Przejście odpowiedzialności za delikt administracyjny

Z art. 26 § 5 KSH nie sposób wywodzić przejścia odpowiedzialności za delikt administracyjny na nowo powstały podmiot. Stanowisko to potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie, oddalając skargi M.W. i P.P. dotyczące wymierzenia kar pieniężnych za urządzanie gier na automatach poza kasynem gry.

Tematyka: art. 26 § 5 KSH, delikt administracyjny, przejście odpowiedzialności, Wojewódzki Sąd Administracyjny, Rzeszów, kar pieniężnych, urządzanie gier hazardowych

Z art. 26 § 5 KSH nie sposób wywodzić przejścia odpowiedzialności za delikt administracyjny na nowo powstały podmiot. Stanowisko to potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie, oddalając skargi M.W. i P.P. dotyczące wymierzenia kar pieniężnych za urządzanie gier na automatach poza kasynem gry.

Z art. 26 § 5 KSH nie sposób wywodzić przejścia odpowiedzialności za delikt administracyjny na nowo
powstały podmiot. Stoi temu na przeszkodzie nie tylko cywilnoprawny charakter wskazanego przepisu, ale
również to, że odpowiedzialność tego rodzaju, nawet w nieskonkretyzowanej formie, nie spoczywała na
spółce cywilnej - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie (Wyrok Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Rzeszowie z 11.2.2020 r., II SA/Rz 1014/19, 
).
Opis stanu faktycznego
Decyzjami z dnia (...) czerwca 2019 r. Nr (...), (...), Dyrektor Izby Administracji Skarbowej (dalej: DIAS), utrzymał
w mocy decyzje Naczelnika Urzędu Celno-Skarbowego (dalej: NUCS) z dnia (...) stycznia 2019 r. Nr (...), (...),
w przedmiocie wymierzenia solidarnie M.W. i P.P. – wspólnikom byłej spółki cywilnej: „A” s.c. - kar pieniężnych
w wysokości 12.000 zł, z tytułu urządzania gier na automatach o nazwach: APEX nr (...) oraz MAX CASH LAXUS nr
(...), poza kasynem gry.
W wyniku przeprowadzonych eksperymentów stwierdzono, że ww. urządzenia są automatami do gier, zgodnie
z definicją zawartą w art. 2 ustawy z 19.11.2009 r. o grach hazardowych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 165 ze zm.; dalej:
GryHazardU), gdyż są to urządzenia elektroniczne, a urządzane na nich gry mają charakter losowy, zawierając
jednocześnie element losowości, przy czym grający mają możliwość uzyskania zarówno wygrany pieniężnej, jak
i rzeczowej i były organizowane w celu komercyjnym. DIAS przychylił się do stanowiska NUCS, że M.W. i P.P. jako
wspólnicy spółki cywilnej swoimi działaniami w pełni wypełniali znamiona pojęcia „urządzania gier” na ww.
automatach, gdyż wykorzystując prowadzoną przez nich działalność gospodarczą współdziałali na podstawie umowy
zawartej w dniu 2.1.2015 r. z „E” sp. z o.o. z siedzibą w (...) w procesie urządzania gier na ww. automatach.
Na powyższe decyzje DIAS M.W. i P.P. złożyli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie skargi.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie na rozprawie w dniu 11.2,2020 r. spraw ze skarg M.W. i P.P. na
decyzje Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w przedmiocie wymierzenia kar pieniężnych za urządzanie gier na
automatach poza kasynem gry oddalił skargi.
Z uzasadnienia Sądu
Przedmiotem sporu w niniejszych sprawach jest prawidłowość wymierzenia skarżącej, jako wspólnikowi spółki
cywilnej, solidarnie z drugim wspólnikiem kary pieniężnej za urządzanie gier na automatach poza kasynem gry.
W skargach skarżąca zarzuciła, że z uwagi na przekształenie „A” s.c. w „A” spółka jawna, stroną przedmiotowych
postępowań powinna być ta spółka jawna, nie zaś wspólnicy indywidualnie. Nadto podniosła, że nie można jej
zasadnie przypisać organizowania gier na automatach poza kasynem gry. Dokonując oceny legalności zaskarżonych
decyzji stwierdzić należy, że Sąd podziela stanowisko DIAS, wyrażone w uzasadnieniach zaskarżonych decyzji,
w których organ ten odniósł się do podnoszonej przez skarżącej w postępowaniach administracyjnych kwestii
przekształcenia spółki cywilnej „A” w podmiot „A” spółka jawna.
Podstawą odpowiedzialności skarżącej jest to, że brała ona udział w procesie urządzania gier hazardowych, poza
kasynem gry. Jej też przysługiwały prawa procesowe w postępowaniach dotyczących wymierzenia kar. W tej kwestii
należy stwierdzić, że organ odwoławczy prawidłowo uznał, że z uwagi na brak zdolności prawnej, spółka cywilna nie
była stroną postępowań w sprawach wymierzenia kary pieniężnej, z tytułu urządzania gier na automatach poza
kasynem gry. Postępowania te od początku prowadzone były bowiem w stosunku do skarżącej i P.P. - osób
fizycznych i zakończyły się wymierzeniem im solidarnie kar pieniężnych, jako osobom fizycznym - wspólnikom spółki
cywilnej. W tej sytuacji przekształcenie spółki cywilnej w spółkę jawną pozostawało bez wpływu na stronę procesową
rozpatrywanych spraw.
Skoro więc spółka cywilna nie miała zdolności prawnej na gruncie prawa administracyjnego, nie mogła zostać na nią
nałożona kara, na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 HazardGryU. Kara ta została prawidłowo nałożona na wspólników
i to oni byli stronami prowadzonych w tym przedmiocie postępowań.
Z przedstawionych względów zarzut naruszenia przepisów postępowania, w opisanym wyżej zakresie, Sąd uznał za
niezasadny. Nie można więc stwierdzić, że spełniona została przesłanka nieważności, o której mowa w art. 247 § 1
pkt 5 ustawy z 19.8.1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.; dalej jako OrdPU).





Sąd nie podziela poglądu, że odpowiedzialność z tytułu urządzania gier na automatach poza kasynem gry należy
kwalifikować w kategoriach obowiązku stanowiącego majątek spółki. Źródłem tej odpowiedzialności jest bowiem nie
stosunek zobowiązaniowy, ale okoliczności obiektywne, tj. naruszenie przez określone osoby warunków urządzania
gier na automatach. Oceny tej nie zmienia fakt, że umowę o świadczenie usług z „E” zawarli skarżąca i P.P., jako
wspólnicy spółki cywilnej, albowiem umowa ta rodziła jedynie skutki na gruncie prawa cywilnego, które pozostają
poza zakresem niniejszych spraw. Wprawdzie na podstawie ww. umowy podjęli się oni czynności, kwalifikowanych
na gruncie GryHazardU jako współorganizowanie gier, jednakże nie ma to wpływu na zasady ich administracyjnej
odpowiedzialności z tego tytułu oraz zagadnienia procesowe, w prowadzonych w tym przedmiocie postępowaniach.
W tym miejscu należy też zaznaczyć, że ustawa z 15.9.2000 r. - Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz.
505 ze zm., dalej: KSH) stanowi ze swej istoty regulację cywilnoprawną, normującą stosunki cywilnoprawne
pomiędzy jego podmiotami (osobami prawnymi i fizycznymi, a także określonymi jednostkami organizacyjnymi,
nieposiadającymi osobowości prawnej). Potwierdza to między innymi jego art. 2, nakazujący w kwestiach
nieuregulowanych tym aktem, stosować przepisy Kodeksu cywilnego. KSH nie zawiera więc, co do zasady, regulacji
z zakresu prawa administracyjnego, za wyjątkiem art. 553 § 2 KSH, zgodnie z którym spółka przekształcona
pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej
przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej.
Regulacja ta jednak odnosi się jedynie do kwestii ściśle w niej wskazanej, nie sposób więc na jej podstawie wywodzić
przejścia praw, a zwłaszcza obowiązków, o których w przepisie tym nie wspomniano. Przepis ten nie stanowi też
podstawy modyfikowania podmiotowej strony spraw, dotyczących kwestii, pozostających poza zakresem jego
regulacji.
Tak samo z art. 26 § 5 KSH nie sposób wywodzić przejścia odpowiedzialności za delikt administracyjny na nowo
powstały podmiot. Stoi temu na przeszkodzie nie tylko cywilnoprawny charakter wskazanego przepisu, ale również
to, że odpowiedzialność tego rodzaju, nawet w nieskonkretyzowanej formie, nie spoczywała na spółce cywilnej.
Postępowania prowadzone były w stosunku do skarżącej i P.P. - osób fizycznych - i zakończyły się wymierzeniem im
kar pieniężnych jako wspólnikom (byłej) spółki cywilnej na zasadzie solidarności, stosownie do art. 91 OrdPU w zw.
z art. 369 KC. Zatem przekształcenie spółki cywilnej w spółkę jawną nie spowodowało zmiany strony postępowań.

Komentarz
Przywołany przepis art. 26 § 5 KSH stanowi, że z chwilą wpisu do rejestru spółka cywilna staje się spółką jawną.
Spółce tej przysługują wszystkie prawa i obowiązki stanowiące majątek wspólny wspólników, zaś przepisy art. 553 §
2 i 3 KSH stosuje się odpowiednio. Słusznie Sąd uznał, że z art. 26 § 5 KSH nie sposób wywodzić przejścia
odpowiedzialności za delikt administracyjny na nowo powstały podmiot. Stoi temu na przeszkodzie nie tylko
cywilnoprawny charakter wskazanego przepisu, ale również to, że odpowiedzialność tego rodzaju, nawet
w nieskonkretyzowanej formie, nie spoczywała na spółce cywilnej. Postępowania prowadzone były w stosunku do
osób fizycznych, i zakończyły się wymierzeniem im kar pieniężnych jako wspólnikom (byłej) spółki cywilnej na
zasadzie solidarności, stosownie do art. 91 OrdPU w związku z art. 369 KC. Tym samym przekształcenie spółki
cywilnej w spółkę jawną nie spowodowało zmiany strony postępowań.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 11.2.2020 r., II SA/Rz 1014/19, 








Sąd uznał, że przekształcenie spółki cywilnej w spółkę jawną nie zmienia strony postępowań, a odpowiedzialność za delikt administracyjny nie przechodzi na nowo powstały podmiot. W kontekście art. 26 § 5 KSH należy rozumieć, że odpowiedzialność tego rodzaju nie spoczywała na spółce cywilnej, co potwierdził wyrok WSA w Rzeszowie.