Powołanie do zarządu sp. z o.o. jako czynność prawna

Powołanie do zarządu spółki z o.o. jest czynnością prawną polegającą na nawiązaniu stosunku organizacyjnego do pełnienia funkcji, np. poprzez wybór, powołanie, wskazanie. Spór prawny dotyczył oceny zgodności decyzji Organu z prawem. Ustawa precyzuje, że każda forma powołania członka zarządu jest aktem powołania.

Tematyka: Powołanie do zarządu, czynność prawna, NSA, członek zarządu, akt woli, funkcja zarządu, spółka z o.o., ubezpieczenie zdrowotne

Powołanie do zarządu spółki z o.o. jest czynnością prawną polegającą na nawiązaniu stosunku organizacyjnego do pełnienia funkcji, np. poprzez wybór, powołanie, wskazanie. Spór prawny dotyczył oceny zgodności decyzji Organu z prawem. Ustawa precyzuje, że każda forma powołania członka zarządu jest aktem powołania.

Powołanie należy rozumieć jako ustanowienie zarządu, co oznacza, że jest nim każda forma prowadząca do
nawiązania stosunku organizacyjnego do pełnienia funkcji, a więc na przykład: wybór, powołanie, wskazanie.
Istota sporu
Spór prawny w rozpatrywanej sprawie dotyczy oceny prawidłowości stanowiska Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Warszawie (dalej: Sąd I instancji), który kontrolując zgodność z prawem decyzji Prezesa
Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej: Organ) w przedmiocie interpretacji indywidualnej w zakresie podlegania
ubezpieczeniu zdrowotnemu stwierdził, że decyzja ta nie jest niezgodna z prawem. Z uzasadnienia zaskarżonego
wyroku z 4.1.2023 r., VI SA/Wa 2559/22, 
, wynika, że w odpowiedzi na wniosek o wydanie interpretacji
indywidualnej co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa dotyczących podlegania obowiązkowi
ubezpieczenia zdrowotnego Organ zasadnie uznał przedstawione w nim (w kontekście opisu stanu przyszłego)
stanowisko G. Sp. z o.o. z siedzibą w C. (dalej: Skarżąca Spółka), za nieprawidłowe. Aktem powołania w rozumieniu
art. 66 ust. 1 pkt 35a ustawy z 27.8.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 146; dalej: ŚOZŚrPubU) jest każdego rodzaju czynność powołania, nadania
mandatu, czy też powierzenia mandatu członka zarządu, a z przywołanego przepisu prawa nie wynika, aby
ustawodawca różnicował sytuację osób sprawujących funkcję członka zarządu w zależności od sposobu powołania.
Stan prawny
Odpowiadając na zarzut błędnej wykładni art. 66 ust. 1 pkt 35a ŚOZŚrPubU przypomnienia - zdaniem NSA -
wymaga, że przepis ten, w brzmieniu obowiązującym od 1.7.2022 r., stanowi, że obowiązkowi ubezpieczenia
zdrowotnego podlegają osoby powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania oraz prokurenci, które z tego
tytułu pobierają wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym niezależnie od kwalifikacji do
źródła przychodu w rozumieniu ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, z wyłączeniem
osób uzyskujących przychody, o których mowa w art. 13 pkt 5 lub 6 ŚOZŚrPubU, których roczne wynagrodzenie
z tego tytułu nie przekracza kwoty 6000 zł. Z uzasadnienia ww. przepisu wynika, że wprowadzenie rozwiązania
polegającego na podleganiu obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego osób powołanych do pełnienia funkcji na mocy
aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie, motywowane było m.in. potrzebą zapewnienia
zrównania praw i obowiązków.
Powołanie do pełnienia funkcji w zarządzie sp. z o.o.
Zdaniem NSA za uzasadniony należy uznać wniosek, że użyta dla potrzeb art. 66 ust. 1 pkt 35a ŚOZŚrPubU
konwencja językowa - a mianowicie „powołanie do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania” - nie ogranicza hipotezy
rekonstruowanej normy prawnej do sytuacji wskazywanej przez Skarżącą Spółkę, a mianowicie istnienia „aktu
powołania” sensu stricto odnoszącego się do sposobu powołania do pełnienia funkcji członka zarządu, któremu
w zakresie odnoszącym się właśnie do sposobu powierzenia wymienionej funkcji można i należałoby przeciwstawić
ten sposób jej powierzenia, którym jest na przykład wybór.
NSA podkreślił, że nie można tracić z pola widzenia znaczenia konsekwencji wynikających z art. 201 § 4 ustawy
z 15.9.2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 18; dalej: KSH), który stanowi, że członek zarządu
jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Jak podkreśla się
bowiem w orzecznictwie sądowym, „powołanie”, o którym stanowi art. 201 § 4 KSH, należy rozumieć jako
ustanowienie zarządu, co oznacza, że jest nim każda forma prowadząca do nawiązania stosunku organizacyjnego do
pełnienia funkcji, a więc na przykład wybór, powołanie, wskazanie. Powołanie do zarządu należy więc pojmować
w kategorii czynności prawnej, w ramach której wyrażony zostaje akt woli organu/podmiotu/osoby
powołującej do zarządu, która materializuje się z chwilą sformułowania aktu powołania, inicjując stosunek
organizacyjny (korporacyjny) powołanej osoby ze spółką, na podstawie którego dana osoba zyskuje status
członka zarządu i realizuje związane z tym statusem prawa i obowiązki (wyrok SA w Gdańsku z 21.3.2018 r., III
AUa 1266/17, 
). Powołanie w skład zarządu spółki kapitałowej - którego przy tym nie można i nie należy
utożsamiać z powołaniem w rozumieniu prawa pracy - stanowi więc akt inwestytury na określoną funkcję
(wyrok SN z 19.11.2013 r., I PK 120/13, 
). „Powołanie”, o którym mowa w art. 201 § 4 KSH, rozumiane
w orzecznictwie sądowym, jako „akt woli powołania do zarządu” - czy też, jako „akt inwestytury na określoną funkcję”
- nie sprzeciwia się więc temu, a wręcz uzasadnia, aby przyjąć, że wymienione pojęcie „powołania”odpowiada
sytuacji opisanej w hipotezie normy prawnej rekonstruowanej z art. 66 ust. 1 pkt 35a ŚOZŚrPubU, a mianowicie
sytuacji „powołania do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania”, a w konsekwencji, że podlega dyspozycji tej normy
prawnej, a mianowicie, że obejmuje obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym osoby powołane do
pełnienia funkcji (członka zarządu spółki kapitałowej) na mocy aktu powołania, jeżeli z tego tytułu pobierają


wynagrodzenie. Przedstawione podejście nie skutkuje więc pomijaniem w wykładni art. 66 ust. 1 pkt 35a
ŚOZŚrPubU znaczenia konsekwencji mających wynikać z operowania przez ustawodawcę pojęciem „aktu”. „Aktem
powołania” w rozumieniu tego przepisu prawa jest również „akt woli powołania do zarządu” spółki kapitałowej
materializujący się w powołaniu członka zarządu spółki na podstawie art. 201 § 4 KSH i nawiązaniu w ten sposób
stosunku organizacyjnego (korporacyjnego) powołanej osoby ze spółką.
Jednocześnie NSA podkreślił, że omawiane podejście do art. 66 ust. 1 pkt 35a ŚOZŚrPubU koresponduje
z intencjami ustawodawcy, albowiem celem zmian obowiązujących od 1.7.2022 r. było ustanowienie tytułu prawnego
do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym osób powołanych do pełnienia funkcji na mocy aktu
powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie. Istota zmian wyraża się w ustanowieniu obowiązku
podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu osób, w odniesieniu do których obowiązek ten, a co za tym idzie tytuł
prawny do objęcia tym obowiązkiem, pierwotnie - to jest do czasu wprowadzenia zmian - nie istniał. Osobami
podlegającymi obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, w rozumieniu art. 66 ust. 1 pkt 35a ŚOZŚrPubU, są
więc również osoby, które na podstawie art. 201 § 4 KSH zostały powołane do pełnienia funkcji członka
zarządu spółki kapitałowej, jeżeli z tytułu tak nawiązanego i łączącego członka zarządu ze spółką stosunku
organizacyjnego - który pierwotnie, co podkreślił NSA, nie stanowił samoistnego tytułu do objęcia
obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym - pobierają wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem
dochodowym.
Rozstrzygnięcie NSA
Zarzut błędnej wykładni art. 66 ust. 1 pkt 35a ŚOZŚrPubU należało więc uznać za niezasadny. W rekapitulacji
należało więc stwierdzić, że zarzuty skargi kasacyjnej nie zostały oparte na usprawiedliwionych podstawach i nie
podważają zgodności z prawem zaskarżonego wyroku. W związku z powyższym, NSA, działając na podstawie art.
184 ustawy z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634;
dalej: PostAdmU) w związku z art. 204 pkt 1 PostAdmU orzekł, jak w sentencji wyroku, tj. oddalił skargę kasacyjną.

Komentarz
Na tle stanu faktycznego ustalonego w niniejszej sprawie i znajdującego do niego zastosowanie stanu prawnego
NSA wypowiedział się na temat zagadnienia, jakim jest charakter aktu woli powołania do zarządu kapitałowej spółki
prawa handlowego (tu: Sp. z o.o.). Mając na uwadze poglądy prezentowane w doktrynie, dotychczasowe stanowisko
orzecznictwa, a także intencje ustawodawcy NSA wskazał, że powołania w skład zarządu spółki kapitałowej:
• nie można utożsamiać z powołaniem w rozumieniu prawa pracy,
• należy je zaś rozumieć jako ustanowienie zarządu, którym jest każda forma prowadząca do nawiązania stosunku
organizacyjnego do pełnienia funkcji, na przykład: wybór, powołanie, wskazanie,
• skutkuje ono objęciem obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym ww. osób, jeśli z tytułu pełnionej funkcji
pobierają wynagrodzenie.



Wyrok NSA z 18.1.2024 r. II GSK 769/23, 








NSA uznał zarzut błędnej wykładni za niezasadny, podtrzymując zgodność z prawem zaskarżonego wyroku. Powołanie do zarządu spółki z o.o. nie jest tożsame z powołaniem w prawie pracy, lecz stanowi ustanowienie zarządu poprzez różne formy, takie jak wybór czy wskazanie.