Warunki finansowania programu profilaktycznego

WARUNKI FINANSOWANIA PROGRAMU PROFILAKTYKI RAKA SZYJKI MACICY

1. Opis problemu zdrowotnego

Rak szyjki macicy jest siódmym, co do częstości, nowotworem u kobiet w Polsce – stanowi 5.8% nowotworów u kobiet. Rocznie ok. 1500 kobiet umiera z tego powodu(https://onkologia.org.pl/nowotwory-narzadow-plciowych-u-kobiet/). Badania przesiewowe w kierunku wykrywania raka szyjki macicy polegają na wykonywaniu badań cytologicznych wymazów z ujścia zewnętrznego kanału i z tarczy szyjki macicy. Skryning cytologiczny, ze względu na niski koszt i wysoką skuteczność, jest najpopularniejszą metodą badań przesiewowych. W wyniku przeprowadzenia badania cytologicznego można wykryć zmiany przedrakowe i raka we wczesnym okresie zaawansowania choroby.

W przypadku stwierdzenia zmian o charakterze dysplastycznym należy w celu weryfikacji wstępnego rozpoznania wykonać badanie kolposkopowe z celowanym pobraniem wycinków do badania histopatologicznego.

2. Główne czynniki ryzyka raka szyjki macicy:

- infekcje wirusem brodawczaka ludzkiego o wysokim potencjale onkogennym (HR HPV),

- wiek powyżej 25 lat (zachorowalność zwiększa się wraz z wiekiem, szczyt zachorowań przypada pomiędzy 50 a 55 rokiem życia),

- wczesne rozpoczęcie życia seksualnego

- wielu partnerów seksualnych,

- liczne porody,

- niski status społeczny i ekonomiczny,

- palenie papierosów,

- stwierdzona wcześniej zmiana patologiczna w badaniu cytologicznym,

- partnerzy seksualnie niemonogamiczni, z infekcją HPV (ryzyko zachorowania wzrasta 5-krotnie).

Niezbędnym warunkiem efektywności skryningu cytologicznego jest jego regularne prowadzenie i masowość, szacuje się bowiem, że dopiero przy objęciu badaniami przesiewowymi 70% populacji można uzyskać 80% spadek umieralności. Badania naukowe dowodzą, iż 3 - 5% rozmazów cytologicznych prezentuje nieprawidłowości wymagające dalszych procedur diagnostycznych.

3. Cel programu

Celem realizacji programu jest zmniejszenie wskaźnika umieralności kobiet na raka szyjki macicy do poziomu osiągniętego w Europie Zachodniej w tym zakresie w krajach skandynawskich w szczególności poprzez wykrywanie stanów przedrakowych oraz podniesienie poziomu wiedzy kobiet na temat profilaktyki raka szyjki macicy i wprowadzenie na terenie województwa mazowieckiego jednolitego modelu postępowania diagnostycznego.

4. Tryb zapraszania do programu

Do udziału w programie nie jest wymagane skierowanie. Akcję informacyjną o programie prowadzą Przychodnie realizujące program.

5. Populacja, do której skierowany jest program

„Epidemiologia nowotworów”, A. Nowak, J. Kowalski, M. Wiśniewska, Z. Zieliński, P. Malinowski, Wydawnictwo Medyczne, Warszawa, 2023

Zgodnie z punktem 4 załącznika do rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych.

6. Warunki finansowania świadczeń w poszczególnych etapach realizacji programu

Świadczeniodawca obowiązany jest posiadać dostęp do internetu umożliwiający prowadzenie elektronicznej sprawozdawczości realizacji Programu w oparciu o narzędzie informatyczne udostępnione przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

Etap podstawowy

Pobranie materiału do przesiewowego badania cytologicznego (etap podstawowy programu profilaktyki raka szyjki macicy) jest realizowane w ramach:

1) ambulatoryjnej opieki specjalistycznej w zakresie położnictwa i ginekologii, jako porada z katalogu specjalistycznych świadczeń odrębnych,

2) podstawowej opieki zdrowotnej przez położną POZ.

Warunki pobierania wymazu opisane są w rozporządzeniu, a zakres finansowania etapu podstawowego programu określono:

1) w załączniku nr 1 do obowiązującego zarządzenia Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju ambulatoryjna opieka specjalistyczna,

2) w załączniku nr 2 obowiązującego zarządzenia Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w sprawie warunków zawarcia i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej.

Świadczeniodawca obowiązany jest do zarejestrowania pacjentki w systemie informatycznym udostępnionym przez NFZ nie później niż w dniu badania.

Etap diagnostyczny

1) wykonanie oceny mikroskopowej materiału cytologicznego przesłanego przez realizatora etapu podstawowego programu i jego opisanie w systemie informatycznym udostępnionym przez NFZ w celu prowadzenia elektronicznej sprawozdawczości, w module przypisanym danej pacjentki;

2) przesłanie wyniku do placówki, która pobrała materiał do badania;

3) prowadzenie elektronicznej sprawozdawczości w zakresie badanych kobiet oraz wyników badań cytologicznych w systemie informatycznym udostępnionym przez NFZ;

Etap pogłębionej diagnostyki

1) zarejestrowanie (wprowadzenie do bazy danych w systemie informatycznym udostępnionym przez NFZ) kobiety skierowanej do badania w ramach realizacji programu nie później niż w dniu badania;

2) wykonanie badania kolposkopowego;

3) w przypadku zaistnienia wskazań do weryfikacji uzyskanego obrazu kolposkopowego – pobranie celowanych wycinków do badania histopatologicznego;

4) badanie histopatologiczne pobranego w wyniku biopsji materiału;

5) postawienie rozpoznania na podstawie przeprowadzonych badań;

6) podjęcie decyzji dotyczącej dalszego postępowania diagnostyczno – leczniczego (skierowanie do leczenia lub określenie terminu kolejnego badania cytologicznego);

7) w przypadku potwierdzenia nowotworu złośliwego - wystawienie karty diagnostyki i leczenia onkologicznego, w celu realizacji „diagnostyki pogłębionej z zakresu nowotworów macicy;”

8) prowadzenie elektronicznej sprawozdawczości w zakresie badanych kobiet i wyników badań w systemie informatycznym udostępnionym przez NFZ.

W celu realizacji programu świadczeniodawca może uzyskać udokumentowaną zgodę od pacjentki, która zapewni możliwość przekazywania w uzasadnionych przypadkach informacji (np. wezwania po odbiór wyników badań).

-Wzór-

zgody pacjentki na przetwarzanie danych

Nr telefonu: 123 456 789 (opcjonalnie)

Adres e-mail: [email protected] (opcjonalnie)

Wyrażam zgodę na przetwarzanie ww. danych osobowych zgodnie z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.Urz.UE.L Nr 119, str. 1, z późn. zm.).

Wyrażam zgodę na przysłanie pocztą tradycyjną pisemnego wyniku badania oraz przekazanie pocztą e- mail/ przekazanie drogą SMS informacji o kolejnej wizycie.

2023-10-27

Warszawa, 27.10.2023 czytelny podpis pacjentki

** niepotrzebne skreślić

7. Wskazanie dalszych procedur diagnostycznych i leczniczych

Kobiety, u których rozpoznano raka szyjki macicy lub inne schorzenia wymagające leczenia specjalistycznego zostają skierowane (poza programem) na dalsze badania diagnostyczne lub leczenie do placówek medycznych posiadających z NFZ umowy w odpowiednich rodzajach świadczeń.

8. Wskaźniki monitorowania oczekiwanych efektów

1) zgłaszalność na badania:

a) 10000 kobiet w populacji określonej programem,

b) 7000 kobiet, do których wysłano zaproszenia,

c) 5000 kobiet, które zgłosiły się do programu po otrzymaniu zaproszenia,

d) 2000 kobiet, które zostały poinformowane przez lekarza POZ opieki zdrowotnej o konieczności wykonania badania cytologicznego;

2) efekty badań:

a) 4500 kobiet, u których wykonano badanie cytologiczne,

b) 200 kobiet z nieprawidłowym wynikiem badania cytologicznego,

c) 150 kobiet skierowanych do etapu pogłębionej diagnostyki,

d) 50 kobiet, którym zalecono ponowne badanie po 6 miesiącach,

e) 30 kobiet z rozpoznaniem stanu przedrakowego,

f) 10 kobiet z rozpoznaniem raka inwazyjnego szyjki macicy;

3) jakość badań - odsetek rozmazów nienadających się do oceny (dopuszcza się nie więcej niż 5%).

Procentowe zestawienie jakości rozmazów określonych w pkt 3 przedstawione jest w raporcie „Jakość badań cytologicznych” w systemie SMOK. Centrala NFZ monitoruje ten parametr nie rzadziej niż co kwartał.