Zażalenie na zarządzenie o zastrzeżeniu ograniczeń w kontaktach z obrońcą
- Prawo
karne
- Kategoria
zażalenie
- Klucze
adwokat, aresztowanie tymczasowe, dyrektywa, kontakt, kontakty z podejrzaną, obrońca, postępowanie karne, uchylenie, zarządzenie, zastrzeżenie, zażalenie
Dokument 'Zażalenie na zarządzenie o zastrzeżeniu ograniczeń w kontaktach z obrońcą' służy do złożenia formalnego sprzeciwu w związku z decyzją o ograniczeniach w komunikacji z obrońcą. Wskazuje się w nim przyczyny zażalenia oraz zgłasza się żądania dotyczące zmiany zarządzenia. Jest to ważny krok w procesie zapewnienia skutecznej obrony i przestrzegania praw procesowych.
ul. Kwiatowa 15/3, 01-001 Warszawa, 12.05.2024
Komenda Miejska Policji w Warszawie za pośrednictwem Prokuratury Rejonowej Warszawa Śródmieście
sygn. akt PR 1 Ds. 1234/24 Jan Kowalski, obrońca podejrzanej Anny Nowak
ZAŻALENIE NA ZARZĄDZENIE Prokuratury Rejonowej Warszawa Śródmieście Z DNIA 10.05.2024 R. O ZASTRZEŻENIU OGRANICZEŃ W KONTAKTACH Z OBROŃCĄ
Działając jako obrońca podejrzanej Anny Nowak, na podstawie art. 8 ust. 2 w zw. z art. 3 ust. 6 i art. 3 ust. 3 lit. a dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/48/UE z dnia 22 października 2013 r. w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania oraz w sprawie prawa do poinformowania osoby trzeciej o pozbawieniu wolności i prawa do porozumiewania się z osobami trzecimi i organami konsularnymi w czasie pozbawienia wolności (Dz.Urz. UE L 294 z 6.11.2013, s. 1) zaskarżam zarządzenie Prokuratury Rejonowej Warszawa Śródmieście z dnia 10.05.2024 r. o wyrażeniu zgody na jednokrotne widzenie podejrzanej z obrońcą z zastrzeżeniem obecności funkcjonariusza Policji na korzyść podejrzanej w części, w jakiej zastrzeżono obecność funkcjonariusza Policji przy widzeniu z obrońcą.
Na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 2 k.p.k. zaskarżonemu zarządzeniu zarzucam obrazę przepisów postępowania, a to art. 7 w zw. z art. 73 § 2 k.p.k., interpretowanym w świetle art. 3 ust. 6 oraz art. 8 ust. 1 lit. a, c i d dyrektywy 2013/48/UE poprzez dowolne przyjęcie, że zachodzi szczególny wypadek uzasadniający zastrzeżenie obecności funkcjonariusza Policji przy porozumiewaniu się podejrzanej z obrońcą wyłącznie w oparciu o kwalifikację prawną jednego z zarzucanych jej czynów i bez odniesienia do jakichkolwiek indywidualnych okoliczności jej sprawy i osoby, podczas gdy w sprawie nie zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek dla tego rodzaju zastrzeżenia, a zatem wykracza ono poza to, co niezbędne i proporcjonalne do zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania karnego, co miało istotny wpływ na treść orzeczenia, determinując jego treść.
Z uwagi na powyższy zarzut wnoszę o uchylenie zawartego w zaskarżonym zarządzeniu zastrzeżenia obecności funkcjonariusza Policji przy widzeniu podejrzanej z obrońcą.
Jednocześnie z uwagi na biegnący termin do złożenia zażalenia na postanowieniu o zastosowaniu tymczasowego aresztowania, wnoszę o niezwłoczne przekazanie do rozpoznania i rozpoznanie niniejszego zażalenia, albowiem swobodna rozmowa z podejrzaną jest warunkiem zapewnienia rzetelności w trwającym nadal postępowaniu aresztowym.
Uzasadnienie
Zaskarżonym zarządzeniem z dnia 10.05.2024 r. Prokuratura Rejonowa Warszawa Śródmieście wyraził zgodę na moje widzenie z podejrzaną, jednak zastrzegł przy nim obecność funkcjonariusza Policji, nie formułując żadnego uzasadnienia tej decyzji, zapewne w oparciu o normę wynikającą z art. 99 § 2 k.p.k., wymagającą pisemnego uzasadnienia zarządzenia tylko wówczas, gdy jest ono zaskarżalne. Tymczasem z art. 73 § 1–4 w zw. z art. 459 § 2 k.p.k. w zw. z art. 466 § 1 k.p.k. prima facie wydawałoby się, że zarządzenie zastrzegające obecność osoby trzeciej przy kontaktach oskarżonego z obrońcą jest niezaskarżalne.
Rzecz jednak w tym, że z art. 8 ust. 2 dyrektywy 2013/48/UE wynika expressis verbis, że czasowe odstępstwa od dostępu do adwokata ustanawiane na podstawie art. 3 ust. 5 lub 6 dyrektywy 2013/48/UE mogą być wprowadzane jedynie w drodze należycie uzasadnionej decyzji podjętej w trybie indywidualnym przez organ sądowy lub przez inny właściwy organ, pod warunkiem że decyzja ta może podlegać kontroli sądowej. Wprowadzone zaskarżonym zarządzeniem ograniczenie zostało zaś w istocie dokonane na podstawie art. 3 ust. 6 w zw. z art. 3 ust. 3 lit. a dyrektywy 2013/48/UE, o czym będzie jeszcze mowa. Tym samym dyrektywa wprost wymaga od ustawodawcy krajowego poddania takiej decyzji kontroli sądowej.
Wprawdzie dyrektywy co do zasady adresowane są do państw członkowskich, jednak z utrwalonej linii orzeczniczej Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zapoczątkowanej już w 1974 r. (zob. wyrok TSUE z 19 grudnia 1974 r., C-41/74, Yvonne Van Duyn v. Home Office, 148/74), wynika jednoznacznie, że postanowienia dyrektyw mogą wywierać bezpośredni skutek w prawie krajowym, jeśli dane postanowienie jest bezwarunkowe oraz wystarczająco jasne i precyzyjne, zaś dyrektywa nie została przez dane państwo członkowskie Unii Europejskiej transponowana w wyznaczonym terminie. Z taką zaś sytuacją mamy do czynienia w przypadku art. 8 ust. 2 dyrektywy 2013/48/UE, który nie został prawidłowo implementowany do polskiego porządku prawnego, a jest przepisem jasnym, precyzyjnym i bezwarunkowym.
Tym samym decyzje o ograniczeniu kontaktów z obrońcą wydane na podstawie art. 72 § 2 lub 3 k.p.k. podlegają zaskarżeniu do Sądu właściwego na zasadach ogólnych, wynikających z art. 465 § 2 k.p.k.
W niniejszej sprawie zaskarżone zastrzeżenie zostało zaś dokonane bezpodstawnie, z naruszeniem przepisów prawa krajowego i unijnego. Dokonanie zastrzeżenia obecności funkcjonariusza przy widzeniu z obrońcą jest bowiem możliwe tylko w szczególnie uzasadnionym wypadku. Z przepisów art. 8 ust. 1 oraz art. 3 ust. 6 w zw. z art. 3 ust. 3 lit. a dyrektywy 2013/48/UE wynika zaś, że czasowe odstępstwo od zapewnienia oskarżonemu prawa do spotykania się na osobności i porozumiewania się z reprezentującym ich adwokatem może być wprowadzone tylko w przypadku pilnej potrzeby zapobieżenia poważnym negatywnym konsekwencjom dla życia, wolności lub nietykalności cielesnej jakiejś osoby albo w przypadku konieczności podjęcia przez organy ścigania natychmiastowego działania w celu niedopuszczenia do narażenia postępowania karnego na znaczący uszczerbek, przy czym nawet wówczas musi mieć charakter proporcjonalny, nie wykraczać poza to, co jest konieczne, być ściśle ograniczone w czasie, nie może opierać się wyłącznie na rodzaju lub wadze zarzucanego przestępstwa; ani nie może naruszać ogólnej rzetelności postępowania.
Z powyższych wymogów tylko warunek ścisłego ograniczenia w czasie został spełniony w niniejszej sprawie, bo wynika wprost z art. 73 § 4 k.p.k. Pozostałe warunki nie zostały natomiast spełnione, a ocena organu postępowania przygotowawczego, że zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek uzasadniający monitorowanie kontaktów podejrzanej z obrońcą, jest całkowicie dowolna. Sprawa Anny Nowak jest zwyczajną sprawą o oszustwo, dotyczy zdarzeń sprzed lat, zaś obrońca wykonuje zawód zaufania publicznego i jest osobą o nieposzlakowanej opinii. W sprawie nie zachodzą jakiekolwiek skonkretyzowane okoliczności wskazujące na to, że kontakt podejrzanej z obrońcą mógłby zostać wykorzystany w celu bezprawnego utrudniania postępowania przygotowawczego.
Poczynione zastrzeżenie całkowicie uniemożliwiło obrońcy widzenie z podejrzaną. W drodze telefonicznej obrońca ustalił bowiem, że wydelegowany do tej czynności funkcjonariusz Policji może udać się z obrońcą na widzenie dopiero w dniu 15.05.2024 r., a zatem już po upływie terminu zażalenia na postanowienie o zastosowanie tymczasowego aresztowania. Ponieważ obrońca bez funkcjonariusza Policji nie zostanie dopuszczony do widzenia z podejrzaną, uniemożliwia mu to uzyskanie wiadomości niezbędnych do rzetelnego sporządzenia zażalenia na postanowienie w przedmiocie pozbawienia podejrzanej wolności, czyniąc to postępowanie nierzetelnym. Nadmienić należy, że także w całym toku zatrzymania podejrzanej obrońcy nie umożliwiono rozmowy z nią na osobności, niezasadnie korzystając w tym względzie z klauzuli szczególnie uzasadnionego wypadku.
Dla zapewnienia rzetelności postępowania aresztowego konieczne jest zatem niezwłoczne uchylenie zawartego w treści zaskarżonego zarządzenia zastrzeżenia obecności funkcjonariusza Policji przy widzeniu obrońcy z podejrzaną, o co wnoszę.
Jan Kowalski (podpis obrońcy)
Dokument 'Zażalenie na zarządzenie o zastrzeżeniu ograniczeń w kontaktach z obrońcą' stanowi istotny element w dążeniu do zapewnienia pełnego dostępu do obrony. Poprzez skuteczne wyrażenie sprzeciwu oraz przedstawienie uzasadnienia, istnieje szansa na zmianę decyzji administracyjnej i przywrócenie swobody kontaktu z obrońcą. Zażalenie to narzędzie mające na celu ochronę fundamentalnych praw procesowych oskarżonego.