Wniosek o umorzenie postępowań karnoskarbowych

Warszawa, dnia 24.05.2023

 

 

 

 

 

Naczelnik Pomorskiego

Urzędu Celno-Skarbowego w Gdyni

ul. Polska 1, 81-338 Gdynia

 

 

 

Podejrzany: Jan Kowalski

ul. Morska 22/4, 80-888 Gdańsk

888-777-666-555

reprezentowana przez:

adwokata Annę Nowak

(adres do doręczeń w aktach sprawy)

 

 

Dot. śledztwa wszczętego postanowieniem UKS w Gdyni z dnia 15.03.2020, znak ZKS.444.1.2020 oraz postanowieniem z dnia 02.06.2020, znak ZKS.555.2.2020

 

Wniosek

o umorzenie postępowań karnoskarbowych

 

Niniejszym działając w imieniu Podejrzanego (pełnomocnictwo w aktach), na podstawie art. 17 § 1 pkt 1 i pkt 6 KPK w zw. z art. 16a, art. 44 § 1 pkt 1, art. 51 § 1 KKS oraz art. 113 § 1 KKS, niniejszym wnoszę o umorzenie prowadzonych wobec Jana Kowalskiego postępowań karnoskarbowych, tj.:

 

1) postępowania wszczętego postanowieniem Urzędu Kontroli Skarbowej w Gdyni z dnia 15.03.2020, sygn. akt ZKS.444.1.2020 w sprawie:

a) podania nieprawdy w zeznaniu PIT-36L o wysokości osiągniętego dochodu w 2018 roku, złożonym 30.04.2019 Naczelnikowi Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdyni, przez co uszczuplono podatek dochodowy od osób fizycznych za 2018 rok o kwotę 15 000 zł, tj. o przestępstwo skarbowe z art. 56 § 2 KKS;

b) podania nieprawdy w zeznaniu PIT-36L o wysokości osiągniętego dochodu w 2019 roku, złożonym 28.04.2020 Naczelnikowi Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdyni, przez co uszczuplono podatek dochodowy od osób fizycznych za 2019 rok o kwotę 10 000 zł, tj. o przestępstwo skarbowe z art. 56 § 1 KKS w zw. z art. 38 § 2 KKS;

c) podania nieprawdy w deklaracjach VAT-7 dla podatku od towarów i usług za styczeń 2019 oraz za luty 2019, złożonych w okresie od 25.01.2019 do 25.02.2019 Naczelnikowi Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdyni, przez co uszczuplono podatek od towarów i usług za ww. miesiące o łączną kwotę 22 000 zł, tj. o przestępstwo skarbowe z art. 56 § 1 KKS w zw. z art. 6 § 2 KKS w zw. z art. 38 § 2 KKS;

2) postępowania wszczętego postanowieniem z dnia 02.06.2020 sygn. akt ZKS.555.2.2020 w sprawie podania nieprawdy w korekcie zeznania PIT-36L o wysokości osiągniętego dochodu w 2017 roku, złożonej 15.05.2020 Naczelnikowi Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdyni, przez co narażono na uszczuplenie podatek dochodowy od osób fizycznych za 2017 rok o kwotę około 100 000 zł, stanowiącą wielką wartość w rozumieniu przepisu art. 53 § 16 KKS, tj. o czyn z art. 56 § 1 w zw. z art. 38 § 2 KKS.

 

– z uwagi na zaistnienie w powyższych postępowaniach negatywnej przesłanki procesowej, w postaci braku popełnienia czynu zabronionego, ewentualnie przedawnienia karalności czynów będących przedmiotem tych postępowań.

 

Uzasadnienie

 

W dniu 20.03.2020 Janowi Kowalskiemu ogłoszono postanowienie Urzędu Kontroli Skarbowej w Gdyni z dnia 15.03.2020 o przedstawieniu zarzutów:

 

1) uszczuplenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2018 rok o kwotę 15 000 zł, tj. o przestępstwo skarbowe z art. 56 § 2 KKS;

2) uszczuplenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2019 rok o kwotę 10 000 zł, która stanowi dużą wartość zgodnie z art. 53 § 15 KKS, tj. o przestępstwo skarbowe z art. 56 § 1 w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 KKS;

3) uszczuplenia podatku od towarów i usług za styczeń 2019 oraz luty 2019, łącznie o kwotę 22 000 zł, która stanowi wielką wartość zgodnie z art. 53 § 16 KKS, tj. o przestępstwo skarbowe z art. 56 § 1 w zw. z art. 6 § 2 w zw. z art. 38 § 2 KKS.

 

W dniu 02.06.2020 wszczęto natomiast postępowanie karnoskarbowe w przedmiocie narażenia na uszczuplenie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2017 rok o kwotę około 100 000 zł, stanowiącą wielką wartość w rozumieniu przepisu art. 53 § 16 KKS, tj. o czyn z art. 56 § 1 w zw. z art. 38 § 2 KKS.

 

Postanowieniem inspektora kontroli skarbowej UKS w Gdyni z dnia 15.09.2020, zawieszono śledztwo z uwagi na toczące się postępowania przed organami podatkowymi i sądami administracyjnymi, do czasu ich zakończenia.

 

Wszystkie sporne zobowiązania podatkowe, zarówno w podatku dochodowym od osób fizycznych, jak i w podatku od towarów i usług, powstały z mocy prawa, a do ich konkretyzacji doszło w każdym przypadku w poszczególnych terminach ich zapłaty. W terminach tych (złożenia deklaracji/korekt) mogło także dojść do rzekomych uszczupleń należności podatkowych, wskazanych w postanowieniach o wszczęciu postępowań przygotowawczych w formie śledztw. Natomiast późniejsze określenie zobowiązań podatkowych Podejrzanego decyzjami w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za lata 2017-2019 oraz w podatku od towarów i usług za 2019 rok miało wyłącznie charakter deklaratoryjny. Dlatego też o kwalifikacji zarzucanych Podejrzanemu czynów, stypizowanych w przepisach KKS, decydować musi moment powstania zobowiązań podatkowych, a nie na przykład treść stawianych Podejrzanemu zarzutów. Prowadzone wobec Podejrzanego postępowania podatkowe oraz sądowe w przedmiocie zobowiązań w podatku dochodowym oraz w podatku od towarów i usług za lata 2017-2019 potwierdziły, że Podejrzany nie popełnił zarzucanych mu przez organ karny skarbowy przestępstw. Karalność ewentualnych uszczupleń podatkowych (sprawa podatku dochodowego od osób fizycznych za lata 2017-2019 jest nadal w toku), a nawet karalność zarzucanych pierwotnie Podejrzanemu przestępstw uległa już jednak przedawnieniu, co skutkuje koniecznością niezwłocznego podjęcia i umorzenia zawieszonego oraz prowadzonego postępowania karnoskarbowego.

 

W pierwszej kolejności należy wskazać, że przestępstwo skarbowe określone w art. 56 § 2 KKS zagrożone jest karą grzywny do 720 stawek dziennych. Zatem zgodnie z art. 44 § 1 pkt 1 KKS karalność tego przestępstwa skarbowego ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło 5 lat. W świetle art. 44 § 3 KKS bieg przedawnienia karalności przestępstwa skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej rozpoczyna się z końcem roku, w którym upłynął termin płatności tej należności. Zatem przedawnienie ewentualnej karalności czynu dotyczącego uszczuplenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2018 rok nastąpiło z końcem 2018 roku. W przypadku zobowiązania podatkowego Podejrzanego w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2018 rok nie doszło do wszczęcia postępowania przeciwko domniemanemu sprawcy w zasadniczym okresie przedawnienia, bowiem ogłoszenie postanowienia o przedstawieniu zarzutów dotyczących zobowiązania podatkowego za 2018 rok oraz przesłuchanie w charakterze podejrzanego nastąpiło dopiero 20.03.2020, a zatem po okresie przewidzianym w art. 44 § 1 pkt 1 KKS. Tymczasem dla przyjęcia, że nastąpiło przekształcenie postępowania z fazy in rem w fazę in personam, niezbędne jest łączne spełnienie 3 warunków: sporządzenie postanowienia o przedstawieniu zarzutów, jego niezwłoczne ogłoszenie i przesłuchanie podejrzanego, oczywiście o ile nie skorzysta on z prawa do odmowy składania wyjaśnień oraz gdy nie wystąpią okoliczności wskazane w art. 313 § 1 in fine KPK (por. wyr. SN z 12.05.2015, III KK 35/15, Legalis). Ponadto, w związku z postępowaniem kontrolnym prowadzonym przez Naczelnika Pomorskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Gdyni, Podejrzany, uznając częściowo ustalenia zawarte w protokole badania ksiąg, złożyła prawnie skuteczną korektę zeznania rocznego PIT-36L za 2018 rok, w którym wykazano podatek należny w wysokości 14 500 zł. Decyzją z dnia 22.07.2020 Naczelnik Pomorskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Gdyni określił Stronie zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za rok 2018 w kwocie 14 800 zł, w związku z czym kwota ewentualnego uszczuplenia w podatku za rok 2018 wynosiłaby co najwyżej 300 zł. Strona kwestionuje tę decyzję i wniosła od niej odwołanie. Nadal zatem ewentualna kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości, a ewentualna karalność tego czynu ustała z końcem 2018 roku.

 

Naczelnik Pomorskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Gdyni decyzją z dnia 15.10.2020 określił Podejrzanemu zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2019 rok od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanych w sposób określony w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w wysokości 9 500 zł. Mając na uwadze, że w złożonej w dniu 20.04.2020 skutecznej korekcie deklaracji podatkowej za rok 2019 wskazano jako podatek należny kwotę 9 000 zł, różnica między zobowiązaniem zadeklarowanym a wynikającym z ww. decyzji wynosi 500 zł.

 

Zgodnie z art. 53 § 15 KKS duża wartość jest to wartość, która w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza pięćsetkrotną wysokość minimalnego wynagrodzenia. Przyjmując, że rzekome popełnienie czynu zabronionego w postaci uszczuplenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2019 rok miało miejsce najpóźniej w dniu złożenia zeznania podatkowego za 2019 rok, czyli w 2020 roku, aby mówić o przestępstwie skarbowym o dużej wartości, kwota uszczuplenia musiałaby przekroczyć w tamtym okresie kwotę 125 000 zł (500 × 2 500 zł – minimalne wynagrodzenie za pracę w 2020 roku). Mając zatem na uwadze decyzję Naczelnika Pomorskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Gdyni w przedmiocie zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2019 rok, należy uznać, że zarzuty dotyczące popełnienia przez Podejrzanego przestępstwa skarbowego z art. 56 § 1 KKS w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 KKS są całkowicie bezpodstawne. W świetle bowiem art. 53 § 14 KKS mała wartość jest to wartość, która w czasie popełnienia czynu zabronionego nie przekracza dwustukrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. W 2020 roku wartość ta wynosiła 5 000 zł. Zatem zgodnie z art. 44 § 1 pkt 1 w zw. z art. 44 § 3 i 5 KKS nawet w stanie faktycznym przyjmowanym przez organ przedawnienie karalności czynu w postaci ewentualnego uszczuplenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2019 rok nastąpiłoby najpóźniej z końcem 2021 roku.

 

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku w dniu 20.11.2020 wydał decyzję utrzymującą w mocy decyzję organu I instancji w części dotyczącej określenia nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na miesiąc następny za styczeń 2019 oraz zobowiązanie podatkowe za luty 2019 oraz uchylającą decyzję organu I instancji w części dotyczącej określenia nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na miesiąc następny za luty 2019 oraz zobowiązania podatkowego za styczeń 2019 i umarzającą postępowanie w sprawie. Strona nie wniosła skargi na powyższą decyzję. W postanowieniu w przedmiocie przedstawienia zarzutów ogłoszonym w dniu 20.03.2020 zarzucono Podejrzanemu uszczuplenie podatku od towarów i usług za styczeń 2019 o kwotę 11 000 zł. Termin płatności powyższej należności przypadał na 25.02.2019, w związku z czym przedawnienie karalności takiego czynu upłynęło z końcem 2019 roku.

 

W dniu 15.12.2020 Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku wydał także decyzję określającą w podatku od towarów i usług za luty 2019 nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny miesiąc oraz zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług za styczeń 2019 w wysokości 10 500 zł i luty 2019 w wysokości 11 500 zł. Strona nie wniosła odwołania od powyższej decyzji, a ewentualna karalność czynów dotyczących uszczuplenia należności podatkowych w podatku od towarów i usług za styczeń 2019 oraz luty 2019, upłynęła z końcem 2019 roku.

 

Należy też wskazać, że postępowanie kontrolne prowadzone wobec Podejrzanego w przedmiocie podatku od towarów i usług za 2019 rok zostało zakończone (po wyroku NSA, który nie tylko uchylił poprzedzający wyrok WSA, lecz także obie decyzje organów podatkowych wydane w toku instancji) wydaniem przez Naczelnika Pomorskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Gdyni wyniku kontroli, natomiast w przedmiocie zobowiązania w podatku od towarów i usług za 2019 rok Podejrzany, uznając ustalenia organu przedstawione w protokole badania ksiąg, złożył skuteczną korektę deklaracji podatkowej i dokonała zapłaty zaległego podatku od towarów i usług za 2019 rok (w kwocie 22 000 zł powiększonej o odsetki). Ewentualna karalność tego ostatniego czynu, stanowiącego co najwyżej wykroczenie skarbowe, polegające na uszczupleniu należności podatkowej w podatku od towarów i usług za 2019 rok, ustała zatem z końcem 2020 roku, zgodnie z art. 51 § 1 KKS. Co więcej, w związku z dokonaną skuteczną korektą deklaracji, to wykroczenie nie podlegało w ogóle ukaraniu.

 

Stronie zarzucono również, że uszczuplenia w podatku od towarów i usług za styczeń i luty 2019 stanowiły jeden czyn zabroniony o wielkiej wartości (czyn ciągły). Strona nie zgadza się z taką kwalifikacją. Nawet jednak gdyby uznać ją teoretycznie za prawidłową, to mając na uwadze przedstawione powyżej ustalenia organów podatkowych oraz sądów administracyjnych w przedmiocie wskazanych należności, należałoby przyjąć, że Podejrzany dopuścił się co najwyżej uszczuplenia podatku od towarów i usług w łącznej wysokości 22 000 zł, czyli łączna wartość podatku narażonego na uszczuplenie nie stanowiłaby już wielkiej, a co najwyżej małą wartość, o której mowa w art. 56 § 2 KKS. Karalność tak określonego czynu (oraz wszystkich czynów jednostkowych), także uległa już przedawnieniu najpóźniej z końcem 2019 roku.

 

W dniu 02.06.2020 wszczęto postępowanie karnoskarbowe w sprawie rzekomych zaległości podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2017 rok, co nastąpiło z rażącym naruszeniem art. 14k § 3 OrdPU i już uzasadniało odmowę wszczęcia postępowania, a w przypadku jego wszczęcia – powodowało konieczność natychmiastowego umorzenia postępowania. Do dnia dzisiejszego nie wydano także postanowienia o przedstawieniu jakichkolwiek zarzutów dotyczących uszczuplenia należności podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych za powyższy okres. Ponadto, Naczelnik Pomorskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Gdyni decyzją z dnia 20.12.2020 określił Stronie zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2017 rok w kwocie 95 000 zł (decyzja nie jest ostateczna). Różnica między powyższą a zadeklarowaną w korekcie deklaracji podatkowej z dnia 15.05.2020 kwotą podatku należnego wynosi 5 000 zł. Zatem karalność ewentualnego uszczuplenia w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2017 rok, przedawniła się z końcem 2017 roku.

 

Mając zatem powyższe na uwadze, zarówno śledztwo wszczęte postanowieniem UKS w Gdyni z dnia 15.03.2020, jak i postanowieniem z dnia 02.06.2020 w przedmiocie należności podatkowych w podatku dochodowym za lata 2017-2019 oraz podatku od towarów i usług za 2019 rok są bezprzedmiotowe i powinny zostać niezwłocznie umorzone, z powodu występowania przesłanki braku popełnienia czynu, ewentualnie z powodu przedawnienia karalności wszystkich zarzucanych czynów lub − jak ma to miejsce w przypadku należności za 2017 rok czynu objętego wyłącznie śledztwem „w sprawie”, bez postawienia zarzutów. Nie ulega bowiem wątpliwości, że przedawnienie karalności (niezależnie od tego, że Podejrzany nie popełnił żadnego z zarzucanych mu czynów, o czym świadczy np. wyrok NSA) stanowi tak istotną przeszkodę procesową, iż wywołuje konieczność umorzenia postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 KPK w zw. z art. 113 § 1 KKS.

 

Z powyższych powodów wnoszę jak na wstępie.

 

Anna Nowak

adwokat