Uchwała w sprawie wniosku

Uchwała Nr RG/2024/07/12

Rady Gminy Jabłonkowo

z dnia 15 lipca 2024 r.

w sprawie wniosku dotyczącego budowy nowego placu zabaw przy ul. Kwiatowej

Na podstawie art. 18b ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2023 r. poz. 40), art. 242 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2023 r. poz. 775) uchwala się, co następuje:

§ 1

1. Postanawia się nie uwzględnić wniosku dotyczącego budowy nowego placu zabaw przy ul. Kwiatowej złożonego przez Jana Kowalskiego.

2. Uzasadnienie faktyczne i prawne stanowi załącznik do uchwały.

§2

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Przewodniczący Rady Gminy

Anna Nowak

Objaśnienia

Zgodnie z art. 18b ust. 1 SamGminU, rada gminy rozpatruje skargi na działania wójta i gminnych jednostek organizacyjnych, wnioski oraz petycje składane przez obywateli; w tym celu powołuje komisję skarg, wniosków i petycji. Natomiast zgodnie z art. 242 § 1 KPA, wnioski składa się do organów właściwych ze względu na przedmiot wniosku.

Uchwała, w której rada gminy nie uwzględnia wniosku, oprócz rozstrzygnięcia musi zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne, jak również pouczenie o treści art. 239 KPA (art. 247 w związku z art. 238 § 1 KPA). Dlatego w uzasadnieniu, stanowiącym załącznik do uchwały odmawiającej uwzględnienia wniosku, należy przedstawić stan faktyczny w sprawie (kiedy wpłynął wniosek, czego dotyczył, jakie czynności w sprawie podjęła komisja do spraw skarg, wniosków i petycji, wskazanie, dlaczego nie może zostać uwzględniony), a następnie uzasadnienie prawne (treść przepisów stanowiących podstawę działania rady).

W uzasadnieniu należy też zamieścić pouczenie, że w przypadku ponowienia wniosku bez wskazania nowych okoliczności, rada gminy może podtrzymać swoje poprzednie stanowisko z odpowiednią adnotacją w aktach sprawy - bez zawiadamiania wnioskodawcy.

Załatwienie wniosku w praktyce nie jest problematyczne, natomiast wątpliwości budzi odróżnienie wniosku od innych pism kierowanych do rady gminy (w tym skarg i petycji).

Przepis art. 241 KPA nie zawiera definicji wniosku, określa jedynie, co może być jego przedmiotem. Zgodnie z tym przepisem, mogą to być w szczególności sprawy ulepszenia organizacji, wzmocnienia praworządności, usprawnienia pracy i zapobiegania nadużyciom, ochrony własności, lepszego zaspokajania potrzeb ludności.

Powyższe wyliczenie jest przykładowe, na co wskazuje zwrot „w szczególności”. Treścią wniosku jest propozycja poprawy działania organu, do którego jest on skierowany (por. , red. prof. zw. dr hab. Maria Zielińska, red. prof. dr hab. Jan Nowak, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Legalis/el 2021).

Różnica między wnioskiem a skargą polega na tym, że skarga jest wyrazem niezadowolenia z działania organu, jej przedmiotem są zarzuty względem tego działania. Natomiast przedmiotem wniosku jest propozycja na przyszłość, chęć ulepszenia istniejącego stanu rzeczy.

Większym problemem przy kwalifikacji wpływających do rady gminy pism jest odróżnienie wniosku od petycji. Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 3 PetycjeU, przedmiotem petycji może być żądanie, w szczególności, zmiany przepisów prawa, podjęcia rozstrzygnięcia lub innego działania w sprawie dotyczącej podmiotu wnoszącego petycję, życia zbiorowego lub wartości wymagających szczególnej ochrony w imię dobra wspólnego, mieszczących się w zakresie zadań i kompetencji adresata petycji.

W doktrynie wskazuje się, że kryterium rozróżnienia petycji i wniosku jest stopień konkretyzacji sformułowanego żądania. Innymi słowy, żądanie petycji jest mniej skonkreTyzowane i tym samym bardziej ogólne, natomiast wniosek zawiera żądanie konkretne, ograniczające możliwe sposoby reakcji jego adresata (por. Adam Wiśniewski, M. Kowalski (red), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Wyd. 7, Warszawa 2021, Legalis).

Należy jednak zwrócić uwagę na wyrok II SA/Kr 1234/20 w Krakowie, który jako wniosek zakwalifikował pismo dotyczące zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego: „W ocenie Sądu ani wykładnia językowa (zwrot: „w szczególności”), ani wykładnia celowościowa, nie wyłączają z kategorii wniosku w rozumieniu art. 241 KPA podania o zmianę uchwały dotyczącej studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Chodzi tu przecież o działania przyszłe, których podjęcia oczekuje autor wniosku (tj. wszczęcie procedury zmiany studium), a nadto dotyczące ochrony własności. To, że autor wniosku nie musi się legitymować interesem prawnym (wniosek jest tzw. środkiem powszechnym), nie oznacza przecież, że osoba składająca dany wniosek do rady miasta nie może działać we własnym interesie prawnym lub faktycznym. Prawo tego nie zabrania. Wykładając art. 241 KPA należy przy tym przyjmować szeroką definicję wniosku, albowiem prawo do składania wniosków jest uprawnieniem gwarantowanym w Konstytucji RP (art. 63)” (por. wyr. II SA/Kr 1234/20 w Krakowie z 15.05.2020 r., II SA/Kr 1234/20, Legalis).

Innym kryterium proponowanym w doktrynie jest, czy pismo zawiera konkretne działania, jakie podjąć ma organ, do którego pismo jest kierowane. „Gdy więc skierowane do organów władz publicznych wystąpienie ogranicza się do żądania poprawy jakiegoś stanu rzeczy, a nie zawiera pewnego planu działania, który ma do tego prowadzić, pismo takie należy kwalifikować jako wniosek. W sytuacji zaś, gdy będzie ono miało szczegółowy charakter i zostanie w nim wskazane, w jaki konkretny sposób (np. przez wszczęcie w określonej sprawie postępowania administracyjnego z urzędu, wydanie aktu normatywnego, podjęcie konkretnej czynności społeczno-organizatorskiej) należy zrealizować zgłoszony postulat, w tym – w jakiej formie prawnej ma to nastąpić – trzeba je kwalifikować jako petycję (zob. Piotr Kowalski, Petycja, skarga, wniosek..., s. 165–166)” – por. Piotr Kowalski, A. Malinowski, Ustawa o petycjach, [w:] Petycje, skargi i wnioski. Dział VIII Kodeksu postępowania administracyjnego. Ustawa o petycjach. Komentarz, Wyd. 1, Warszawa 2015

Wniosek powinien być załatwiony w ciągu miesiąca, a w przypadku niezałatwienia wniosku w terminie, stosuje się odpowiednio art. 36–38 KPA (art. 244 § 1 w związku z art. 237 KPA). W przypadku niezałatwienia sprawy w terminie, wnioskodawcy służy prawo wniesienia skargi (art. 245 KPA). Wnioskodawcy nie przysługuje natomiast skarga na bezczynność do sądu administracyjnego, co potwierdza orzecznictwo: „Przedmiotem wniosku mogą być w szczególności sprawy ulepszenia organizacji, wzmocnienia praworządności, usprawnienia pracy i zapobiegania nadużyciom, ochrony własności, lepszego zaspokajania potrzeb ludności – art. 241 KPA. Informacji o sposobie załatwienia tego rodzaju skargi i wniosków skarżący (wnioskodawca) uzyskuje na podstawie art. 237 lub odpowiednio 244 KPA – bezczynności organów w tym zakresie nie podlegają jednak zaskarżeniu do sądu administracyjnego (por. post. NSA I OSK 123/19 w Warszawie z 25.10.2019 r., I OSK 123/19, Legalis, i powołane w nim orzeczenia, oraz wyr. NSA I OSK 456/18 w Warszawie z 10.07.2018 r., I OSK 456/18, Legalis).

Zgodnie z art. 246 § 1 KPA, wnioskodawcy niezadowolonemu ze sposobu załatwienia wniosku służy prawo wniesienia skargi w trybie określonym w rozdziale 2 niniejszego działu. Również w tym przypadku wnioskodawcy nie przysługuje prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego: „Zgodnie z art. 246 § 1 KPA wnioskodawcy niezadowolonemu ze sposobu załatwienia wniosku służy prawo wniesienia skargi w trybie określonym w rozdziale 2 działu VIII. Nie jest to jednak skarga składana do sądu administracyjnego, a zgodnie z art. 228 KPA skargi takie składa się do organów właściwych do ich rozpatrzenia” (por. post. NSA I OSK 789/21 w Warszawie z 01.03.2021 r., I OSK 789/21, Legalis).