Zażalenie na postanowienie o zwrocie sprawy prokuratorowi

ul. Kwiatowa 12, 15 marca 2023 r.

1 Ds. 123/23

Prokuratura Rejonowa w Warszawie ul. Marszałkowska 100 00-001 Warszawa działając za pośrednictwem Prokuratury Okręgowej w Warszawie dla ul. Ogrodowa 58 00-871 Warszawa

Zażalenie

Prokuratura Okręgowa w Warszawie ul. Ogrodowa 58 na postanowienie Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia z dnia 10 marca 2023 r., 1 Kp. 234/23, w sprawie przeciwko Janowi Kowalskiemu, oskarżonemu o czyn z art. 279 § 1 KK, w przedmiocie zwrotu sprawy prokuratorowi w celu usunięcia istotnych braków postępowania.

na podstawie art. 344a § 1 i art. 460 KPK,

zaskarżam

powyższe postanowienie w całości,

na podstawie art. 438 pkt 2 KPK, orzeczeniu temu

zarzucam

błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść postanowienia, polegający na niezasadnym uznaniu, że w sprawie zachodzą istotne braki postępowania przygotowawczego w postaci zaniechania dopuszczenia dowodu z opinii dwóch biegłych lekarzy psychiatrów na okoliczność stwierdzenia poczytalności oskarżonego tempore criminis z uwagi na istniejące wątpliwości co do poczytalności oskarżonego podczas, gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że w sprawie wątpliwości w zakresie poczytalności oskarżonego nie zachodzą.

Podnosząc powyższy zarzut, na podstawie art. 427 § 1 i art. 437 § 2 KPK,

wnoszę

o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie w celu jej merytorycznego rozpoznania.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 10 marca 2023 r., 1 Kp. 234/23, Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia zwrócił prokuratorowi akt oskarżenia, celem usunięcia istotnych braków postępowania przygotowawczego. Podstawę rozstrzygnięcia Sądu stanowiło stwierdzenie, że z powodu uczęszczania oskarżonego na terapię odwykową, w sprawie zachodzą wątpliwości co do jego poczytalności skutkujące koniecznością dopuszczenia dowodu z opinii biegłych lekarzy psychiatrów, a tym samym – z uwagi na niestwierdzenie tychże wątpliwości przez prokuratora – postępowanie przygotowawcze dotknięte jest istotnym brakiem, powodującym konieczność zwrotu sprawy do prokuratury w trybie art. 344a § 1 KPK.

Z powyższym stanowiskiem Sądu nie sposób się zgodzić.

Faktem niekwestionowanym jest, że oskarżony uczestniczył w terapii z powodu uzależnienia od alkoholu, a przebieg tej terapii został udokumentowany w stosownej epikryzie. Nie sposób jednak podzielić poglądu Sądu I instancji, z którego wynika, że okoliczność leczenia oskarżonego powinna dać asumpt do powzięcia przez prokuratora uzasadnionych wątpliwości co do jego poczytalności.

Należy podnieść, że będąc gospodarzem postępowania przygotowawczego, prokurator nie zlekceważył ani też nie pominął w swych rozważaniach okoliczności dotyczącej leczenia podejrzanego. Prokurator w tym zakresie bowiem podjął działania i uzyskał dokumentację z przebiegu leczenia oskarżonego, a następnie się z nią zapoznał. Prokurator nie stwierdził jednak, by w przypadku oskarżonego zachodziły uzasadnione wątpliwości co do jego poczytalności, czemu dał wyraz w postanowieniu z dnia 5 lutego 2023 r. (1 Ds. 54/23). Przy czym znamiennym jest, że podstawą takiego stanowiska prokuratora była analiza właśnie dokumentacji lekarskiej, z której nie wynikało, aby oskarżony miał objawy skutkujące powzięciem wątpliwości co do jego poczytalności.

Stanowisko prokuratora oparte było nie na dowolnej ocenie, ale miało podstawę w historii choroby i mieściło się w ramach swobodnej oceny dowodów, na jaką zezwala ustawa organowi procesowemu.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyr. z 12 stycznia 2018 r. (II KK 123/17), sam fakt pobytu w szpitali psychiatrycznym, czy na oddziale psychiatrycznym, nie musi uzasadniać automatycznie pojawienia się wątpliwości co do poczytalności oskarżonego. To dopiero potencjalna możliwość istnienia określonych stanów lub zaburzeń psychicznych uzasadniać może taką wątpliwość. Inną rzeczą jest natomiast zbadanie przez organ procesowy – i to także z urzędu, z uwagi na zasadę obiektywizmu (art. 4 KPK) – czy fakt pobytu na leczeniu miał miejsce oraz jakie było rozpoznanie lekarskie w tej materii. Dopiero po uzyskaniu takich danych można zasadnie rozważać, czy w ich świetle istnieją, czy też nie istnieją wskazane wątpliwości. Podobnie w post. Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 20 lutego 2019 r. (II AKz 12/19) oraz post. Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 15 marca 2020 r. (II AKz 34/20). Z obu powołanych orzeczeń wynika, że fakt leczenia odwykowego, nawet w warunkach szpitalnych, nie uzasadnia wątpliwości co do poczytalności, jeżeli nie stwierdzono objawów psychotycznych. Tym samym, zaniechanie przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych lekarzy psychiatrów nie może stanowić podstawy do zwrotu sprawy prokuratorowi.

Argumentacja Sądu zaprezentowana w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia skłania do wniosku, że u podstaw zastosowania trybu z art. 344a § 1 KPK legła wyłącznie odmienna ocena Sądu, dotycząca okoliczności wynikających z dokumentacji lekarskiej, do czego Sąd ma prawo i w sytuacji, gdy powziął on tego rodzaju wątpliwości co do poczytalności oskarżonego, powinien sam powołać biegłych celem ich rozwiania i sytuacja taka z całą pewnością nie może stanowić samodzielnej podstawy do zwrotu sprawy prokuratorowi.

Przedstawiając powyższą argumentację, wnoszę jak na wstępie.

Prokurator Anna Nowak

Załącznik: – akta sprawy.