Postanowienie o odmowie wyłączenia organu

Poznań, dnia 22.03.2024

Urząd Miasta Poznania

Wydział Architektury i Budownictwa

WA-III.7840.22.2024

POSTANOWIENIE

Na podstawie art. 24 § 1 pkt 6 i art. 25 § 1 pkt 1 w związku z art. 123 § 1 i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 735, dalej: k.p.a.)

odmawiam wyłączenia

Jan Kowalski – Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta Poznań, ul. Wolności 1, 61-735 Poznań od prowadzenia postępowań administracyjnych w sprawach dotyczących obiektów zlokalizowanych na działce nr ewid. 123/4 (obręb 0012) w Poznaniu.

UZASADNIENIE

Spółdzielnia Mieszkaniowa "Zielone Wzgórze" w Poznaniu przedstawiła Janowi Kowalskiemu, pełniącemu funkcję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta Poznań w dniu 15.02.2024 zarzuty popełnienia czynu z art. 228 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2021 r. poz. 2345). Zarzuty zostały przedstawione w związku z postępowaniem toczącym się w odniesieniu do budynku mieszkalnego wielorodzinnego zlokalizowanego w Poznaniu przy ul. Słonecznej 12. Członkowie Spółdzielni Mieszkaniowej "Zielone Wzgórze" wnieśli w dniu 01.03.2024 do Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego wniosek o wyłączenie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta Poznań od prowadzenia postępowań administracyjnych w sprawach dotyczących obiektów zlokalizowanych na działce nr ewid. 123/4 (obręb 0012) w Poznaniu. W takim stanie faktycznym sprawy Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego stwierdza, co następuje. W myśl art. 25 § 1 pkt 1 k.p.a. organ administracji publicznej podlega wyłączeniu od załatwienia sprawy dotyczącej interesów majątkowych jego kierownika lub osób pozostających z tym kierownikiem w stosunkach określonych w art. 24 § 1 pkt 2 i 3 k.p.a. Z kolei art. 24 § 1 pkt 6 k.p.a. stanowi, że pracownik organu administracji publicznej podlega wyłączeniu od udziału w postępowaniu w sprawie, z powodu której wszczęto przeciw niemu dochodzenie służbowe, postępowanie dyscyplinarne lub karne. W orzecznictwie i piśmiennictwie niejednolicie rozgraniczano zakres stosowania art. 25 i 24 k.p.a. w przypadkach, gdy chodziło o piastuna monokratycznego organu. Obecnie przeważa pogląd, że przepisy art. 24 k.p.a. odnoszą się tylko do pracownika organu, nie mają natomiast zastosowania do takiej osoby. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w uchwale II OPS 1/03 z dnia 15.10.2003, II OPS 1/03, LEX nr 123456, której uzasadnienie można przenieść na grunt niniejszej sprawy. Instytucja wyłączenia podmiotów stosujących prawo od załatwiania indywidualnych spraw administracyjnych w Kodeksie postępowania administracyjnego została uregulowana w dziale I, rozdziale 5 „Wyłączenie pracownika oraz organu”. Ustawodawca przewidział tam instytucje wyłączenia pracownika organu administracji publicznej (art. 24 k.p.a.), wyłączenia organu administracji publicznej (art. 25 k.p.a.), wyłączenia członka organu kolegialnego (art. 27 § 1 k.p.a.) i wyłączenia całego organu kolegialnego (art. 27 § 2 k.p.a.). Kodeks wyraźnie rozróżnia i rozgranicza zakres i skutki prawne stosowania tych poszczególnych instytucji.

Jak słusznie wskazano w uzasadnieniu wyroku NSA z dnia 20.01.2022, I OSK 1234/21, LEX nr 789012, pojęcie pracownika organu, użyte w art. 24 k.p.a., nie obejmuje swym znaczeniem osoby będącej personalną obsadą organu. „Piastun organu nie działa w sprawie jako pracownik organu, lecz wykonuje kompetencje przypisane organowi, których realizacja oparta jest na obowiązku, a nie uprawnieniu (z wyjątkiem, gdy przepis prawa podjęcie określonego działania pozostawia uznaniu organu administracji publicznej). Kompetencje przypisane przez ustawodawcę konkretnemu organowi nie mogą być bez wyraźnej podstawy prawnej przeniesione na inny organ. Zatem osoba piastująca funkcję organu administracji publicznej – co do zasady – nie podlega wyłączeniu w trybie przypisanym pracownikom organu. Z uwagi na swą ustrojową i procesową pozycję piastun funkcji monokratycznego organu administracji publicznej podlega wyłączeniu na podstawie przepisów o wyłączeniu organu w postępowaniu administracyjnym, a nie o wyłączeniu pracowników organu (por. wyrok NSA z dnia 15.03.2019, sygn. akt II GSK 4567/18 – LEX nr 321654, uchwała siedmiu sędziów NSA z dnia 25.05.2017, sygn. akt I OPS 2/17 i wyrok WSA w Warszawie z dnia 10.04.2015, II SA/Wa 1234/14 Dz.U. z 2015 r. Nr 789, poz.1234 oraz Jan Nowak w: Jan Nowak, Anna Kowalska, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, 2023)”. Wobec powyższego w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajduje wyłącznie art. 25 § 1 pkt 1 k.p.a. Wszczęcie postępowania karnego wobec Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Poznaniu wypełniałoby wprawdzie przesłanki art. 24 § 1 pkt 6 k.p.a. Art. 25 § 1 pkt 1 k.p.a. nie odsyła jednak do tego przepisu. W rezultacie Spółdzielnia Mieszkaniowa "Zielone Wzgórze" nie może żądać wyłączenia organu (podobnie i osoby pełniącej funkcję organu) z innych przyczyn niż wymienione w art. 25 k.p.a. i stąd jej wniosek nie może zostać uwzględniony. Wynik ten nie pozbawia strony prawa do bezstronnego oraz obiektywnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej. Wątpliwości strony w tym zakresie mogą być ewentualnie zbadane i uwzględnione na etapie badania zgodności aktów administracyjnych z prawem przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd.

Pouczenie

Na niniejsze postanowienie nie przysługuje zażalenie.

Pieczęć okrągła                          Z upoważnienia Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego                         Anna Wiśniewska                                                   (podpis)                                                   Starszy Inspektor

Otrzymują:   1) Spółdzielnia Mieszkaniowa "Zielone Wzgórze"   2) Prokuratura Rejonowa Poznań Stare Miasto w Poznaniu   3) a/a

Do wiadomości: Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego