Program instruktażu stanowiskowego
- Prawo
praca
- Kategoria
instrukcja
- Klucze
bhp, czynniki środowiska pracy, obsługa kosy spalinowej, program instruktażu stanowiskowego, ryzyko zawodowe, zagrożenia w pracy, środki ochrony indywidualnej
Program instruktażu stanowiskowego to dokument określający proces szkolenia pracownika nowo zatrudnionego na konkretnym stanowisku. Zawiera informacje dotyczące celów szkolenia, planu zajęć oraz oczekiwanych efektów. Dzięki programowi instruktażowemu nowi pracownicy mogą szybko i efektywnie zdobyć niezbędną wiedzę i umiejętności niezbędne do wykonywania powierzonych obowiązków.
Program instruktażu stanowiskowego obsługa kosy spalinowej
1. Podstawy opracowania programu
Przy opracowaniu programu szkolenia uwzględniono przepisy ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tj. Dz.U. z 2020 r. Nr 1320, poz. 984, ze zm.) oraz następujące rozporządzenia:
• Rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bhp (Dz.U. Nr 180, poz. 1860, ze zm.),
• Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, ze zm.),
• Rozporządzenia Ministra Gospodarki z 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bhp w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz.U. Nr 191, poz. 1596, ze zm.),
• Rozporządzenia Ministra Gospodarki z 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz.U. Nr 199, poz. 1228, ze zm.),
• Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 listopada 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz.U. z 2002 r. Nr 217, poz. 1833, ze zm.),
• Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 6 czerwca 2014 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. z 2014 r. poz. 817),
• Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 14 marca 1998 r. w sprawie bhp przy ręcznych pracach transportowych (Dz.U. Nr 48, poz. 287, ze zm.).
W programie uwzględniono również informacje zawarte w:
• instrukcji użytkowania kosy spalinowej,
• kartach charakterystyki substancji/preparatów chemicznych.
2. Cel szkolenia
Celem szkolenia jest uzyskanie przez pracownika:
• informacji o czynnikach środowiska pracy występujących w miejscach, gdzie prowadzone jest koszenie za pomocą kosy spalinowej, a także w bezpośrednim otoczeniu miejsca pracy,
• informacji o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną pracą,
• wiedzy i umiejętności dotyczących sposobów ochrony przed urazami i chorobami w warunkach normalnej pracy oraz w warunkach awaryjnych,
• wiedzy i praktycznych umiejętności z zakresu bezpiecznego wykonywania koszenia,
• informacji o zasadach postępowania w razie wypadku, awarii lub innej nietypowej sytuacji.
3. Sposób organizacji szkolenia
Szkolenie powinno być prowadzone w formie instruktażu – na stanowisku, na którym będzie zatrudniony instruowany pracownik obsługujący kosę spalinową, na podstawie programu szczegółowego.
Sposób realizacji szkolenia i czas trwania poszczególnych jego części należy dostosować do przygotowania zawodowego i dotychczasowego stażu pracy instruowanego pracownika.
Proponujemy, aby w formie wykładu poprowadzić punkty 1, 2, 3, 4 i 5 programu szkolenia, a pozostałe (6, 7, 8 i 9) powinny mieć postać ćwiczeń.
4. Plan instruktażu stanowiskowego pracownika obsługującego kosę spalinową
Lp. Szczegółowa tematyka instruktażu stanowiskowego Czas trwania szkolenia
1. Zapoznanie z miejscami wykonywania prac, w tym z potencjalnymi zagrożeniami występującymi w tych miejscach. 15 min
Przekazanie uwag dotyczących bezpieczeństwa pracy z dokumentacji techniczno-ruchowej kosy spalinowej, ze szczególnym zwróceniem uwagi na instrukcję użytkowania (obsługi) opracowaną przez producenta.
2. Zapoznanie z kartami charakterystyki substancji chemicznych występujących w procesie pracy, w tym szczególnie z kartami dotyczącymi:
• benzyny,
• oleju silnikowego.
3. Omówienie zachowania pracownika na wypadek awarii kosy spalinowej.
4. Przedstawienie środków ochrony indywidualnej stosowanych obligatoryjnie w procesie pracy: 30 min
• ochrony głowy – kask,
• ochrony słuchu – nauszniki,
• ochrony twarzy i oczu – okulary ochronne, przyłbica,
• odzież ochronna,
• obuwie ochronne, itp.
5. Zapoznanie z ryzykiem zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą. 15 min
6. Pokaz przez osobę kierującą pracownikami sposobu wykonywania pracy, ze zwróceniem szczególnej uwagi na stosowane obligatoryjnie środki ochrony indywidualnej. 30 min
7. Próbne wykonanie zadania przez pracownika pod kontrolą osoby kierującej. 45 min
8. Samodzielna praca pracownika pod nadzorem osoby kierującej. 60 min
9. Omówienie i ocena przebiegu wykonywania pracy przez pracownika. 15 min
Razem 210 min
Czas trwania instruktażu = 3,5 godziny
Program opracował: Po konsultacji z pracownikami zatwierdził:
........................................... ……………..……...................................................
(Jan Kowalski) (Dyrektor, Adam Nowak, 15.07.2024)
5. Treść instruktażu
Warunki środowiska pracy
Zapoznając pracownika z miejscem wykonywania prac, należy zwrócić uwagę na oznakowanie tego miejsca i zapewnienie bezpieczeństwa innym pracownikom niezatrudnionym przy tych pracach i osobom postronnym.
PRZYKŁAD W pobliżu pracującej kosy spalinowej nie mogą przebywać dzieci oraz zwierzęta. Należy zachować odległość 15 m pomiędzy operatorem kosy a inną osobą lub zwierzęciem. Warunki te są wymagane, aby uniknąć przypadkowego kontaktu z obrotowymi elementami tnącymi urządzenia (żyłką lub nożem) lub z wyrzuconymi przez obrotowe elementy przedmiotami.
PRZYKŁAD Nie należy pozwalać osobom niezaznajomionym z obsługą urządzenia na używanie kosy spalinowej.
Pracownika należy zapoznać z lokalizacją:
• magazynów wyznaczonych do przechowywania kosy spalinowej, narzędzi pracy oraz środków ochrony indywidualnej,
• miejsca składowania paliwa (benzyny),
• biura bezpośredniego przełożonego,
• zaplecza higieniczno-sanitarnego.
Po oprowadzeniu pracownika po terenie zakładu pracy (określeniu bezpiecznego sposobu przemieszczania się po zakładzie pracy) zapoznajemy pracownika z:
• bezpiecznymi i ergonomicznymi pozycjami przy pracy (w tym zasady wykonywania ręcznych prac transportowych),
• zagrożeniem pożarowym (podstawowe zakazy).
PRZYKŁAD Masa przedmiotów podnoszonych i przenoszonych przez jednego pracownika nie może przekraczać:
• 30 kg – przy pracy stałej,
• 50 kg – przy pracy dorywczej.
Niedopuszczalne jest ręczne przenoszenie przedmiotów o masie przekraczającej 30 kg na wysokość powyżej 1 m lub na odległość przekraczającą 25 m.
PRZYKŁAD Dopuszczalna masa ładunku przemieszczanego na wózku po terenie płaskim o twardej nawierzchni, łącznie z masą wózka, nie może przekraczać:
• 250 kg – na wózku dwukołowym,
• 500 kg – na wózku trzy lub czterokołowym.
PRZYKŁAD Przy przemieszczaniu ładunku na wózku po pochyleniach większych niż 3% masa ładunku, łącznie z masą wózka, nie może przekraczać:
• 150 kg – na wózku dwukołowym,
• 300 kg – na wózku trzy lub czterokołowym.
PRZYKŁAD Niedopuszczalne jest ręczne przemieszczanie ładunków na wózkach po pochyleniach powierzchni większych niż 5% oraz na odległość większą niż 50 m.
PRZYKŁAD Masa ładunku przemieszczanego na taczce, łącznie z masą taczki, nie może przekraczać:
• 80 kg – po twardej nawierzchni
• 50 kg – po nawierzchni nieutwardzonej.
PRZYKŁAD Sposób ładowania oraz rozmieszczenia ładunków na wózkach powinien zapewniać ich równowagę i stabilność podczas przemieszczania.
Uwaga! Benzyna jest:
• cieczą łatwopalną,
• szkodliwą dla zdrowia.
W pewnych warunkach opary benzyny mogą powodować tworzenie się atmosfery wybuchowej.
Benzynę należy przechowywać w pojemnikach specjalnie do tego zaprojektowanych i oznakowanych.
Pracownik powinien zostać zapoznany z najważniejszymi czynnościami zakazanymi podczas wykorzystywania benzyny.
PRZYKŁAD Nie wolno palić papierosów, wywoływać iskrzenia i używać otwartego ognia w miejscach, gdzie jest przechowywana benzyna, a szczególnie podczas uzupełniania paliwa w kosie. Paliwo należy uzupełniać w miejscach dobrze wentylowanych, przy zatrzymanym silniku. Korek wlewu paliwa powinno się odkręcać stopniowo, aby uwolnić zebrane w zbiorniku powietrze pod ciśnieniem. Jeśli korek będzie odkręcany zbyt szybko, benzyna może wytrysnąć ze zbiornika zanieczyszczając obudowę kosy. Nie wolno napełniać nadmiernie zbiornika paliwa i należy się upewnić, że korek wlewu jest właściwe (szczelnie) zamknięty po skończonym tankowaniu. Jeśli silnik pracuje lub gdy nadal jest gorący, zakazane jest zdejmowanie korka wlewu paliwa oraz napełnianie zbiornika benzyną. Nie wolno uruchamiać silnika, jeśli benzyna została podczas tankowania rozlana i zanieczyściła obudowę kosy. Kosę należy usunąć z miejsca, w którym zostało rozlane paliwo, i zachować szczególną ostrożność, aż do momentu dokładnego wytarcia rozlanego paliwa i wywietrzenia oparów. Po zatankowaniu należy odsunąć się od miejsca tankowania o 3 m i dopiero tam uruchomić kosę. Do zbiorników paliwa nie należy wlewać benzyny zanieczyszczonej (np. wodą). Zakazane jest magazynowanie kosy spalinowej z napełnionym zbiornikiem paliwa w pomieszczeniu, w którym do oparów benzyny mogą dotrzeć iskry lub otwarty ogień. Ponadto po pracy, przed oddaniem kosy do magazynu należy odczekać aż silnik dobrze ostygnie. W celu zmniejszenia niebezpieczeństwa pożaru kosa spalinowa, a zwłaszcza jej silnik i układ paliwowy powinno być przechowywane w pomieszczeniu wolnym od kurzu, ściętej trawy i innych łatwopalnych zanieczyszczeń. W przypadku gdy konieczne jest zlanie benzyny ze zbiornika, czynności takiej należy dokonać przy zimnym silniku i poza zamkniętym pomieszczeniem.
Uwaga! W przypadku wykonywania prac wzdłuż dróg, pracownika należy zapoznać z zasadami bezpiecznego wykonywania pracy w takich warunkach.
Dokumentacja techniczno-ruchowa kosy spalinowej ze zwróceniem uwagi na instrukcję użytkowania
Operatorem kosy spalinowej może być osoba, która:
• ukończyła 18 rok życia,
• ma odpowiedni stan zdrowia udokumentowany aktualnym orzeczeniem lekarskim o braku przeciwwskazań do pracy na takim stanowisku,
• jest w stanie fizycznym i psychicznym, pozwalającym na prawidłowe wykonywanie powierzonego mu zakresu obowiązków,
• jest przeszkolona odpowiednio do zakresu obowiązków z tematyki dotyczącej bhp,
• zna i zrozumiała dokumentację techniczną urządzenia, w tym instrukcję użytkowania,
• zna i zrozumiała karty charakterystyki stosowanych substancji/preparatów chemicznych.
W tej części szkolenia zapoznajemy pracownika z instrukcją użytkowania (opracowaną przez producenta urządzenia) kosy spalinowej.
Uwaga! Przypominamy, że w instrukcja użytkowania znajdą Państwo informacje:
• ułatwiające konserwację maszyny,
• przewidywane zastosowanie maszyny,
• o stanowisku roboczym, które może zajmować operator,
• dotyczące bezpiecznego przekazywania do eksploatacji, użytkowania i przemieszczania,
• o niedopuszczalnych sposobach użytkowania maszyny,
• wskazówki szkoleniowe,
• podstawowe charakterystyki narzędzi, które mogą być stosowane w maszynie.
Montaż, demontaż i eksploatacja maszyn (urządzeń technicznych), w tym ich obsługa, powinny odbywać się przy zachowaniu wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii, uwzględniających instrukcje zawarte w dokumentacji techniczno-ruchowej.
PRZYKŁAD Przy obsłudze kosy spalinowej należy pamiętać, że:
• kosę wolno używać tylko do celu, do jakiego została skonstruowana, tzn. wyłącznie do cięcia trawy,
• operator nie powinien przystępować do użytkowania kosy, jeżeli czuje się źle, jest zmęczony lub znajduje się pod wpływem alkoholu lub mocnych leków,
• w pobliżu pracującej kosy spalinowej nie mogą przebywać dzieci oraz zwierzęta,
• zabronione jest używanie kosy spalinowej bez osłony żyłki lub noża,
• podczas obsługi kosy spalinowej należy stosować kask oraz środki ochrony indywidualnej określone w instrukcji użytkowania.
Uwaga! Mechanizm tnący sprawdza się przed każdym uruchomieniem silnika dla zachowania bezpieczeństwa pracy.
Przed przystąpieniem do użytkowania kosy spalinowej należy:
• dokonać oględzin urządzenia, zwracając szczególną uwagę na:
o żyłkę,
o nóż,
o osłonę
w celu upewnienia się, że nie są zużyte, uszkodzone lub poluzowane;
• dokładnie sprawdzić powierzchnię, na której wykonywana będzie praca i oczyścić ją z przedmiotów, które mogą być wyrzucone przez mechanizm tnący maszyny.
PRZYKŁAD Sprawdzenia przed uruchomieniem kosy należy dokonać zawsze na płaskim, stabilnym podłożu i przy zatrzymanym silniku. Należy też upewnić się, że włącznik zapłonu ustawiony jest w pozycji „STOP” („0”). Podczas obracania żyłki oraz innych działań przy elemencie tnącym zawsze należy mieć na rękach rękawice, aby chronić dłonie. Kontroli podlega głowica – czy nie jest poluzowana. Jeśli tak, trzeba ją ostrożnie dokręcić. Sprawdzeniu podlega również stan żyłki – czy nie jest postrzępiona, załamana, zapieczona. Jeśli żyłka jest zniszczona, trzeba wysunąć kolejny jej odcinek, odcinając zużyty kawałek w odpowiedniej odległości o 2-3 cm. Kontrolując stan noża, należy zwrócić uwagę na jego ewentualne uszkodzenia oraz dokręcenie. Nóż nie może być zużyty, wygięty, pęknięty lub uszkodzony w inny sposób. Jeśli nóż nosi oznaki zużycia, jest popękany, wyszczerbiony lub w inny sposób uszkodzony, koniecznie należy wymienić go na nowy. Operator powinien sprawdzić również stan szelek i zapięć. Szelki powinny być wyregulowane do cech antropometrycznych operatora. W przypadku kosy spalinowej z wałem napędowym należy sprawdzić również jego stan. Kontrolujemy, czy zewnętrzna powłoka wału nie jest pocięta, popękana, otarta lub odbarwiona, zdeformowana czy też uszkodzona w jakiś inny sposób. Należy sprawdzić też, czy wał od strony silnika nie ma nadmiernych luzów (z reguły nie powinien przesuwać się o więcej niż 1 cm). Jeśli wał jest uszkodzony, zdeformowany lub odbarwiony – musi zostać wymieniony na nowy. Nadmierne luzy powinny być likwidowane także w przekładni.
Uwaga! Operator powinien wiedzieć, że praca kosą spalinową z poluzowaną, pękniętą lub w inny sposób uszkodzoną żyłką (nożem) może doprowadzić do obrażeń operatora oraz uszkodzenia sprzętu.
PRZYKŁAD Wyrzucona poluzowana żyłka lub pęknięte ostrze może rozsypać się i uderzyć operatora lub inną osobę postronną, powodując skaleczenia lub poważne obrażenia ciała.
PRZYKŁAD Podczas obsługi operator powinien:
• stać mocno i stabilnie na nogach (nie wychylać się zbyt mocno w żadnym kierunku),
• pracować kosą, nie używając siły fizycznej, lecz wykorzystując ruch wału tak, aby element tnący kołysał się w poziomie, zakreślając łuk z prawej na lewo,
• trzymać kosę tak, aby mógł łatwo i bezpiecznie przenosić ciężar ciała z jednej nogi na drugą, idąc powoli, do przodu,
• trzymać się w odpowiedniej odległości od wszystkich elementów wirujących czy gorących,
• używając kosy na niewielkich wzniesieniach, stać zawsze na dolnej części wzniesienia.
Uwaga! Zakazane jest:
• uruchamianie kosy, jeśli element tnący jest oparty o ziemię lub jakiś inny przedmiot (urządzenie może się niekontrolowanie poruszyć, co może doprowadzić do obrażeń nóg),
• podnoszenie elementu tnącego urządzenia powyżej pasa (można zostać uderzonym w twarz przez odłamki wyrzucone przez wirujące ostrza),
• wykaszanie krzewów i obcinanie gałęzi,
• przenoszenie urządzenia na nowe miejsce pracy z uruchomionym silnikiem i obracającymi się elementami tnącymi (przed przeniesieniem urządzenia należy zatrzymać silnik i upewnić się, że elementy tnąca przestały się obracać),
• wykaszanie trawy na stromych zboczach (grozi to poślizgnięciem się i utratą równowagi),
• praca w nieodpowiednich warunkach pogodowych np. po zapadnięciu zmroku.
Użytkując kosę spalinową z głowicą z żyłką, należy stosować żyłkę, która zapewni odpowiednią długość cięcia.
W podanych poniżej przypadkach należy zatrzymać silnik i odłączyć przewód wysokiego napięcia ze świecy:
• przed rozpoczęciem prac związanych z konserwacją, sprawdzaniem, regulacją lub naprawą kosy spalinowej,
• po uderzeniu elementu tnącego w przedmiot ukryty w trawie (należy sprawdzić ewentualne uszkodzenia układu cięcia i wału, a przed ponownym uruchomieniem koniecznie trzeba dokonać wszelkich koniecznych napraw),
• jeśli wystąpią nienormalne wibracje, kosa zacznie wydawać nienaturalny dźwięk lub pojawi się dym (należy znaleźć przyczynę występowania tych objawów i wyeliminować ją, zanim kosa zostanie ponownie uruchomiona),
• zawsze kiedy urządzenie zostaje pozostawione bez nadzoru,
• przed przystąpieniem do uzupełnienia zbiornika paliwa,
• kiedy operator zauważy, że do miejsca wykonywania prac zbliża się jakaś inna osoba lub zwierzę,
• w przypadku, gdy w głowicę tnącą wkręci się schowane w trawie – kamienie, przewód lub drut (przed ponownym uruchomieniem kosy należy dokładnie oczyść głowicę tnącą).
Należy pamiętać, że element tnący obraca się jeszcze przez chwilę po zatrzymaniu silnika (nawet w trybie zatrzymania awaryjnego), powodowany siłą bezwładności. Dlatego przed odłożeniem kosy na ziemię trzeba upewnić się, że silnik się zatrzymał, a element tnący już się nie obraca. Prace konserwacyjne niewymienione w instrukcji użytkowania urządzenia powinny być wykonywane przez autoryzowany serwis.
Karty charakterystyki substancji chemicznych występujących w procesie pracy
Z karty charakterystyki substancji/preparatu niebezpiecznego pracownik powinien umieć:
• identyfikować zagrożenia,
• zastosować odpowiednie do zagrożeń środki ochrony indywidualnej,
• udzielić pierwszej pomocy,
• postępować w przypadku pożaru,
• postępować po niezamierzonym uwolnieniu się substancji/preparatu do środowiska.
Benzyna o liczbie oktanowej 95 jest produktem ropopochodnym i skrajnie łatwopalnym. Benzyna jest szkodliwa dla zdrowia:
• opary mogą wywoływać uczucie senności i zawroty głowy;
• działa drażniąco na skórę;
• może powodować:
o raka,
o dziedziczne wady genetyczne,
o uszkodzenie płodności w przypadku kobiet.
Uwaga! Benzyna ma bardzo niską temperaturę zapłonu. Jej pary są cięższe od powietrza, rozprzestrzeniają się i gromadzą przy powierzchni ziemi, w zagłębieniach terenu, w dolnych partiach pomieszczeń, tworząc mieszaniny wybuchowe z powietrzem.
Podstawowe zasady użytkowania benzyny
Podczas pracy z benzyną należy stosować:
• rękawice ochronne,
• okulary ochronne,
• odzież ochronną,
• obuwie ochronne.
W normalnych warunkach tzn. na otwartej przestrzeni bądź w pomieszczeniu przy sprawnie działającej wentylacji niewymagane są indywidualne środki ochrony dróg oddechowych.
Uwaga! Podczas wykonywania pracy nie używać otwartego ognia, nie palić papierosów, nie używać narzędzi iskrzących i odzieży z tkanin podatnych na elektryzację.
Należy zastosować środki ostrożności zapobiegające wyładowaniom elektrostatycznym. Chronić pojemniki przed uszkodzeniami mechanicznymi.
W pomieszczeniach, gdzie magazynowane są pojemniki z benzyną, należy instalować urządzenia elektryczne w wykonaniu iskrobezpiecznym, przeciwdziałać gromadzeniu ładunków elektryczności statycznej, stosować mostkowanie i uziemianie.
Uwaga! W pomieszczeniu, gdzie stosowana jest benzyna, należy zapewnić odpowiednią wentylację.
Nie wolno wdychać rozpylonej benzyny.
Czynności po zakończeniu użytkowania
Po zakończeniu pracy z użyciem benzyny bądź przed przerwą w pracy należy dokładnie umyć ręce. W miejscu pracy (pomieszczeniu pracy) nie wolno palić tytoniu, jeść posiłków, pić napojów. Należy unikać kontaktu benzyny ze skórą oraz nie dopuścić do zanieczyszczenia nią oczu. Preparat należy przechowywać w dobrze wentylowanym i suchym pomieszczeniu wyłącznie w oryginalnych, szczelnie zamkniętych opakowaniach. Preparatu nie wolno przechowywać z materiałami wybuchowymi i utleniaczami, należy unikać kontaktu benzyny z czynnikami utleniającymi,
PRZYKŁAD Objawy zatrucia benzyną
Zatrucie benzyną – zapach benzyny w wydychanym powietrzu, podrażnienie błon śluzowych nosa i dróg oddechowych, zaczerwienienie skóry, łzawienie, bóle głowy, niekiedy stany euforyczne, ospałość, nudności, zaburzenia pamięci, niewyraźne widzenie, nerwowość i rozdrażnienie, wymioty, chemiczne zapalenie płuc, także nudności, wymioty. W zatruciach przy wysokich stężeniach par benzyny może ustąpić nagła utrata świadomości, drgawki, porażenie ośrodka oddechowego będące nawet przyczyną śmierci. Zatrucie drogą pokarmową – przy niewielkim spożyciu brak objawów lub niewielkie ich natężenia. Mogą pojawić się nudności i wymioty, odbijanie o zapachu benzyny, obfite wymioty, przejściowe objawy uszkodzenia wątroby. Połknięcie większej ilości spowoduje zmiany stanu świadomości i utratę koordynacji ruchowej. Zawsze ogromne ryzyko chemicznego zapalenia płuc. Opary benzyny oraz benzyna w postaci cieczy powodują podrażnienia skóry objawiające się zaczerwienieniem i podrażnieniem. Podrażnienie oczu można poznać po ich zaczerwienieniu, pieczeniu i zaburzeniach w widzeniu.
PRZYKŁAD Pierwsza pomoc po bezpośrednim kontakcie z benzyną
W przypadku narażenia przez drogi oddechowe – wyprowadzić poszkodowanego z miejsca narażenia na świeże powietrze. Zapewnić odpoczynek w dowolnej pozycji, chronić przed utratą ciepła. Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, należy ułożyć go w pozycji bocznej ustalonej, usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce, odessać strzykawką wydzielinę z gardła i jamy ustnej. Jeżeli poszkodowany nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta lub usta-nos. Jeśli poszkodowany odczuwa jakiekolwiek zmiany stanu świadomości lub inne objawy – koniecznie wezwać lekarza. Po połknięciu – natychmiast poszkodowany powinien sam wywołać wymioty. Później nie wywoływać wymiotów. Nie podawać niczego do picia. Skontaktować się z lekarzem, nie czekając na nasilenie się objawów. Po kontakcie ze skórą – zdjąć odzież i obuwie, zmyć skórę dużą ilością wody (mydłem, jeżeli nie ma zmian). Jeśli wystąpią i utrzymują się podrażnienia lub jakiekolwiek inne niepokojące objawy, skontaktować się z lekarzem. Uwaga! Zabrudzone części odzieży należy bezpiecznie usunąć. Po kontakcie z oczami – usunąć soczewki kontaktowe (jeśli są), przemywać oczy dużą ilością wody przez ok. 15 minut, chroniąc przy tym oko nieskażone. Unikać silnego strumienia wody, gdyż grozi to uszkodzeniem rogówki. Jeśli wystąpią podrażnienia lub jakiekolwiek inne niepokojące objawy, skonsultować się z lekarzem.
Operator powinien wiedzieć, że bardzo szkodliwe dla zdrowia są również spaliny zawierające tlenek węgla, który jest bezbarwnym i bezwonym gazem. Wdychanie tlenku węgla może spowodować utratę przytomności, a w konsekwencji prowadzić do śmierci.
Uwaga! Z tego powodu kosa spalinowa nie powinna być uruchamiana w pomieszczeniach, a nawet w ograniczonych przestrzeniach.
Zachowanie się pracownika na wypadek awarii kosy spalinowej
Pracownika zapoznajemy z wytycznymi producenta kosy spalinowej zamieszczonymi w instrukcji użytkowania urządzenia.
Uwaga! W przypadku jakichkolwiek nienormalnych objawów pracy kosy spalinowej (m.in. wibracji, hałasu, dymu), należy ją natychmiast wyłączyć.
PRZYKŁAD W celu zatrzymania silnika należy:
• puścić włącznik gazu,
• przestawić włącznik zapłonu silnika w pozycję "STOP" ("0").
Kolejną czynnością jest rozpięcie szelek i odłożenie kosy (proszę sprawdzić, czy element tnący jest już nieruchomy.
PRZYKŁAD W przypadku awarii kosy spalinowej wyposażonej w wał napędowy wyposażonej w szelki bądź pas w celu zdjęcia urządzenia z ramion należy szybko rozpiąć klamrę, naciskając palcami jednocześnie na przycisk lub zaczep klamry, rozdzielając go na dwie oddzielne części. Nigdy nie należy rozpinać jednocześnie klamry na ramieniu i zaczep klamry.
Maszyny niesprawne, uszkodzone lub pozostające w naprawie powinny być wycofane z użytkowania oraz wyraźnie oznakowane tablicami "NIECZYNNE" i zabezpieczone w sposób uniemożliwiający ich uruchomienie.
Środki ochrony indywidualnej stosowane obligatoryjnie w procesie pracy
Operator kosy spalinowej powinien być wyposażony w:
• odzież ochronną,
• kask ochronny,
• ochronniki słuchu,
• okulary ochronne
Podsumowując, program instruktażu stanowiskowego jest kluczowym narzędziem wspierającym proces adaptacji nowych pracowników. Poprzez odpowiednie zaplanowanie i przeprowadzenie szkolenia można skrócić czas dostosowania się do nowego środowiska pracy oraz zwiększyć efektywność zatrudnionych osób.