Postanowienie w przedmiocie zażalenia na zatrzymanie

Sygn. akt II Kp 222/23 Warszawa, dnia 24 lipca 2023 r.

(dot. II Kp 111/23)

POSTANOWIENIE

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: Anna Kowalska

Protokolant: Jan Nowak

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 24 lipca 2023 r.,

zażalenia obrońcy podejrzanego Adama Wiśniewskiego,

na podstawie art. 246 k.p.k.

postanawia

zażalenia nie uwzględnić i stwierdzić, że zatrzymanie było zasadne, legalne oraz prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 lipca 2023 r., Adam Wiśniewski został zatrzymany w lokalu położonym przy ul. Marszałkowskiej 15, w związku z podejrzeniem popełnienia przez niego czynów z art. 148 § 2 pkt 1 i 3 k.k. i art. 189 § 1 k.k. i art. 262 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. oraz art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 148 § 2 pkt 1 i 3 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k.

W dniu 23 lipca 2023 r., do Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa wpłynęło zażalenie na zatrzymanie pochodzące od obrońcy podejrzanego Adama Wiśniewskiego, którego autor zarzucił mającą wpływ na zatrzymanie obrazę przepisów postępowania, a to art. 244 § 1 k.p.k. poprzez zatrzymanie Adama Wiśniewskiego pomimo, że nie zachodziła obawa ucieczki i ukrycia się podejrzanego oraz art. 6 ustawy z dnia 6 kwietnia 2001 r., o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1438), poprzez użycie wobec podejrzanego środków przymusu bezpośredniego, w sposób nieproporcjonalny w sytuacji, gdy nie był on niezbędny do osiągnięcia celów jego użycia. Jednocześnie w uzasadnieniu zażalenia jego autor wskazał, że zatrzymany został wyprowadzony z lokalu położonego przy ul. Marszałkowskiej 15 w samej bieliźnie i kajdankach oraz bez butów. Obrońca podejrzanego zaznaczył, że Adam Wiśniewski, powinien otrzymać od funkcjonariuszy Policji odzież.

Sąd zważył co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie. Stosowanie do przepisu z art. 246 § 1 k.p.k., osoba zatrzymana może domagać się zbadania zasadności, legalności i prawidłowości zastosowania wobec niej środka przymusu w postaci zatrzymania.

Legalność i zasadność zatrzymania wiążą się z istnieniem uprawnienia podmiotu zatrzymującego do zatrzymania, dopuszczalności zatrzymania danej osoby oraz istnieniem podstaw do dokonania tej czynności, w tym danych uzasadniających popełnienie przestępstwa przez zatrzymywanego i obawy, które wskazywały na potrzebę zatrzymania. Istotna jest zatem konieczność zastosowania danego środka przymusu bezpośredniego. Prawidłowość zatrzymania, to z kolei poprawność dokonania poszczególnych, wymaganych przez ustawę czynności oraz okoliczności związanych z zatrzymaniem.

Odnosząc się do zarzutów podniesionych przez obrońcę podejrzanego, w zażaleniu z dnia 23 lipca 2023 r., należy wskazać, że zgodnie z treścią art. 244 § 1 k.p.k., Policja ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, a zachodzi obawa ucieczki lub ukrycia się tej osoby albo zatarcia śladów przestępstwa, bądź też nie można ustalić jej tożsamości albo istnieją przesłanki do przeprowadzenia przeciwko tej osobie postępowania, w trybie przyspieszonym.

Zgromadzony przed zatrzymaniem podejrzanego materiał dowodowy, w postaci zeznań świadków: Jana Kowalskiego, Marii Nowak, Piotra Zielińskiego, Anny Wiśniewskiej oraz biegłego z zakresu medycyny sądowej z Zakładu Medycyny Sądowej Piotr Kowalczyk, jak i oględzin miejsca zdarzenia oraz oględzin i sekcji zwłok Jana Kowalskiego oraz opinii z przeprowadzonych badań DNA, wysoce uprawdopodobniał dokonanie przez Adama Wiśniewskiego zarzucanych mu czynów.

Jednocześnie wynikający z materiału dowodowego sposób popełnienia przez podejrzanego czynów wskazywał, że z premedytacją dokonał sprawca zabójstwa, który zaplanował całą akcję ze szczegółami, w tym również w zakresie zacierania śladów. Takie zachowanie podejrzanego wskazuje na wysokie prawdopodobieństwo podejmowania przez niego, w przyszłości dalszych prób zacierania śladów, a obawa przed grożącą mu karą (w przypadku obu czynów wymierzona może być wobec podejrzanego kara dożywotniego pozbawienia wolności), dodatkowo uprawdopodobnia możliwość podjęcia przez niego prób ucieczki.

Wobec powyższego spełnione zostały wymienione w art. 244 § 1 k.p.k. przesłanki zastosowania wobec podejrzanego zatrzymania.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 6 - ustawy z dnia 6 kwietnia 2001 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1438), poprzez użycie wobec podejrzanego środków przymusu bezpośredniego, w sposób nieproporcjonalny, w sytuacji gdy nie był on niezbędny do osiągnięcia celów jego użycia, należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 15 ust. 5 pkt 2 wskazanej ustawy, kajdanki lub kaftan bezpieczeństwa można użyć wyłącznie wobec osoby zatrzymanej, w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa z użyciem noża, broni palnej lub innego niebezpiecznego narzędzia lub przestępstwa, o którym mowa w art. 115 § 20, art. 148 lub art. 258 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny. Podczas sekcji zwłok Jana Kowalskiego w Zakładzie Medycyny Sądowej, stwierdzono na ciele ofiary około dwudziestu ran kłutych okolicy klatki piersiowej, brzucha i okolicy szyi z przekłuciami obu żył szyjnej wewnętrznej, tętnicy szyjnej wspólnej prawej jamy brzusznej oraz rany o szerokości ok. 5 cm. Wobec powyższego, należało przyjąć, że czyn kwalifikowany m.in. z art. 148 k.k. został dokonany z użyciem niebezpiecznego narzędzia. Zatem w rozpatrywanej sprawie zachodziły równolegle dwie przesłanki zastosowania kajdanek i kaftana bezpieczeństwa. Jednocześnie należy zaznaczyć, zgodnie z treścią art. 15 ust. 4 i ust. 7 przywołanej ustawy, kajdanki zakłada się na ręce trzymane z tyłu, a kaftan bezpieczeństwa używa się równocześnie z kajdankami. Funkcjonariusze biorący udział w zatrzymaniu podejrzanego mogli spodziewać się ponownego użycia przez podejrzanego niebezpiecznego narzędzia, w celu obrony koniecznej, o której mowa w art. 11 pkt 14 u.ś.p.b., jak też w ramach próby ucieczki. Dodatkowo zatrzymanie nastąpiło w lokalu będącym w nieładzie (pobojowisku), co stanowiło przesłankę faktyczną wskazującą na możliwość występowania w miejscu zatrzymania, ostrych przedmiotów, które mogły potencjalnie, również zostać użyte przez sprawcę, we wskazanych powyżej celach. Wobec powyższego funkcjonariusze mieli prawo użyć podczas zatrzymania kajdanek oraz kaftana bezpieczeństwa i użyli tych środków przymusu bezpośredniego, w sposób niezbędny do osiągnięcia celów ich użycia, proporcjonalnie do stopnia potencjalnego zagrożenia, jakie Adam Wiśniewski mógł stworzyć, dla siebie i dla funkcjonariuszy biorących udział w czynności.

Odnosząc się do zarzutu wyprowadzenia podejrzanego z miejsca jego zatrzymania, w samej tylko bieliźnie i kajdankach bez butów, należy wskazać, że Adam Wiśniewski, w chwili zatrzymania, ubrany był w bieliznę z widocznymi śladami krwi oraz kajdanki w postaci tzw. "krótkich". Pozostałe części garderoby podejrzanego, w postaci spodni i koszulki zostały ujawnione w miejscu zatrzymania i zabezpieczone procesowo, co potwierdza treść protokołu oględzin miejsca zdarzenia z dnia 22 lipca 2023 r. Wskazane części garderoby nie mogły zostać podejrzanemu udostępnione ze względu na obawę zatarcia lub uszkodzenia mogących znajdować się na nich śladów. Od momentu zatrzymania tj. godz. 22:00 realizowano z podejrzanym czynności procesowe, m.in. pobrano krew do badań toksykologicznych oraz dokonano obdukcji jego ciała, przez biegłego z zakresu medycyny sądowej. Około godziny 01:00, z magazynu Komendy Rejonowej Policji, została pobrana dla podejrzanego odzież w postaci: spodni, bluzy oraz tzw. klapek. Dopiero około godziny 02:00, w toku czynności przeprowadzanych w Komendzie Rejonowej Policji, podejrzany wyraził chęć skorzystania z zaoferowanych mu wcześniej ubrań. Należy dodać, że zgodnie z treścią protokołu zatrzymania Adama Wiśniewskiego z dnia 22 lipca 2023 r., podejrzany został poinformowany o przyczynach zatrzymania i przysługujących mu uprawnieniach i nie wniósł zażalenia na zasadność, legalność oraz prawidłowość zatrzymania.

Czynność zatrzymania została przeprowadzona zatem prawidłowo. Dokonujący zatrzymania funkcjonariusze Policji, dopełnili wszystkich ciążących na nich z mocy prawa obowiązków. Zwłaszcza w zakresie przekazania zatrzymanemu pouczeń oraz sporządzenia odpowiedniej dokumentacji. Sporządzono protokół zatrzymania Adama Wiśniewskiego, a on sam został poinformowany o przyczynach zatrzymania i pouczony przez funkcjonariuszy Policji o przysługujących mu uprawnieniach, w tym o możliwości zawiadomienia adwokata, co zatrzymany potwierdził podpisując protokół.

Siła użyta przez funkcjonariuszy Policji była adekwatna, w stosunku do zachowania Adama Wiśniewskiego. Sposób przeprowadzenia czynności, nie wiązał się z naruszeniem praw podejrzanego, a funkcjonariusz, który podjął decyzję o użyciu siły fizycznej ocenił właściwie zaistniałe okoliczności.

Działanie funkcjonariuszy Policji mieściło się w granicach przysługujących im uprawnień. W okolicznościach niniejszej sprawy dopuszczalne było zatrzymanie podejrzanego i zastosowanie wobec niego środków przymusu bezpośredniego.

Wobec powyższego rozstrzygnięto jak w sentencji postanowienia.

Warszawa, dnia 24 lipca 2023 r. sędzia Anna Kowalska

Pouczenie: Na powyższe postanowienie zażalenie nie przysługuje.