Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia

2023-10-27

Sąd Najwyższy

Izba Cywilna

w Warszawie

za pośrednictwem

Sądu Okręgowego

Wydział Cywilny–Odwoławczy

w Krakowie

I C 1234/23

Wartość przedmiotu zaskarżenia: 15000 zł

Powód: Jan Kowalski

zam. ul. Kwiatowa 12, 30-001 Kraków

reprezentowany przez

adw. Anna Nowak

Kancelaria Adwokacka

ul. Lipowa 2, 30-002 Kraków

e-mail: [email protected]

tel.: 123-456-789

Pozwana: Firma XYZ Sp. z o.o.

ul. Słoneczna 4, 31-001 Kraków

reprezentowany przez

r. pr. Piotr Wiśniewski

Skarga

o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia Sądu Okręgowego w Krakowie

z 2023-05-15, I C 5678/22

I. Jako pełnomocnik powoda, na podstawie udzielonego mi pełnomocnictwa procesowego, które załączam, w oparciu o przepis art. 424¹ § 1 KPC, składam skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem wyżej opisanego prawomocnego orzeczenia Sądu Okręgowego w Krakowie i zaskarżając ten wyrok w całości, wnoszę o:

1) stwierdzenie niezgodności z prawem zaskarżonego orzeczenia;

2) zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów niniejszego postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

II. Podstawę skargi stanowi:

naruszenie przepisów postępowania, a mianowicie przepisu art. 232 w zw. z art. 227 KPC, polegające na przyjęciu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy w kwocie 50 zł miesięcznie za jeden metr kwadratowy gruntu przy jednoczesnym pominięciu wniosku dowodowego powoda zawartego w piśmie procesowym z 2023-03-10 na okoliczność wykazania kwot czynszów obowiązujących w warunkach rynkowych, znacznie wyższych aniżeli przyjęte przez sądy I i II instancji.

III. Wykazanie przesłanki określonej w przepisie art. 424⁵ § 1 pkt 3 KPC

Zaskarżone orzeczenie Sądu Okręgowego w Krakowie jest niezgodne z treścią przepisu art. 232 w zw. z art. 227 KPC.

IV. Wykazanie przesłanki określonej w przepisie art. 424⁵ § 1 pkt 5 KPC

Według przepisu art. 424⁵ § 1 pkt 5 KPC skarżący obowiązany jest wykazać w skardze, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest możliwe. W niniejszej sprawie powyższa przesłanka dopuszczalności skargi została spełniona.

Niniejsza sprawa dotyczy zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy. Od wyroku Sądu Rejonowego w Krakowie powód, na podstawie przepisu art. 367 § 1 KPC, złożył przysługujący mu środek odwoławczy – apelację. Wartość przedmiotu zaskarżenia powód określił na kwotę 15000 zł (słownie: piętnaście tysięcy złotych).

Zgodnie z treścią przepisu art. 398² § 1 KPC w sprawach o prawa majątkowe skarga kasacyjna przysługuje, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia wynosi co najmniej 75000 zł.

Wartość przedmiotu zaskarżenia w skardze kasacyjnej od orzeczenia oddalającego apelację nie może być wyższa od wartości przedmiotu zaskarżenia w apelacji (zob. post. SN z 2022-01-10, I CZ 123/21).

W rezultacie powodowi nie przysługuje w niniejszej sprawie skarga kasacyjna.

Nie zachodzą również w sprawie podstawy do wniesienia skargi o wznowienie postępowania zarówno z przyczyn nieważności (art. 401 KPC), jak i z właściwych przyczyn restytucyjnych (art. 403, 401¹ i 416¹ KPC).

W opisanym stanie prawnym powód wykazał w sposób wyczerpujący, przez ujawnienie i przedstawienie braku możliwości wzruszenia zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych na żadnym etapie postępowania, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia nie było i nie jest możliwe w niniejszej sprawie (zob. post. SN z 2021-12-20, I CZ 456/20).

Należy zatem przyjąć, iż skarżący wykazał istnienie przesłanki dopuszczalności skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, przewidzianej w przepisie art. 424⁵ § 1 pkt 5 KPC.

V. Uprawdopodobnienie szkody (art. 424⁵ § 1 pkt 4 KPC)

Na skutek niezgodności z prawem zaskarżonego orzeczenia powód Jan Kowalski poniósł następującą szkodę:

Wysokość wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy stanowi iloczyn trzech wielkości: powierzchni gruntu, ceny za jeden metr kwadratowy oraz czasu posiadania. Sąd Rejonowy w Krakowie, przyjmując stawkę 50 zł za metr kwadratowy gruntu, zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 7500 zł.

Tymczasem, przyjmując stawkę wskazaną przez powoda w wysokości 100 zł za metr kwadratowy gruntu, należne jej wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z rzeczy powinno wynosić 15000 zł.

150 m² × 100 zł × 12 miesięcy = 180000 zł

Jednocześnie w związku ze wskazaniem w apelacji wartości przedmiotu zaskarżenia w wysokości 15000 zł oraz oddaleniem przez sąd II instancji apelacji powoda, wysokość szkody, jaką poniósł powód, wynosi 7500 zł.

15000 zł – 7500 zł = 7500 zł

Powyższa szkoda polega na niezasądzeniu na rzecz powoda przez Sąd Okręgowy w Krakowie odpowiedniego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z jego rzeczy, uwzględniającego średnie stawki czynszu dzierżawnego za metr kwadratowy gruntu na tym terenie. Zatem wymierna szkoda istnieje już w chwili wnoszenia niniejszej skargi. Należy więc przyjąć, iż powód uprawdopodobnił wyrządzenie szkody na skutek wydania zaskarżonego orzeczenia (art. 424⁵ § 1 pkt 4 KPC).

Uzasadnienie

I. Zaskarżonym orzeczeniem Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił apelację powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Krakowie. Przedmiotowy wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie należy uznać za wadliwy ze względu na naruszenie przepisów prawa procesowego, o czym niżej.

W niniejszej sprawie powód dochodził od pozwanej wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z jej nieruchomości położonej w Krakowie przy ul. Floriańskiej 15. W kwestii wysokości należnego wynagrodzenia należy wskazać, iż właściwą powinna być kwota, którą posiadacz musiałby zapłacić właścicielowi, gdyby jego posiadanie opierało się na prawie. Wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy obejmuje bowiem to wszystko, co uzyskałby właściciel, gdyby ją wynajął, wydzierżawił lub oddał do odpłatnego korzystania na podstawie innego stosunku prawnego (por. wyr. SN z 2020-11-15, I CSK 123/19).

Powód wskazał jako średnią stawkę czynszu dzierżawnego na terenie Krakowa kwotę 100 zł za metr kwadratowy gruntu. Jest to umiarkowana, niewygórowana stawka rynkowa, adekwatna z uwagi na okoliczności niniejszej sprawy. Jednocześnie podana przez powoda stawka była niższa od innych stawek obowiązujących na tym obszarze dla porównywalnych nieruchomości. Tymczasem sądy obu instancji w przedmiocie wysokości należnego powodowi wynagrodzenia bezkrytycznie poprzestały na przyjęciu stawki 50 zł za metr kwadratowy, podanej przez pozwaną. Jednocześnie całkowicie pominięty został wniosek powoda zgłoszony w piśmie procesowym z 2023-03-10 o przeprowadzenie dowodu z informacji Urzędu Miasta Krakowa oraz Starostwa Powiatowego w Krakowie na okoliczność wysokości obowiązujących stawek czynszu dzierżawnego dla nieruchomości. W tym miejscu podkreślenia wymaga również fakt, iż powód zwracał się do wyżej wymienionych instytucji o wydanie pisemnych zaświadczeń, określających wysokość czynszu dzierżawnego, jednak instytucje te odmówiły wydania takich zaświadczeń.

Zgodnie z treścią przepisu art. 227 KPC przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie. Według art. 232 KPC strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd może jednak dopuścić dowód niewskazany przez stronę.

Jak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z 2019-10-20, „uchybieniem art. 232 KPC, mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, jest oddalenie wniosku strony o przeprowadzenie wskazanych przez nią dowodów, bądź bierność sądu wobec tego wniosku. (…) Sąd nie może pominąć dowodów, jeżeli dotychczasowe postępowanie prowadzi do wniosków sprzecznych z przedstawionymi przez stronę zgłaszającą dowód” (I CSK 456/18, OSNC 2020/1/1, s. 1); zob. też wyr. SN z 2018-09-15 I CSK 789/17). Natomiast w wyroku z 2017-08-10 Sąd Najwyższy wskazał, iż „do naruszenia art. 227 KPC dochodzi wówczas, gdy sąd oddala wnioski dowodowe zmierzające do wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy” (I CSK 123/16).

W niniejszej sprawie doszło więc do naruszenia przepisów postępowania. Przyjęta przez sądy orzekające stawka za metr kwadratowy gruntu znacząco różni się od tej, którą wskazywał powód. Jednocześnie całkowicie pominięty został wniosek dowodowy powoda na okoliczność ustalenia stawek czynszu dzierżawnego nieruchomości, mimo iż okoliczność ta miała zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. To bowiem od przyjętej stawki za metr kwadratowy zależała wysokość wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z gruntu powoda. Oddalając wniosek dowodowy, sąd dopuścił się więc rażącego uchybienia przepisom postępowania, gdyż powód został pozbawiony możliwości wykazania zasadności dochodzonego roszczenia. W konsekwencji doprowadziło to do wydania w niniejszej sprawie orzeczenia wyrządzającego powodowi szkodę.

Jednocześnie należy w tym miejscu wskazać na wyrok Sądu Najwyższego z 2016-07-05, zgodnie z którym „orzeczenie niezgodne z prawem w rozumieniu art. 424¹ § 2 KPC w zw. z art. 417¹ § 2 KC to takie orzeczenie, które jest niewątpliwie sprzeczne z zasadniczymi i niepodlegającymi różnej wykładni przepisami, z ogólnie przyjętymi standardami rozstrzygnięć albo zostało wydane w wyniku rażąco błędnej wykładni lub niewłaściwego zastosowania prawa” (I CSK 456/15).

Zaskarżony wyrok bez wątpienia jest więc orzeczeniem niezgodnym z prawem, został bowiem wydany w rezultacie rażącego naruszenia przepisów postępowania.

W tym stanie rzeczy niniejsza skarga zasługuje na uwzględnienie.

Załączniki:

1) pełnomocnictwo z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej;

2) 3 odpisy skargi;

3) dowód wniesienia opłaty sądowej od skargi.

Jan Kowalski

…………………………

(podpis własnoręczny)

Anna Nowak

adwokat