Zażalenie na postanowienie o odmowie dopuszczenia pokrzywdzonego

ul. Kwiatowa 12, 30-001 Kraków, 15 marca 2024 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia

Sygn. akt II K 123/23

Anna Kowalska, pełnomocnik pokrzywdzonej Janiny Nowak

ZAŻALENIE

NA POSTANOWIENIE SĄDU REJONOWEGO DLA WROCŁAWIA-ŚRÓDMIEŚCIA

Sygn. akt II K 123/23, Z DNIA 10 MARCA 2024 R. O ODMOWIE

DOPUSZCZENIA POKRZYWDZONEGO DO UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU

SĄDOWYM JAKO OSKARŻYCIEL POSIŁKOWY

Działając jako pełnomocniczka pokrzywdzonej (pełnomocnictwo przedkładam w załączeniu), na podstawie art. 425 § 1 k.p.k. w zw. z art. 427 § 1 i 2 k.p.k. zaskarżam postanowienie Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia, Sygn. akt II K 123/23, z dnia 10 marca 2024 r. o odmowie dopuszczenia pokrzywdzonego do udziału w postępowaniu sądowym jako oskarżyciel posiłkowy.

Na podstawie art. 438 pkt 2 k.p.k. postanowieniu temu zarzucam obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 49 § 1 k.p.k. przez przyjęcie, że Janina Nowak nie jest pokrzywdzoną w sprawie przeciwko Adamowi Wiśniewskiemu, oskarżonemu o czyn z art. 286 § 1 k.k., ponieważ ewentualne naruszenie dóbr prawnych ww. uczestniczki postępowania nie realizowało znamienia bezpośredniości, a jedynym pokrzywdzonym podmiotem w postępowaniu jest bank PKO BP, podczas gdy wypłata środków pieniężnych osobie nieuprawnionej, niekorzystna dla banku, może być uznana in concreto za rozporządzenie niekorzystne, w rozumieniu art. 115 § 9 k.k., także dla posiadacza rachunku.

Na podstawie art. 437 § 2 k.p.k. wnoszę o zmianę zaskarżonego postanowienia i dopuszczenie pokrzywdzonej do udziału w postępowaniu jako oskarżycielki posiłkowej.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 10 marca 2024 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia, Sygn. akt II K 123/23, odmówił dopuszczenia Janiny Nowak do udziału w postępowaniu jako oskarżycielki posiłkowej, tym samym odmawiając jej statusu pokrzywdzonej w sprawie o sygn. akt II K 123/23. Uzasadniając swoją decyzję, Sąd wskazał, że środki pieniężne, jakie posiadacz rachunku zgromadził na swoim koncie, stanowią własność banku z chwilą ich zdeponowania. Posiadacz rachunku uzyskuje wierzytelność wobec banku o wypłatę ulokowanych tam pieniędzy. Wypłata pieniędzy przez osobę nieuprawnioną nie stanowiła zatem rozporządzenia mieniem właścicielki rachunku, ale mieniem banku. Stąd też Janina Nowak nie posiada statusu pokrzywdzonej w niniejszym postępowaniu, bowiem jej dobra prawne nie zostały naruszone w sposób bezpośredni.

Powyższe postanowienie tut. Sądu jest niezasadne.

Skutkiem przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. jest niekorzystne rozporządzenie mieniem. Wypłata środków pieniężnych przez bank osobie nieuprawnionej nie zmniejsza wierzytelności właściciela rachunku bankowego, ale nie przesądza to automatycznie, że nie doszło do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Rozporządzenie mieniem ma w prawie karnym znaczenie autonomiczne, niezbędne dla zakreślenia odpowiednio szerokiego przedmiotu ochrony. Niekoniecznie musi wiązać się z powstaniem szkody majątkowej. W jednym z orzeczeń Sąd Apelacyjny w Krakowie podkreślił, że niekorzystność rozporządzenia mieniem nie jest równoznaczna ze spowodowaniem niepowetowalności szkody. Nie wyklucza niekorzystności rozporządzenia okoliczność, iż szkoda może być naprawiona, że doszło do wywiązania się z części zobowiązania (wyrok II AKa 123/19). Jeśli środki pieniężne zostały wypłacone osobie nieuprawnionej, to właściciel rachunku (dopóki bank, po rozpoznaniu zgłoszenia, nie przywróci środków pieniężnych właścicielowi) nie może dysponować w pełnym zakresie swoimi pieniędzmi. Możliwość realizacji wierzytelności wobec banku jest zawieszona do momentu skorygowania stanu konta. W postanowieniu z dnia 15 stycznia 2020 r., sygn. akt III KK 123/19, Sąd Najwyższy stwierdził, że wypłata środków pieniężnych osobie nieuprawnionej, niekorzystna dla banku, może być uznana in concreto za rozporządzenie niekorzystne, w rozumieniu art. 115 § 9 k.k., także dla posiadacza rachunku. Jego dobro prawne, mające źródło w umowie rachunku bankowego, zostaje bezpośrednio naruszone wtedy, gdy uprawnienie do uzyskania zwrotu zdeponowanych środków pieniężnych na każde żądanie nie zostanie zrealizowane przed skorygowaniem przez bank stanu konta. Do tego czasu posiadacz rachunku nie dysponuje środkami, które wypłacono osobie nieuprawnionej, co może pociągnąć określone ujemne następstwa w jego majątku, także w zakresie lucrum cessans. Nie ma więc podstaw, by a limine odmówić posiadaczowi rachunku statusu pokrzywdzonego w rozumieniu art. 49 § 1 k.p.k., a w konsekwencji legitymacji do wniesienia aktu oskarżenia w trybie art. 55 § 1 k.p.k. wtedy, gdy osoba nieuprawniona, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła do wypłaty środków pieniężnych z jego konta przez wprowadzenie w błąd przedstawiciela banku.

W niniejszej sprawie Janina Nowak natychmiast po zauważeniu zmiany stanu konta zgłosiła tę sytuację bankowi, zgodnie z procedurą opisaną w regulaminie. Bank do tej pory nie rozpoznał ostatecznie zgłoszenia i nie skorygował stanu konta. Możliwość – w przyszłości – pozytywnego rozpoznania zgłoszenia nie zmienia aktualnej sytuacji, tj. braku możliwości dysponowania środkami finansowymi, które deponowała w banku. Nie ma zatem wątpliwości, że dobra prawne Janiny Nowak zostały naruszone w sposób bezpośredni. Odmowa dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu w charakterze oskarżycielki posiłkowej była niesłuszna.

Mając na względzie powyższe, wnoszę jak na wstępie.

15 marca 2024 r.

(podpis pełnomocnika)