Postanowienie o stwierdzenie zasiedzenia

Prawo

cywilne

Kategoria

postanowienie

Klucze

konkubenci, nieruchomość, posiadanie, postanowienie, prawo własności, stwierdzenie zasiedzenia, sąd rejonowy, zasiedzenie

Postanowienie o stwierdzenie zasiedzenia jest aktem prawnym, w którym sąd podejmuje decyzję odnośnie uznania określonego nieruchomości za nabytą poprzez zasiedzenie. Postanowienie to określa przyczyny, na podstawie których nieruchomość uznano za zasiedloną oraz stanowi podstawę do dokonania wpisu zasiedzenia w odpowiednich rejestrach.

I Ns 1234/23

POSTANOWIENIE

Dnia 28 lutego 2024 r.

Sąd Rejonowy w Warszawie Wydział I Cywilny w składzie:

przewodniczący: sędzia Anna Kowalska

protokolant: sekr. sąd. Jan Nowak

po rozpoznaniu w dniu 20 lutego 2024 r.

sprawy z wniosku Adama Wiśniewskiego i Ewy Wiśniewskiej

z udziałem Marii Zielińskiej i Piotra Zielińskiego

o stwierdzenie zasiedzenia

postanawia:

1) stwierdza, że Adam Wiśniewski i Ewa Wiśniewska nabyli przez zasiedzenie z dniem 1 stycznia 2024 r. po ½ (słownie: jednej drugiej) ułamkowej części każde z nich, prawo własności nieruchomości o powierzchni 1000 m2 (słownie: tysiąc m2), położonej w obrębie Mokotów – Warszawa, przy ul. Słonecznej 12, oznaczonej w ewidencji gruntów Nr 123/4, dla której w Sądzie Rejonowym w Warszawie jest prowadzona księga wieczysta Nr WA1W/00123456/7,

2) ustala, że każdy z uczestników ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Uzasadnienie

We wniosku z 15 stycznia 2023 r. Adam Wiśniewski i Ewa Wiśniewska zażądali stwierdzenia zasiedzenia przez nich z dniem 1 stycznia 2024 r. prawa własności nieruchomości o powierzchni 1000 m2 (słownie: tysiąc m2), położonej w obrębie Mokotów – Warszawa, przy ul. Słonecznej 12, oznaczonej w ewidencji gruntów Nr 123/4, dla której w Sądzie Rejonowym w Warszawie jest prowadzona księga wieczysta Nr WA1W/00123456/7. W toku sprawy Adam Wiśniewski zmienił stanowisko i wniósł o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości wyłącznie przez niego.

Uczestniczki Maria Zielińska i Piotr Zieliński nie uznały wniosku i zażądały jego oddalenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Adam Wiśniewski i Ewa Wiśniewska pozostawali w związku faktycznym od początku lat 90-tych XX wieku. Z ich związku pochodzi córka Anna Wiśniewska z domu Wiśniewska. Konkubenci rozstali się w 2022 r., już po złożeniu wniosku o stwierdzenie zasiedzenia. W dniu 15 marca 2022 r. Ewa Wiśniewska wyprowadziła się z nieruchomości, o którą chodzi w sprawie, do Krakowa.

(bezsporne)

Działka gruntu położona w Warszawie przy ul. Słonecznej 12, oznaczona w ewidencji gruntów Nr 123/4, stanowiła w przeszłości część gospodarstwa rolnego Jana i Marii małżonków Kowalskich, rodziców Adama Wiśniewskiego. W roku 1995 małżonkowie Kowalscy podarowali działkę Nr 123/4 swojemu synowi Adamowi i jego konkubinie Ewie Wiśniewskiej.

Od tego czasu Adam Wiśniewski i Ewa Wiśniewska figurują w ewidencji gruntów jako współposiadacze nieruchomości. Opłacają wspólnie podatek od nieruchomości.

(dowód: zeznania wnioskodawczyni Ewy Wiśniewskiej, nagranie z rozprawy z 10 stycznia 2024 r. od min. 10:00 do 12:00, k. 20, zeznania świadków: Jan Kowalski – nagranie z rozprawy z 10 stycznia 2024 r. od min. 12:00 do 14:00, k. 25, Anna Nowak – nagranie z rozprawy z 17 stycznia 2024 r. od min. 9:00 do 10:00, k. 30, Piotr Wiśniewski – nagranie z rozprawy z 17 stycznia 2024 r. od min. 10:00 do 11:00, k. 35, a także dokumenty: zaświadczenie o wpisie do ewidencji gruntów k. 10, kwity i zaświadczenia podatkowe, k. 11-19)

W latach 1996-1998 Adam Wiśniewski i Ewa Wiśniewska zbudowali na nieruchomości dom mieszkalny jednorodzinny i doprowadzili do niego wszelkie dostępne przyłącza: elektryczne, wodociągowe i gazowe. Następnie, w kolejnych latach, remontowali budynek i dokonywali jego bieżących napraw.

(bezsporne w świetle oświadczeń wnioskodawców i uczestniczek, a także dokumentów: pozwolenia na budowę wraz z projektem budynku, k. 5-9)

W 2005 r. zmarł Jan Kowalski, a spadek po nim odziedziczyli w częściach równych jego żona Maria oraz dzieci: Adam Wiśniewski i Anna Nowak z domu Kowalska, w tym wchodzące w skład spadku gospodarstwo rolne.

(dowód: postanowienie, k. 50 w załączonych aktach sprawy I Ns 5678/05 Sądu Rejonowego w Warszawie)

Oceniając materiał dowodowy zgromadzony, w sprawie sąd nie dał wiary zeznaniom uczestniczek Marii Zielińskiej i Piotra Zielińskiego, które podały, że nieruchomość, o którą chodzi w sprawie, nigdy nie została darowana wnioskodawcom. W ocenie sądu nie zasługują również na wiarę zeznania wnioskodawcy, w myśl których tylko on otrzymał od rodziców w drodze nieformalnej darowizny nieruchomość objętą wnioskiem. Zeznania te nie korespondują bowiem ze złożonymi dokumentami, w szczególności podatkowymi, a także pozwoleniem na budowę, w których jako posiadacze figurują Adam Wiśniewski i Ewa Wiśniewska. W wypadku zeznań Adama Wiśniewskiego o ich niewiarygodności świadczy nadto dobitnie również okoliczność, że odmienne twierdzenia zawarł we wniosku o zasiedzenie. W ocenie sądu zmiana ta podyktowana była rozstaniem z konkubiną i wynikającą z tego chęcią wyzucia jej przynajmniej z części wspólnego majątku.

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek jest uzasadniony.

W myśl art. 172 § 1 KC posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od 20 lat jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). W myśl § 2 po upływie 30 lat posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze. W przedmiotowej sprawie Adam Wiśniewski i Ewa Wiśniewska posiadali nieruchomość w sposób samoistny, a więc jak właściciele, przez 20 lat, począwszy od 1995 r. Nie jest natomiast znana dokładna data objęcia jej w posiadanie. Dlatego uznano, że posiadanie przez nich nieruchomości datuje się co najmniej od 1995 r. Dlatego też okres zasiedzenia minął z dniem 1 stycznia 2024 r.

Definicję posiadania zawiera art. 336 KC, w myśl którego posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny). Na posiadanie samoistne rzeczy składają się natomiast dwa elementy: fizyczne władztwo nad rzeczą (corpus) i zamiar wykonywania tego władztwa dla siebie (animus rem sibi habendi). W przedmiotowej sprawie wnioskodawcy w ocenie sądu bez wątpienia posiadali nieruchomość samoistnie, co przejawiało się w opłacaniu podatków i budowie domu. Dlatego prowadziło ono do zasiedzenia.

Wnioskodawcy nie wskazali części, w jakich chcą nabyć prawo własności nieruchomości. Sąd przyjął, że posiadali nieruchomość w częściach równych i stwierdził jej zasiedzenie na rzecz obojga po 1/2 części ułamkowej. Przyczyny tego są dwie. Po pierwsze z żadnego z przeprowadzonych dowodów nie wynika, aby nabycie posiadania przez wnioskodawców nastąpiło w innych częściach niż równe. Po drugie – z art. 197 KC wynika domniemanie równości udziałów współwłaścicieli, tak więc w braku innych danych przyjąć należy równość udziałów, jak uczyniono to w sentencji postanowienia.

O kosztach orzeczono na zasadzie art. 520 § 1 KPC.

Zasiedzenie nieruchomości jest istotnym zagadnieniem prawnym, mającym wpływ na prawa i obowiązki stron oraz stan faktyczny nieruchomości. Postanowienie o stwierdzenie zasiedzenia jest ostateczną decyzją sądu w tej sprawie, której wykonanie ma istotne konsekwencje dla stron i trzecich osób.