Zasada związania oceną prawną
Urząd Patentowy RP nie może nie zastosować się do oceny prawnej i wskazań co do dalszego prowadzenia postępowania, powołując się na brak interesu prawnego wnioskodawcy. Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził konieczność uwzględnienia interesu prawnego wnioskodawcy oraz merytorycznego rozpoznania sprawy. Decyzje sądów wskazują na znaczenie istnienia interesu prawnego w postępowaniu o unieważnienie prawa ochronnego na sporny znak towarowy.
Tematyka: Urząd Patentowy RP, Naczelny Sąd Administracyjny, ocena prawna, interes prawny, unieważnienie prawa ochronnego, sporny znak towarowy
Urząd Patentowy RP nie może nie zastosować się do oceny prawnej i wskazań co do dalszego prowadzenia postępowania, powołując się na brak interesu prawnego wnioskodawcy. Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził konieczność uwzględnienia interesu prawnego wnioskodawcy oraz merytorycznego rozpoznania sprawy. Decyzje sądów wskazują na znaczenie istnienia interesu prawnego w postępowaniu o unieważnienie prawa ochronnego na sporny znak towarowy.
Urząd Patentowy RP nie może nie zastosować się do oceny prawnej i wskazań co do dalszego prowadzenia postępowania, powołując się na brak interesu prawnego wnioskodawcy w postępowaniu o unieważnienie prawa ochronnego na sporny znak towarowy, jeżeli przed rozpoznaniem sprawy przez organ, Sąd I instancji w wyroku, w którym zawarł wytyczne dla organu, stwierdził posiadanie interesu prawnego i merytorycznie rozpoznał sprawę - co zaakceptował następnie NSA dokonując kontroli instancyjnej tego orzeczenia - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 27.10.2020 r. (II GSK 3500/17). Opis stanu faktycznego Decyzją z (...) lipca 2006 r. Urząd Patentowy RP (dalej: UPRP, organ) udzielił na rzecz A. „T.” Sp. z o.o. z siedzibą w C. (dalej: uprawniona) ochrony na słowno-graficzny znak towarowy STUDENT (dalej: sporny znak towarowy) z pierwszeństwem od 9.10.2003 r. Powyższy znak przeznaczony został do oznaczania towarów wg klasyfikacji nicejskiej w klasie 16, tj. „krzyżówki, czasopisma i książki z krzyżówkami”. Oznaczenie to zostało zarejestrowane pod nr R.175834. Wnioskiem z 30.8.2011 r. B.O. (dalej: wnioskodawca) wniosła o unieważnienie ww. znaku towarowego. Jako podstawę prawną żądania wskazała art. 164 w zw. z art. 129 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 120 ust. 1 ustawy z 30.6.000 r. - Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 286 ze zm.; dalej jako: PrWłPrzem). Alternatywnie, jako podstawę unieważnienia znaku w zakresie krzyżówek oraz dla czasopism i książek z krzyżówkami, podała art. 129 ust. 1 pkt 2 PrWłPrzem. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 13.7.2017 r. (VI SA/Wa 622/17) po rozpoznaniu sprawy ze skargi B.O. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z (...) lipca 2016 r. nr (...) w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy: uchylił zaskarżoną decyzję (pkt 1) oraz zasądził na rzecz skarżącej kwotę 2217 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania (pkt 2). Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w 27.10.2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 13.7.2017 r. (VI SA/Wa 622/17) w sprawie ze skargi B.O. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z (...) lipca 2016 r. nr (...) w przedmiocie unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy oddalił skargę kasacyjną. Z uzasadnienia Sądu W postępowaniu kasacyjnym obowiązuje wynikająca z art. 183 § 1 ustawy z 30.8.2002 r.- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako: PostAdmU) zasada związania Naczelnego Sądu Administracyjnego podstawami i granicami zaskarżenia, wskazanymi w skardze kasacyjnej. Przytoczone w tym środku prawnym przyczyny wadliwości kwestionowanego orzeczenia determinują zakres jego kontroli przez Sąd drugiej instancji. Do podjęcia działań z urzędu Naczelny Sąd Administracyjny zobowiązany jest jedynie w sytuacjach określonych w art. 183 § 2 PostAdmU, które w sprawie nie występują. Całkowicie niezasadny jest zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w zw. z art. 153 PostAdmU, zawartego w pkt 1 petitum skargi kasacyjnej, poprzez bezzasadne przyjęcie, że w rozpoznawanej sprawie nie było podstaw do ponownego badania przez UPRP istnienia po stronie wnioskodawcy interesu prawnego w sprawie o unieważnienie prawa ochronnego na sporny znak towarowy i odstąpienia przez UPRP od oceny prawnej wyrażonej w wyroku WSA z 12.2.2014 r. (VI SA/Wa 1935/13, ), utrzymanym w mocy wyrokiem NSA z 8.9.2015 r. (II GSK 1861/14, ), podczas gdy po wydaniu decyzji z (...) marca 2013 r. kontrolowanej w ww. wyrokach nastąpiła istotna zmiana stanu faktycznego sprawy, gdyż wygasło prawo ochronne na sporny znak towarowy, które w ocenie wnioskodawcy, było bezpodstawnym ograniczeniem dla prowadzonej przez niego działalności gospodarczej i stanowiło podstawę do ustalenia istnienia interesu prawnego wnioskodawcy, a tym samym konieczne było jego ponowne zbadanie i uzasadnionym było odstąpienie od oceny wyrażonej we wcześniejszych wyrokach. Naczelny Sąd Administracyjny podziela stanowisko Sądu I instancji, że doszło do naruszenia przez UPRP art. 153 PostAdmU poprzez niezastosowanie się do oceny prawnej wyrażonej w wyroku WSA z 12.2.2014 r. (VI SA/Wa 1935/13, ), tj. wyroku wydanego w niniejszej sprawie i utrzymanego w mocy wyrokiem NSA z 8.9.2015 r. (II GSK 1861/14, ), podczas gdy w ww. wyrokach WSA i NSA przesądziły o interesie prawnym skarżącej jako wnioskodawcy. Ponadto - wbrew stanowisku autora skargi kasacyjnej - trafnie stwierdził w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd I instancji, że obowiązku organu zastosowania się do oceny prawnej i wskazań zawartych w wyroku WSA z 12.2.2014 r. (VI SA/Wa 1935/13) nie zmienia okoliczność, że prawo ochronne na sporny znak towarowy wygasło z dniem 9.10.2013 r. Okoliczność ta nie uzasadniała odstąpienia przez UPRP od oceny prawnej zawartej w WSA z 12.2.2014 r. i nie uzasadnia ponownego badania przez organ interesu prawnego wnioskodawcy. Nie było również podstaw do umorzenia postępowania przez UPRP z uwagi na jego bezprzedmiotowość spowodowaną wygaśnięciem prawa ochronnego na sporny znak towarowy. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego - Urząd Patentowy RP nie może nie zastosować się do oceny prawnej i wskazań co do dalszego prowadzenia postępowania, o których stanowi art. 153 PostAdmU, powołując się na brak interesu prawnego wnioskodawcy w postępowaniu o unieważnienie prawa ochronnego na sporny znak towarowy, jeżeli przed rozpoznaniem sprawy przez organ, Sąd I instancji w wyroku, w którym zawarł wytyczne dla organu, stwierdził posiadanie interesu prawnego i merytorycznie rozpoznał sprawę - co zaakceptował następnie NSA dokonując kontroli instancyjnej tego orzeczenia. Ponadto interes prawny wnioskodawcy w postępowaniu o unieważnienie prawa ochronnego na sporny znak towarowy powinien istnieć w momencie wszczęcia tego postępowania - zgodnie z art. 164 PrWłPrzem, a więc w dacie złożenia wniosku o unieważnienie prawa, czyli w dniu 30.8.2011 r., zaś prawo ochronne na sporny znak towarowy wygasło z dniem 9.10.2013 r. Urząd Patentowy RP nie powinien był umarzać postępowania w przedmiocie unieważnienia prawa z powodu wygaśnięcia prawa ochronnego na sporny znak towarowy z uwagi na jego bezprzedmiotowość, bowiem przedmiot rozstrzygnięcia istnieje, ponieważ postępowanie w tej sprawie dotyczyło unieważnienia prawa ochronnego na sporny znak towarowy, nie zaś jego wygaśnięcia. Unieważnienie takie, jeżeli zostałoby orzeczone, następuje ze skutkiem ex tunc (wstecznym), aż do dnia, od którego istniała ochrona, co pociąga za sobą nieważność czynności prawnych dokonanych dotychczas przez uprawnionego ze znaku towarowego. Natomiast takiego skutku nie wywołuje wygaśnięcie prawa ochronnego na znak towarowy z mocy prawa na skutek upływu czasu, na który zostało udzielone. Ponadto okoliczność w postaci wygaśnięcia prawa ochronnego na sporny znak towarowy nastąpiła jeszcze przed wydaniem wyroku WSA, w którym zawarta była ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania, o których mowa w art. 153 PostAdmU. W konsekwencji nieusprawiedliwione są zarzuty naruszenia przepisów postępowania wskazane w pkt 2 petitum skargi kasacyjnej. Komentarz Przywołany przepis art. 153 PostAdmU stanowi, że ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie. Przez ocenę prawną należałoby rozumieć wyjaśnienie istotnej treści przepisów prawnych i sposobu ich stosowania w konkretnej sprawie administracyjnej. Ocena powyższa, jak i wskazania co do dalszego postępowania organu powinny zostać sformułowane w uzasadnieniu orzeczenia, które w tym zakresie wykazuje moc wiążącą. Jako słuszny należy więc ocenić pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego, że Urząd Patentowy RP nie może nie zastosować się do oceny prawnej i wskazań co do dalszego prowadzenia postępowania. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27.10.2020 r., II GSK 3500/17
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku II GSK 3500/17 podkreślił, że Urząd Patentowy RP nie może ignorować oceny prawnej wyrażonej przez sąd pierwszej instancji, która stwierdziła istnienie interesu prawnego wnioskodawcy. Zasada związania oceną prawną jest kluczowa dla prawidłowego prowadzenia postępowań administracyjnych.