Udostępnienie publiczne wzoru przemysłowego

Udostępnienie publiczne, o którym mowa w art. 103 ust. 1 i 2 PrWłPrzem ma istotne znaczenie przy weryfikacji indywidualnego charakteru wzoru przemysłowego w postępowaniu o unieważnienie. Sprawa dotyczyła wniosku o unieważnienie prawa z rejestracji wzoru przemysłowego pt. „Produkty piekarskie” Nr Rp.10377. Wnioskodawca podnosił brak nowości i indywidualnego charakteru spornego wzoru wobec wcześniejszego wzoru ujawnionego na rysunku zgłoszenia patentu europejskiego.

Tematyka: udostępnienie publiczne, art. 103 PrWłPrzem, unieważnienie wzoru przemysłowego, Naczelny Sąd Administracyjny, Urząd Patentowy RP, patent europejski, publiczne ujawnienie wzoru, dyrektywa 98/71, zniekształcenia wypiekania ciasta

Udostępnienie publiczne, o którym mowa w art. 103 ust. 1 i 2 PrWłPrzem ma istotne znaczenie przy weryfikacji indywidualnego charakteru wzoru przemysłowego w postępowaniu o unieważnienie. Sprawa dotyczyła wniosku o unieważnienie prawa z rejestracji wzoru przemysłowego pt. „Produkty piekarskie” Nr Rp.10377. Wnioskodawca podnosił brak nowości i indywidualnego charakteru spornego wzoru wobec wcześniejszego wzoru ujawnionego na rysunku zgłoszenia patentu europejskiego.

Udostępnienie publiczne, o którym mowa w art. 103 ust. 1 i 2 PrWłPrzem ma znaczenie również przy
weryfikacji przesłanki indywidualnego charakteru w postępowaniu o unieważnienie prawa z rejestracji wzoru
przemysłowego - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Opis stanu faktycznego
W dniu (...) lipca 2013 r. do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej wpłynął wniosek L. Sp. z o.o. s.k.a.
z siedzibą w L. (dalej: wnioskodawca) o unieważnienie prawa z rejestracji wzoru przemysłowego pt. „Produkty
piekarskie” Nr Rp.10377 udzielonego 5.4.2006 r. na rzecz B. Sp. z o.o. z siedzibą w W. (dalej: uprawniona),
z pierwszeństwem od 14.1.2006 r.
Jako podstawę swojego żądania wnioskodawca wskazał przepisy art. 102, art. 103 i art. 104 ustawy z 30.6.2000 r. -
Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 776 ze zm.; dalej jako: PrWłPrzem), podnosząc brak nowości
i indywidualnego charakteru spornego wzoru przemysłowego wobec wcześniejszego wzoru ujawnionego na rysunku
zawartym w opisie zgłoszenia patentu europejskiego 0096305 A1, opublikowanego 21.12.1983 r. w Biuletynie EPO
Nr 83/51. Wnioskodawca przedłożył do akt sprawy m.in. uwierzytelnioną kopię ww. opisu zgłoszenia patentu
europejskiego oraz tłumaczenie przysięgłe pierwszej strony tego opisu (wraz ze skrótem), opisu figur rysunku oraz
zastrzeżeń. Uzasadniając swój interes prawny w złożeniu wniosku o unieważnienie wnioskodawca podał, że strony
są bezpośrednimi konkurentami na rynku produktów piekarniczych, a w szczególności oba podmioty produkują
paluszki, jako formę przekąski, tak więc sporne prawo, zdaniem wnioskodawcy, prowadzi do ograniczenia jego
zagwarantowanej swobody działalności gospodarczej. Wnioskodawca wskazał na art. 20 i art. 22 Konstytucji RP i art.
6 ustawy z 2.7.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2168 ze zm.; dalej jako:
SwobDziałGospU). Ponadto podał, że 21.6.2013 r. uprawniona wniosła przeciwko niemu pozew do Sądu
Okręgowego w L. o zaniechanie naruszania spornego wzoru przemysłowego, przy czym okoliczność, iż pozew ten
dotyczy naruszania jedynie 10 odmiany spornego wzoru, w ocenie wnioskodawcy, nie ogranicza jego interesu
prawnego w domaganiu się unieważnienia wszystkich odmian spornego wzoru, gdyż pozew ten nie wyklucza
wysuwania kolejnych żądań przez uprawnioną na podstawie spornego wzoru.
W odpowiedzi na wniosek oraz na rozprawie 27.11.2013 r., uprawniona zakwestionowała interes prawny
wnioskodawcy i na tą okoliczność przedłożyła kopię świadectwa rejestracji wnioskodawcy z 13.7.2012 r. (wzoru
wspólnotowego Nr 002073411-0001), jako dowód jego działania w złej wierze. Uprawniona podniosła, że
przeciwstawione spornemu wzorowi zgłoszenie wynalazku dotyczy sposobu, tj. metody zapobiegania powstawaniu
zniekształceń w zakresie wypiekania długich nici pasemek ciasta. Zdaniem uprawnionej, nie można porównywać ze
sobą wynalazku i wzoru przemysłowego, gdyż są to różne prawa wyłączne, inne są ich przedmioty i zakresy ochrony,
a także inne są kryteria zdolności rejestrowej wzoru przemysłowego i zdolności patentowej wynalazku.
Decyzją z 11.12.2013 r. Urząd Patentowy RP - działając na podstawie art. 102, art. 103 i art. 104 w zw. z art. 89 ust.
1 i art. 117 ust. 1 PrWłPrzem – unieważnił prawo z rejestracji spornego wzoru przemysłowego w części obejmującej
odmianę pierwszą przedstawioną na Fig. 1 oraz odmianę dziesiątą przedstawioną na Fig. 10 według opisu spornego
wzoru przemysłowego, zaś w pozostałej części oddalił wniosek o unieważnienie. Wojewódzki Sąd Administracyjny
w Warszawie wyrokiem z 21.10.2016 r. oddalił skargę uprawnionej ze spornego wzoru przemysłowego.
Podobnie, Naczelny Sąd Administracyjny 9.10.2019 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej B. Sp.
z o.o. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 21.10.2016 r. (VI SA/Wa
872/14) w sprawie ze skargi B. Sp. z o.o. z siedzibą w W. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej
z dnia (...) grudnia 2013 r. Nr (...) w przedmiocie unieważnienia w części prawa z rejestracji wzoru przemysłowego
oddalił skargę kasacyjną.
Z uzasadnienia Sądu
Wbrew stanowisku autora skargi kasacyjnej, art. 103 ust. 1 i 2 PrWłPrzem został prawidłowo zinterpretowany
i zastosowany zarówno przez Sąd I instancji, jak i przez UP, a w konsekwencji w rozpoznawanej sprawie doszło do
publicznego wcześniejszego udostępnienia przeciwstawionego wzoru przemysłowego, zawartego w zgłoszeniu
patentu europejskiego, poprzez jego publikację. Z analizy orzecznictwa sądów administracyjnych wynika, że
najczęściej występującymi w obrocie sposobami publicznego udostępnienia wzoru są: publikacja wzoru oraz
wykorzystanie wzoru w handlu. Uwzględnianymi dowodami wcześniejszego ujawnienia wzoru przemysłowego są
zazwyczaj dowody różnego rodzaju, w szczególności: wskazujące na wcześniejszą publikację wzoru przykładowo
w katalogach zawierających datę czy dowody wcześniejszego wprowadzenia wzoru do obrotu, najczęściej w postaci
faktur sprzedaży.



Podobnie dyrektywa 98/71 Parlamentu Europejskiego i Rady z 13.10.1998 r. w sprawie prawnej ochrony wzorów
(Dz.Urz. L z 1998 r. Nr 289, s. 28; dalej jako: dyrektywa 98/71) również wymienia jedynie przykładowe przypadki
prowadzące do ujawnienia szkodzącego nowości i indywidualnemu charakterowi wzoru. Zgodnie z art. 6 ust. 1
dyrektywy 98/71, wzór uważa się za powszechnie dostępny, jeżeli w wyniku rejestracji lub innego zdarzenia został
opublikowany bądź wystawiony, użyty w handlu lub w jakikolwiek sposób ujawniony. Z powyższego wynika, że
dyrektywa 98/71 nie ogranicza sposobów publicznego udostępnienia wzoru. Udostępnienie publiczne, o którym
mowa w art. 103 ust. 1 i 2 PrWłPrzem ma znaczenie również przy weryfikacji przesłanki indywidualnego charakteru
w postępowaniu o unieważnienie prawa z rejestracji wzoru przemysłowego.
W rozpoznawanej sprawie przedmiotem porównania jest postać (wygląd) spornego wzoru przemysłowego
z dokumentacji rejestrowej oraz wcześniej udostępniona postać wzoru zawarta na rysunkach znajdujących się
w opisie zgłoszenia patentu europejskiego 0096305 A 1, z datą publikacji w Biuletynie Europejskiego Urzędu
Patentowego (EPO) Nr 83/51 z 21.12.1983 r. Trafnie stwierdził UP jednakowe ukształtowanie odpowiednich odmian
(Fig. 1 i Fig.6) wzoru przeciwstawionego i odpowiednich odmian spornego wzoru przemysłowego (Fig. 1 i Fig. 10),
które jest wyraźnie widoczne dla zorientowanego użytkownika, którym jest, np. osoba zaopatrująca rynek sprzedaży
detalicznej w wyroby piekarskie, czy osoba sprzedająca wyroby piekarskie indywidualnym klientom.
Należy podzielić stanowisko Sądu I instancji, że o publicznym udostępnieniu spornego wzoru świadczy fakt
publikacji wzoru w Internecie, który nastąpił z chwilą opublikowania zgłoszenia patentu europejskiego
w bazie internetowej EPO „Espacenet”. Baza „Espacenet” – to baza dokumentów patentowych EPO,
WIPO(OMPI) i innych krajów, która jest dostępna poprzez interfejsy w wielu językach.
Należy przyjąć, że dopuszczalne jest przeciwstawienie wcześniejszego publicznego udostępnienia poprzez
publikację nie tylko zgłoszonego lub zarejestrowanego wzoru, lecz również znaku towarowego, a także patentu.
Zatem publikacja zgłoszenia patentu europejskiego, w którym zawarty jest sporny wzór przemysłowy z datą
wcześniejszą niż data zgłoszenia spornego wzoru przemysłowego - prowadzi do publicznego udostępnienia,
o którym mowa w art. 103 ust. 1 PrWłPrzem. Potwierdził to w orzecznictwie Sąd UE m.in. w wyroku z 21.5.2015 r.
w sprawie Senz Technologies BV przeciwko OHIM (sprawy połączone T-22/13 and T-23/13, ECLI:EU:T:2015:310).
Powyższe znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych. WSA w Warszawie uznał
w orzecznictwie za uprawnione przeciwstawienie wobec spornego wzoru publikacji zarejestrowanych znaków
towarowych z wcześniejszym pierwszeństwem (zob. np. wyroki WSA w Warszawie: z 27.4.2012 r., VI SA/Wa
2367/11 oraz z 24.3.2006 r., VI SA/Wa 2339/05).
Ma rację Sąd I instancji, że opublikowanie zgłoszenia patentu europejskiego zawierającego sporny wzór w bazie
internetowej Europejskiego Urzędu Patentowego „espacenet”, co następuje w razie opublikowana zgłoszenia
w Biuletynie EPO, prowadzi do publicznego udostępnienia spornego wzoru w internecie skutkującego utratą
indywidualnego charakteru (Espacenet - baza dokumentów patentowych EPO, WIPO(OMPI) i innych krajów
dostępna poprzez interfejsy w wielu językach). Informacje zawarte w tej bazie internetowej mogły dotrzeć do
wiadomości osób zawodowo zajmujących się dziedziną, do której należy wzór. Co istotne na gruncie art. 103
ust. 2 PrWłPrzem wystarczy stworzenie możliwości zapoznania się ze wzorem wyspecjalizowanym środowiskom
branżowym i nie jest istotne, czy i jak szerokie grono rzeczywiście zapoznało się z tą informacją. Ponadto co istotne,
zgłoszenie patentowe zawierające wzór dotyczyło tej samej dziedziny co sporny wzór przemysłowy, mianowicie jego
przedmiotem jest sposób zapobiegania zniekształceniom kształtu smażonych przekąsek w postaci spulchnionych
pasemek.
W świetle art. 103 ust. 1 PrWłPrzem, udostępnienie publiczne wzoru przemysłowego następuje poprzez stosowanie
wzoru, jego wystawienie lub ujawnienie w innych sposób. Z powyższego wynika, że wyliczenie form publicznego
udostępnienia wzoru nie ma charakteru enumeratywnego. Należy jednak zauważyć, że zgodnie z przepisem art. 103
ust. 2 PrWłPrzem, wzoru nie uważa się za udostępniony publicznie jeżeli nie mógł dotrzeć do wiadomości osób
zajmujących się zawodowo dziedziną, której wzór dotyczy.
Wyrok NSA z 9.10.2019 r., II GSK 795/17







Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził istotność udostępnienia publicznego wzoru przemysłowego przy weryfikacji indywidualnego charakteru. Decyzja Urzędu Patentowego RP z 11.12.2013 r. unieważniła część prawa z rejestracji spornego wzoru. WSA w Warszawie oraz NSA oddaliły skargi związane z unieważnieniem wzoru przemysłowego.