Uchwała w sprawie powołania Młodzieżowej Rady Gminy i nadania jej statutu

Uchwała nr XXII/145/2023Rady Gminy Jabłonnaz dnia 24 sierpnia 2023 r.

sprawie powołania Młodzieżowej Rady Gminy Jabłonna i nadania jej statutu

Na podstawie art. 5b ust. 2 i 10 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1481) – uchwala się, co następuje:

§1

Powołuje się Młodzieżową Radę Gminy Jabłonna.

§2

Nadaje się Statut Młodzieżowej Rady Gminy Jabłonna, w brzmieniu stanowiącym załącznik do uchwały.

§3

1. Uchwała podlega publikacji w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego.2. Uchwała wchodzi w życie z dniem 1 października 2023 r.

PrzewodniczącyRady Gminy Jabłonna

Objaśnienia

Powołanie młodzieżowej rady gminy (miasta) jest wyłączną kompetencją organu stanowiącego (rady gminy/miasta), co wynika z art. 5b ust. 2 SamGminU. Powołanie to odbyć może się z własnej inicjatywy organu stanowiącego, jak również na wniosek wójta lub innych uprawnionych podmiotów.

Co istotne, zgodnie z art. 5b ust. 10 SamGminU rada gminy, tworząc młodzieżową radę, nadaje jej statut określający w szczególności zasady działania młodzieżowej rady gminy, tryb i kryteria wyboru jej członków oraz zasady wygaśnięcia mandatu i odwołania członka młodzieżowej rady gminy. Z jednej strony wymienione sprawy obligatoryjnie muszą znaleźć się w statucie młodzieżowej rady (a ich brak spowoduje nieważność uchwały), z drugiej zaś – poprzez użycie zwrotu „w szczególności” ustawodawca pozostawił uchwałodawcy samorządowemu szeroki zakres swobody w zakresie pozostałych spraw, które uregulowane zostaną w statucie. Nie ma zatem przeszkód prawnych dla uregulowania w statucie także innych kwestii związanych z funkcjonowaniem młodzieżowej rady, jeśli zadaniem uchwałodawcy konieczne jest ich unormowanie.

Z racji tej szerokiej swobody, woli prawodawcy samorządowego pozostawić należy kształtowanie ostatecznej formy statutu młodzieżowej rady gminy (miasta), jednakże warto podkreślić przy tym kilka istotnych kwestii.

Wśród obligatoryjnych spraw podlegających konieczności uregulowania w statucie młodzieżowej rady ustawodawca wskazał tryb i kryteria wyboru jej członków. Pamiętać należy jednak, iż art. 5b ust. 10 SamGminU nie ustanawia jako zasady wyłaniania członków młodzieżowej rady gminy w drodze wyborów, rozumianych jako wybory bezpośrednie i powszechne. Kwestie ustalenia „kryteriów i trybu wyboru” członków tej rady ustawodawca powierzył organowi stanowiącemu gminy do uregulowania w statucie. Użyte w redakcji tego przepisu sformułowanie „wybór” interpretować należy jako akt wyłonienia określonej osoby (spośród innych) do pełnienia funkcji, a nie procedurę w jakiej się to odbywa (wyr. II SA/Kr 1234/18 w Krakowie z 15 maja 2019 r., LEX nr 2687543). Przyjęte przez uchwałodawcę samorządowego rozwiązania mogą być zatem rozmaite i obejmować swoim zasięgiem różnorodne sposoby „wyboru” członków młodzieżowej rady (stosuje się m.in. powszechne i bezpośrednie wybory w całej gminie, wybory w szkołach a następnie delegowanie przedstawicieli, wybór kandydatów przez rozmaite komisje itd.). Pamiętać należy jednak by przyjęte rozwiązania nie były dyskryminujące wobec młodzieży (zob. wyr. III SA/Wa 2345/17 w Warszawie z 20 lipca 2018 r., LEX nr 2512345).

Obligatoryjnym elementem statutu jest określenie czynnego i biernego prawa wyborczego do rady młodzieżowej, a także ustalenie jej kadencji.

Wśród zasad działania młodzieżowej rady gminy uregulować należy zarówno strukturę młodzieżowej rady (organy rady), tryb jej prac, a także zasady jej współpracy z organami gminy (inne niż wynikające z art. 5b ust. 6 i 7 SamGminU).

W zakresie zasad wygaśnięcia mandatu i odwołania członka młodzieżowej rady gminy ustawodawca również pozostawia szeroką swobodę uchwałodawcy samorządowemu, ograniczając się wyłącznie do wskazania i ta materia uregulowana ma zostać w statucie.

Kolejną obligatoryjną kwestią do uregulowania w statucie młodzieżowej rady są szczegółowe zasady zwrotu kosztów oraz zasady delegowania przedstawicieli młodzieżowej rady gminy na zorganizowane wydarzenia, na których reprezentują oni młodzieżową radę gminy (art. 5b ust. 11 SamGminU). Dodatkowo art. 5b ust. 13 SamGminU wskazuje, iż statut młodzieżowej rady może określać szczegółowe wymagania, które musi spełniać opiekun, zakres jego obowiązków oraz zasady jego odwoływania.

W pozostałym zakresie prawodawca samorządowy posiada szeroką swobodę regulacji zagadnień dotyczących funkcjonowania młodzieżowej rady, z zastrzeżeniem, iż przyjęte rozwiązania będą dostosowane do lokalnych warunków i potrzeb, ale nie będą również naruszały przepisów wyższego rzędu.

Podczas prac legislacyjnych nad projektem uchwały dotyczącym statutu młodzieżowej rady pamiętać należy, iż zarówno wójt (burmistrz), jak i podmioty reprezentujące zainteresowane środowiska (np. organizacje pozarządowe działających na terenie danej gminy, samorządu uczniowskiego lub samorządu studenckiego z terenu danej gminy) mogą przedstawiać opinie w zakresie projektu statutu (art. 5b ust. 10 SamGminU).

Uchwała sprawie powołania Młodzieżowej Rady Gminy Jabłonna i nadania jej statutu jest aktem prawa miejscowego – podlega zatem obowiązkowi publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz obowiązkowi dochowania vacatio legis.