Postanowienie w przedmiocie zażalenia na koszty postępowania

II K 456/23 dnia 15 marca 2024 r.

POSTANOWIENIE

Sąd Okręgowy w Warszawie w dniu 15 marca 2024 r. w Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Nowak

Sędziowie: SSO Jan Kowalski

SSO Maria Wiśniewska (spr.)

Protokolant: st. sekr. Piotr Zieliński

przy udziale Prokuratora Prok. Okręgowej w Warszawie: Katarzyna Malinowska

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2024 r. sprawy:

Adam Mickiewicz wobec którego warunkowo umorzono postępowanie karne o przestępstwa

z art. 270 § 1 kk i inne

z powodu zażalenia wniesionego przez Adama Mickiewicza

na postanowienie Sądu Rejonowego w Warszawie z dnia 28 lutego 2024 r. w sprawie o sygn. akt II K 123/23

w przedmiocie ustalenia kosztów postępowania

na podstawie art. 437 § 1 kpk

postanawia

utrzymać zaskarżone orzeczenie w mocy.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 15 stycznia 2024 r. (sygn. akt II K 123/23) Sąd Rejonowy w Warszawie na podstawie art. 66 § 1 kk warunkowo umorzył postępowanie karne przeciwko Adamowi Mickiewiczowi o to, że w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 marca 2022 r. i w okresie od 1 maja 2022 r. do 30 czerwca 2022 r. w Warszawie zrealizował znamiona dwóch przestępstw z art. 270 § 1 kk i art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w ten sposób, że utrudniał kontrolerowi PKP Intercity S.A. w Warszawie wykonywanie czynności służbowej przez to, że wprowadził go w błąd poprzez przedstawienie mu nierzetelnych dokumentów i wyłudził sporządzenie korzystnego dla siebie, a niezgodnego z prawdą protokołu z kontroli, wyznaczając oskarżonemu - w oparciu o art. 67 § 1 kk - okres próby w rozmiarze 1 roku. Jednocześnie w oparciu o art. 67 § 2 kk w zw. z art. 46 § 1 kk orzeczono wobec oskarżonego świadczenie pieniężne w kwocie 1000 zł na rzecz PKP Intercity S.A. w Warszawie, a ponadto na zasadzie art. 63 § 1 kk i art. 627 kpk i art. 1 ust 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe i wymierzył mu opłatę w kwocie 200 zł.

Postanowieniem z dnia 28 lutego 2024 r. Sąd Rejonowy w Warszawie ustalił koszty postępowania należne Skarbowi Państwa od oskarżonego Adama Mickiewicza na kwotę 350 zł. Powyższą kwotę tworzyły następujące składniki: zapytanie o karalność - 20 zł. ryczałt za doręczenia - 50 zł. zwrot wynagrodzenia biegłych - 280 zł.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł oskarżony nie kwestionując, co do zasady obowiązku ponoszenia kosztów postępowania, w tym kosztów opinii biegłego, jednak poddając w wątpliwość wysokość przyznanego biegłemu wynagrodzenia.

Sąd Odwoławczy zważył, co następuje:

Zażalenie skazanego nie zasługiwało na uwzględnienie.

W tym miejscu zasadnym jest wskazanie, iż zasądzenie od oskarżonego kosztów postępowania oraz opłat jest obowiązkiem sądu wynikającym z art. 626 kpk i art. 627 kpk oraz stosownych przepisów ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych i opiera się na ogólnej zasadzie, w myśl której każdy, kto przez swój czyn spowodował postępowanie karne, zobowiązany jest do ponoszenia wszystkich wydatków z tym postępowaniem związanych.

Wniesienie przez oskarżonego środka odwoławczego od postanowienia ustalającego wysokość kosztów postępowania stanowiło dla Sądu Odwoławczego impuls do weryfikacji wysokości każdego ze składników tworzących końcową kwotę kosztów procesu.

Należy zauważyć, że dwa z trzech składników stanowiących całkowity koszt postępowania karnego w niniejszej sprawie, tj. zapytanie o karalność do KRK, koszt doręczeń wezwań i pism w sprawie, zostały przyjęte w oparciu o ryczałtowe stawki, ustalone w stosownych rozporządzeniach. I tak zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2017 r. Sąd I instancji prawidłowo przyjął kwotę 20 zł za wydanie informacji o osobie z KRK. Podobnie w oparciu o § 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. Sąd prawidłowo zestawił ryczałt za doręczenia wezwań i innych pism w postępowaniu przygotowawczym oraz w pierwszej instancji w postępowaniu sądowym, tj. po 25 zł. (łącznie 50 zł.).

Przechodząc do weryfikacji wysokości wynagrodzenia biegłego należy w tym miejscu wskazać, iż podstawą wynagrodzenia biegłych w procesie karnym są dwa akty prawne, tj. rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2014 r. oraz ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego. Zgodnie z przepisami zawartymi w powyższych aktach prawnych wysokość wynagrodzenia biegłego za sporządzoną opinię określa sąd, uwzględniając wymagane od biegłego kwalifikacje, potrzebny do wydania opinii nakład pracy i poświęcony czas, a także w miarę potrzeby pokrycie wydatków niezbędnych do wykonania zleconej pracy. W niniejszej sprawie wysokość wynagrodzenia biegłego ustalono w oparciu o przedstawioną przez biegłego kartę pracy, w której wyszczególniono poszczególne czynności niezbędne do sporządzenia opinii grafologicznej oraz czas poświęcony na ich wykonanie.

Sąd Odwoławczy analizując, załączoną przez biegłego do rachunku, kartę pracy nie znalazł żadnych przesłanek, które by poddawały w wątpliwość uczynione przez biegłego zestawienia czasowe. Zwrócić uwagę należy, iż materiał dowodowy przekazany biegłemu do ekspertyzy nie należał do najmniejszych, jak wynika z postanowienia o powołaniu biegłego z dnia 10 stycznia 2024 r. biegłemu przekazano celem sporządzenia opinii aż 2 tomy akt śledztwa tj. blisko 500 kart. Praca biegłego w zasadniczej jej części sprowadzała się do analizy materiału dowodowego, tj. licznych zapisów słownych i cyfrowych na rozkładach pracy dla maszynistów, analizy materiału porównawczego, tj. wzorów pism aż 10 osób, a następnie przeprowadzenie badań identyfikacyjnych. Na podstawie wniosków uzyskanych po dokonaniu ww. czynności biegły wydał opinię, sporządzając nadto materiał poglądowy. W ocenie Sądu Odwoławczego przedstawione przez biegłego zestawienie czasowe (łącznie 14 godzin) znajduje w pełni odzwierciedlenie w nakładzie pracy, jakie biegły poczynił, wydając kompletną i rzetelną opinię.

Mimo, iż w zasadzie skarżący nie podważał przyjętej przez biegłego "stawki godzinowej" wynoszącej 20 zł. Sąd II instancji podał również i tą kwestię weryfikacji. Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2014 r. "podstawę obliczenia wynagrodzenia biegłych sądowych za wykonaną pracę, stanowi kwota bazowa dla osób, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o finansach publicznych, której wysokość, ustaloną według odrębnych zasad, określa ustawa budżetowa." W roku 2024, w dacie sporządzania opinii przez biegłego, powyższa kwota bazowa, w oparciu o ustawę budżetową, wynosiła 4200 zł. (podstawa obliczenia) Mając na uwadze powyższe oraz § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2014 r. , stanowiący, iż "wynagrodzenie biegłych za wykonaną pracę wynosi za godzinę pracy od 0,5 % do 1 % podstawy obliczenia", tj. od 21 zł do 42 zł. stwierdzono, iż "stawka godzinowa" w wysokości 20 zł została przyjęta zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie.

Już tylko na marginesie Sąd Odwoławczy godzi zauważyć, iż w razie zaistnienia trudności z zapłatą zasądzonych przez Sąd I instancji kosztów postępowania skarżący ma możliwość, na etapie postępowania wykonawczego, ubiegania się o rozłożenie przypadających od niego należności Skarbu Państwa na raty lub częściowe umorzenie tych należności, w przypadku gdyby z ich zapłatą związane były zbyt ciężkie skutki dla skazanego lub jego rodziny.

Mając wszystko powyższe na uwadze, Sąd Odwoławczy, nie znajdując uzasadnienia do uwzględnienia wniesionego zażalenia, na podstawie art. 437 § 1 kpk utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

SSO Anna Nowak SSO Jan Kowalski SSO Maria Wiśniewska