Prawo do informacji

TS orzekł, że art. 8 ust. 1 dyrektywy 2004/48 należy interpretować w ten sposób, że stosuje się on do sytuacji, w której po prawomocnym zakończeniu postępowania, w którym stwierdzono naruszenie prawa własności intelektualnej, powód żąda w odrębnym postępowaniu przekazania informacji o pochodzeniu i sieciach dystrybucji towarów lub usług naruszających to prawo. Sprawa dotyczyła konfliktu między NEW WAVE CZ a.s. a ALLTOYS s r. o. związanej z używaniem znaku towarowego MegaBabe bez zgody NEW WAVE.

Tematyka: TS, dyrektywa 2004/48, prawo do informacji, własność intelektualna, postępowanie sądowe

TS orzekł, że art. 8 ust. 1 dyrektywy 2004/48 należy interpretować w ten sposób, że stosuje się on do sytuacji
– takiej jak rozpatrywana w sprawie głównej – w której po prawomocnym zakończeniu postępowania,
w którym stwierdzono naruszenie prawa własności intelektualnej, powód żąda w odrębnym postępowaniu
przekazania informacji o pochodzeniu i sieciach dystrybucji towarów lub usług naruszających to prawo.
NEW WAVE CZ a.s. wszczęła pierwsze postępowanie przeciwko ALLTOYS s r. o. ze względu na używanie przy
oferowaniu jej towarów znaku towarowego MegaBabe bez zgody NEW WAVE. W ramach tego pierwszego
postępowania czeski sąd orzekł prawomocnym wyrokiem, że ALLTOYS naruszyła prawa przysługujące NEW WAVE
do znaku towarowego MegaBabe, i nakazał jej powstrzymać się od bezprawnego zachowania w przyszłości oraz
wycofać sporne towary już wprowadzone do obrotu. Jednak sąd ten nie zezwolił NEW WAVE na zmianę pozwu
w celu zobowiązania ALLTOYS również do przedstawienia jej wszelkich informacji dotyczących spornych towarów.
Po prawomocnym zakończeniu tego postępowania NEW WAVE wszczęła nowe postępowanie przed sądem
w Pradze w celu nakazania ALLTOYS przedstawienia jej wszelkich informacji o pochodzeniu i sieciach dystrybucji
towarów opatrzonych znakiem towarowym MegaBabe kiedykolwiek w przeszłości lub obecnie składowanych,
wprowadzanych na rynek lub importowanych przez ALLTOYS.Sąd oddalił powództwo NEW WAVE i uznał, że nie jest
możliwe powołanie się na prawo do informacji w powództwie wniesionym odrębnie, skoro z czeskiego
ustawodawstwa wynika, że na takie uprawnienie można się powołać tylko we wniosku skierowanym do sądu
w ramach postępowania dotyczącego naruszenia prawa. Sąd wskazał, że postępowanie dotyczące naruszenia
prawa zostało już zakończone prawomocnym wyrokiem wydanym w ramach pierwszego postępowania. NEW WAVE
wniosła apelację do sądu apelacyjnego, który zmienił wyrok wydany w I instancji, nakazując ALLTOYS przekazanie
NEW WAVE żądanych informacji. Sąd apelacyjny stwierdził, że należy uwzględnić art. 8 ust. 1 dyrektywy
2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 29.4.2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności
intelektualnej. Sąd uznał, że postępowanie dotyczące udzielenia informacji, które nie zostały przekazane
dobrowolnie, jest również postępowaniem dotyczącym naruszenia prawa. ALLTOYS wniosła skargę kasacyjną do
czeskiego SN, który uznał, że istnieje różnica pomiędzy treścią czeskiego prawa i dyrektywy 2004/48. Podczas gdy
czeskie prawo przewiduje możliwość uzyskania informacji poprzez złożenie wniosku „w ramach postępowania
dotyczącego naruszenia prawa”, art. 8 ust. 1 dyrektywy 2004/48 w wersji w języku czeskim przewiduje obowiązek
zagwarantowania przez państwa członkowskie możliwości uzyskania informacji „w związku z postępowaniem
sądowym dotyczącym naruszenia prawa własności intelektualnej”. Ponadto SN podkreślił, że istnieją różnice
pomiędzy poszczególnymi wersjami językowymi dyrektywy 2004/48. W językach czeskim, angielskim i francuskim
użyto, odpowiednio, wyrażeń „w związku z postępowaniem” („v souvislosti s řízením”), „w kontekście postępowania”
(„in the context of proceedings”) i „w ramach postępowania” („dans le cadre d’une action”). Według SN,
w przeciwieństwie do wersji dyrektywy 2004/48 w językach czeskim i angielskim, francuskojęzyczna wersja tej
dyrektywy bardziej odpowiada treści czeskiego prawa, ponieważ wprowadza ściślejszy związek między
postępowaniem a żądaniem udzielenia informacji.
Poprzez pytanie prejudycjalne czeski SN dążył do ustalenia, czy art. 8 ust. 1 dyrektywy 2004/48 należy interpretować
w ten sposób, że stosuje się on do sytuacji, w której po prawomocnym zakończeniu postępowania, w którym
stwierdzono naruszenie prawa własności intelektualnej, powód żąda w odrębnym postępowaniu przekazania
informacji o pochodzeniu i sieciach dystrybucji towarów lub usług naruszających to prawo?
Zgodnie z orzecznictwem TS przy dokonywaniu wykładni unijnego przepisu należy uwzględniać nie tylko jego treść,
lecz także jego kontekst oraz cele regulacji, której część ten przepis stanowi (wyrok Liffers, C-99/15, pkt 14).
Trybunał stwierdził, że zawarte w art. 8 ust. 1 dyrektywy 2004/48 wyrażenie „w kontekście postępowania sądowego
dotyczącego naruszenia prawa własności intelektualnej” nie można rozumieć jako odnoszącego się wyłącznie do
postępowań mających na celu stwierdzenie naruszenia prawa własności intelektualnej. Użycie tego wyrażenia nie
wyklucza, że ten przepis może obejmować również odrębne postępowania, takie jak to rozpatrywane w sprawie
głównej, wszczęte po prawomocnym zakończeniu postępowania, w którym stwierdzono naruszenie prawa własności
intelektualnej.
Niektóre wersje językowe art. 8 ust. 1 dyrektywy 2004/48, takie jak wersja francuskojęzyczna, używają wyrażeń,
które można by interpretować jako mające zakres zastosowania węższy niż te użyte w innych wersjach językowych,
takich jak wersje w językach czeskim i angielskim. Trybunał podzielił stanowisko Komisji Europejskiej, że z żadnej
z tych wersji językowych nie wynika, iż powód powinien powołać się na przewidziane w tym przepisie prawo do
informacji w ramach jednego i tego samego postępowania mającego na celu stwierdzenie naruszenia prawa
własności intelektualnej.

Ponadto, z treści art. 8 ust. 1 dyrektywy 2004/48 wynika, że adresatem obowiązku przedstawienia informacji jest nie
tylko naruszający dane prawo własności intelektualnej, lecz także „jakakolwiek inna osoba”, o której mowa w art. 8
ust. 1 lit. a)–d). Te „inne osoby” niekoniecznie są stronami postępowania mającego na celu stwierdzenie naruszenia
prawa własności intelektualnej. W ocenie TS art. 8 ust. 1 nie można interpretować w ten sposób, iż ten przepis ma
zastosowanie tylko w ramach takich postępowań.
Celem dyrektywy 2004/48 jest zbliżenie systemów prawnych państw członkowskich w zakresie środków
poszanowania praw własności intelektualnej w celu zapewnienia wysokiego, równoważnego i jednakowego poziomu
ochrony własności intelektualnej na rynku wewnętrznym (wyrok Diageo Brands, C-681/13, pkt 71). W ocenie TS, aby
zagwarantować wysoki poziom ochrony własności intelektualnej należy odrzucić wykładnię, która uznawałaby, że
przewidziane w art. 8 ust. 1 dyrektywy 2004/48 prawo do informacji przysługuje wyłącznie w ramach postępowania
mającego na celu stwierdzenie naruszenia prawa do własności intelektualnej. Zagwarantowanie takiego poziomu
ochrony byłoby zagrożone, gdyby nie było możliwe skorzystanie z prawa do informacji również w ramach odrębnego
postępowania wszczętego po prawomocnym zakończeniu postępowania, w którym stwierdzono naruszenie prawa
własności intelektualnej, takiego jak rozpatrywane w sprawie głównej.
Trybunał przypomniał, że przewidziane w art. 8 ust. 1 dyrektywy 2004/48 prawo do informacji stanowi konkretyzację
podstawowego prawa do skutecznego środka prawnego, zagwarantowanego w art. 47 Karty praw podstawowych
Unii Europejskiej. Ponadto, zapewnia w ten sposób skuteczne wykonanie podstawowego prawa własności, którego
część stanowi prawo własności intelektualnej, chronione w art. 17 ust. 2 tej Karty (wyrok Coty Germany, C-580/13,
pkt 29). Zatem prawo do informacji umożliwia podmiotowi prawa własności intelektualnej określenie, kto narusza to
prawo i podjęcie w celu ochrony tego prawa niezbędnych kroków, takich jak złożenie wniosków o zastosowanie
środków tymczasowych przewidzianych w art. 9 ust. 1 i 2 dyrektywy 2004/48 lub o odszkodowanie przewidziane
w art. 13 tej dyrektywy. Bez pełnej wiedzy na temat zakresu naruszenia prawa własności intelektualnej podmiot
takiego prawa nie byłby w stanie określić ani dokładnie wyliczyć odszkodowania przysługującego mu z tytułu tego
naruszenia.
Trybunał wskazał, że nie zawsze jest możliwe złożenie wniosku mającego na celu uzyskanie wszystkich istotnych
informacji w ramach postępowania, które zakończyło się stwierdzeniem naruszenia prawa własności intelektualnej.
W szczególności nie można wykluczyć, że podmiot prawa własności intelektualnej dowie się o rozmiarze naruszenia
prawa dopiero po prawomocnym zakończeniu tego postępowania. Wynika z tego, że nie należy ograniczać
wykonywania przewidzianego w art. 8 ust. 1 dyrektywy 2004/48 prawa do informacji do postępowań mających na
celu stwierdzenie naruszenia prawa własności intelektualnej.
Reasumując TS orzekł, że art. 8 ust. 1 dyrektywy 2004/48 należy interpretować w ten sposób, że stosuje się on do
sytuacji – takiej jak rozpatrywana w sprawie głównej – w której po prawomocnym zakończeniu postępowania,
w którym stwierdzono naruszenie prawa własności intelektualnej, powód żąda w odrębnym postępowaniu
przekazania informacji o pochodzeniu i sieciach dystrybucji towarów lub usług naruszających to prawo.
Autorka jest doktorem nauk prawnych, ekspertem ds. prawa gospodarczego, WPiA UKSW w Warszawie
Wyrok TS z 18.1.2017 r., NEW WAVE CZ, C-427/15

Trybunał Stwierdził, że art. 8 ust. 1 dyrektywy 2004/48 należy interpretować rozszerzająco, umożliwiając żądanie informacji o naruszeniach własności intelektualnej nawet po zakończeniu postępowania. Prawo do informacji ma kluczowe znaczenie dla ochrony praw własności intelektualnej i skutecznego egzekwowania tych praw.