1a i 1b ZamPublU (art. 21 Zm PartPublPrywU).

Ustawa o zmianie PPP wprowadza możliwość unieważnienia postępowań o udzielenie zamówienia w przypadku braku środków na sfinansowanie. Nowelizacja ma na celu lepsze przygotowanie dokumentacji przetargowej i bardziej racjonalne zaplanowanie realizacji zamówień. Obowiązek informowania wykonawców o tej możliwości pozostaje bez zmian.