Skarga kasacyjna
- Prawo
cywilne
- Kategoria
skarga
- Klucze
a44t. 5191 k.p.c., art. 43 § 2 k.r.o., art. 567 § 1 k.p.c., błąd w subsumcji, naruszenie prawa materialnego, podział majątku, postanowienie, przekazanie sprawy, skarga kasacyjna, sąd okręgowy, uchylenie postanowienia, zasada 'ważne powody'
Skarga kasacyjna to specyficzny rodzaj środka zaskarżenia, składany do sądu wyższej instancji. W dzisiejszym systemie prawa ma charakter egzekwowania stosowania prawa poprzez sądy. Skargę kasacyjną można złożyć w określonych przypadkach, a jej celem jest przede wszystkim kontrola orzeczeń sądowych pod kątem ich zgodności z obowiązującymi przepisami prawa. Jest to istotne narzędzie zapewnienia prawidłowego stosowania prawa i ochrony interesów strony skarżącej.
Warszawa, dnia 24.05.2024
Sąd Najwyższy
Izba Cywilna
w Warszawie
za pośrednictwem
Sądu Okręgowego w Krakowie
Wydział V Cywilny
ul. Przy Rondzie 7
31-547 Kraków
Uczestnik: Jan Kowalski, ul. Kwiatowa 12
30-123 Kraków
reprezentowany przez Annę Nowak
ul. Słoneczna 5
30-001 Kraków
Wniskodawczyni: Maria Kowalska, ul. Polna 3
31-400 Kraków
reprezentowana przez Annę Nowak
ul. Słoneczna 5
30-001 Kraków
Wartość przedmiotu zaskarżenia: 150 000 zł
Opłata: 500 zł
SKARGA KASACYJNA
od wydanego przez Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział V Cywilny - postanowienia z
dnia 15.03.2024
w sprawie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między
małżonkami sygn. akt I C 123/23,
zmieniającego postanowienie Sądu Rejonowego w Krakowie Wydział II Cywilny z
dnia 15.12.2023 sygn. akt II C 456/22
Działając w imieniu wnioskodawczyni Marii Kowalskiej, pełnomocnictwo wraz z opłatą
skarbową w załączeniu, na podstawie art. 5191 § 1 k.p.c. zaskarżam w całości postanowienie
Sądu Okręgowego w Krakowie Wydział V Cywilny z dnia 15.03.2024 w sprawie o podział
majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sygn. akt I C 123/23
zmieniającego postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie Wydział V
Cywilny z dnia 15.12.2023 sygn. akt II C 456/22 co do istoty sprawy.
Powyższemu postanowieniu zarzucam:
1) naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik postępowania to
jest naruszenie art. 567 § 1 k.p.c. poprzez jego błędne zastosowanie polegające na przyjęciu
przez Sąd Okręgowy, iż udział uczestnika w majątku wspólnym wynosi 60% pomimo tego, że
uczestnik nie zgłosił w postępowaniu przez Sądem Rejonowym wniosku o ustalenie, iż
przyczynił się do powstania wspólnego majątku w stopniu większym niż wnioskodawczyni,
które skutkowało zmianą postanowienia Sądu pierwszej instancji i zasądzeniu na rzecz
uczestnika kwoty 90 000 zł zamiast przysługującej mu kwoty 75 000 zł,
2) naruszenie prawa materialnego to jest art. 43 § 2 k.r.o. poprzez jego błędną wykładnię,
a to przyjęcie, iż za "ważne powody", które prowadzą do obalenia domniemania równości
udziałów małżonków w majątku wspólnym mogą być uznane: praca jednego z małżonków i
osiąganie przez niego dochodów przy byciu przez drugiego z małżonków osobą bezrobotną,
zajmującą się prowadzeniem gospodarstwa domowego.
Wskazując na powyższe na podstawie art. 39815 § 1 k.p.c. wnoszę o uchylenie
zaskarżonego postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie Wydział V Cywilny z dnia
15.03.2024 i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Krakowie do ponownego
rozpoznania.
Ponadto wnoszę o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania na podstawie art. 3989 § 1
pkt 4 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. w zw. z art. 5191 § 1 k.p.c., wobec uznania, iż powyższa
skarga jest oczywiście uzasadniona.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 10.10.2022 sygn. akt III RC 789/21 Sąd Okręgowy w Krakowie
Wydział III Cywilny rozwiązał poprzez rozwód małżeństwo Marii Kowalskiej i Jana
Kowalskiego, które zostało zawarte w dniu 20.06.2000 przed Kierownikiem Urzędu Stanu
Cywilnego w Krakowie.
W dniu 20.11.2022 Maria Kowalska wniosła do Sądu Rejonowego w Krakowie
Wydział II Cywilny wniosek o dokonanie podziału majątku wspólnego po ustaniu wspólności
majątkowej między małżonkami określając, iż w skład majątku wspólnego wnioskodawcy i
uczestniczki wchodziły: mieszkanie o wartości 100 000 zł oraz
samochód osobowy o łącznej wartości 50 000 zł. Maria Kowalska
wnioskowała dokonanie podziału poprzez przyznanie jej mieszkania,
a także
zasądzenie na jego rzecz 25 000 zł tytułem dopłaty.
Wydając postanowienie z dnia 15.12.2023 Sąd Rejonowy w Krakowie orzekł zgodnie
z wnioskiem Marii Kowalskiej. Powyższe postanowienie zostało zaskarżone przez
uczestnika, który wniósł apelację zarzucając Sądowi Rejonowemu naruszenie art. 233 k.p.c.,
43 § 1 k.r.o., art. 5 k.c. oraz sprzeczność ustaleń faktycznych dokonanych przez ten Sąd z
zebranym materiałem dowodowym. Uczestnik twierdził, iż podział majątku w sposób
ustalony przez Sąd Rejonowy nie jest sprawiedliwy i nie uwzględnia większego stopnia
przyczynienia się uczestnika do powstania majątku. Uczestnik podniósł, iż w trakcie trwania
małżeństwa pracował jako programista osiągając dochody w wysokości 10 000 zł miesięcznie,
podczas gdy wnioskodawczyni nie pracowała zawodowo.
Wydając postanowienie z dnia 15.03.2024 Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział V
Cywilny sygn. akt I C 123/23 zmienił postanowienie Sądu Rejonowego i orzekł co do
istoty stwierdzając, iż udział uczestnika w majątku wspólnym wynosi 60%, w związku z
czym przyznał mu mieszkanie oraz zasądził dopłatę w wysokości 15 000
zł.
W pierwszym rzędzie podkreślić należy, że art. 567 § 1 stanowi, iż w postępowaniu o
podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sąd
rozstrzyga m. in. o żądaniu ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym.
W danym stanie faktycznym uczestnik zgłosił wniosek o ustalenie nierównych udziałów
dopiero w postępowaniu przed sądem II instancji. Zachowanie takie powinno zostać uznane
za niedopuszczalne w obliczu postanowienia SN z dnia 12.04.2012 (sygn. akt I CSK 432/11) zgodnie, z którym: "w postępowaniu apelacyjnym nie można
żądać ustalenia nierównych udziałów w sprawie o podział majątku wspólnego, jeżeli przed
sądem pierwszej instancji takie żądanie nie było zgłoszone" (podobnie SN w postanowieniu
SN z dnia 20.05.2013 sygn. akt I CSK 675/12).
Odnosząc się do zarzutu naruszenia prawa materialnego zauważyć należy, iż może ono
polegać na dokonaniu przez Sąd błędnej wykładni lub niewłaściwego zastosowania. Zgodnie
z poglądami doktryny: "naruszenie prawa materialnego przez niewłaściwe zastosowanie
oznacza tzw. błąd w subsumcji, a więc błąd w podciągnięciu konkretnego stanu faktycznego
pod abstrakcyjny stan faktyczny zawarty w normie prawnej, czyli pod hipotezę danej normy
(...) Wyraża się także pogląd, że naruszenie to polega na błędnym przyjęciu lub zaprzeczeniu
związku, jaki występuje między faktem ustalonym w procesie a normą prawną (..,). Niekiedy
jednak może chodzić o subsumcję w innym nieco znaczeniu. Jeżeli bowiem przepis prawny
zawiera pewne ogólne pojęcie (szczególna uciążliwość, rażąca strata, wina, zasady
współżycia społecznego), to wówczas do sądu należy stwierdzenie, czy ustalony stan faktyczny
mieści się w granicach danego pojęcia prawnego. I w tym zakresie może dojść do błędu, który
powinien zostać wytknięty w ramach pierwszej podstawy kasacyjnej" (T. Ereciński,
Komentarz do art. 3983 Kodeksu postępowania cywilnego). Niewątpliwie "ważne
przyczyny" należą do wyżej wymienionej kategorii pojęć ogólnych.
W danej sprawie Sąd Apelacyjny w prawidłowy sposób przyjął, iż uczestnik pracował jako programista i
osiągał 10 000 zł miesięcznie z tego tytułu, a także, że wnioskodawczyni nie pracowała zawodowo jednakże uznanie, iż taka sytuacje uzasadnia przyjęcia "ważnych powodów", które
obalają domniemanie równości udziałów nie może zostać uznana za słuszną.
Mając na uwadze powyższe skargę uznać należy za oczywiście zasadną, dlatego też
wnoszę jak na wstępie.
Oczywista zasadność skargi, wobec przedstawionego rażącego naruszenia przez Sąd
Okręgowy w Krakowie przepisów prawa, stanowi zarazem uzasadnienie wniosku o
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, w myśl art. 3984 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy
dokonał bowiem błędnego zastosowania art. 567 § 1 k.p.c., przyjmując, że udział uczestnika
w majątku wspólnym wynosi 60% pomimo tego, że uczestnik nie zgłosił w postępowaniu
pierwszoinstancyjnym wniosku o ustalenie, iż przyczynił się do powstania wspólnego
majątku w stopniu większym niż wnioskodawczyni, a także naruszył 43 § 2 k.r.o. poprzez
jego błędną wykładnię. Wskutek powyższych naruszeń przepisów postępowania
postanowienie Sądu Okręgowego ostać się nie może, co uzasadnia jego wyeliminowanie z
obrotu prawnego w postępowaniu kasacyjnym.
Anna Nowak
Załączniki:
1) 2 odpisy skargi kasacyjnej,
2) pełnomocnictwo wraz z dowodem uiszczenia opłaty sądowej;
3) wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie, sygn. akt III RC 789/21;
4) wniosek o dokonanie podziału majątku z dnia 20.11.2022
Skarga kasacyjna jest ważnym narzędziem w systemie prawnym, pozwalającym na kontrolę orzeczeń sądowych. Pozwala ona na przeglądanie i ewentualne korygowanie błędów popełnionych przez sądy niższej instancji. Składając skargę kasacyjną, strona wyraża swoje niezadowolenie z wyroku sądu i dąży do uzyskania sprawiedliwego rozwiązania. Proces składania skargi kasacyjnej wymaga zazwyczaj profesjonalnego wsparcia prawnego i znajomości odpowiednich procedur.