Zażalenie na zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie

ul. Kwiatowa 15, 01-987 Warszawa, 2023-10-26

Sygn. akt. 1 Ds. 123/23

Kancelaria Adwokacka Lex Superior ul. Słoneczna 2, 00-123 Warszawa tel. 555 444 333 [email protected] za pośrednictwem Prokuratura Rejonowa Warszawa-Śródmieście ul. Marszałkowska 10, 00-585 Warszawa

Jan Kowalski, obrońca podejrzanego Adam Nowak

ZAŻALENIE NA ZATRZYMANIE I PRZYMUSOWE DOPROWADZANIE

Działając jako obrońca podejrzanego Adam Nowak, upoważnienie do obrony, znajduje się w aktach sprawy, na podstawie art. 247 § 6 k.p.k. w zw. z art. 246 § 1 k.p.k. zaskarżamy w całości czynność zatrzymania i doprowadzenia Podejrzanego do Prokuratury Rejonowej Warszawa-Śródmieście ul. Marszałkowska 10, 00-585 Warszawa, dokonaną 2023-10-24 przez funkcjonariuszy Komendy Rejonowej Policji Warszawa-Śródmieście (ul. Wilcza 23, 00-538 Warszawa) na podstawie postanowienia prokuratora Prokuratury Rejonowej Warszawa-Śródmieście ul. Marszałkowska 10, 00-585 Warszawa z 2023-10-23 (Sygn. akt. 2 Ds. 456/23).

Wskazanej wyżej czynności, na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 3 k.p.k. w zw. z art. 465 § 1 k.p.k. i art. 467 § 1 k.p.k. zarzucamy błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę jej przeprowadzenia, polegający na uznaniu, że:

1) istnieje uzasadniona obawa, że Podejrzany nie stawi się na wezwanie organów ścigania oraz że w bezprawny sposób będzie utrudniał postępowanie, podczas gdy – w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, okoliczności sprawy, dotychczasowego zachowania Podejrzanego oraz doświadczenia życiowego – nie było podstaw do przyjęcia, że Podejrzany nie stawi się na wezwanie organu procesowego i będzie uzgadniał linię obrony z pozostałymi osobami;

2) istnieje potrzeba niezwłocznego zastosowania wobec Podejrzanego środka zapobiegawczego, podczas gdy brak okoliczności uzasadniających potrzebę zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania, a zebrany materiał dowodowy nie wskazuje na duże prawdopodobieństwo popełnienia przez Podejrzanego zarzucanych mu czynów.

Tym samym na podstawie art. 467 § 2 w zw. z art. 465 § 1 k.p.k. wnoszę o stwierdzenie bezzasadności zatrzymania i przymusowego doprowadzenia Podejrzanego.

Uzasadnienie

2023-10-24 funkcjonariusze Komendy Rejonowej Policji Warszawa-Śródmieście, działając na podstawie postanowienia prokuratora Prokuratury Rejonowej Warszawa-Śródmieście ul. Marszałkowska 10, 00-585 Warszawa z 2023-10-23 (Sygn. akt. 2 Ds. 456/23), dokonali zatrzymania Adam Nowak i przymusowo doprowadzili go do Prokuratury Rejonowej Warszawa-Śródmieście ul. Marszałkowska 10, 00-585 Warszawa, gdzie ogłoszono mu treść postanowienia o przedstawieniu zarzutów i przesłuchano w charakterze podejrzanego. Zdaniem prokuratora, zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie Podejrzanego było konieczne z uwagi na uzasadnioną obawę, że nie stawiłby się on na przeprowadzenie zaplanowanych czynności procesowych lub wcześniej uprzedzony o dacie tej czynności, podjąłby starania, by w bezprawny sposób utrudnić jej przeprowadzenie, w tym uzgodniłby linię obrony z pozostałymi podejrzanymi w sprawie.

Zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie jednolicie wskazuje się, że obawa, że podejrzany lub osoba podejrzana nie stawią się na wezwanie, musi być uzasadniona, a więc realna, a nie tylko hipotetyczna, i wynikać z materiału dowodowego lub okoliczności sprawy. Na organach ścigania spoczywa zatem obowiązek zgromadzenia materiału dowodowego, który z dużym prawdopodobieństwem wskazuje, że in concreto osoba podejrzana lub podejrzany nie stawią się na wezwanie organu procesowego doręczone w trybie art. 129 k.p.k., np. osoba prawidłowo wezwana na czynność przedstawienia zarzutu nie stawiła się na nią bez usprawiedliwienia (zob. Andrzej Zieliński [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 1, Wolters Kluwer, red. Piotr Hofmański, Warszawa 2022, art. 247 teza 3; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 2022-05-10, II AKa 123/22, LEX 1234567). Tymczasem brak jakichkolwiek okoliczności, a tym bardziej nie wskazano ich w uzasadnieniu samego postanowienia, które miałyby wskazywać, że podejrzany nie stawiłby się do prokuratury na czynność ogłoszenia zarzutów i przesłuchania go w charakterze podejrzanego. Przeciwnie –nigdy nie był karany, prowadzi dobrze prosperującą firmę "Nowak Sp. z o.o.", zasiada w organach wielu spółek prawa handlowego, a ponadto jest członkiem Rady Dzielnicy Mokotów ul. Rakowiecka 25/27, 02-517 Warszawa, co świadczy o jego nienagannym charakterze oraz zaufaniu, jakim darzą go mieszkańcy Warszawy. Mieszka wraz z żoną Anną i 2 synami, organy ścigania znały adres jego miejsca zamieszkania: ul. Polna 10, 00-625 Warszawa, powszechnie dostępny jest również jego numer telefonu: 555 111 222, a podejrzany w żaden sposób nie utrudniał toczącego się postępowania. Trudno uznać, aby w takiej sytuacji zachodziła jakakolwiek podstawa do przypuszczenia, że nie będzie dobrowolnie stawiał się na wezwania organów. Mimo to prokurator nie podjął nawet próby doręczenia mu wezwania na przesłuchanie w charakterze podejrzanego i wezwania na przesłuchanie bez stosowania jakichkolwiek środków przymusu procesowego. Wskazał przy tym, że uprzedzenie go o takiej czynności wywołałoby reakcję w postaci uzgodnienia linii obrony z pozostałymi osobami występującymi w sprawie. Twierdzenie to nie jest podparte żadnymi dowodami i jest tym bardziej absurdalne – zwłaszcza w kontekście doświadczenia życiowego, na które powołuje się prokurator – że postępowanie w tej sprawie w fazie in rem toczy się od około 6 miesięcy, o czym Podejrzany miał wiedzę. Hipotetyczna możliwość ewentualnego uzgadniania wersji wydarzeń istniała więc znacznie wcześniej i nie powstałaby z momentem wezwania go na przesłuchanie. Sam fakt, że w sprawie występuje większa liczba osób, nie przesądza o tym, że osoby te będą się porozumiewać w celu ustalenia wspólnej wersji procesowej, a organ procesowy nie jest zwolniony z wykazania uzasadnionej obawy utrudniania postępowania, która musi wynikać z konkretnych zachowań osób podejrzanych.

Prokurator wskazał ponadto, że zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie Podejrzanego jest uzasadnione z uwagi na potrzebę niezwłocznego zastosowania środków zapobiegawczych w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania. Zasadność zatrzymania na tej podstawie powinna być analizowana w kontekście przesłanek z art. 249 i 258 k.p.k., a potrzeba niezwłocznego zastosowania środka zapobiegawczego będzie zachodzić wówczas, gdy okaże się on niezbędny do zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania. Prokurator musi więc wykazać okoliczności, które świadczą o dużym prawdopodobieństwie, że podejrzany popełnił zarzucane mu przestępstwo, a ponadto uzasadnić, że może on w bezprawny sposób wpływać na tok postępowania. Co więcej, podstawy zatrzymania muszą istnieć obiektywnie, a nie jedynie w odczuciu organu zarządzającego zatrzymanie. Nie istnieją one nie tylko wtedy, gdy organ ścigania z pełną świadomością dokona zatrzymania lub je zarządzi pomimo braku ku temu podstaw, ale i wówczas, gdy mylnie przyjmuje ich istnienie, a nieprawidłowość tę ustalono w wyniku dalszych, późniejszych czynności, ponieważ żadnego znaczenia nie ma tutaj wina organu procesowego (zob. uchwała Sądu Najwyższego z 1996-07-16, I KZP 17/96, OSNKW 1996, z. 9, poz. 66). Abstrahując więc od okoliczności wskazywanych powyżej, dotyczących braku jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że Podejrzany będzie utrudniał toczące się postępowanie, należy podkreślić, że sąd aresztowy, który nie uwzględnił wniosku prokuratora o zastosowanie wobec Podejrzanego środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania (i nie zdecydował się na zastosowanie jakichkolwiek innych nieizolacyjnych środków zapobiegawczych), wskazał, że brak nawet ogólnej przesłanki do stosowania środków zapobiegawczych, tzn. materiał dowodowy nie wskazuje na duże prawdopodobieństwo popełnienia przez Podejrzanego zarzucanych mu czynów. Nawet gdyby więc przyjąć, że organ postępowania przygotowawczego był przekonany o konieczności zastosowania w sprawie środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania, to twierdzenie to zostało zweryfikowane przez sąd, który, oceniając zbierane w sprawie – i to od 6 miesięcy – dowody, jasno wskazał, że materiał ten bynajmniej nie wskazuje na sprawstwo i winę Podejrzanego, a co za tym idzie, na konieczność i możliwość stosowania wobec Podejrzanego jakichkolwiek środków zapobiegawczych.

Podsumowując, realia sprawy, zgromadzony materiał dowodowy oraz dotychczasowy sposób życia i zachowanie Podejrzanego, jasno wskazują, że nie istniała uzasadniona obawa, że nie stawi się on na wezwanie organów ścigania lub będzie w inny bezprawny sposób utrudniał postępowanie oraz że brak było jakichkolwiek okoliczności wskazujących na potrzebę niezwłocznego zastosowania wobec niego środków zapobiegawczych. Zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie Podejrzanego było więc bezzasadne, a mając na uwadze również szerszy kontekst sprawy i jej medialny wydźwięk, można przypuszczać, że służyło innym, pozaustawowym celom.

(podpis obrońcy)