Uchwała w sprawie nieudzielenia wotum zaufania

Uchwała nr 23/2023

Rady Gminy Jabłonowo Pomorskie

z dnia 24 maja 2023 r.

w sprawie nieudzielenia wotum zaufania Wójtowi Gminy Jabłonowo Pomorskie Janowi Kowalskiemu.

Na podstawie art. 28aa ust. 9 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1234) – uchwala się, co następuje:

§1

Nie udziela się wotum zaufania Wójtowi Gminy Jabłonowo Pomorskie Janowi Kowalskiemu.

§2

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Przewodniczący

Rady Gminy Jabłonowo Pomorskie

Objaśnienia

Uchwała w sprawie udzielenia wotum zaufania, bądź też jego nieudzielenia, stanowi szczególną konstrukcję prawną na gruncie SamGminU. Uchwałę o udzieleniu wójtowi wotum zaufania rada gminy podejmuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady gminy. Samo wotum zaufania zostało ściśle powiązane z raportem o stanie gminy i debatą nad nim. Dopiero po zakończeniu debaty nad raportem o stanie gminy rada gminy przeprowadza głosowanie nad udzieleniem wójtowi wotum zaufania. Warto już na wstępie wskazać, iż powszechnie stosowaną praktyką jest wskazywanie w treści normatywnej uchwały, iż udzielenie / nieudzielenie wotum zaufania poprzedzone zostało debatą nad raportem o stanie gminy – w zaprezentowanym wzorze uchwały zrezygnowano z tego zapisu z racji, iż konieczność uprzedniego przeprowadzenia przedmiotowej debaty wynika wprost z art. 28aa ust. 9 SamGminU, a sam zapis czynności faktycznych i formalnych poprzedzających podjęcie uchwały winien znaleźć się w uzasadnieniu uchwały, a nie w jej treści normatywnej (co zgodne jest z § 11 TechPrawodR).

Informacja o przeprowadzeniu debaty, a także jej rezultat i płynące z niej wnioski stanowiące przecież faktyczną podstawę udzielenia bądź nieudzielenia wotum zaufania wójtowi obligatoryjnie znaleźć muszą się w uzasadnieniu uchwały. Pogląd taki jest całkowicie zgodny z wyrokiem WSA w Warszawie z 15 marca 2022 r. ( IV SA/Wa 1234/21, Legalis), w którym WSA podkreślił, iż na organach władzy publicznej spoczywa obowiązek uzasadnienia swoich rozstrzygnięć w taki sposób, aby możliwe było dokonanie oceny, czy do ich podjęcia doszło w wyniku wszechstronnej i starannej analizy stanu faktycznego i prawnego danej sprawy. Brak uzasadnienia uchwały rady gminy podjętej na podstawie art. 28aa ust. 9 SamGminU stanowi rażące naruszenie prawa, gdyż uniemożliwia ustalenie rzeczywistych motywów jej podjęcia.

Wskazując, iż uchwała w sprawie udzielenia wotum zaufania, bądź też jego nieudzielenia, stanowi szczególną konstrukcję prawną na gruncie SamGminU przypomnieć należy, iż jest to jeden z nielicznych przypadków, w którym niepodjęcie jednej uchwały jest równoznaczne z podjęciem innej uchwały. W tym przypadku niepodjęcie uchwały o udzieleniu wójtowi wotum zaufania jest równoznaczne z podjęciem uchwały o nieudzieleniu wójtowi wotum zaufania. Pamiętać trzeba, że po niepowodzeniu głosowania pozytywnego (tj. głosowania nad projektem uchwały o udzieleniu wotum zaufania) za przyjętą uznać należy uchwałę o nieudzieleniu wotum zaufania. Jak wskazał NSA w wyroku z 22 kwietnia 2021 r. ( II OSK 1234/20, Legalis): „Skoro ustawodawca stwierdził, że nieudzielenie wójtowi w drodze uchwały wotum zaufania jest jednoznaczne z podjęciem uchwały o nieudzieleniu wotum zaufania to oznacza, że w obu przypadkach ma miejsce podjęcie uchwały”. Uchwały takie należy oczywiście przygotować, wraz z uzasadnieniem (i innymi składowymi, jeśli nakazują tak regulacje wewnętrzne).

Powyższe całkowicie potwierdza wyrok NSA z 15 maja 2020 r. ( II OSK 4321/19, Legalis), w którym NSA stwierdził, iż nie podziela stanowiska, że: „Skoro uchwała o nieudzieleniu wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi) wotum zaufania powstaje z mocy prawa, to nie jest dopuszczalne sporządzanie takiej uchwały, w szczególności w pisemnej formie”.

W przywołanym wyroku NSA odniósł się również do sposobu utrwalenia powstałej z mocy prawa uchwały o nieudzieleniu wotum zaufania. Jak wskazał NSA w tej sytuacji wydaje się dopuszczalnym zarówno sporządzenie odpowiedniej informacji o wyniku głosowania i nieprzyjęciu uchwały o udzieleniu wotum zaufania w protokole z sesji organu uchwałodawczego gminy, jak też potwierdzenie przez przewodniczącego rady gminy powstania z mocy prawa uchwały w sprawie nieudzielenia wotum zaufania z tytułu rozpatrzenia raportu o stanie gminy poprzez utworzenie w formie pisemnej odrębnego dokumentu o charakterze porządkowym. W każdym jednak przypadku sporządzenie uchwały w sprawie nieudzielenia wotum zaufania, wraz z jej uzasadnieniem, jest obowiązkowe – żaden z przepisów SamGminU zna instytucji uchwały dorozumianej. Wskazać trzeba również, co także potwierdził NSA w wyroku z 10 czerwca 2019 r. ( II OSK 7654/18, Legalis), przepis art. 28aa ust. 9 SamGminU przesądza jedynie o treści uchwały w przypadku nieudzielenia wójtowi wotum zaufania, natomiast sama uchwała o nieudzieleniu w takim przypadku tego wotum powinna być sporządzona zgodnie z wymogami wynikającymi chociażby z § 133–141 TechPrawodR.