Publiczne udostępnianie

TS orzekł, że udostępnianie programów telewizyjnych i radiowych za pośrednictwem odbiorników telewizyjnych zainstalowanych w pokojach hotelowych nie stanowi udostępniania dokonywanego w miejscu dostępnym publicznie za opłatą. Sprawa dotyczyła sporu między Verwertungsgesellschaft Rundfunk GmbH (VRG) a Hettegger Hotel Edelweiss GmbH (HHEG) w kontekście interpretacji przepisów dotyczących publicznego udostępniania programów telewizyjnych i radiowych. Sąd odsyłający zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości UE z pytaniem prejudycjalnym dotyczącym interpretacji dyrektywy 2006/115 w kontekście udostępniania programów w hotelach.

Tematyka: TS, Trybunał Sprawiedliwości UE, Verwertungsgesellschaft Rundfunk GmbH, Hettegger Hotel Edelweiss GmbH, publiczne udostępnianie, odbiorniki telewizyjne, programy telewizyjne, programy radiowe, dyrektywa 2006/115, prawo autorskie, interpretacja prawa, hotel, interpretacja dyrektywy, wyrok TS

TS orzekł, że art. 8 ust. 3 dyrektywy 2006/115 należy interpretować w ten sposób, iż udostępnianie
programów telewizyjnych i radiowych za pośrednictwem odbiorników telewizyjnych zainstalowanych
w pokojach hotelowych nie stanowi udostępniania dokonywanego w miejscu dostępnym publicznie za
opłatą.
Verwertungsgesellschaft Rundfunk GmbH (daje jako: VRG) jest organizacją zbiorowego zarządzania prawami
autorskimi, a do podmiotów w niej zrzeszonych zaliczają się organizacje nadawcze z siedzibą na terytorium Republiki
Austrii lub w innych państwach członkowskich. Organizacja jest uprawniona do dochodzenia niektórych praw
własności intelektualnej przysługujących zrzeszonym w niej podmiotom, m.in. w przypadku publicznego
udostępniania drogą nadawania. Hettegger Hotel Edelweiss GmbH (daje jako: HHEG), spółka prawa austriackiego,
prowadzi hotel Edelweiss położony w Grossarl (Austria), posiadający przyłącze do telewizji kablowej, poprzez które
są emitowane różne programy telewizyjne i radiowe, w tym programy produkowane i nadawane przez podmioty
zrzeszone w VRG. Programy są przesyłane równocześnie, bez zmian i w całości, drogą kablową do odbiorników
telewizyjnych zainstalowanych w pokojach hotelowych. VRG wniósł sprawę do sądu i zażądał zobowiązania HHEG
do przekazania mu informacji o programach radiowych i telewizyjnych, które mogą być odbierane, jak również
o liczbie pokoi hotelowych, których możliwość odbioru programów dotyczy oraz do wypłacenia mu odszkodowania.
VRG podnosiła, że poprzez umożliwienie korzystania z odbiorników telewizyjnych w pokojach hotelowych oraz
poprzez udostępnianie programów telewizyjnych i radiowych za pośrednictwem tych odbiorników HHEG dokonuje
publicznego udostępniania w rozumieniu § 76a austriackiej ustawy o prawie autorskim (daje jako: UrhG) oraz art. 8
ust. 3 dyrektywy 2006/115/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 12.12.2006 r. w sprawie prawa najmu i użyczenia
oraz niektórych praw pokrewnych prawu autorskiemu w zakresie własności intelektualnej. Zdaniem VRG, cenę za
pokój należy uznać za opłatę wstępu w rozumieniu tych przepisów, gdyż oferta telewizyjna w hotelu ma wpływ na tę
cenę. Ponadto twierdziła, że to publiczne udostępnianie programów reprezentowanych przez nią podmiotów wymaga
ich zgody oraz uiszczenia opłat. HHEG sprzeciwiła się tym twierdzeniom i podnosiła, że istnienie publicznego
udostępniania w rozumieniu § 76a UrhG zakłada, iż udostępnianie następuje w miejscach dostępnych publicznie za
opłatą, i że wyrażenie to wskazuje na opłatę wstępu wymaganą konkretnie za to udostępnienie. W związku z tym
ceny, którą klient hotelu musi zapłacić jako wynagrodzenie za nocleg, nie można uznać zdaniem tej spółki za opłatę
wstępu.
Poprzez pytanie prejudycjalne sąd odsyłający zmierzał do ustalenia, czy art. 8 ust. 3 dyrektywy 2006/115 należy
interpretować w ten sposób, że udostępnianie programów telewizyjnych i radiowych za pośrednictwem odbiorników
telewizyjnych zainstalowanych w pokojach hotelowych stanowi udostępnianie następujące w miejscu dostępnym
publicznie za opłatą?
Z orzecznictwa TS wynika, że rozprowadzanie przez podmiot prowadzący zakład hotelowy sygnału za pomocą
zainstalowanych odbiorników telewizyjnych na rzecz klientów zajmujących pokoje hotelowe stanowi publiczne
udostępnianie w rozumieniu art. 3 ust. 1 dyrektywy 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 22.5.2001 r.
w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym. Ta
kwalifikacja jest niezależna od wykorzystanej techniki przekazu sygnału, a prywatny charakter pokoi hotelowych nie
stoi na przeszkodzie uznaniu, że udostępnienie w nich utworu za pomocą odbiorników telewizyjnych stanowi
publiczne udostępnianie w rozumieniu tego przepisu (wyrok SGAE, C-306/05, pkt 47, 54). Ponadto TS uznał, że
podmiot prowadzący hotel, umieszczający w pokojach klientów odbiorniki telewizyjne lub radiowe, do których
doprowadza nadawany sygnał, dokonuje czynności publicznego udostępniania w rozumieniu art. 8 ust. 2 dyrektywy
2006/115 (wyrok Phonographic Performance (Ireland), C-162/10, pkt 47). Trybunał wskazał, że pojęcia używane
przez te dyrektywy mają takie samo znaczenie, chyba że unijny prawodawca wyraził odmienną wolę (wyroki: Football
Association Premier League i in., C-403/08 i C-429/08, pkt 188; Reha Training, C-117/15, pkt 33). Jednak,
w odróżnieniu zwłaszcza od wyłącznego prawa artystów wykonawców i producentów fonogramów przewidzianych,
odpowiednio, w art. 8 ust. 1 i 2 dyrektywy 2006/115, wyłączne prawo organizacji nadawczych przewidziane w art. 8
ust. 3 ogranicza się do przypadków publicznego udostępniania w miejscach dostępnych publicznie za opłatą.
Trybunał stwierdził, że chociaż Międzynarodowa Konwencja o ochronie wykonawców, producentów fonogramów oraz
organizacji nadawczych (dalej jako: Konwencja rzymska) nie jest częścią unijnego porządku prawnego, to pojęcia
zawarte w dyrektywie 2006/115 należy interpretować w świetle tej Konwencji (wyrok SCF, C-135/10, pkt 53–56).
W rozpatrywanej sprawie zakres przewidzianego w art. 8 ust. 3 dyrektywy 2006/115 prawa do publicznego
udostępniania jest równoważny z zakresem prawa przewidzianego w art. 13 lit. d) Konwencji rzymskiej, który go
ogranicza do „miejsc dostępnych publicznie za opłatą” (wyrok Komisja/Rada, C-114/12, pkt 94–96). Celem unijnego
prawodawcy było powielenie w znacznej mierze postanowień Konwencji rzymskiej ustanawiającej minimalny

wymagany poziom ochrony. Ponadto, art. 6a ust. 3 dyrektywy 2006/115 został ukształtowany na wzór art. 13 lit. d)
Konwencji rzymskiej, aby zapewnić wyłączne prawo do publicznego udostępniania programów telewizyjnych na
warunkach przewidzianych w tej Konwencji. Przewidziany w art. 13 lit. d) Konwencji rzymskiej warunek dotyczący
opłaty wstępu, zakłada opłatę żądaną konkretnie jako wynagrodzenie za publiczne udostępnianie programu
telewizyjnego. Trybunał wskazał, że opłaty za posiłek lub za napoje w restauracji lub w barze, w których są
nadawane programy telewizyjne, nie uznaje się za opłatę wstępu w rozumieniu tego postanowienia. Trybunał
stwierdził, że cena za pokój hotelowy nie jest, podobnie jak cena za usługę gastronomiczną, opłatą wstępu żądaną
jako wynagrodzenie za publiczne udostępnianie programu telewizyjnego lub radiowego. Stanowi ona przede
wszystkim wynagrodzenie za usługę noclegu, do której dodane są, w zależności od kategorii hotelu, określone
dodatkowe usługi, takie jak udostępnianie programów telewizyjnych i radiowych za pośrednictwem odbiorników
będących na wyposażeniu pokojów, a cena za te usługi, co do zasady, jest zawarta w cenie za nocleg i nie jest
wyodrębniona. W związku z tym, chociaż przekazywanie sygnału za pośrednictwem odbiorników telewizyjnych
i radiowych zainstalowanych w pokojach hotelowych stanowi świadczenie dodatkowej usługi, która ma wpływ na
standard danego zakładu hotelowego i w konsekwencji na cenę pokoju [wyroku SGAE, pkt 44; Phonographic
Performance (Ireland), pkt 44], to jednak w ramach badania istnienia czynności publicznego udostępnienia
w rozumieniu, odpowiednio, art. 3 ust. 1 dyrektywy 2001/29 i art. 8 ust. 2 dyrektywy 2006/115 nie można uznać, że to
dodatkowe świadczenie jest oferowane w miejscu dostępnym publicznie za opłatą w rozumieniu art. 8 ust. 3 tej
drugiej dyrektywy. Trybunał stwierdził, że publiczne udostępnianie programów telewizyjnych i radiowych za
pośrednictwem odbiorników telewizyjnych i radiowych zainstalowanych w pokojach hotelowych nie jest objęte
zakresem stosowania wyłącznego prawa organizacji nadawczych przewidzianego w art. 8 ust. 3 dyrektywy 2006/115.
Reasumując TS orzekł, że art. 8 ust. 3 dyrektywy 2006/115 należy interpretować w ten sposób, iż
udostępnianie programów telewizyjnych i radiowych za pośrednictwem odbiorników telewizyjnych
zainstalowanych w pokojach hotelowych nie stanowi udostępniania dokonywanego w miejscu dostępnym
publicznie za opłatą.
Autorka jest doktorem nauk prawnych, ekspertem ds. prawa gospodarczego, WPiA UKSW w Warszawie
Wyrok TS z 16.2.2017 r., Verwertungsgesellschaft Rundfunk, C-641/15

Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że udostępnianie programów telewizyjnych i radiowych w pokojach hotelowych nie kwalifikuje się jako publiczne udostępnianie w miejscu dostępnym publicznie za opłatą. Decyzja ta ma istotne znaczenie dla organizacji zarządzających prawami autorskimi oraz hoteli oferujących usługi telewizyjne dla gości. Wyrok TS stanowi ważne rozstrzygnięcie dotyczące wykładni przepisów dotyczących prawa autorskiego w kontekście udostępniania programów w hotelach.