Apelacja od postanowienia w przedmiocie umieszczenia w zakładzie opiekuńczo leczniczym

Warszawa, 15.03.2024

Sąd Okręgowy w Warszawie

Wydział Cywilny – Rodzinny Sekcja ds.

Odwoławczych

za pośrednictwem

Sądu Rejonowego

Wydział III Rodzinny i nieletnich

w Warszawie

Wnioskodawca: Jan Kowalski

reprezentowany przez Annę Nowak

prowadzącego Kancelarię Adwokacką w Warszawie

Uczestnik: Adam Nowak

Wartość przedmiotu zaskarżenia: roszczenie niematerialne

III RC 1234/23

Opłata: 100 zł

APELACJA

od postanowienia Sądu Rejonowego, Wydział III Rodzinny i Nieletnich w Warszawie,

z dnia 15.02.2024 r. w przedmiocie oddalenia wniosku o umieszczenie w Zakładzie

Opiekuńczo-Leczniczym

Działając w imieniu wnioskodawcy, pełnomocnictwo w aktach postępowania, zaskarżam w całości postanowienie Sądu Rejonowego, Wydział III Rodzinny i Nieletnich w Warszawie, z dnia 15.02.2024 r., oddalające wniosek z dnia 15.01.2024 r. o umieszczenie uczestnika w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym.

I. Zaskarżonemu postanowieniu zarzucam:

1) naruszenie prawa procesowego, to jest:

a) art. 506 k.p.c. w zw. z § 6 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 22.12.2011 r. w sprawie kierowania do zakładów opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych (Dz.U. z 2011 r. poz. 1567 ze zm.) przez zaniechanie wszczęcia z urzędu postępowania, którego przedmiotem byłoby rozważenie kwestii tego, czy zasadne jest umieszczenie uczestnika w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym;

b) art. 321 § 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. przez nierozpoznanie sprawy dotyczącej umieszczenia uczestnika w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym i wydanie postanowienia oddalającego wniosek w związku z brakiem legitymacji czynnej po stronie wnioskodawcy;

2) sprzeczność ustaleń faktycznych ze zgromadzonym materiałem dowodowym polegającą na przyjęciu, że uczestnik jest osobą świadomą i niewyrażającą zgody na umieszczenie jej w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym, mimo że uczestnik nie jest w stanie wyrażać swojej woli, nie można nawiązać z nim kontaktu słownego, a także pomimo to, że uczestnik nie reaguje na bodźce słowne, w związku z czym nie jest zasadne stwierdzenie sądu, że mógł wyrazić sprzeciw wobec umieszczenia go w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym.

II. Mając na uwadze powyższe, wnoszę o:

uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd pierwszej instancji.

III. Ponadto wnoszę o:

a) dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z karty informacyjnej leczenia szpitalnego wystawionej w dniu 10.01.2024 r. przez Centralny Szpital Kliniczny MSWiA Oddział Neurologiczny z Oddziałem Udarowym, ul. Wołoska 137, 02-507 Warszawa – na okoliczność stanu zdrowia uczestnika, niemożliwości nawiązania z nim kontaktu, niemożliwości wyrażenia przez niego swojej woli;

b) dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z wywiadu pielęgniarskiego – na okoliczność stanu zdrowia uczestnika, niemożliwości wyrażania przez niego swojej woli, braku kontaktu z uczestnikiem, niereagowania przez niego na bodźce;

c) przeprowadzenie badania polegającego na ocenie pacjenta według skali Barthel – na okoliczność stanu zdrowia uczestnika i wykazania faktu niemożliwości samodzielnego zaspokajania przez niego potrzeb życia codziennego;

d) rozpoznanie sprawy na rozprawie.

Uzasadnienie

W dniu 15.02.2024 r. Sąd Rejonowy, Wydział III Rodzinny i Nieletnich w Warszawie, wydał postanowienie oddalające wniosek Jana Kowalskiego z dnia 15.01.2024 r. w przedmiocie umieszczenia uczestnika w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym.

W uzasadnieniu postanowienia wskazano, że umieszczenie w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym może nastąpić na podstawie skierowania wydanego przez lekarza ubezpieczenia albo orzeczenia sądu. Podniesiono także, że lekarz może przeprowadzić badanie po wyrażeniu zgody przez pacjenta, a jeśli pacjent jest małoletni lub niezdolny do świadomego wyrażenia zgody, wymagana jest zgoda jego przedstawiciela ustawowego. Jeśli pacjent nie ma przedstawiciela lub nie jest możliwe nawiązanie z nim kontaktu, wymagane jest uzyskanie zezwolenia sądu opiekuńczego.

W dalszej części uzasadnienia wskazano, że orzeczenie sądu odnośnie do osoby dorosłej, świadomej, nieubezwłasnowolnionej i niewyrażającej zgody na umieszczenie w Zakładzie zapada na wniosek udzielającego świadczenie.

Konkluzją sądu jest, że osobą uprawnioną do złożenia wniosku w sprawie był lekarz, a nie wnioskodawca. Powyższe twierdzenie nie może zostać uznane za właściwe.

Mając na uwadze treść § 4 oraz 6 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 22.12.2011 r. w sprawie kierowania do zakładów opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych (Dz.U. z 2011 r. poz. 1567 ze zm.), należy dojść do wniosku, iż umieszczenie w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym może nastąpić na skutek skierowania lekarza lub orzeczenia sądu.

Rozporządzenie, a także ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 r. poz. 164 ze zm.), w której zawarto delegację do wydania rozporządzenia, nie regulują kwestii wydania przez sąd orzeczenia w sprawie umieszczenia w wymienionym wyżej zakładzie. Żaden z aktów prawnych nie określa kręgu uczestników, którzy mogliby zainicjować postępowanie w sprawie wydania orzeczenia przez sąd.

W związku z powyższym, a także ze względu na treść art. 506 k.p.c., który stanowi, że postępowanie może zostać wszczęte na wniosek lub z urzędu, należy przyjąć, że w niniejszym stanie faktycznym i prawnym zasadne było wszczęcie przez Sąd pierwszej instancji postępowania z urzędu.

W związku z tym zasadne jest przyjęcie, że otrzymując wniosek o umieszczenie w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym, Sąd Rejonowy powinien rozważyć, czy nie zachodzą przesłanki wszczęcia z urzędu postępowania w tym zakresie.

Wydając postanowienie o oddaleniu wniosku ze względu na brak legitymacji czynnej po stronie wnioskodawcy, Sąd nie dokonał rozpoznania sprawy, nie ocenił przedstawionego materiału dowodowego. W rzeczywistości nie doszło do merytorycznego zbadania sprawy.

Podkreślić należy również, że Sąd opiekuńczy niesłusznie przyjął, że uczestnik jest osobą dorosłą, świadomą i niewyrażającą zgody na umieszczenie w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym.

Z załączonej do wniosku dokumentacji w sposób jednoznaczny wynikało, że uczestnik jest osobą, która przeszła zawał mózgu, jest nieświadoma i nie jest w stanie wystąpić z wnioskiem o umieszczenie w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym, a także wyrazić sprzeciwu wobec takiego umieszczenia.

Uczestnik jest osobą, z którą nie można nawiązać kontaktu, nie jest w stanie komunikować się ze światem zewnętrznym; karmiony jest za pomocą specjalistycznej aparatury i wymaga całodobowej opieki. Uczestnik nie reaguje na bodźce.

Z powyższych względów Sąd powinien zbadać nie to, czy wnioskodawca jest podmiotem, który posiada legitymację czynną do wystąpienia z wnioskiem o umieszczenie w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym, lecz to, czy w niniejszej sprawie zasadne jest wyrażenie zgody na wykonanie przez lekarza badania mającego na celu sprawdzenie, czy należy skierować uczestnika do wymienionego wyżej Zakładu. Uprawdopodabniając niemożliwość przedłożenia wnioskowanych dowodów na etapie postępowania przed sądem pierwszej instancji, należy wskazać, że stan zdrowia uczestnika uniemożliwiał jego transport.

Mając na uwadze powyższe, wnoszę jak na wstępie.

Za wnioskodawcę – pełnomocnik