Skarga kasacyjna

Prawo

cywilne

Kategoria

skarga

Klucze

analiza dowodów, izba cywilna, materiał dowodowy, naruszenie przepisów postępowania, skarga kasacyjna, sąd najwyższy, ustalenia faktyczne

Skarga kasacyjna to pismo procesowe, składane w postępowaniu kasacyjnym, mające na celu zaskarżenie wyroku sądu drugiej instancji. W skardze kasacyjnej strony mogą zarzucać naruszenie prawa materialnego, błędy proceduralne czy rażące niedopełnienie obowiązków dowodowych.

Gdańsk, dnia 20 marca 2023 r.

 

                                          Do

                                          Sądu Najwyższego

                                          Izba Cywilna

                                          w Warszawie

                                          za pośrednictwem

                                          Sądu Okręgowego

                                          Wydział I Cywilny

                                          w Gdańsku

Sygn. akt: I C 1234/22

Wartość przedmiotu zaskarżenia: 15000 zł

 

Powód: "Zakład Usług Budowlanych Kowalski Sp. z o.o."

reprezentowana

przez adw. Annę Nowak

 

Pozwany: "Przedsiębiorstwo Handlowe Wiśniewski"

reprezentowany

przez r.pr. Jana Kowalskiego

Skarga kasacyjna powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z 15 lutego 2023 r.,

sygn. akt I C 1234/22

1. Jako pełnomocnik powoda składam skargę kasacyjną od wyżej opisanego wyroku doręczonego mi w dniu 18 lutego 2023 r. i zaskarżając ten wyrok w całości, wnoszę o:

– uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Gdańsku do ponownego rozpoznania oraz orzeczenie o kosztach procesu z uwzględnieniem kosztów dotychczasowego postępowania.

2. Podstawę skargi kasacyjnej stanowi:

− naruszenie przepisów postępowania w zakresie, który miał wpływ na wynik sprawy (art. 3983 § 1 pkt 2 KPC), a mianowicie:

art. 233 § 1 w zw. z art. 391 oraz art. 378 § 1 i art. 382 KPC, polegające na przejęciu przez sąd drugiej instancji za własne ustaleń faktycznych Sądu Rejonowego, bez jakichkolwiek merytorycznych rozważań w tej kwestii, w sytuacji gdy zarzuty apelacji obejmowały przede wszystkim sprzeczność ustaleń sądu pierwszej instancji ze zgromadzonym materiałem dowodowym, co skutkowało tym, że zarzuty apelacyjne w ten sposób nie zostały rozpoznane.

3. Okoliczności uzasadniające rozpoznanie skargi kasacyjnej.

– w niniejszej sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, polegające na potrzebie wyjaśnienia dopuszczalności przyjmowania za własne przez sąd drugiej instancji ustaleń faktycznych sądu pierwszej instancji, w sytuacji zgłoszenia w apelacji zarzutu sprzeczności ustaleń faktycznych oraz czy w związku z tym wynikający z art. 378 § 1 KPC nakaz rozważenia zarzutów apelacji nie skutkuje obowiązkiem przeprowadzenia przez sąd drugiej instancji własnej oceny materiału dowodowego w zakresie zgłoszonego zarzutu, która powinna znaleźć odzwierciedlenie w uzasadnieniu wyroku.

Rozwinięcie opisu okoliczności uzasadniających rozpoznanie skargi kasacyjnej zawarte zostało w pkt 1 uzasadnienia niniejszej skargi kasacyjnej.

Uzasadnienie

Okoliczności uzasadniające przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania.

Istotnym zagadnieniem jest kwestia dopuszczalności przyjmowania przez sąd drugiej instancji za własne ustaleń sądu pierwszej instancji, w sytuacji, gdy podstawowym zarzutem apelacji jest kwestionowanie właśnie ustaleń faktycznych, stanowiących podstawę wyroku.

Powszechny jest pogląd wyrażany w orzecznictwie, że sąd drugiej instancji zobowiązany jest rozważyć wszelkie podniesione w apelacji zarzuty i dokonywać własnych ustaleń (tak: post. SN z 12 stycznia 2022 r., II CZ 123/21, Legalis; wyr. SN: z 15 marca 2022 r., III CSKP 145/21, Legalis; z 20 kwietnia 2022 r., V CSKP 156/21, Legalis; z 27 maja 2022 r., II CSKP 167/21, Legalis; z 10 czerwca 2022 r., IV CSKP 178/21, Legalis; uchw. SN z 5 lipca 2022 r., III CZP 18/22, niepubl.).

Jednocześnie akceptowalne jest ograniczenie się przez sąd drugiej instancji do stwierdzenia przyjęcia za swoje ustaleń sądu pierwszej instancji (tak: wyr. SN: z 1 sierpnia 2022 r., I CSKP 189/21, Legalis; z 15 września 2022 r., V CSKP 195/21, Legalis).

W zasadzie nie powinno to zwalniać od dokonania własnej oceny dowodów (wyr. SN z 2 października 2022 r., II CSKP 200/21, OSNAPiUS 2023, Nr 1, poz. 10), jednak – jak to wynika z zaskarżonego orzeczenia – praktyka taka zaprzecza istocie kontroli odwoławczej wyroku sądu pierwszej instancji, sąd odwoławczy de facto nie musi bowiem uzasadniać swojego stanowiska co do poczynionych ustaleń faktycznych, które przyjął za własne, pomimo iż one przede wszystkim były przedmiotem krytyki apelacyjnej.

W takich sytuacjach – gdy zarzuty dotyczą bezpośrednio ustaleń faktycznych, wymagane wydaje się zobligowanie sądu drugiej instancji do przeprowadzenia gruntowej oceny materiału dowodowego.

Natomiast możliwość przyjmowania za własne (kwestionowanych właśnie) ustaleń faktycznych sądu pierwszej instancji powinna być obwarowana obowiązkiem szczegółowego uzasadnienia takiego stanowiska.

Naruszenie przepisów postępowania.

Dopuszczalność formułowania zarzutu kasacyjnego naruszenia art. 233 § 1 KPC polegającego na braku wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego, znajduje oparcie m.in. w wyr. SN z 20 listopada 2022 r., I CSKP 210/21, Legalis oraz w wyr. SN z 1 grudnia 2022 r., II CSKP 215/21 OSNAPiUS 2023, Nr 2, poz. 20.

O rażącym naruszeniu wymogów przeprowadzenia wnikliwej oceny materiału dowodowego, jakiego dopuścił się Sąd Okręgowy, wydając skarżony wyrok, świadczy przede wszystkim fakt, iż pomimo zarzutów apelacji, które w głównej mierze opierały się na wykazaniu sprzeczności ustaleń faktycznych, sąd praktycznie nie przeprowadził badania materiału dowodowego, ograniczając się jedynie do przyjęcia ustaleń Sądu Rejonowego.

Kwestia dopuszczalności takiego działania sądu odwoławczego została rozwinięta w pkt 1 uzasadnienia niniejszej skargi kasacyjnej.

Działanie sądu wydającego skarżony wyrok jest o tyle niedopuszczalne w świetle rygorów oceny materiału dowodowego, że ustalenia sądu sprowadzają się do kwestionowania daty zawarcia umowy najmu (10 stycznia 2023 r.), jaka wynika z dokumentów ujawnionych w toku sprawy, których wiarygodność nie została w żaden sposób podważona.

Sąd drugiej instancji poprzestał na stwierdzeniu, że umowa została zawarta po zajęciu nieruchomości, ale jednocześnie nie wskazuje żadnej innej daty, kiedy ta umowa – w ocenie sądu – miała być zawarta.

Najlepiej natomiast obrazuje wadliwość dokonywania oceny materiału dowodowego przez sąd drugiej instancji przyznanie, iż podstawowe dla rozstrzygnięcia ustalenia Sądu Rejonowego co do faktu, że umowa została zawarta już po zajęciu nieruchomości, nie było nawet ujęte w części uzasadnienia wyroku sądu pierwszej instancji zawierającej inne ustalenia faktyczne, co również nie przeszkodziło przyjąć tak dokonanych ustaleń.

Sąd drugiej instancji w żadnej mierze nie odniósł się nawet do oczywistej sprzeczności ustaleń faktycznych wynikającej bezpośrednio z samej analizy dat, akcentowanej w apelacji.

Umowa najmu zawarta 10 stycznia 2023 r. nie może być uznawana za dokonaną po zajęciu nieruchomości, podczas gdy zajęcie nieruchomości i objęcie zarządu ma miejsce w dniu 15 lutego 2023 r. – czyli ponad miesiąc później.

Brak jakiegokolwiek ustosunkowania się do daty zajęcia nieruchomości (15 lutego 2023 r.) ewidentnie świadczy o naruszeniu wymogów przeprowadzenia wnikliwej oceny materiału dowodowego. W przedmiotowej sprawie doprowadziło to do tego, że zarzuty apelacji praktycznie nie zostały rozpoznane, a tym samym nie może być mowy o prawidłowości kontroli apelacyjnej sądu drugiej instancji.

W tym stanie rzeczy niniejsza skarga kasacyjna zasługuje na uwzględnienie.

                                              Anna Nowak

                                                 adwokat

Załączniki:

Podsumowując, skarga kasacyjna stanowi ważne narzędzie procesowe służące zaskarżeniu wyroków sądowych. W celu skutecznego uzasadnienia skargi, konieczne jest precyzyjne formułowanie zarzutów oraz odwoływanie się do właściwych przepisów i argumentów prawnych.