Wniosek o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłuszne tymczasowe aresztowanie

Wrocław, 15.03.2023

Sąd Okręgowy we WrocławiuIII Wydział Karny

Wnioskodawca: Jan Kowalski, zam. ul. Kwiatowa 12, 50-001 Wrocław, tel. 555-123-456, e-mail: [email protected], telefaksu nie posiadam,zastępowany przez pełnomocnika, adw. Anna Nowak (pozostałe dane w nagłówku)

WNIOSEKO ODSZKODOWANIE I ZADOŚĆUCZYNIENIE ZA NIEWĄTPLIWIENIESŁUSZNE TYMCZASOWE ARESZTOWANIE

Na podstawie art. 552 § 1 i art. 554 § 4 k.p.k. wnoszę o:

I. zasądzenie od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego we Wrocławiu na rzecz Jana Kowalskiego łącznej kwoty 50000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, a w tym: 1) odszkodowania w wysokości 20000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, 2) zadośćuczynienia w wysokości 30000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty – za szkodę i krzywdę poniesione wskutek niewątpliwie niesłusznego tymczasowego aresztowania w toku postępowania przygotowawczego prowadzonego pod sygn. akt 1 Ds. 123/22, zakończonego postanowieniem Prokuratora Prokuratury Rejonowej Wrocław-Krzyki z 10.01.2023 o umorzeniu śledztwa, utrzymanego następnie w mocy przez Prokuraturę Okręgową we Wrocławiu postanowieniem z 20.02.2023, sygn. akt II Ds. 456/23;

II. dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z: 1) dokumentów znajdujących się w aktach postępowania przygotowawczego nadzorowanego przez Prokuratora Prokuratury Rejonowej Wrocław-Krzyki pod sygn. akt 1 Ds. 123/22, o których dołączenie w całości do akt niniejszej sprawy wnoszę, a to: a) postanowienia o zatrzymaniu i przymusowym doprowadzeniu wnioskodawcy z 01.12.2022, b) protokołu zatrzymania wnioskodawcy w dniu 01.12.2022, c) postanowienia o przedstawieniu zarzutów wnioskodawcy z 01.12.2022, d) wniosku Prokuratora o zastosowanie tymczasowego aresztowania z 01.12.2022, e) postanowienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków z 02.12.2022, 1 Kp. 789/22, o zastosowaniu tymczasowego aresztowania wobec wnioskodawcy, f) zażalenia obrońcy z 05.12.2022 na ww. postanowienie, g) postanowienia Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 10.12.2022, II Kz. 1011/22 o zmianie pierwotnego postanowienia aresztowego poprzez zastosowanie tzw. warunkowego tymczasowego aresztowania, h) protokołu przyjęcia poręczenia majątkowego z 15.12.2022, i) zarządzenia zwolnienia wnioskodawcy z 15.12.2022, j) postanowienia Prokuratora Prokuratury Rejonowej Wrocław-Krzyki z 10.01.2023 o umorzeniu śledztwa, k) postanowienia Prokuratury Okręgowej we Wrocławiu z 20.02.2023, sygn. akt II Ds. 456/23, o utrzymaniu w mocy postanowienia o umorzeniu śledztwa – na okoliczność niewątpliwie niesłusznego tymczasowego aresztowania wnioskodawcy i czasu jego trwania, 2) dokumentów załączonych do niniejszego wniosku, a to: a) paragonów fiskalnych wraz z potwierdzeniami płatności kartą (10) za konsultacje psychologiczne, b) paragonów fiskalnych wraz z potwierdzeniami płatności kartą wizyty u lekarza psychiatry (5), c) wydruku e-recepty oraz paragonu fiskalnego, – na okoliczność poniesienia przez wnioskodawcę kosztów terapii psychiatrycznej, psychologicznej i farmakologicznej w związku z tymczasowym aresztowaniem w łącznej kwocie 2500 zł, d) zaświadczenia psychologa z 15.01.2023, e) historii zdrowia i choroby z poradni psychiatrycznej – na okoliczność potrzeby podjęcia przez wnioskodawcę terapii psychiatrycznej i psychologicznej w związku z tymczasowym aresztowaniem oraz jego następstw dla zdrowia psychicznego wnioskodawcy, f) zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu za okres 6 miesięcy poprzedzających tymczasowe aresztowanie oraz za okres 3 miesięcy począwszy od dnia tymczasowego aresztowania, g) zwolnienia lekarskiego wystawionego przez lekarza psychiatrę, – na okoliczność wysokości utraconego przez wnioskodawcę w związku z tymczasowym aresztowaniem wynagrodzenia; 3) opinii biegłego psychologa oraz biegłego psychiatry na okoliczność stwierdzenia następstw tymczasowego aresztowania dla zdrowia psychicznego i osobowości oraz codziennego funkcjonowania wnioskodawcy; 4) przesłuchania wnioskodawcy na okoliczność przebiegu zatrzymania i tymczasowego aresztowania oraz rozmiarów doznanej przez wnioskodawcę szkody i krzywdy, w tym w sferze zdrowia psychicznego, osobowości i codziennego funkcjonowania; 5) przesłuchania świadków: a) Anna Kowalska, adres zamieszkania jak wnioskodawca, b) Piotr Nowak, adres: ul. Słoneczna 2, 51-123 Wrocław, – na okoliczność przebiegu zatrzymania oraz rozmiarów doznanej przez wnioskodawcę szkody i krzywdy w następstwie zatrzymania i tymczasowego aresztowania, w tym w sferze zdrowia psychicznego, osobowości i codziennego funkcjonowania;

III. zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz Jana Kowalskiego zwrotu wydatków poniesionych na ustanowienie pełnomocnika w niniejszym postępowaniu według przepisanych norm.

Uzasadnienie

I. Stan faktyczny

W dniu 01.12.2022 Jan Kowalski został zatrzymany w swoim miejscu zamieszkaniawe Wrocławiu. W chwili zatrzymania poza wnioskodawcą w mieszkaniu przebywała jegożona, Anna Kowalska, oraz dwoje małoletnich dzieci. Następnie wnioskodawca zostałdoprowadzony do Komendy Miejskiej Policji we Wrocławiu, gdzie w dniu01.12.2022 przedstawiono mu zarzut popełnienia przestępstwa z art. 156 § 1 k.k. W tymsamym dniu Prokurator skierował do Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków wnioseko zastosowanie wobec Jana Kowalskiego tymczasowego aresztowania na okres 3 miesięcy, który to wniosek został uwzględniony, a Jan Kowalski – przewieziony doAreszltu Śledczego we Wrocławiu. Zażalenie obrońcy wywiedzione na postanowienie o tymczasowym aresztowaniuwnioskodawcy przyniosło ten skutek, że zastosowano tzw. warunkowe tymczasowearesztowanie, a po wpłacie poręczenia majątkowego przez żonę wnioskodawcy isporządzeniu protokołu jego przyjęcia wnioskodawca został zwolniony z aresztu w dniu15.12.2022. Ostatecznie śledztwo toczące się przeciw oskarżonemu zostało umorzone w dniu10.01.2023, a w dniu 20.02.2023 Prokuratura Okręgowa we Wrocławiu porozpoznaniu zażalenia pokrzywdzonego utrzymał to postanowienie w mocy.

II. Niewątpliwa niesłuszność tymczasowego aresztowania

Po prawomocnym zakończeniu postępowania można stwierdzić bez jakichkolwiekwątpliwości, że Jan Kowalski został niewątpliwie niesłusznie tymczasowo aresztowany wrozumieniu art. 552 § 4 k.p.k. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się bowiem, żeniewątpliwa niesłuszność środka przymusu w rozumieniu art. 552 § 4 k.p.k. występujezarówno wówczas, gdy środek ten zastosowano z naruszeniem przepisów prawa, jak i wtedy,gdy w chwili stosowania środka mógł on być oceniony jako słuszny, lecz w świetlecałokształtu okoliczności sprawy, w szczególności treści końcowego orzeczenia, okaże się, żepozbawienie wolności było zbędne. Jest to wyrazem oparcia odpowiedzialności SkarbuPaństwa na zasadzie ryzyka (wyrok SN z 15.05.2010, V KK 123/10). Nadto przyjmuje się w orzecznictwie Sądu Najwyższego (wyrok SN z 20.06.2012, IV KK 456/12), że przy ocenie niewątpliwej niesłusznościtymczasowego aresztowania nie wolno różnicować wyroków uniewinniających (czy teżodpowiednio postanowień o umorzeniu postępowania przygotowawczego wydawanych napodstawie art. 17 § 1 pkt 1 lub 2 k.p.k.), będących podstawą dochodzenia roszczenia.Odpowiedzialność Skarbu Państwa oparta jest bowiem na zasadzie ryzyka.

III. Szkoda majątkowa

Szkoda majątkowa doznana przez wnioskodawcę obejmuje dwa elementy: damnumemergens i lucrum cessans. Utracone przez wnioskodawcę korzyści obejmują wynagrodzenie za pracę w okresietymczasowego aresztowania oraz kolejnych 2 miesięcy, w czasie których przebywał nazwolnieniu lekarskim z powodu zaburzeń adaptacyjnych typu lękowego. Wysokośćutraconego wynagrodzenia wynika z porównania kwot z okresu przed tymczasowymaresztowaniem i w kwartale obejmującym okres tymczasowego aresztowania i zwolnienialekarskiego, wykazanego załączonym zaświadczeniem pracodawcy. Z kolei jego czysta strata majątkowa wiąże się z koniecznością podjęcia po tymczasowymaresztowaniu terapii psychologicznej i psychiatrycznej oraz wykupienia leków zaleconychprzez psychiatrę. Wydatki w łącznej kwocie 2500 zł udokumentowano załączonymi downiosku potwierdzeniami przelewu i paragonami.

IV. Krzywda

W wyniku tymczasowego aresztowania Jan Kowalski doznał znacznej szkodyniemajątkowej. W pierwszej kolejności zauważyć należy, że Jan Kowalski nie był wcześniej karanyani w ogóle nie toczyło się przeciwko niemu postępowanie karne. Jest uczciwym obywatelemo ustabilizowanej sytuacji życiowej i zawodowej. Zatrzymanie i osadzenie go w areszcieśledczym z powodu – jak następnie wykazano – omyłkowego rozpoznania go jako sprawcypobicia było dla niego całkowitym szokiem. Wnioskodawca został zatrzymany na oczach żony i małoletnich dzieci. Mimo że niestawiał oporu, zastosowano wobec niego kajdanki zapięte z tyłu i tak też wyprowadzono go zdomu na oczach rodziny i sąsiadów, co było nieproporcjonalną dolegliwością w świetleówczesnego brzmienia art. 244 § 1 kpk. Pozbawienie go wolności trwało 14 dni. W tym czasie wnioskodawca odbyłtylko 2 widzenia z żoną. Przebywał w celach wieloosobowych, w tym ze sprawcamipodejrzanymi o rozboje oraz oszustwa, którychpolecenia zmuszony był wykonywać. Obawiał się o swoje bezpieczeństwo, jak i o losy swojejrodziny. Tymczasowe aresztowanie wywołało trwałe następstwa na zdrowiu psychicznym i wcodziennym funkcjonowaniu wnioskodawcy. Po opuszczeniu aresztu śledczego był onzmuszony podjąć terapię psychiatryczną i psychologiczną, która przyniosła częściowe efekty.Niemniej niektóre następstwa dla zdrowia psychicznego i osobowości wnioskodawcywystępują do dziś. W tej sytuacji kwota 30000 zł zadośćuczynienia jawi się jako adekwatna do doznanejprzez Jana Kowalskiego krzywdy. Z powyższych względów wnoszę jak na wstępie.

.....................................(podpis pełnomocnika)

Załączniki: 1) pełnomocnictwo; 2) paragony fiskalne (łącznie 10); 3) potwierdzenia płatności kartą (łącznie 10); 4) wydruk e-recepty oraz paragonu fiskalnego; 5) zaświadczenie psychologiczne z 15.01.2023; 6) historia zdrowia i choroby z Poradni Zdrowia Psychicznego; 7) zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu za okres 6 miesięcy poprzedzających tymczasowe aresztowanie oraz za okres 3 miesięcy począwszy od dnia tymczasowego aresztowania; 8) zwolnienie lekarskie; 9) dwa odpisy wniosku.