Istota roszczenia informacyjnego

Istotą roszczenia opartego na art. 105 ust. 2 PrAut jest uzyskanie wyczerpującej, pełnej informacji, niezbędnej do określenia wysokości należnych twórcom wynagrodzeń. Organizacja zbiorowego zarządzania ma obowiązek wykazać niezbędność pozyskania określonych informacji i dokumentów, które umożliwią ustalenie należnego wynagrodzenia. Sąd Apelacyjny w Warszawie orzekł, że organizacja nie może żądać wszelkich informacji związanych z działalnością pozwanej spółki.

Tematyka: roszczenie informacyjne, art. 105 PrAut, organizacja zbiorowego zarządzania, twórcy, wynagrodzenie, Sąd Apelacyjny, Warszawa, informacje, dokumentacja, wpływy, voucher, karta, zaproszenie, utwór audiowizualny

Istotą roszczenia opartego na art. 105 ust. 2 PrAut jest uzyskanie wyczerpującej, pełnej informacji, niezbędnej do określenia wysokości należnych twórcom wynagrodzeń. Organizacja zbiorowego zarządzania ma obowiązek wykazać niezbędność pozyskania określonych informacji i dokumentów, które umożliwią ustalenie należnego wynagrodzenia. Sąd Apelacyjny w Warszawie orzekł, że organizacja nie może żądać wszelkich informacji związanych z działalnością pozwanej spółki.

Istotą roszczenia opartego na art. 105 ust. 2 PrAut jest uzyskanie wyczerpującej, pełnej informacji,
niezbędnej do określenia wysokości należnych twórcom wynagrodzeń. W takim postępowaniu na organizacji
zbiorowego zarządzania spoczywa obowiązek wykazania niezbędności pozyskania określonych informacji
i dokumentów, który należy interpretować w kontekście dochodzonych roszczeń. Za niezbędne należy uznać
tylko takie informacje, które pozwolą na ustalenie wynagrodzenia należnego twórcom. W związku
z powyższym, na podstawie art. 105 ust. 2 PrAut powodowa organizacja nie może żądać wszelkich informacji
związanych z działalnością pozwanej spółki - orzekł Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 24.1.2020 r. (I
ACa 157/19, 
).
Opis stanu faktycznego
Pozwem z 29.12.2017 r. Stowarzyszenie (...) z siedzibą w W., oprócz żądania od (...) Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w W. zapłaty kwoty 21 209 726,17 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie
w zapłacie liczonymi od 16.12.2017 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, wniosło o zobowiązanie (...) Spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. do udzielenia powodowi informacji oraz dostarczenia
dokumentacji mających istotne znaczenie dla określenia wysokości wynagrodzenia należnego reprezentowanym
przez powoda współtwórcom utworów audiowizualnych, przy czym informacje te powinny obejmować wszystkie
utwory audiowizualne wyświetlane w okresie od 1.1.2008 r. do 31.12.2010 oraz od 1.1.2014 r. do 31.12.2017 r.
w kinach prowadzoną przez pozwaną oraz jej poprzedników prawnych. W wyroku Sąd Okręgowy zobowiązał
pozwaną do udzielenia powodowi informacji dotyczących wszystkich utworów audiowizualnych wyświetlanych
w kinach ale nie w całym wnioskowanym okresie. Natomiast Sąd Apelacyjny zobowiązał pozwaną do udzielenia
informacji zgodnie z żądaniem zawartym w pozwie.
Z uzasadnienia Sądu
Istotą roszczenia opartego na art. 105 ust. 2 ustawy z 4.2.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz.
U. 2019, poz. 1231 ze zm.; dalej jako: PrAut) jest uzyskanie wyczerpującej, pełnej informacji, niezbędnej do
określenia wysokości należnych twórcom wynagrodzeń.
W takim postępowaniu na organizacji zbiorowego zarządzania spoczywa obowiązek wykazania niezbędności
pozyskania określonych informacji i dokumentów, który należy interpretować w kontekście dochodzonych roszczeń.
Za niezbędne należy uznać tylko takie informacje, które pozwolą na ustalenie wynagrodzenia należnego twórcom.
A zatem na podstawie art. 105 ust. 2 PrAut powodowa organizacja nie może żądać wszelkich informacji związanych
z działalnością pozwanej spółki. Przesądzenie przez Sąd Okręgowy, że zgodnie z art. 70 ust. 3 PrAut pozwana
spółka jest korzystającym z utworów audiowizualnych pozwoliło uznać, iż jest ona zobowiązana do udzielenia
informacji oraz udostępnienia dokumentów, które pozwoli na ustalenie wynagrodzenia zgodnie z art. 70 ust. 2 1 pkt 1
PrAut. Z przepisu tego wynika, że ma to być wynagrodzenie proporcjonalne do wpływów z tytułu wyświetlania utworu
audiowizualnego w kinach. Zatem współtwórcy takiego utworu oraz artyści wykonawcy mogą partycypować we
wpływach z wyświetlania takiego utworu, a nie we wszystkich wpływach uzyskiwanych przez pozwanego.
Powodowa organizacja domagała się zobowiązania pozwanego do udzielenia informacji o wysokości wpływów
osiągniętych przez pozwaną z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych, a w szczególności wpływy uzyskane
z kuponów, voucherów czy zaproszeń, które nie zostały zrealizowane, ponieważ celem ich zakupu jest umożliwienie
wstępu do sali kinowej, w której wyświetlany jest film, a zatem pozwana uzyskuje wpływy z tych produktów ze
względu na fakt wyświetlania utworów. Argumentacja powoda, że po zakupie takiego produktu dochodzi do wymiany
na bezpłatny bilet, nie ma znaczenia bowiem w zakresie niezaskarżonym Sąd Okręgowy zobowiązał pozwanego do
udzielenia informacji w części dotyczącej zrealizowanych kuponów, voucherów i zaproszeń.
Nieprzekonująca jest argumentacja powoda, że tożsama sytuacja zachodzi w przypadku niewykorzystania biletu do
kina wcześniej zakupionego. W ocenie Sądu Apelacyjnego różnica pomiędzy niezrealizowanymi voucherami
a niewykorzystanymi biletami polega na tym, że nawet niezrealizowany bilet wstępu pozostaje w związku
z wyświetlaniem konkretnego utworu audiowizualnego, na który został zakupiony. Tymczasem wpływy
z niezrealizowanego np. voucheru nie sposób powiązać z korzystaniem z jakiegokolwiek utworu audiowizualnego.
Tymczasem zgodnie z art. 70 ust. 2 1 pkt 1 i ust. 3 i 4 PrAut wynagrodzenie proporcjonalne, do którego są
uprawnieni współtwórcy utworu oraz artyści dotyczy korzystania z utworu audiowizualnego.





Nawet jeśli istotą zbiorowego zarządu prawami autorskimi wykonywanego przez organizacje takie jak powodowa jest
pobieranie globalnych kwot wynagrodzenia od użytkowników utworów, które dopiero w oparciu o uchwalone
regulaminy repartycji ulegają proporcjonalnemu podziałowi i wypłacie na rzecz uprawnionych podmiotów, to nie
zmienia faktu, że w oparciu o informacje dotyczące wpływów pozwanego z niezrealizowanych zaproszeń, kart czy
voucherów nie sposób będzie powiązać z korzystaniem z danego utworu, a co za tym idzie z twórcami uprawnionymi
do wynagrodzenia. Skoro jak twierdzi powód, brak przypisania konkretnego wpływu do wyświetlanego utworu nie jest
przeszkodą w proporcjonalnym rozdziale między wszystkie podmioty w imieniu których działa powodowa organizacja,
to oznacza że wynagrodzenie z tego tytułu przypadnie również twórcom, których utwory nie były wyświetlane w takim
rozmiarze jak inne, bowiem jak wcześniej wskazano, nie można powiązać tych wpływów z konkretnymi utworami.
Taka interpretacja art. 70 ust. 2 1 pkt 1 PrAut prowadziłaby do oderwania należnego twórcom wynagrodzenia od
korzystania z danego utworu na wskazanym polu eksploatacji.
Zdaniem Sądu Apelacyjnego oddalenie roszczenia informacyjnego powodowej organizacji w zakresie w jakim
dotyczy wpływów pozwanego z niezrealizowanych voucherów, kart czy zaproszeń jest uzasadnione brakiem podstaw
do żądania przez twórców wynagrodzenia z tytułu wyświetlania tworzonego przez nich utworu audiowizualnego,
ponieważ nie sposób powiązać tych wpływów z wyświetlaniem konkretnych utworów audiowizualnych. Zgodzić się
należy z pozwanym, że przewidziane w art. 70 ust. 2 1 i ust. 3 PrAut wynagrodzeń są wynagrodzeniami
dodatkowymi, wynikającymi z ustawy, obok wynagrodzeń zasadniczych, wynikających z pracy nad utworem.
A zatem, z uwagi na charakter tej regulacji przyznający twórcom dodatkowe wynagrodzenie, nie można
wymienionych w nim przypadków interpretować rozszerzająco. Stąd wpływy osiągane przez pozwaną z korzystania
z utworów powinny rzeczywiście wynikać z tego źródła, w niniejszym wypadku jest to wyświetlanie utworu
audiowizualnego.
Jeśli chodzi o żądanie powoda dotyczące zmiany orzeczenia poprzez zawarcie zobowiązania pozwanego do
udzielania informacji o zbiorczej kategorii „innych wpływów uzyskanych za wstęp bez żadnych potrąceń” to należało
je zdaniem Sądu odwoławczego uznać za bezzasadne. Powód wskazał w apelacji, że nie jest w stanie bardziej
precyzyjnie określić rodzaju innych wpływów uzyskanych za wstęp, nie narażając się jednocześnie na obniżenie
przez pozwaną wartości tych wpływów poprzez prosty zabieg polegający na zmianie używanej terminologii. Z takim
uzasadnieniem nie można się jednak zgodzić, zwłaszcza, że żądanie informacyjne dotyczy zamkniętego okresu
przeszłego, a to wyklucza zmianę wytworzonej dotychczas dokumentacji. Jak wcześniej wskazano w tym
postępowaniu na organizacji zbiorowego zarządzania spoczywa obowiązek wykazania niezbędności
pozyskania określonych informacji, które pozwolą na ustalenie wynagrodzenia należnego twórcą. Ponadto,
powodowa organizacja nie może żądać wszelkich informacji związanych z działalnością pozwanej spółki.
Zgodzić się należy z tezą wyrażoną przez Sąd II instancji, że na organizacji zbiorowego zarządzania spoczywa
obowiązek wykazania niezbędności pozyskania określonych informacji i dokumentów, który należy interpretować
w kontekście dochodzonych roszczeń. Tym samym słusznie Sąd uznał, ze za niezbędne należy uznać tylko takie
informacje, które pozwolą na ustalenie wynagrodzenia należnego twórcom.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 24.1.2020 r., I ACa 157/19, 
 nr 2292767







Sąd Apelacyjny uznał, że informacje dotyczące wpływów z niezrealizowanych voucherów, kart czy zaproszeń nie mogą być powiązane z konkretnymi utworami audiowizualnymi. Wynagrodzenia dodatkowe dla twórców powinny rzeczywiście wynikać z korzystania z utworów. Sąd II instancji potwierdził obowiązek organizacji zbiorowego zarządzania udowodnienia potrzeby pozyskania określonych informacji w kontekście dochodzonych roszczeń.