Zażalenie na postanowienie sądu administracyjnego

Poznań, dnia 22.03.2024 r.

Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie ul. Marszałkowska 82 00-517 Warszawa za pośrednictwem: Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu ul. Ratajczaka 5 61-815 Poznań

Składająca zażalenie: Anna Kowalska ul. Kwiatowa 15 60-123 Poznań Reprezentowana przez: r. pr. Jan Nowak Kancelaria Adwokacka "Lex" ul. Polna 20 60-123 Poznań

II SA/Po 1234/23 Zażalenie

W imieniu Anny Kowalskiej, w trybie art. 194 § 1 pkt 1b ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi [t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 329 ze zm., zwanej dalej: PostAdmU], zaskarżam w całości postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 15.02.2024 r. (II SA/Po 1234/23) i wnoszę o jego uchylenie w całości.

W oparciu o art. 194 § 3 PostAdmU zaskarżonemu postanowieniu skarżąca zarzuca naruszenie przepisów postępowania:

– art. 161 § 1 pkt 3 PostAdmU, polegające na bezpodstawnym przyjęciu, że uchylenie przez organ Rada Miasta Poznań zaskarżonej uchwały po wniesieniu skargi, a tym samym jej aktualne wyeliminowanie z obrotu prawnego, czyni postępowanie sądowe w przedmiocie stwierdzenia nieważności zaskarżonej uchwały bezprzedmiotowym i uzasadnia jego umorzenie;

– art. 54 § 3 PostAdmU, poprzez przyjęcie, że uchylenie zaskarżonej uchwały mieści się w ramach autokontroli kompetencji organu skutkujących uznaniem za bezprzedmiotową skargi o stwierdzenie nieważności uchwały w sytuacji, gdy radzie Rada Miasta Poznań nie przysługują uprawnienia do stwierdzenia nieważności własnych uchwał.

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu umorzył postępowanie ze skargi Anny Kowalskiej na uchwałę Rady Miasta Poznań w Poznaniu z 10.10.2023 r., nr XVII/123/2023, w przedmiocie opłat za parkowanie w strefie płatnego parkowania. W motywach rozstrzygnięcia sąd wskazał, że Rada Miasta Poznań w odpowiedzi na złożoną skargę uznała, że jest zasadna, oraz że uchyliła ją w całości uchwałą z 20.01.2024 r., nr XVIII/124/2024. Zdaniem sądu, w takiej sytuacji uchylenie zaskarżonego aktu przez Radę Miasta Poznań stanowiło uwzględnienie skargi w trybie autokontroli przewidzianej w art. 54 § 3 PostAdmU. W konsekwencji przestał istnieć przedmiot zaskarżenia i skarga stała się bezprzedmiotowa. Sąd stwierdził, że należało zatem umorzyć postępowanie na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 PostAdmU.

Skarżąca nie zgadza się z wydanym postanowieniem, w szczególności nie podziela stanowiska, że postępowanie stało się bezprzedmiotowe. Zaskarżona uchwała obowiązywała na terenie Poznań od listopada 2023 do stycznia 2024. Na jej podstawie od skarżącej oraz od 500 innych osób pobierano opłaty za parkowanie. Zdaniem Anny Kowalskiej nałożenie obowiązku uiszczenia opłat nie było zasadne. Skarżąca dąży do wykazania swoich racji w drodze postępowania sądowoadministracyjnego.

Naruszenie art. 161 § 1 pkt 3 PostAdmU

W ocenie skarżącej art. 161 § 1 pkt 3 PostAdmU nie powinien znaleźć w sprawie zastosowania. Zgodnie z tym przepisem, sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, gdy stało się ono bezprzedmiotowe. Tymczasem nie można mówić o bezprzedmiotowości postępowania w sytuacji, gdy Rada Miasta Poznań tylko wyeliminowała zaskarżoną uchwałę z obrotu prawnego ze skutkiem ex nunc, nie przekreślając wcześniejszych skutków jej obowiązywania. Zdaniem skarżącej, uchylenie uchwały – co do zasady – to krok w dobrym kierunku, jednak ma on zupełnie inne skutki aniżeli wyrok sądowy. Nawet uznanie przez Radę Miasta Poznań argumentów podniesionych w skardze nie przesądza bowiem o tym, czy uchwała, zanim została uchylona, miała podstawę prawną i czy w oparciu o nią można było pobierać opłaty za parkowanie.

Rozstrzygnięcia w tej właśnie kwestii skarżąca oczekuje od sądu administracyjnego. Sąd, uwzględniając skargę na uchwałę lub akt, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 5 i 6 PostAdmU, stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności. Uwzględnienie skargi przez sąd ma zatem skutki znacznie dalej idące aniżeli uchylenie zaskarżonej uchwały przez organ.

Powyższe wyjaśnienie prowadzi do jednoznacznego wniosku, że w niniejszej sprawie nie można mówić o bezprzedmiotowości postępowania sądowego. Sąd administracyjny władny jest wobec aktu prawa miejscowego stwierdzić nieważność aktu, co równoznaczne jest ze stwierdzeniem, że od uchwalenia akt ten nie był zdolny do wywołania skutku prawnego, a zatem do kształtowania uprawnień czy obowiązków.

Naruszenie art. 54 § 3 PostAdmU

Wobec zaskarżonego postanowienia postawić można również zarzut naruszenia art. 54 § 3 PostAdmU. Przepis ten stanowi, że organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości w terminie 30 dni od dnia jej otrzymania. Uwzględniając skargę, organ stwierdza jednocześnie, czy działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce bez podstawy prawnej albo z rażącym naruszeniem prawa.

Uważna analiza art. 54 § 3 PostAdmU zwraca uwagę na zawarty tam warunek autokontroli ze strony organu, którym jest uwzględnienie skargi „w zakresie swojej właściwości”, i to „w całości”.

O zastosowaniu tego przepisu nie może być mowy, jeżeli organ nie ma uprawnień, które pozwalają uwzględnić skargę w całości, co należy rozumieć jako uznanie za zasadne zarówno zawartych w niej zarzutów, podstawy prawnej, jak i wniosków.

Skoro zatem w niniejszej sprawie uchwała Rady Miasta Poznań została jedynie uchylona, to w kontekście żądania skarżącej stwierdzenia jej nieważności nie można przyjmować, że skargę uwzględniono w stopniu uzasadniającym umorzenie postępowania sądowoadministracyjnego.

(podpis)

Wzór opracowany na podstawie post. NSA z 12.12.2019 r., II OSK 1234/19, CBOSA.