Uchwała w sprawie wniosku

Uchwała Nr 05/2023/SWM

Sejmiku Województwa Mazowieckiego

z dnia 25 listopada 2023 r.

w sprawie wniosku dotyczącego budowy ścieżki rowerowej wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 721

Na podstawie art. 30a ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz.U. z 2022 r. poz. 1113), art. 63 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2023 r. poz. 1270) uchwala się, co następuje:

§ 1

Postanawia się uwzględnić wniosek, dotyczący budowy ścieżki rowerowej wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 721 złożony przez Stowarzyszenie Rowerowe "Aktywne Mazowsze".

§2

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Przewodniczący Sejmiku Województwa

Jan Kowalski

Objaśnienia

Zgodnie z art. 63 § 1 KPA, wnioski składa się do organów właściwych ze względu na przedmiot wniosku. Natomiast zgodnie z art. 30a ust. 1 SamWojU, sejmik województwa rozpatruje: skargi na działania zarządu województwa i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych; wnioski oraz petycje składane przez obywateli; w tym celu powołuje komisję skarg, wniosków i petycji.

Jeżeli komisja skarg, wniosków i petycji uzna wniosek za zasadny, kieruje odpowiednie stanowisko lub projekt uchwały pod obrady sejmiku województwa. Jeżeli intencją sejmiku województwa jest uwzględnienie wniosku, podejmuje stosowną uchwałę w tej sprawie. Sposób załatwienia może sprowadzać się do uwzględnienia wniosku, nie ma też przeszkód, aby w uchwale podać, kiedy postulaty z wniosku zostaną zrealizowane.

W praktyce wątpliwości budzi, jakie pismo można zakwalifikować jako wniosek i jak odróżnić go od innych pism (skarg i petycji), składanych do sejmiku.

Przepis art. 63 KPA nie zawiera definicji wniosku, określa jedynie, co może być jego przedmiotem –mogą to być w szczególności sprawy ulepszenia organizacji, wzmocnienia praworządności, usprawnienia pracy i zapobiegania nadużyciom, ochrony własności, lepszego zaspokajania potrzeb ludności.

Powyższe wyliczenie jest przykładowe, na co wskazuje zwrot „w szczególności”. W doktrynie wskazuje się, że treścią wniosku jest propozycja poprawy działania organu, do którego jest on skierowany (por. red. Anna Nowak, red. Piotr Wiśniewski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Legalis/el. 2022).

Różnica między wnioskiem a skargą polega na tym, że skarga jest wyrazem niezadowolenia z działania organu, jej przedmiotem są zarzuty względem tego działania. Natomiast przedmiotem wniosku jest propozycja na przyszłość, chęć ulepszenia istniejącego stanu rzeczy.

Większym problemem jest odróżnienie wniosku od petycji. Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 1 Ustawy o petycjach, przedmiotem petycji może być żądanie, w szczególności, zmiany przepisów prawa, podjęcia rozstrzygnięcia lub innego działania w sprawie dotyczącej podmiotu wnoszącego petycję, życia zbiorowego lub wartości wymagających szczególnej ochrony w imię dobra wspólnego, mieszczących się w zakresie zadań i kompetencji adresata petycji.

Petycje rozpoznawane są według odrębnej procedury, zatem prawidłowa kwalifikacja ma istotne znaczenie.

W doktrynie wskazuje się, że kryterium rozróżnienia petycji i wniosku jest stopień konkretyzacji sformułowanego żądania. Innymi słowy, żądanie petycji jest mniej skonkretyzowane i tym samym bardziej ogólne, natomiast wniosek zawiera żądanie konkretne, ograniczające możliwe sposoby reakcji jego adresata (por. Maria Zielińska, Tomasz Kowalski (red), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Wyd. 5, Warszawa 2021, Legalis).

Z kolei biorąc pod uwagę brzmienie przytoczonych przepisów można przyjąć, że wniosek dotyczy działania i sposobu funkcjonowania organu, natomiast petycja dotyczy interesów składającego (składających) petycję.

Należy jednak pamiętać, że zarówno art. 63 KPA dotyczący przedmiotu wniosku, co i art. 2 ust. 1 Ustawy o petycjach, posługują się sformułowaniem „w szczególności”, a zatem katalog żądań, które mogą być przedmiotem wniosku lub petycji, jest przykładowy. Możliwe jest zatem formułowanie zarówno wniosków, jak i petycji dotyczących innych spraw, a to z kolei oznacza, że zakresy tych pojęć się krzyżują.

Potwierdza to wyrok WSA w Warszawie, który jako wniosek zakwalifikował pismo dotyczące zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego: „W ocenie Sądu ani wykładnia językowa (zwrot: „w szczególności”), ani wykładnia celowościowa, nie wyłączają z kategorii wniosku w rozumieniu art. 63 k.p.a. podania o zmianę uchwały dotyczącej studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Chodzi tu przecież o działania przyszłe, których podjęcia oczekuje autor wniosku (tj. wszczęcie procedury zmiany studium), a nadto dotyczące ochrony własności. To, że autor wniosku nie musi się legitymować interesem prawnym (wniosek jest tzw. środkiem powszechnym), nie oznacza przecież, że osoba składająca dany wniosek do rady miasta nie może działać we własnym interesie prawnym lub faktycznym. Prawo tego nie zabrania. Wykładając art. 63 KPA należy przy tym przyjmować szeroką definicję wniosku, albowiem prawo do składania wniosków jest uprawnieniem gwarantowanym w Konstytucji RP (art. 63)” (por. wyr. WSA w Warszawie z 15 marca 2018 r., II SA/Wa 1983/17, Legalis).

Innym kryterium proponowanym w doktrynie jest, czy pismo zawiera konkretne działania, jakie podjąć ma organ, do którego pismo jest kierowane. „Gdy więc skierowane do organów władz publicznych wystąpienie ogranicza się do żądania poprawy jakiegoś stanu rzeczy, a nie zawiera pewnego planu działania, który ma do tego prowadzić, pismo takie należy kwalifikować jako wniosek. W sytuacji zaś, gdy będzie ono miało szczegółowy charakter i zostanie w nim wskazane, w jaki konkretny sposób (np. przez wszczęcie w określonej sprawie postępowania administracyjnego z urzędu, wydanie aktu normatywnego, podjęcie konkretnej czynności społeczno-organizatorskiej) należy zrealizować zgłoszony postulat, w tym – w jakiej formie prawnej ma to nastąpić – trzeba je kwalifikować jako petycję (zob. Adam Nowak, Petycja, skarga, wniosek..., s. 15–20)” – por. Krzysztof Kowalski, Adam Nowak, Ustawa o petycjach [w:] Petycje, skargi i wnioski. Dział VIII Kodeksu postępowania administracyjnego. Ustawa o petycjach. Komentarz, Wyd. 2, Wrocław 2020, Legalis).

Wniosek powinien być załatwiony w ciągu miesiąca, a w przypadku niezałatwienia wniosku w terminie, stosuje się odpowiednio art. 36–37 KPA (art. 63 § 1 w związku z art. 37 KPA). W przypadku niezałatwienia sprawy w terminie, wnioskodawcy służy prawo wniesienia skargi (art. 524 KPA). Wnioskodawcy nie przysługuje natomiast skarga na bezczynność do sądu administracyjnego, co potwierdza orzecznictwo: „Przedmiotem wniosku mogą być w szczególności sprawy ulepszenia organizacji, wzmocnienia praworządności, usprawnienia pracy i zapobiegania nadużyciom, ochrony własności, lepszego zaspokajania potrzeb ludności – art. 63 KPA. Informacji o sposobie załatwienia tego rodzaju skargi i wniosków skarżący (wnioskodawca) uzyskuje na podstawie art. 36 lub odpowiednio 37 KPA – bezczynności organów w tym zakresie nie podlegają jednak zaskarżeniu do sądu administracyjnego (por. post. NSA w Warszawie z 12 kwietnia 2017 r., I OSK 1457/16, Legalis, i powołane w nim orzeczenia, oraz wyr. NSA w Warszawie z 18 stycznia 2017 r., I OSK 1837/15, Legalis).

Zgodnie z art. 63 § 1 KPA, wnioskodawcy niezadowolonemu ze sposobu załatwienia wniosku służy prawo wniesienia skargi w trybie określonym w rozdziale 8 niniejszego działu. Również w tym przypadku wnioskodawcy nie przysługuje prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego: „Zgodnie z art. 63 § 1 KPA wnioskodawcy niezadowolonemu ze sposobu załatwienia wniosku służy prawo wniesienia skargi w trybie określonym w rozdziale 8 działu VIII. Nie jest to jednak skarga składana do sądu administracyjnego, a zgodnie z art. 524 KPA skargi takie składa się do organów właściwych do ich rozpatrzenia” (por. post. NSA w Warszawie z 12 kwietnia 2017 r., I OSK 1457/16, Legalis).