Na czym polega „bieżąca działalność województwa”?

Pojęcie „bieżącej działalności województwa” odnosi się do czynności codziennych, rutynowych, wymagających natychmiastowego załatwienia. Nie obejmuje decyzji o rozpatrzeniu protestu, które noszą cechy działania władczego. Sprawa dotyczyła oceny projektu pn. „(...)” z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020, gdzie zgłoszony protest został uznany za naruszający prawo.

Tematyka: bieżąca działalność województwa, protest, Regionalny Program Operacyjny, Polityka spójności, ocena projektu, Zarząd Województwa, Sąd Administracyjny

Pojęcie „bieżącej działalności województwa” odnosi się do czynności codziennych, rutynowych, wymagających natychmiastowego załatwienia. Nie obejmuje decyzji o rozpatrzeniu protestu, które noszą cechy działania władczego. Sprawa dotyczyła oceny projektu pn. „(...)” z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020, gdzie zgłoszony protest został uznany za naruszający prawo.

Pojęciu „bieżącej działalności województwa” należy przypisać znaczenie czynności w sprawach
codziennych, rutynowych, wymagających natychmiastowego załatwienia, nie pociągających za sobą
istotnych zobowiązań po stronie województwa. Dlatego też pojęciem „bieżącej działalności” nie sposób
objąć również możliwości podejmowania decyzji o sposobie rozpatrzenia protestu, która nosi cechy
działania władczego - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy.
Opis stanu faktycznego
Pismem z dnia (...) marca 2018 r. Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego
Województwa (...), działając jako Instytucja Zarządzająca Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa (...)
na lata 2014-2020 („IZ RPO”) poinformował J. S.A. w W., że zgodnie z art. 53-68 ustawy z 11.7.2014 r. o zasadach
realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 (t.j.: Dz.U.
z 2018 r. poz. 1431 ze zm.: dalej jako: PolitykaSpójU), po dokonaniu ponownej weryfikacji wniosku o dofinansowanie
projektu pn.: „(...)”, złożonego w ramach konkursu Nr (...) Działania 1.2 Promowanie inwestycji przedsiębiorstw
w badania i innowacje, Poddziałania 1.2.1 Wsparcie procesów badawczo-rozwojowych, Schemat: stworzenie
zaplecza badawczo-rozwojowego w MŚP nieposiadających doświadczenia w prowadzeniu prac B R, Regionalnego
Programu Operacyjnego Województwa (...) na lata 2014-2020, nie uwzględnia protestu złożonego od wyniku oceny
formalno-merytorycznej przedmiotowego projektu.
Na powyższe rozstrzygnięcie skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy wniosła skarżąca J.
S.A. w W., zaskarżając je w całości. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy na rozprawie 2.7.2019 r. orzekł,
że ocena projektu została przeprowadzona w sposób naruszający prawo i naruszenie to miało istotny wpływ na wynik
oceny i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez Zarząd Województwa.
Z uzasadnienia Sądu
W ustawie z 11.7.2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych
w perspektywie finansowej 2014-2020 wskazano, że właściwa instytucja przeprowadza wybór projektów do
dofinansowania w sposób przejrzysty, rzetelny i bezstronny oraz zapewnia wnioskodawcom równy dostęp do
informacji o warunkach i sposobie wyboru projektów do dofinansowania (art. 37 ust. 1 PolitykaSpójU). Stanowi się
również w niej, że projekt podlega ocenie pod względem spełnienia kryteriów wyboru projektów, zatwierdzonych
przez komitet monitorujący, zgodnych z warunkami określonymi w art. 125 ust. 3 lit. a rozporządzenia ogólnego (art.
37 ust. 2 PolitykaSpójU). Przytoczone przepisy ustawy z 11.7.2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie
polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 statuują zasady ogólne wyłaniania projektów
do dofinansowania (przejrzystość, rzetelność, bezstronność wyboru projektów oraz równość wnioskodawców
w dostępie do informacji o zasadach i sposobie wyboru projektów do dofinansowania) oraz ustanawiają ogólną
regułę, w myśl której projekty podlegają ocenie w zakresie ustanowionych kryteriów wyboru projektów.
W przypadku konkursowego trybu wyboru projektu do dofinansowania właściwa instytucja przeprowadza
konkurs na podstawie określonego przez siebie regulaminu (art. 41 ust. 1 PolitykaSpójU). Regulamin
konkursu określa m.in. kryteria wyboru projektu wraz z podaniem ich znaczenia (art. 41 ust. 7 PolitykaSpójU).
We wstępie przywołać należy też treść art. 46 ust. 3 PolitykaSpójU. Zgodnie z tym przepisem właściwa instytucja
przekazuje niezwłocznie wnioskodawcy pisemną informację o zakończeniu oceny jego projektu i jej wyniku wraz
z uzasadnieniem oceny i podaniem liczby punktów otrzymanych przez projekt lub informację o spełnieniu albo
niespełnieniu kryteriów wyboru projektu. Po myśli ust. 4 art. 46 PolitykaSpójU właściwa instytucja zamieszcza na
stronie internetowej oraz na portalu listę projektów wybranych do dofinansowania wyłącznie na podstawie spełnienia
kryteriów wyboru projektów albo listę projektów, które uzyskały wymaganą liczbę punktów, z wyróżnieniem projektów
wybranych do dofinansowania. Według ust. 5 przywoływanego przepisu jeżeli projekt otrzymał negatywną ocenę,
informacja, o której była mowa powyżej zawiera pouczenie o możliwości wniesienia protestu na zasadach i w trybie
przewidzianym w art. 53 i art. 54 PolitykaSpójU. Wnoszenie protestu oraz jego rozpatrzenie odbywa się na zasadach
określonych w ustawie z 11.7.2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych
w perspektywie finansowej 2014-2020. Oznacza to, że ustawodawca przewidział szczególny charakter
procedowania, a w szczególności wyłączył w tym zakresie stosowanie przepisów Kodeksu postępowania
administracyjnego (art. 67 PolitykaSpójU). Jednakże należy podzielić stanowisko wyrażone przez Naczelny Sąd
Administracyjny w wyroku z 6.2.2018 r. (II GSK 426/17), zgodnie z którym „wyłączenie to nie może jednak skutkować
tym, że sytuacji uczestników postępowania konkursowego nie zabezpieczają gwarancje, wynikające z ogólnych
zasad systemu prawa oraz zasad prawa polityki rozwoju (polityki spójności), w szczególności takie jak: zasada
równości, zasada jawności (otwartości), zasada przejrzystości i zasada bezstronności”. Naczelny Sąd


Administracyjny uznał w konkluzji, że kontrolą legalności przeprowadzonej oceny projektu objęte są wszystkie
działania instytucji zarządzającej wykonywane w ramach postępowania związanego z oceną i wyborem
projektów zgłoszonych do konkursu – w tym dopuszczalna jest ocena, czy zgłoszony protest został
rozpatrzony z dochowaniem wymaganej prawem procedury i z uwzględnieniem reguł określonych
w przepisach ustrojowych.
Przechodząc na grunt rozpoznawanej sprawy należy dojść do przekonania, że protest nie został rozpatrzony
w sposób znajdujący uzasadnienie prawne. (...)
Z akt sprawy wynika (k. 48-49 akt sądowych), że Zarząd Województwa (...) uchwałą Nr (...) z (...) marca 2017 r.
upoważnił Dyrektora Departamentu Rozwoju Regionalnego do składania oświadczeń woli związanych
z prowadzeniem bieżącej działalności Województwa - w tym w zakresie obejmującym „rozpatrzenie protestu”,
o którym mowa w PolitykaSpójU. Podstawą podjęcia uchwały był przepis art. 57 ust. 5 ustawy z 5.6.1998 r.
o samorządzie województwa (t.j.: Dz.U. z 2019 r. poz. 512 ze zm.; dalej jako: SamWojU). W tym miejscu należało
zatem poddać analizie normę zawartą w powołanym powyżej przepisie. Z woli ustawodawcy dopuszczona została
możliwość upoważnienia przez zarząd województwa każdego pracownika urzędu marszałkowskiego do składania
oświadczeń woli, jednakże w zakresie ograniczonym do „bieżącej działalności województwa”. Pojęcie to nie zostało
zdefiniowane w ustawie, jednakże należy jemu przypisać znaczenie czynności w sprawach codziennych, rutynowych,
wymagających natychmiastowego załatwienia, nie pociągających za sobą istotnych zobowiązań po stronie
województwa. Dlatego też pojęciem „bieżącej działalności” nie sposób objąć również możliwości
podejmowania decyzji o sposobie rozpatrzenia protestu, która nosi cechy działania władczego.
W ocenie Sądu, zawarte w uchwale Nr (...) sformułowanie, że upoważnienie Dyrektora Departamentu Rozwoju
Regionalnego do składania oświadczeń woli obejmuje „rozpatrzenie protestu” odczytywać należy jako upoważnienie
do podejmowania takich czynności, jak np. sprawdzenie zgodności złożonego wniosku z kryterium lub kryteriami
wskazanymi w proteście, czy też przygotowanie stanowiska zawierającego ocenę możliwości uwzględnienia protestu.
Przyjęcie poglądu, że upoważnienie do „rozpatrzenia protestu” obejmuje również podejmowanie władczych decyzji
w kwestii uwzględnienia (bądź nie) protestu - naruszałoby przepisy PolitykaSpójU (normy zawartej w art. 55).
Powyższa konstatacja znajduje oparcie w dominującym aktualnie stanowisku Naczelnego Sądu Administracyjnego
(zob. wyroki NSA: z 28.3.2017 r., II GSK 797/17; z 21.11.2017 r., II GSK 3688/17 i powołany już wyrok z 6.2.2018 r.,
II GSK 4267/17). W wyroku z 6.2.2018 r. Naczelny Sąd Administracyjny sformułował tezę, zgodnie z którą „art. 57
ust. 5 SamWojU nie może stanowić samoistnej podstawy prawnej udzielenia pełnomocnictwa przez Zarząd
Województwa, wykonujący zadania wynikające z realizacji PolitykaSpójU, pracownikowi aparatu pomocniczego
urzędu marszałkowskiego do rozpatrzenia protestu od negatywnej oceny projektu; rozpatrzenie protestu od
negatywnej oceny projektu zgłoszonego do postępowania konkursowego w ramach regionalnego programu
operacyjnego nie mieści się w zakresie »bieżącej działalności województwa« w rozumieniu art. 57 ust. 5 SamWojU”.
Jak bowiem argumentował NSA w uzasadnieniu powyższego rozstrzygnięcia: „zastąpienie rozstrzygnięcia organu
kolegialnego, jakim jest zarząd województwa, decyzją pracownika aparatu pomocniczego jednostki samorządu
terytorialnego jest sprzeczne z jednoznacznymi przepisami kompetencyjnymi PolitykaSpójU”.
Podzielając w pełni przedstawione powyżej stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego – należało przyjąć, że
w rozpoznawanej sprawie rozpatrzenie protestu nastąpiło w sposób sprzeczny z przepisami prawa. Wyczerpana
została zatem przesłanka określona w art. 61 ust. 8 pkt 1 lit. a PolitykaSpójU.
Przepis art. 57 ust. 5 SamWojU stanowi, że zarząd województwa może upoważnić pracowników urzędu
marszałkowskiego do składania oświadczeń woli związanych z prowadzeniem bieżącej działalności
województw a. Pojęcie „bieżącej działalności” nie zostało zdefiniowane ustawowo. W analizowanym orzeczeniu Sąd
uznał, że pojęciu „bieżącej działalności województwa” należy przypisać znaczenie czynności w sprawach
codziennych, rutynowych, wymagających natychmiastowego załatwienia. Zgodnie z powołanym przepisem zarząd
województwa może upoważnić pracowników urzędu marszałkowskiego do składania oświadczeń woli związanych
z prowadzeniem bieżącej działalności województwa. Wskazany przepis dotyczy zasad reprezentacji województwa
jako osoby prawnej prawa cywilnego. Dotyczy zatem tych czynności, które obejmują wyrażenie woli w imieniu
województwa na zewnątrz i jak podkreśla się w doktrynie z wykładni systemowej wynika jednoznacznie, że chodzi
o reprezentację w sprawach ze sfery cywilnoprawnej (wyrok WSA w Bydgoszczy z 9.10.2012 r., I SA/Bd 694/12).
Wyrok WSA w Bydgoszczy z 2.7.2019 r., II SA/Bd 73/19







Wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego stwierdzono naruszenie przepisów przez Zarząd Województwa w kwestii rozpatrzenia protestu od negatywnej oceny projektu, co nie mieściło się w ramach „bieżącej działalności województwa”. Decyzja ta uzależniona była od art. 57 ust. 5 ustawy o samorządzie województwa.