Skarga Kasacyjna

ul. Kwiatowa 12, 01-001 Warszawa, 2023-10-27

DoSąd NajwyższyIzba Pracy i Ubezpieczeń Społecznychul. Ogrodowa 1, 00-001 Warszawa

za pośrednictwemSąd Apelacyjnyw KrakowieWydział I Cywilnyul. Przy Rondzie 7,31-547 Kraków

Powód:Jan Kowalskizam. ul. Słoneczna 23, 30-001 Krakówreprezentowany przez Annę Nowakul. Polna 32, 30-002 Kraków

Pozwana:Firma "XYZ" Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawieul. Marszałkowska 1, 00-001 Warszawareprezentowana przez Piotra Wiśniewskiegoul. Grzybowska 10/12, 00-001 Warszawaul. Grzybowska 10/12, 00-001 Warszawa

Wartość przedmiotu zaskarżenia: 50 000 złOpłata sądowa: 2000 złSygnatura akt: I C 1234/22Sygnatura akt: I ACa 5678/23

SKARGA KASACYJNA POWODAod wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie,Wydział I Cywilny z 2023-09-15, I ACa 5678/23(doręczonego pozwanej wraz z uzasadnieniemw dniu 2023-10-05)

I

Niniejszym, działając jako pełnomocnik powoda (pełnomocnictwo wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej w załączeniu), zaskarżam wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie, Wydział I Cywilny z dnia 2023-09-15 w sprawie o sygn. akt I ACa 5678/23 w całości oraz wnoszę o:

1) uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi II instancji wraz z rozstrzygnięciem o kosztach postępowania kasacyjnego;

2) przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania na podstawie art. 398⁹ § 1 pkt 1 k.p.c., gdyż jest ona oczywiście uzasadniona, a ponadto w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne;

3) rozpoznanie skargi na rozprawie kasacyjnej z uwagi na zaistnienie istotnego zagadnienia prawnego;

4) zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych;

II

Na podstawie art. 398³ § 1 pkt 1 i 2 k.p.c. podstawą niniejszej skargi kasacyjnej jest naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, jak również naruszenie przepisów postępowania, które to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

1) art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., co polegało na pominięciu w uzasadnieniu wyroku Sądu II instancji podstawy faktycznej rozstrzygnięcia (braku ustalenia faktów, które Sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej) oraz pominięciu wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa, co prowadzi do niemożności poddania zaskarżonego orzeczenia kontroli kasacyjnej i świadczy o sprzeczności wyroku z prawem;

2) § 12 pkt 5 obowiązującego u pozwanego regulaminu pracy, przez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że ten przepis regulaminu pracy zabrania pracownikowi wynoszenia z miejsca pracy, bez zgody przełożonego, nie tylko rzeczy stanowiących własność pracodawcy (lub pozostających we władaniu pracodawcy), lecz także jakiejkolwiek rzeczy będącej własnością innego pracownika, nawet za zgodą właściciela tej rzeczy, a w konsekwencji błędne przyjęcie, że powód, wynosząc laptop, będące własnością innego pracownika, dopuścił się naruszenia regulaminu pracy, a tym samym pozwany miał podstawy do stawiania powodowi zarzutu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych i zachowanie pozwanego w tym zakresie nie miało cech bezprawności;

3) art. 86 § 1 k.c. w zw. z art. 55 § 1¹ k.c., przez jego niewłaściwe zastosowanie, polegające na niezastosowaniu w ustalonym przez Sąd II instancji stanie faktycznym, na skutek wadliwego przyjęcia przez Sąd, że nie stanowi groźby bezprawnej świadome postawienie przez pracodawcę bezpodstawnych zarzutów pracownikowi w sytuacji, gdy pracownik nie popełnił żadnego czynu, który mógłby zostać zakwalifikowany jako naruszenie przepisów prawa powszechnie obowiązującego czy też naruszenie wewnętrznych przepisów prawa pracy (regulamin pracy), przy jednoczesnej sugestii ze strony pracodawcy, że podjęcie przez pracownika decyzji odmiennej od oczekiwanej przez pracodawcę (tj. odmowa podpisania przygotowanego przez pracodawcę przed spotkaniem z pracownikiem porozumienia w sprawie rozwiązania umowy o pracę) spowoduje nie tylko wręczenie pracownikowi oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracy bez wypowiedzenia (również przygotowanego przez pracodawcę przed spotkaniem z pracownikiem), lecz także zawiadomienie Policji o fakcie popełnienia przez pracownika przestępstw.

III

Uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnejdo rozpoznania

1) skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona

Skarga kasacyjna jest oczywiście zasadna, ponieważ treść uzasadnienia orzeczenia sądu II instancji uniemożliwia ocenę wywodu dotyczącego wykładni i zastosowania prawa materialnego. Wprawdzie odpowiednie stosowanie art. 328 § 2 k.p.c. do uzasadnienia orzeczenia sądu II instancji oznacza, że uzasadnienie to nie musi zawierać wszystkich elementów uzasadnienia wyroku sądu I instancji, niemniej nie zwalnia to sądu odwoławczego z obowiązku wskazania takich elementów, które ze względu na treść apelacji i na zakres rozpoznania, są potrzebne do rozstrzygnięcia sprawy – por. wyrok SN z dnia 10 kwietnia 2000 r., I PKN 592/99.

W niniejszej sprawie uzasadnienie wyroku sądu II instancji zawiera takie braki, które powodują niemożność dokonania prawidłowej i pełnej oceny zarzutów kasacyjnych przez Sąd Najwyższy. Sąd Najwyższy nie jest w stanie zweryfikować, czy sąd II instancji prawidłowo zastosował przepisy prawa materialnego, tj. art. 86 § 1 k.c., w zakresie oceny oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracy pod kątem groźby bezprawnej oraz § 12 pkt 5 regulaminu pracy obowiązującego u pozwanego w zakresie jego ratio legis. Sąd II instancji nie ustalił bowiem, czy przepis ten bezwzględnie zakazuje wynoszenia przez pracownika z miejsca pracy rzeczy należących do osób trzecich, w tym pracodawcy i innych pracowników, czy też dozwolone jest wynoszenie przez pracownika takich rzeczy za zgodą właścicieli tych rzeczy.

Wobec niemożności przeprowadzenia prawidłowej kontroli kasacyjnej z uwagi na braki w uzasadnieniu wyroku sądu II instancji skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona.

2) w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne

W niniejszej sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, a mianowicie konieczne jest wyjaśnienie, czy w przypadku złożenia przez pracownika oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli o rozwiązaniu stosunku pracy, złożonego pod wpływem groźby, pracownikowi przysługuje roszczenie o ustalenie istnienia stosunku pracy, czy też roszczenie o przywrócenie do pracy. Sąd II instancji stwierdził bowiem, że w przypadku gdy pracownik twierdzi, że uchylił się skutecznie od oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę, powinien wystąpić nie z roszczeniem o ustalenie istnienia stosunku pracy, lecz z roszczeniem o przywrócenie do pracy.

Zdaniem skarżącego stanowisko sądu II instancji w powyższym zakresie jest nieprawidłowe i stoi w sprzeczności z ratio legis regulacji zawartej w art. 88 § 1 k.c. Przepis ten jasno wskazuje, że w przypadku złożenia oświadczenia woli pod wpływem groźby bezprawnej osobie, która złożyła to oświadczenie, przysługuje uprawnienie do uchylenia się od jego skutków. Oświadczenie woli złożone pod wpływem groźby jest dotknięte nieważnością względną, co oznacza, że złożenie oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych takiego oświadczenia powoduje nieważność oświadczenia woli ze skutkiem ex tunc. Jeżeli czynność prawna jest nieważna ex tunc, to nie wywołuje żadnych skutków prawnych. Nie jest zatem możliwe skuteczne wytoczenie powództwa o przywrócenie do pracy, skoro rozwiązanie stosunku pracy w ogóle nie nastąpiło (oświadczenie o rozwiązaniu stosunku pracy było nieważne). Skutecznym środkiem ochrony sfery prawnej powoda jest w takim przypadku powództwo o ustalenie, przewidziane w art. 189 k.p.c.

W przypadku nieuznania przez Sąd Najwyższy, że niniejsza skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona, wnoszę o przeprowadzenie rozprawy kasacyjnej w celu rozpoznania występującego w sprawie istotnego zagadnienia prawnego.

Uzasadnienie podstaw skargi kasacyjnej

I

Uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie spełnia wymagań i oczekiwań stawianych przed pisemnym uzasadnieniem orzeczenia sądu II instancji, gdy sąd ten dokonuje odmiennej oceny materiału dowodowego, odmiennych ustaleń faktycznych oraz odmiennych ocen prawnych od ustaleń i ocen sądu I instancji. Uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia nie spełnia wymagań prawidłowej konstrukcji pisemnych motywów wyroku. Brak jest w uzasadnieniu sądu II instancji istotnych rozważań, które przez wzgląd na zakres rozpoznania apelacji były potrzebne do prawidłowego i pełnego rozpoznania istoty sprawy. Niezbędne było zawarcie w treści wyroku podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej (przy czym fakty powinny być stanowczo i kategorycznie ustalone a dowody indywidualnie omówione), a następnie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Brak jest ponadto w treści uzasadnienia sądu II instancji stwierdzenia, że przyjmuje on za własne ustalenia faktyczne sądu I instancji. W niniejszej sprawie zatem sąd II instancji powinien ustalić samodzielnie, czy łączący powoda z pozwanym stosunek pracy zakończył się czy też nie, ponieważ jego rozwiązanie było bezskuteczne. Wobec braku zawarcia w wyroku sądu II instancji takich rozważań prawnych, nie jest możliwa ocena poprawności zastosowania prawa materialnego. Rozważania sądu II instancji są na tyle ogóle i niejasne, że nie jest możliwe odtworzenie toku rozumowania tego sądu, a w szczególności zrekonstruować ustalony stan faktyczny i jego ocenę prawną pod kątem art. 88 § 1 k.c. i skuteczności zgody powoda na rozwiązanie stosunku pracy za porozumieniem stron. Niniejszy zarzut powoduje konieczność uchylenia wyroku sądu II instancji i przekazanie sprawy temu sądowi do ponownego rozpoznania celem poczynienia ustaleń faktycznych co do okoliczności zawarcia przez strony porozumienia o rozwiązaniu umowy za porozumieniem stron i ocenę tego porozumienia pod kątem przesłanek z art. 88 § 1 k.c.

II

Ponadto sąd II instancji nie dokonał dostatecznie wnikliwej uwagi § 12 pkt 5 regulaminu pracy, który obowiązywał u pozwanego. Skarżący podnosił w apelacji, że przepis ten należy interpretować wąsko, a mianowicie że zakazuje on wynoszenia przez pracownika z miejsca pracy jedynie rzeczy należących do pracodawcy i innych pracowników bez ich zgody. Nie zakazuje on jednak wynoszenia z miejsca pracy rzeczy należących do pracodawcy lub innych pracowników za ich zgodą lub na ich życzenie. Sąd Okręgowy nie dokonał analizy pod kątem celu ustanowienia takiego przepisu w regulaminie pracy, a zatem niniejszy zarzut jest uzasadniony.

III

Co do naruszenia art. 86 § 1 k.c. w zw. z art. 55 § 1¹ k.c. strona powodowa wskazuje, że w momencie podpisywania rozwiązania umowy o pracę działała pod wpływem przymusu psychicznego. Oświadczenie powoda zostało złożone pod wpływem presji, ponieważ pracodawca dążył do wymuszenia na nim zgody na rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron. W niniejszej sprawie brak było obiektywnych podstaw do rozwiązania stosunku pracy, a pracodawca w momencie złożenia propozycji rozwiązania stosunku pracy stwierdził, że brak zgody pracownika będzie się wiązał z wizytą ABW w jego domu. W takich okolicznościach zachowanie pracodawcy należy uznać za naruszające zasady współżycia społecznego, a tym samym groźba skierowana przez niego wobec pracownika była bezprawna. Ocena prawna sądu II instancji jest w tym zakresie niewystarczająca i należy przekazać sprawę temu sądowi do ponownego rozpoznania.

Wartość przedmiotu zaskarżenia została ustalona zgodnie z art. 25 k.p.c.

Opłata sądowa od skargi kasacyjnej została ustalona na podstawie art. 13 ust 1 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Mając powyższe na uwadze, wnoszę jak na wstępie.

Anna NowakRadca Prawny

Załączniki:

1) pełnomocnictwo procesowe do wniesienia skargi kasacyjnej wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej od pełnomocnictwa;

2) 3 odpisy skargi kasacyjnej;

3) dowód uiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej.