Zmiany w KSH: Sposób reprezentacji spółek kapitałowych w likwidacji przez sąd (od 1.3.2019 r.)

Nowelizacja Kodeksu spółek handlowych z 1.3.2019 r. ma na celu rozwiązanie sporów dotyczących reprezentacji spółek kapitałowych w likwidacji. W doktrynie wyróżnia się cztery różne grupy koncepcji odnośnie sposobu reprezentacji likwidatorów. Nowe przepisy pozwalają na swobodne kształtowanie zasad reprezentacji przez wspólników/akcjonariuszy, przy jednoczesnym potwierdzeniu kompetencji sądu rejestrowego. Sposób reprezentacji spółki kapitałowej w likwidacji może być określony w umowie spółki, uchwale wspólników lub orzeczeniu sądu.

Tematyka: KSH, zmiany, reprezentacja spółek, likwidacja, likwidator, sąd rejestrowy, umowa spółki, statut, uchwała wspólników, art. 276 § 11 KSH, art. 463 § 31 KSH, art. 18 ustawy z 9.11.2018 r.

Celem nowelizacji jest rozwiązanie sporów doktrynalnych dotyczących problematyki reprezentacji spółek
kapitałowych w likwidacji.
W doktrynie wyróżnia się w tym zakresie cztery rozbieżne grupy koncepcji. Pierwsze stanowisko, wskazuje, że to
sąd, który ustanawia likwidatorów dla spółki, określa jednocześnie to, w jaki sposób będą oni spółkę reprezentowali.
Drugie stanowisko wskazuje, że sposób reprezentacji spółki przez jej likwidatorów jest z reguły podany
w umowie/statucie spółki, w razie braku regulacji w statucie konieczne jest określenie zasad reprezentacji w uchwale
o rozwiązaniu spółki. Według trzeciego poglądu, sposób reprezentowania spółki z o.o./S.A. w likwidacji przez
likwidatorów został uregulowany ustawowo – obowiązują tu reguły tożsame z tymi, które rządzą reprezentacją spółki
przez zarząd, o czym przesądza norma odsyłająca z art. 280 KSH/art. 466 KSH. Czwarte stanowisko neguje
kompetencję sądu ustanawiającego likwidatorów do określenia sposobu wykonywania przez nich reprezentacji
spółki.
Nowo wprowadzone rozwiązanie ma rozwiać powyższe wątpliwości. Ma ono pozwolić na swobodne kształtowanie
przez wspólników/akcjonariuszy zasad reprezentacji w postępowaniu likwidacyjnym, przy jednoczesnym
potwierdzeniu w tym zakresie kompetencji sądu rejestrowego bez względu na etap postępowania likwidacyjnego czy
też jego inicjatora.
Uprawnienie sądu rejestrowego do zmiany sposobu reprezentacji, niezależnie od tego z czego wynika
sposób reprezentacji likwidatorów
Sposób reprezentacji spółki kapitałowej w likwidacji, może być określony:
• w umowie spółki sp. z o.o. (statucie S.A.);
• w uchwale wspólników sp. z o.o. (uchwale walnego zgromadzenia akcjonariuszy S.A.);
• orzeczeniu sądu.
Wprowadzona nowelizacja stwierdza, że w każdym z ww. przypadków sąd rejestrowy będzie mógł zmienić sposób
reprezentacji spółki z o.o. (akcyjnej) w likwidacji.
Wejście w życie zmian, brak przepisów przejściowych
Nowe art. 276 § 11 KSH, art. 463 § 31 KSH weszły w życie 1.3.2019 r. (zgodnie art. 18 w zw. z art. 54 ustawy
z 9.11.2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie
podatkowym i gospodarczym, Dz.U. z 2018 r. poz. 2244).
Oznacza to, że nawet jeżeli przed tą datą została wszczęta likwidacja spółki kapitałowej, to od 1.3.2019 r. możliwe
jest domaganie się od sądu rejestrowego zmiany sposobu reprezentacji spółki w likwidacji nawet jeżeli wynikał on
z umowy/statutu spółki, bądź uchwały wspólników/akcjonariuszy.

Nowelizacja wprowadza możliwość zmiany sposobu reprezentacji spółki kapitałowej w likwidacji, niezależnie od tego, co wynika z umowy, statutu czy uchwały wspólników/akcjonariuszy. Przepisy weszły w życie 1.3.2019 r., a brak przepisów przejściowych oznacza, że od tego dnia możliwe jest domaganie się zmiany sposobu reprezentacji spółki, nawet jeśli likwidacja została wszczęta wcześniej.