Wyrok Sądu Rejonowego w sprawie o niepowrócenie do zakładu karnego

VIII K 1234/23

WYROKW IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 20 marca 2024 r.

Sąd Rejonowy w Krakowie w Krakowie Wydziale Karnym w składzie:Przewodniczący: SSR Anna KowalskaProtokolant: prot. sąd. Jan Nowakprzy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Krakowie Jana Wiśniewskiego

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2024 r.sprawy:

Adam Zieliński

Urodzonego dnia 12 kwietnia 1980 r. w Warszawie, syna Jana i Marii z.d. Nowak

oskarżonego o to, że:

w okresie od dnia 10 stycznia 2024 r. do 15 stycznia 2024 r. w Krakowie korzystając z zezwoleniana opuszczenie zakładu karnego w postaci przepustki nr KR-123/24 wystawionej na okres oddnia 10 stycznia 2024 r. do dnia 12 stycznia 2024 r. nie powrócił bez usprawiedliwionej przyczynydo zakładu karnegotj. przestępstwa z art. 242 § 2 k.k.

1. Oskarżonego Adama Zielińskiego uznaje za winnego zarzucanego mu czynu popełnionego   w sposób opisany powyżej, tj. przestępstwa z art. 242 § 2 k.k. i za ten występek na   podstawie art. 242 § 2 k.k. wymierza mu karę sześciu (6) miesięcy pozbawienia wolności,

2. Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2015 roku   o opłatach w sprawach karnych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 roku nr 123 pozycja 456 z   późniejszymi zmianami) zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu państwa   kosztów postępowania w całości i nie wymierza mu opłaty

SSR Anna Kowalska

UZASADNIENIE

    W sprawie przeciwko Adamowi Zielińskiemu Sąd Rejonowy ustalił następujący stanfaktyczny.    Oskarżony Adam Zieliński od dnia 20 grudnia 2022 r. przebywał w Zakładzie Karnym wKrakowie odbywając karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Podczas pobytu wjednostce penitencjarnej posiadał opinię pozytywną, pracował poza terenem zakładu wsystemie bez konwojowym, uzyskiwał widzenia oraz przepustki.    Jedną z takich przepustek, na wniosek wychowawcy Katarzyny Nowak, oskarżonemuudzielono w dniu 10 stycznia 2024 r. (przepustka nr KR-123/24 pkt 1). Zgodnie z jej treścią AdamZieliński miał 3-dniowe zezwolenie na opuszczenie Zakładu Karnego w Krakowie.    W związku z powyższym, oskarżony opuścił zakład dnia 10 stycznia 2024 r. o godz. 8:00 itym samym winien do niego wrócić dnia 12 stycznia 2024 r. do godz. 18:00.    W rzeczywistości jednak oskarżony temu obowiązkowi nie uczynił zadość, niepoinformował jednocześnie przełożonych o przyczynach swojego niestawiennictwa.

    Dopiero w dniu 15 stycznia 2024 r. o godz. 10:00 oskarżonego zatrzymano i osadzono wAreszcie Śledczym w Krakowie.    Oskarżony Adam Zieliński ma obecnie 44 lata. Posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe, jestkawalerem. Obecnie odbywa karę pozbawienia wolności. Jest bezrobotny, którynie posiada nikogo na swoim utrzymaniu. Oskarżony był dotychczas dwukrotnie karanysądownie za przestępstwa.

    Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie:    * zeznań świadka Katarzyny Nowak (k. 12-15),    * na podstawie dokumentów zgromadzonych i ujawnionych w sprawie w szczególności    w postaci: kserokopii wniosku o udzielenie przepustki (k. 5), kserokopii decyzji Z-cy    Dyrektora Zakładu Karnego o udzieleniu przepustki (k. 6), kserokopii przepustki nr    KR-123/24 pkt 1 (k. 7), kserokopii notatki służbowej (k.8), informacji o pobytach w AŚ i    ZK (k. 20-22), karty karnej (k. 23-25), notatki urzędowej o zatrzymaniu wraz z raportem    (k. 26-28)

    Oskarżony Adam Zieliński będąc przesłuchiwany w charakterze podejrzanego w tokupostępowania przygotowawczego przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu iskorzystał z przysługującego prawa do odmowy składania wyjaśnień.    Wyraził nadto chęć dobrowolnego poddania się karze w wymiarze 6 miesięcypozbawienia wolności.    Pismem z dnia 10 lutego 2024 r. oskarżony podtrzymał wniosek o wydanie wyrokuskazującego i wymierzenie kary uzgodnionej z oskarżycielem publicznym.    Mając na uwadze zebrane w toku postępowania materiały dowodowe, a w szczególnościzeznania Katarzyny Nowak, dokumenty w postaci decyzji o udzieleniu 3-dniowej przepustki,informacji o niepowrocie w terminie oraz notatki urzędowej o zatrzymaniu w dniu 15 stycznia 2024 r., przyznanie oskarżonego do sprawstwa zarzucanego mu czynu nie budzinajmniejszych wątpliwości.    W toku postępowania przygotowawczego przesłuchano w charakterze świadkawychowawcę Katarzynę Nowak, która wskazała na pozytywną opinię, jaką osadzony AdamZieliński posiadał w Zakładzie Karnym w Krakowie. Podkreśliła również, iż oskarżony wramach wyróżnienia pracował poza terenem zakładu w systemie bez konwojowym. Zeznałatakże na okoliczność udzielenia przepustki, podając że Adam Zieliński opuścił Zakład Karny wdniu 10 stycznia 2024 r., jednak nie powrócił do niego w wyznaczonym terminie, tj. do dnia 12 stycznia 2024 r. do godz. 18:00. Nadto wskazała, że oskarżony nie poinformował o przyczynachswojego niestawiennictwa.    Zeznania tej treści Sąd ocenił pozytywnie i obdarzył je pełną wiarygodnością, gdyżpozostawały one w korelacji z rzeczowym materiałem dowodowym. Nadto Katarzyna Nowakjako osoba obca dla oskarżonego i świadoma grożącej jej odpowiedzialności za składaniefałszywych zeznań nie miała najmniejszych powodów, by mówić nieprawdę.    Oceniając dowody wynikające z dokumentów ujawnionych w sprawie (w szczególnościdowodów w postaci decyzji o udzieleniu przepustki, notatki urzędowej dowódcy zmiany onieprzybyciu oskarżonego do Zakładu Karnego przed upływem wyznaczonego terminu,informacji o zatrzymaniu oskarżonego), Sąd stwierdził, że strony nie kwestionowały tychdokumentów, nie zaszły też żadne inne okoliczności mogące podważyć autentyczność tychdokumentów jak i prawdziwość treści w nich zawartych. Wobec tego Sąd uznał dowodywynikające z tych dokumentów za zgodne z prawdą i dał im wiarę.

Sąd zważył, co następuje:

    Mając na uwadze wyżej omówiony stan faktyczny, Sąd doszedł do wniosku, iżoskarżony Adam Zieliński swoim zachowaniem wypełnił ustawowe znamiona czynu z art. 242§ 2 k.k., zgodnie z treścią którego, kto korzystając z zezwolenia na czasowe opuszczeniezakładu karnego lub aresztu śledczego bez dozoru, bez usprawiedliwionej przyczyny niepowróci najpóźniej w ciągu 3 dni po upływie wyznaczonego terminu, podlega karzeprzewidzianej w tym przepisie.    Analizując zachowanie oskarżonego od strony przedmiotowej, stwierdzić należy, żeoskarżony w okresie od 10 stycznia do 15 stycznia 2024 r. korzystał z czasowego zezwolenia naopuszczenie Zakładu Karnego w Krakowie, bowiem udzielona została mu przez Z-cęDyrektora w/w zakładu 3-dniowa przepustka w trybie art. 91 pkt 1 k.k.w. Zgodnie z treściąuzyskanej przepustki nr KR-123/24 pkt 1 oskarżony był zobowiązany do stawiennictwa wZakładzie Karnym w Krakowie dnia 12 stycznia 2024 r. do godz. 18:00. Powyższego jednak nieuczynił, co więcej nie powrócił przed upływem 3 dni od wyżej wskazanego terminu, tj.przed 15 stycznia 2024 r. godz. 18:00. Także nie poinformował i nie usprawiedliwił powodówswojego niestawiennictwa. Został dopiero w dniu 15 stycznia 2024 r. o godz. 10:00 zatrzymanyprzez funkcjonariuszy Policji w Krakowie. Wobec powyższego zachowaniem swoim, niepowracając w ciągu trzech dni od daty 12 stycznia 2024 r. godz. 18:00 do Zakładu Karnego wKrakowie, wypełnił ustawowe znamiona przestępstwa z art. 242 § 2 k.k.    Z kolei analizując zachowanie oskarżonego od strony podmiotowej stwierdzić należy, żewiedział on o 3-dniowym okresie, na jaki została mu udzielona przepustka, a także, żewinien przybyć do Zakładu Karnego w Krakowie przed 12 stycznia 2024 r. godz. 18:00.Oskarżony swoim zachowaniem udowodnił, iż celowo nie powrócił do jednostkipenitencjarnej, nie przejawił bowiem najmniejszej woli (i to przez okres aż 3 dni), bypoinformować swoich przełożonych o przyczynach niestawiennictwa. Co więcej, gdybynapotkał na trudności z tym związane mógł po prostu zgłosić się do najbliższego komisariatuPolicji, jednak i temu zaniechał. Nie ulega więc wątpliwości, iż także ze strony podmiotowejswoim zachowaniem Adam Zieliński wypełnił ustawowe znamiona przestępstwa z art. 242 § 2k.k.    Jak wskazuje się w doktrynie ocena, czy przyczyna niepowrócenia do zakładu karnegojest usprawiedliwiona czy też nie, nie zależy jedynie od odczucia sprawcy. Decydując oracjach niepowrócenia należy wziąć pod uwagę względy racjonalne, a nie jedynieemocjonalne, należy więc rozważyć, czy rozsądny obywatel uznałby przyczyny, jakimikierował się sprawca, za usprawiedliwione (tak m.in. Stefański Jan [w:] Kodeks karny.Część szczególna. Tom II. Komentarz do art. 117-277 k.k., Warszawa, 2020, wyd. 5.)    Przenosząc powyższe do realiów niniejszej sprawy uznać należy, iż oskarżony nieznalazł się w przymusowej sytuacji, a jednocześnie usprawiedliwionej, która uniemożliwiłabymu powrót na czas do zakładu karnego. Jak już wskazywano wyżej oskarżony, przebywającna wolności nieuprawnienie przez 3 dni nie podjął jakichkolwiek czynności mającychusprawiedliwić jego niestawiennictwo.    Mając na uwadze zgromadzony i omówiony powyżej materiał dowodowy, Sąd uznał, żesprawstwo i wina oskarżonego w zakresie przypisanego mu przestępstwa nie budząwątpliwości.    Wymierzając oskarżonemu karę Sąd zważył, co następuje:    Rozważając przez pryzmat dyrektyw z art. 53 k.k. kwestię wymiaru kary Sąd orzekł karęza przypisane oskarżonemu przestępstwo według swego uznania w granicach określonychustawą, biorąc pod uwagę cele prewencji indywidualnej i generalnej, uwzględniając stopieńspołecznej szkodliwości czynu. Tak orzeczona kara jest słuszna i sprawiedliwa stanowiącrównocześnie stosowne zadośćuczynienie społecznemu poczuciu sprawiedliwości.     Podstawowym kryterium orzekania kary w ramach prewencji indywidualnej jest przedewszystkim osobowość sprawcy, a w szczególności stopień jego zawinienia, rodzaj i rozmiarujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życiaprzed popełnieniem przestępstwa i zachowanie po jego popełnieniu a także relacja międzycharakterem popełnionego przez niego czynu, a potrzebami w zakresie świadomości prawnejspołeczeństwa.     Z uwagi na fakt, iż przestępstwo z art. 242 § 2 k.k. zagrożone zostało alternatywniegrzywną, karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności do roku, Sądprzystępując do orzekania o rodzaju kary w pierwszej kolejności badał, czy zasadnym byłobywymierzenie oskarżonemu kary nieizolacyjnej.     Jak wskazano w treści art. 58 § 2 k.k. "grzywny nie orzeka się, jeżeli dochody sprawcy,jego stosunki majątkowe lub możliwości zarobkowe uzasadniają przekonanie, że sprawcagrzywny nie uiści i nie będzie jej można ściągnąć w drodze egzekucji". W ocenie Sądu wniniejszej sprawie mamy właśnie z taką sytuacją do czynienia oskarżony Adam Zieliński nieposiada jakiegokolwiek majątku, będąc zobligowany do odbywania kary pozbawieniawolności za popełnione uprzednio przestępstwa nie ma również realnej możliwościzarobkowania. Z identycznej przyczyny niezasadnym byłoby również orzeczenie karyograniczenia wolności, której oskarżony nie mógłby w rzeczywistości wykonać, gdyż wnajbliższym czasie zmuszony jest przebywać w zakładzie karnym.     Odnosząc się już stricte do wymiaru orzeczonej oskarżonemu kary pozbawieniawolności, wskazać należy, iż jako okoliczność łagodzącą Sąd uwzględnił fakt, że oskarżonyprzyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, a po drugie, że nie był dotąd karany zaprzestępstwo podobne. Natomiast jako okoliczność obciążającą Sąd wziął pod uwagęuprzednią dwukrotną karalność sądową za przestępstwa oraz długość okresu przez jakinieuprawnienie przebywał na wolności, tj. przez 3 dni.     Wskazać przy tym należy, iż fakt nie naruszenia przez oskarżonego porządku prawnegopodczas pobytu na wolności nie może w żadnym stopniu wpływać na wymiar kary, gdyż takiezachowanie uważane jest za normę, pożądaną postawę każdego człowieka i z tego względujest okolicznością neutralną przy orzekaniu o wysokości kary.     Uwzględniając powyżej wskazane okoliczności, Sąd wymierzył Adamowi Zielińskiemukarę zaproponowaną przez oskarżyciela i uzgodnioną z oskarżonym w ramach instytucjiprzewidzianej w art. 335 § 1 k.p.k., uznając, iż kara sześciu (6) miesięcy pozbawieniawolności jest prawidłowo wyważona i będzie stanowiła sprawiedliwą odpłatę za popełnionyczyn.     Sąd baczył, by wymierzona kara nie przekroczyła stopnia zawinienia oskarżonego. Wocenie Sądu brak było jakichkolwiek okoliczności usprawiedliwiających przestępnezachowanie Adama Zielińskiego, który całkowicie zlekceważył zasady towarzyszące udzielonejmu przepustce. Jak podkreślano już wcześniej, oskarżony nie poinformował o przyczynachswojego niestawiennictwa, wręcz przeciwnie przyjął postawę bierną i wyczekującą na reakcjęwładz zakładu karnego.     Jeśli chodzi o społeczną szkodliwość czynu przypisanego oskarżonemu, to o jegoznacznym stopniu zadecydował przede wszystkim stosunkowo długi okres 3 dni, przez jakiprzebywał on nieuprawnienie na wolności.     Orzekając karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, Sąd rozważał również możliwośćwarunkowego jej zawieszenia, jako że spełniona została formalna przesłanka do zastosowaniaśrodka probacyjnego, wyrażająca się wymierzeniem kary nie przekraczającej 2 latpozbawienia wolności. Podstawową przesłanką skorzystania z dobrodziejstwa warunkowegozawieszenia kary pozbawienia wolności jest jednak prawdopodobieństwo graniczące wręcz zpewnością, że oskarżony pomimo zawieszenia wykonania kary nie powróci więcej na drogęprzestępstwa. Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie na niekorzyść sprawcy przemawia jednakfakt, iż Adam Zieliński był uprzednio aż dwukrotnie karany za popełnienie przestępstw. Pomimostosowania różnych kar, o różnych stopniu dolegliwości oskarżony nie wyciągnął żadnychwniosków i nie zmienił swojej postawy. Wskazać również należy, że oskarżony wprzeszłości, obdarzony zaufaniem Sądu, korzystał z dobrodziejstwa warunkowegozawieszenia wykonania kary, a mimo to powracał na ścieżkę popełnianych przestępstw.     Według Sądu ta okoliczność aż nadto wyraźnie zaprzecza przyjęciu pozytywnejprognozy, iż oskarżony nie dopuści się ponownie popełnienia przestępstwa. W związku z tymSąd stwierdzając brak pozytywnej prognozy, nie zastosował wobec oskarżonego zawieszeniawykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności.     Zgodnie z treścią art. 624 § 1 k.p.k. Sąd zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztówsądowych, w tym nie wymierzył mu opłaty albowiem uznał, iż oskarżony wobec faktuodbywania kary pozbawienia wolności nie posiada perspektyw na jej uiszczenie.

SSR Anna Kowalska