Uchwała w sprawie wotum zaufania dla Zarządu Powiatu

Uchwała nr 23/2023

Rady Powiatu Wrocławskiego

z dnia 25 maja 2023 r.

w sprawie udzielenia wotum zaufania Zarządowi Powiatu Wrocławskiego.

Na podstawie art. 30a ust. 9 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1526) – uchwala się, co następuje:

§1

Udziela się wotum zaufania Zarządowi Powiatu Wrocławskiego.

§2

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Przewodniczący

Rady Powiatu Wrocławskiego

Objaśnienia

Uchwała w sprawie udzielenia wotum zaufania, bądź też jego nieudzielenia, stanowi szczególną konstrukcję prawną na gruncie SamPowiatU. Jest to konstrukcja bardzo zbliżona do sposobu uregulowania wotum zaufania wobec wójta na gruncie SamGminU. Uchwałę o udzieleniu zarządowi powiatu wotum zaufania rada powiatu podejmuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady powiatu. Samo wotum zaufania zostało ściśle powiązane z raportem o stanie powiatu i debatą nad nim. Dopiero po zakończeniu debaty nad raportem o stanie powiatu rada powiatu przeprowadza głosowanie nad udzieleniem zarządowi powiatu wotum zaufania. Powszechnie stosowaną praktyką jest wskazywanie w treści normatywnej uchwały, iż udzielenie / nieudzielenie wotum zaufania poprzedzone zostało debatą nad raportem o stanie powiatu – w zaprezentowanym wzorze uchwały zrezygnowano z tego zapisu z racji, iż konieczność uprzedniego przeprowadzenia przedmiotowej debaty wynika wprost z art. 30a ust. 9 SamPowiatU, a sam zapis czynności faktycznych i formalnych poprzedzających podjęcie uchwały winien znaleźć się w uzasadnieniu uchwały, a nie w jej treści normatywnej (co zgodne jest z § 11 TechPrawodR).

Podkreślić należy, że uchwała w przedmiocie nieudzielenia zarządowi powiatu wotum zaufania, podjęta na podstawie art. 30a ust. 9 SamPowiatU, ma charakter intencyjny. Nie przesądza ona o odwołaniu organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, będąc wyłącznie deklaracją organu stanowiącego tej jednostki w sprawie oceny działalności zarządu powiatu w roku poprzednim, w zakresie określonym w raporcie o stanie powiatu, tj. realizacji polityk, programów i strategii, uchwał rady powiatu i budżetu obywatelskiego (zob. post. NSA z 12.04.2022 r., II OSK 1234/21, Legalis).

Pamiętać trzeba, że regulacja dotycząca wotum zaufania w gminach i powiatach, jest praktycznie tożsama w swej treści, uzasadnionym jest zatem odwoływanie się do stanowiska judykatury wyrażonego m.in. w stosunku do uchwał rad gmin – co potwierdził jednoznacznie WSA w Warszawie w wyroku z 24.01.2019 r. (IV SA/Wa 1987/18, Legalis).

Przypomnieć należy zatem, iż informacja o przeprowadzeniu debaty, a także jej rezultat i płynące z niej wnioski stanowiące przecież faktyczną podstawę udzielenia bądź nieudzielenia wotum zaufania zarządowi powiatu obligatoryjnie znaleźć muszą się w uzasadnieniu uchwały. Pogląd taki wyprowadzić należy per analogiam z wyroku WSA w Krakowie z 15.05.2017 r. (I SA/Kr 345/17, Legalis), w którym WSA podkreślił, iż na organach władzy publicznej spoczywa obowiązek uzasadnienia swoich rozstrzygnięć w taki sposób, aby możliwe było dokonanie oceny, czy do ich podjęcia doszło w wyniku wszechstronnej i starannej analizy stanu faktycznego i prawnego danej sprawy. Brak uzasadnienia uchwały […] stanowi rażące naruszenie prawa, gdyż uniemożliwia ustalenie rzeczywistych motywów jej podjęcia. Dodatkowo wskazać należy, iż WSA w Poznaniu w wyroku z 02.03.2018 r. (IV SA/Po 987/17, Legalis), rozstrzygając na gruncie SamPowiatU, dobitnie potwierdził, iż brak uzasadnienia uchwały rady powiatu w sprawie udzielenia lub nieudzielenia wotum zaufania organowi wykonawczemu, stanowi istotne naruszenie prawa.

Wskazując, iż uchwała w sprawie udzielenia wotum zaufania, bądź też jego nieudzielenia, stanowi szczególną konstrukcję prawną na gruncie SamPowiatU (podobnie zresztą jak i SamGminU) przypomnieć należy, iż jest to jeden z nielicznych przypadków, w którym niepodjęcie określonej uchwały jest równoznaczne z podjęciem innej uchwały. W tym przypadku niepodjęcie uchwały o udzieleniu zarządowi powiatu wotum zaufania jest równoznaczne z podjęciem uchwały o nieudzieleniu zarządowi powiatu wotum zaufania oraz ze złożeniem wniosku o odwołanie zarządu (art. 30a ust. 10 SamPowiatU).

Wskazać trzeba, że po niepowodzeniu głosowania pozytywnego (tj. głosowania nad projektem uchwały o udzieleniu wotum zaufania) za przyjętą uznać należy uchwałę o nieudzieleniu wotum zaufania. Potwierdza to per analogiam wyrok NSA z 21.06.2016 r. (II OSK 1543/15, Legalis), w którym wskazano, iż ustawodawca stwierdził, że nieudzielenie wójtowi (analogicznie zarządowi powiatu) w drodze uchwały wotum zaufania jest jednoznaczne z podjęciem uchwały o nieudzieleniu wotum zaufania to oznacza, że w obu przypadkach ma miejsce podjęcie uchwały. Uchwały takie należy oczywiście przygotować, wraz z uzasadnieniem (i innymi składowymi, jeśli nakazują tak regulacje wewnętrzne).

Powyższe całkowicie potwierdza, również per analogiam, wyrok NSA z 14.12.2017 r. (II OSK 2345/16, Legalis), w którym NSA stwierdził, iż nie podziela stanowiska, że skoro uchwała o nieudzieleniu wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi) wotum zaufania powstaje z mocy prawa, to nie jest dopuszczalne sporządzanie takiej uchwały, w szczególności w pisemnej formie.

W przywołanym wyroku NSA odniósł się również do sposobu utrwalenia powstałej z mocy prawa uchwały o nieudzieleniu wotum zaufania. Jak wskazał NSA w tej sytuacji wydaje się dopuszczalnym zarówno sporządzenie odpowiedniej informacji o wyniku głosowania i nieprzyjęciu uchwały o udzieleniu wotum zaufania w protokole z sesji organu uchwałodawczego gminy, jak też potwierdzenie przez przewodniczącego rady gminy powstania z mocy prawa uchwały w sprawie nieudzielenia wotum zaufania z tytułu rozpatrzenia raportu o stanie gminy poprzez utworzenie w formie pisemnej odrębnego dokumentu o charakterze porządkowym. W każdym jednak przypadku sporządzenie uchwały w sprawie nieudzielenia wotum zaufania, wraz z jej uzasadnieniem, jest obowiązkowe – żaden z przepisów SamPowiatU (i SamGminU) nie zna instytucji uchwały dorozumianej.

Wskazać trzeba również, co także potwierdził NSA w wyroku z 09.05.2019 r. (II OSK 1876/17, Legalis), iż przepis art. 28aa ust. 9 SamGminU przesądza jedynie o treści uchwały w przypadku nieudzielenia wójtowi wotum zaufania, natomiast sama uchwała o nieudzieleniu w takim przypadku tego wotum powinna być sporządzona zgodnie z wymogami wynikającymi chociażby z § 133–141 TechPrawodR. Tożsame wnioski odnieść należy również wobec uchwał o udzieleniu / nieudzieleniu wotum zaufania zarządowi powiatu.