Uchwała w sprawie przekazania skargi według właściwości

Uchwała Nr 12/2023

Rady Gminy (Miejskiej) w Janowie Podlaskim

z dnia 24.05.2023

w sprawie przekazania skargi według właściwości

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.) oraz art. 231 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 735 ze zm.)

Rada Gminy (Miejska) uchwala, co następuje:

§1

Po zapoznaniu się ze skargą dotyczącą niewłaściwego oznakowania przejścia dla pieszych przy ul. Kwiatowej przez komisję skarg, wniosków i petycji, Rada Gminy (Miejska) w Janowie Podlaskim postanowiła przekazać skargę według właściwości do Zarządu Dróg Powiatowych.

§2

Uzasadnienie sposobu załatwienia skargi stanowi załącznik do niniejszej uchwały.

§3

Uchwała wraz z załącznikiem podlega przekazaniu Zarządowi Dróg Powiatowych oraz Pani Annie Kowalskiej.

§4

Wykonanie uchwały powierza się Przewodniczącemu Rady Gminy (Miejskiej) Janów Podlaski.

§5

Uchwała wchodzi w życie z dniem jej podjęcia.

Przewodniczący Rady Gminy (Miasta)

……………………………………………..

(podpis)

Załącznik do uchwały Nr 12

Rady Gminy (Miejskiej) Janów Podlaski z 24.05.2023

Uzasadnienie

Dnia 15.05.2023 do Biura Rady Gminy (Miejskiej) Janów Podlaski wpłynęła skarga na niewłaściwe oznakowanie przejścia dla pieszych przy ul. Kwiatowej. Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych Zarząd Dróg Powiatowych jest organem właściwym do rozpatrzenia skargi z uwagi na fakt, iż ul. Kwiatowa jest drogą powiatową.

Objaśnienia

Uchwały rady gminy (miasta) w przedmiocie rozpoznania skarg na działanie organów gminy podlegają rygorowi dwóch ustaw: ustawy z 8 marca 1990 r. samorządzie gminnym oraz ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego.

Ustawa o samorządzie gminnym w zakresie skarg wnoszonych do rady gminy (miejskiej) ustanawia szczególny tryb ich rozpatrywania. Zgodnie z art. 18b ustawy o samorządzie gminnym, rada gminy w celu rozpatrywania skarg na działania wójta i gminnych jednostek organizacyjnych powołuje komisję skarg, wniosków i petycji. Komisja ta jest obligatoryjną komisją rady, jednak nie ma ona samodzielnych uprawnień i decyzje podejmowane przez radnych na jej posiedzeniach mają charakter jedynie pomocniczy, usprawniający prace rady. Zadaniem komisji jest m.in. ustalenie stanu faktycznego, zbadanie okoliczności wskazanych w skardze (np. zweryfikowanie czy przywołane w skardze zdarzenia miały miejsce). Zatwierdzenie ustaleń komisji należy zawsze do rady gminy (miejskiej) i to rada rozstrzyga o sposobie załatwienia sprawy. Zgodnie bowiem z treścią art. 229 KPA „(...) jest organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej zadań lub działalności” – KPA wskazuje wyraźnie, że właściwym do rozpatrzenia skargi będzie zawsze organ, a zgodnie z art. 11a ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, to rada gminy jest jednym z organów gminy. W przypadku decyzji rady w sprawie przekazania skargi według właściwości odpowiedniemu organowi trudno wyobrazić sobie sytuację, by rada nie była niejako związana decyzją komisji. Jeśli bowiem komisja skarg, wniosków i petycji po zbadaniu treści skargi uzna, że rada nie jest właściwa do rozstrzygnięcia skargi, radni niejako są zobligowani już samą treścią art. 231 KPA o przekazaniu skargi właściwemu organowi – w przypadku gdyby radni samodzielnie (bądź w wyniku błędnej analizy komisji) zdecydowali o swojej właściwości do rozpoznania skargi w przedmiocie, który wykracza poza kompetencje rady, Zarząd Dróg Powiatowych w rozstrzygnięciu nadzorczym uznałby uchwałę za niezgodną z prawem.

Mając na uwadze powyższe unormowania zarówno KPA, jak i ustawy o samorządzie gminnym, rada gminy (miejska) nie może pominąć etapu pracy nad skargą w komisji skarg, wniosków i petycji, nawet w przypadku, kiedy bez wątpienia skarga wpływająca do rady jest zaadresowana błędnie, niezgodnie z właściwością organu do rozstrzygnięcia sprawy.

Kwestią, na którą należy zwrócić uwagę przy okazji podejmowania uchwały w przedmiocie przekazania skargi według właściwości jest to, że przewodniczący rady gminy nie może dokonać tej czynności w imieniu rady. Żaden przepis – ani KPA, ani ustawy o samorządzie gminnym – nie tworzy normy kompetencyjnej w tym zakresie. Co więcej, żaden przepis statutu bądź regulaminu prac rady gminy (miejskiej) nie może upoważniać przewodniczącego rady gminy (miejskiej) do przekazywania organowi według właściwości skarg błędnie wpływających do rady gminy.

Rozstrzygnięcie nadzorcze

„Uchwałą (...) Rada Miejska (…) uchwaliła zmiany w Statucie Białej Podlaskiej (...) Analizując treść uchwalonego statutu, na wstępie należy zauważyć, że (...) organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Każde działanie organu władzy musi mieć oparcie w obowiązującym prawie. Orzecznictwo sądowo-administracyjne stoi na stanowisku, że normy kompetencyjne powinny być interpretowane w sposób ścisły i literalny. (...)

Z uwagi na powyższe, za niezgodny z prawem uznać należy § 1 pkt 17 uchwały (…) w myśl którego, jeżeli Rada nie jest właściwa do rozpatrzenia skargi, wniosku lub petycji złożonej przez mieszkańców, przewodniczący Komisji niezwłocznie informuje o tym Przewodniczącego Rady, który wskazuje właściwy organ albo przekazuje je właściwemu organowi, o czym powiadamia Radę oraz odpowiednio skarżącego, wnioskodawcę lub autora petycji. Bezsprzecznym jest, że w myśl art. 223 § 1 KPA organy państwowe, organy samorządu terytorialnego (...) rozpatrują oraz załatwiają skargi i wnioski w ramach swojej właściwości. Artykuł 229 pkt 3 KPA przewiduje, że organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej zadań lub działalności Burmistrza i kierowników jednostek organizacyjnych gminy, o ile przepisy szczególne nie określają innych organów właściwych do rozpatrywania skarg, jest rada gminy (za wyjątkiem spraw należących do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej). Jeżeli organ, który otrzymał skargę, w tym rada, nie jest właściwy do jej rozpatrzenia, obowiązany jest (…) przekazać ją właściwemu organowi, zawiadamiając równocześnie o tym skarżącego, albo wskazać mu właściwy organ (art. 231 KPA) (...)

Przyjęta przez Radę Miejską (...) regulacja sugeruje, że skargę, wniosek i petycję „błędnie” złożoną do rady, po otrzymaniu opinii Komisji Skarg, Wniosków i Petycji, Przewodniczący Rady powinien przekazać według właściwości, co jest niedopuszczalne, gdyż organem, który może to uczynić jest jedynie rada”.

Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Lubelskiego z 12.04.2022, PN.II.4131.1.15.2022, Legalis

Należy zauważyć, że ustawodawca w art. 231 KPA dopuścił dwa sposoby rozstrzygnięcia skargi niewłaściwie wniesionej. Rada gminy ma więc dowolność w przyjęciu formy rozstrzygnięcia – może ona zarówno przekazać skargę niezwłocznie (nie później niż w terminie 7 dni) właściwemu organowi zawiadamiając o tym fakcie skarżącego, bądź wskazać skarżącemu właściwy organ. Oba te rozstrzygnięcia w przypadku rady wymagają zachowania formy uchwały oraz w obu przypadkach KPA zobowiązuje organ, do którego wniesiono skargę niezgodnie z właściwością, do ustalenia właściwego organu do załatwienia sprawy.